Tuyệt phẩm Hoàng mai Huế ngày Tết phảng phất hồn phong lưu chốn cung đình

Mỗi khi Tết đến xuân về, chưng Hoàng mai trong nhà vừa làm tăng không khí Xuân, đồng thời, đó như là nét văn hóa của người dân xứ Huế và người miền Trung nói chung. Ảnh: Đình Hoàng.

Hoa mai chỉ dành cho mùa xuân cũng như hoa đào chỉ nở rộ khi Tết đến xuân về. Từ miền Trung trở vào, hầu như người ta chỉ chuộng hoa mai. Có lẽ người ta chuộng cốt cách thanh tao và yêu màu vàng vương giả của mai. Hoàng mai Huế thường có bông nở ra 5 cánh, đăc biệt là có hương thơm rất đặc trưng.

Mai là một loài cây hết sức nhạy cảm với thời tiết trong khi Huế lại là một địa bàn có thời tiết khí hậu khá khắc nghiệt, thế nhưng cây mai vàng xứ Huế vẫn sinh trưởng và phát triển tốt. Vì thế, vào mỗi dịp Tết, Huế lại là nơi mà hoa mai đua nhau khoe sắc, làm đẹp thêm cho mảnh đất Cố đô này.

Theo các tài liệu nghiên cứu, mai vàng ở TT-Huế có nguồn gen bản địa đặc hữu thường gọi là “Hoàng mai Huế”, được trồng từ lâu đời ở Cung đình, phủ đệ, dinh thự, sân đình, cửa chùa, sân nhà người dân... tạo nên vẻ đẹp, trở thành biểu tượng sắc xuân của thiên nhiên và con người Huế, gắn liền với đời sống thường nhật Huế. Ảnh: Đình Hoàng

Hoàng mai Huế là giống cây thân gỗ nhỏ tuổi thọ bền. Cây sinh trưởng phát triển như giống mai thông thường, không kén đất trồng, chủ yếu chỉ trồng được ở khí hậu nhiệt đới. Ảnh: Đình Hoàng.

Mai vàng Huế có lộc xanh, cành lộc dày, hoa có cuống ngắn, 5 cánh màu vàng đậm, viền lượn sóng, mặt phẳng, các cánh xếp khít nhau, hương thơm dịu nhẹ. Đây là đặc tính cảm quan của Hoàng mai Huế, dùng để phân biệt các loại mai khác. Ảnh: Đình Hoàng.

Hoàng mai Huế không có lá màu đỏ như hồng diệp mai của vùng Trung Trung bộ hay nhiều cánh như hoa mai miền Nam mà chỉ có 5 cánh, lá cây khi còn non đã có màu xanh, cánh dày, vàng tươi rực rỡ, mang hương thơm nhè nhẹ, tinh khiết và thanh thoát rất riêng biệt. Ảnh: Đình Hoàng.

Từ lâu, Hoàng mai Huế được nhân giống bằng cách ghép hoặc trồng từ hạt. Hiện nay, giống này chủ yếu được trồng từ cây ghép do có ưu điểm là cây nhanh lớn, nụ nhiều, sức sống mạnh, ít bệnh hơn cây trồng từ hạt. Ảnh: Đình Hoàng.

Trong những ngày Tết, người Huế chơi mai không chỉ là nhu cầu làm đẹp cho không gian, mà còn là văn hóa tinh thần, thể hiện nét sinh thái nhân văn truyền thống. Hoàng mai Huế có những nét đặc trưng mà không 1 loài hoa mai vùng nào có được. Đó chính là hình dáng và mùi hương rất riêng… Tất cả tạo nên sự thu hút của mai Huế.

Mai có một điểm lạ là cứ giữa tháng chạp là lác đác nụ và đúng ngày mùng Một thì bung ra những đóa hoa chi chít trên cành. Hoàng mai Huế không có lá màu đỏ như hồng diệp mai của vùng Trung Trung bộ hay nhiều cánh như hoa mai của miền Nam mà chỉ có 5 cánh và lá xanh, cánh dày, vàng tươi rực rỡ, mang hương thơm nhè nhẹ, tịnh khiết và thanh thoát rất riêng biệt. Với những cái đặc trưng ấy, mai Huế cũng cần những cách chăm sóc riêng mà không phải ai cũng biết.

Mai Huế thường khó trổ bông hơn so với các loại hoa mai khác. Mai Huế cần thời tiết ấm để cây đâm chồi nảy lộc. Trời quá nóng thì mai thường nở sớm. Trời quá lạnh, cây mai lại khép nụ mãi, không đơm bông được. Ảnh: Đình Hoàng.

Để chơi được mai Huế cần sự đam mê. Người chăm sóc mai phải làm sao cho hoa mai được đâm chồi nảy lộc đúng dịp, những cánh mai được lâu tàn và giữ được màu vàng vương giả của hoa mai. Ảnh: Đình Hoàng.

Hiện nay, dù trên thị trường với nhiều loại mai khác nhau, Hoàng mai Huế vẫn luôn chiếm vị trí quan trọng và được nhiều người yêu thích. Ảnh: Đình Hoàng.

Mai Huế thường khó trổ bông hơn so với các loại hoa mai khác. Mai Huế cần thời tiết ấm để cây đâm chồi nảy lộc. Trời quá nóng thì mai thường nở sớm. Trời quá lạnh, cây mai lại khép nụ mãi, không đơm bông được. Ảnh: Đình Hoàng.

Được xem là xứ sở của hoa mai vàng, mới đây, tỉnh TT-Huế đã đăng cai Lễ hội Hoàng mai Huế trên quy mô toàn quốc trong dịp đón Tết cổ truyền Quý Mão 2023. Ảnh: Đình Hoàng.

Hoàng mai Huế dù phải chịu nhiều nắng, gió, mưa, bão nhưng vẫn vững vàng theo năm tháng, vươn sức sống để đâm chồi nảy lộc dường như là nét tượng trưng cho phẩm chất nhẫn nại, kiên trì và can đảm trước mọi khó khăn thử thách của con người xứ Huế. Mỗi độ xuân về, hoa mai vàng chớm nụ chuẩn bị kheo sắc thì cũng là lúc những thành viên trong gia đình lại được tụ họp, quây quần bên nhau. Bên cạnh đó, nhánh mai vàng ngày Tết còn giúp ta giữ gìn nét văn hóa tốt đẹp của dân tộc Việt Nam./.