 |
Vì sao nhiều người lại lựa chọn ăn chay?
Mặt đạo đức của chế độ ăn chay
Một số người lựa chọn chay vì vấn đề đạo đức. Họ lo lắng về những đau đớn và khổ sở gây ra cho động vật. Những người ăn chay vì lý do đạo đức thường lên án việc giết mổ động vật. Họ cũng tích cực đấu tranh vì quyền động vật. Bên cạnh đó, những người ăn chay trường cũng quan tâm đến môi trường sống. Họ chỉ ra thực tế rằng ngành chăn nuôi sử dụng 30% diện tích đất của Trái đất. Điều đó dẫn đến ô nhiễm nguồn nước và phát sinh khí thải nhà kính.
Mặt lành mạnh của ăn chay
Một số người ăn chay vì tin rằng chế độ thuần chay sẽ cải thiện sức khỏe của họ. Các nghiên cứu chỉ ra rằng chế độ ăn uống dựa trên thực vật bảo vệ chúng ta khỏi 15 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới, bao gồm nhiều bệnh ung thư (ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt và ung thư ruột kết).
Một số người nói rằng ăn nhiều thực vật giúp ngăn ngừa các bệnh mãn tính như cao huyết áp, đái tháo đường, béo phì và bệnh tim mạch. Bên cạnh đó, nhiều nghiên cứu còn cho thấy những người ăn chay thường hạnh phúc hơn người không ăn chay. Nguyên nhân có thể là do những thực phẩm chay có nguồn gốc hữu cơ sẽ giúp bạn cảm thấy nhẹ nhàng, thư thái và có suy nghĩ tích cực hơn.
Ăn chay phải từ bỏ những món gì?
 |
Là một người ăn chay trường có nghĩa là áp dụng một chế độ ăn uống hoàn toàn từ thực vật và tránh tất cả các loại thực phẩm có nguồn gốc từ động vật. Điều đó có nghĩa là không có bít tết, không có bánh mì kẹp thịt, không có thịt đỏ và không có bất kỳ loại thịt chế biến nào. Nó cũng có nghĩa là không có thịt gà, thịt xông khói, gà tây hoặc các loại thịt cá khác. Bạn cũng phải từ bỏ cả pho mát, sữa và trứng.
Tuy nhiên thực tế có nhiều chế độ ăn chay khác nhau. Một người ăn chay nghiêm ngặt sẽ tránh xa tất cả các loại thịt, cá, hải sản và thậm chí cả mật ong (vì nó có nguồn gốc từ ong). Nhưng lại có những người ăn chay trường không ăn thịt, gia cầm nhưng vẫn ăn cá. Một số khác thậm chí sẽ thỉnh thoảng ăn thịt. Tóm lại, đó hoàn toàn là lựa chọn của bạn. Hãy hướng tới bất kỳ chế độ ăn dựa trên thực vật nào phù hợp và tốt nhất đối với bạn.
Người mới bắt đầu nên ăn chay thế nào?
Nên ăn chay ngắn hạn
 |
Nhiều người lựa chọn ăn chay để phòng ngừa bệnh tật và thanh lọc cơ thể. Nhưng không phải cứ ăn chay là tốt. Bởi nếu bạn không biết cách ăn, có thể khiến cơ thể thiếu hụt dưỡng chất, dẫn đến tình trạng sức khỏe kém, mắc nhiều bệnh tật nguy hiểm.
Ví dụ: không ít người nghĩ rằng ăn chay chỉ là ăn ngũ cốc, rau củ quả, các loại đậu nên chỉ tập trung ăn các loại thực phẩm này và cách ăn như vậy sẽ khiến cơ thể dễ bị thiếu dinh dưỡng, nhất là thiếu vitamin B12 (có nhiều trong trứng, sữa và gan động vật), loại vitamin mà cơ thể trung bình mỗi ngày cần đến 2.4 mg.
Ngoài vitamin B12, bạn còn có thể bị thiếu protein, đạm, sắt, canxi, axit Omega 3 khi cơ thể bị thiếu các dưỡng chất này, bạn sẽ dễ mắc chứng thiếu máu, người dễ mệt mỏi, xanh xao, gầy còm.
Cho nên, nếu bạn không muốn bị thiếu dinh dưỡng mà vẫn phòng ngừa bệnh tật, thanh lọc cơ thể hiệu quả bằng cách ăn chay, bạn nên chọn cách ăn ngắn hạn theo đơn vị tuần, tháng, ăn chay trong vài tuần, vài tháng rồi chuyển sang ăn mặn và lặp lại quá trình này.
Bổ sung các chất dinh dưỡng bị thiếu khi ăn chay
 |
Khi ăn chay bạn sẽ thiếu một số chất dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể như canxi, vitamin B12, vitamin D và axit béo omega-3. Do vậy để ăn chay đủ chất, bạn nên sử dụng thêm các loại thực phẩm chức năng hay thực phẩm bổ sung. Hãy kiểm tra thành phần trong các loại thực phẩm bổ sung để có thể chọn loại phù hợp với nhu cầu.
Lựa chọn các loại carbohydrate lành mạnh
 |
Trái cây, rau và ngũ cốc - tất cả các phần chính của một chế độ ăn thuần chay - là những nguồn cung cấp carbohydrate tốt và nên chiếm khoảng 45% - 65% tổng lượng calo mỗi ngày. Nhưng carbohydrate từ ngũ cốc đã qua chế biến (gạo trắng, bột mì trắng) hoặc từ đường bổ sung (kẹo, đồ uống) có hàm lượng calo cao có thể dẫn đến tăng cân và các vấn đề sức khỏe khác.
Bổ sung protein từ thực phẩm chay
 |
Protein là một thành phần thiết yếu trong khẩu phần ăn hằng ngày. Các sản phẩm từ động vật bao gồm trứng và sữa rất giàu protein. Chúng giúp xây dựng xương, da, cơ và các cơ quan khác trong cơ thể. Nhưng không có bằng chứng khoa học nào cho thấy những người ăn thuần chay với chế độ ăn uống đầy đủ thực vật sẽ bị thiếu protein. Thực vật giàu protein bao gồm đậu nành, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu có thể lựa chọn tuyệt vời để bổ sung protein cho khẩu phần ăn chay.
Cân bằng chế độ ăn thuần chay
 |
Một chế độ ăn thuần chay điển hình thường thay thế hoàn toàn thịt, gia cầm và các sản phẩm hải sản bằng đậu nành (như đậu phụ), các loại đậu, rau của quả và ngũ cốc nguyên hạt. Nhưng bạn cần phối hợp chúng theo tỷ lệ nào? Một mẹo đơn giản là chia bốn phần bằng nhau trên đĩa thức ăn thuần chay của bạn, bao gồm trái cây, rau, ngũ cốc (tốt nhất là nguyên hạt) và protein (đậu, đậu Hà Lan, các loại hạt, đậu nành). Bạn cũng đừng quên rau xanh và sữa đậu nành để bổ sung canxi cho cơ thể.
Mẹo đọc nhãn thực phẩm cho người bắt đầu ăn chay
 |
Những người bắt đầu ăn chay có thể gặp khó khăn khi mua sắm thực phẩm bên ngoài. Rất nhiều thực phẩm đóng hộp chứa các thành phần từ động vật. Hãy đọc kỹ nhãn thực phẩm và để ý những thành phần như gelatin (được làm từ bò hay lợn và được sử dụng trong kẹo, bánh pudding), than xương (được sử dụng trong một số loại đường) và mỡ lợn (trong những thực phẩm như khoai tây chiên và đậu rang). Do đó, hãy dành chút thời gian nghiên cứu nhãn của các loại thực phẩm để tránh các thành phần có nguồn gốc từ động vật.
