 |
| Bí xanh đang mở ra hướng làm ăn cho thu nhập cao gấp hàng chục lần so với lúa ở xã Mường Than (Than Uyên, Lai Châu) |
Bao năm qua, người dân xã Mường Kim (huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu) chủ yếu sống dựa vào sản xuất nông nghiệp. Với thu nhập ít ỏi từ cấy lúa, trồng ngô, đời sống của người dân nơi đây mãi không khá giả lên được.
Để nâng cao thu nhập cho người dân, cấp ủy, chính quyền xã Mường Kim đã vận động bà con chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đưa giống mới vào sản xuất. Xã đã cử cán bộ đi tham quan, học hỏi các mô hình mới ở nhiều địa phương trong và ngoài tỉnh. Mô hình trồng bí xanh Nova 209 là một trong số đó.
Gia đình chị Lò Thị Cương, ở bản Nà Khương là một trong những hộ tiên phong trồng bí xanh Nova 209 ở xã Mường Kim. Gia đình chị đã mạnh dạn chuyển đổi hơn 2.200m2 đất trồng 1 vụ lúa sang trồng bí xanh Nova 209.
Chị Cương chia sẻ: Trước đây, khu ruộng này gia đình tôi chỉ trồng 1 vụ lúa nên thu nhập không đáng là bao. Đầu năm 2022, khi mô hình trồng bí xanh Nova 209 được triển khai trên địa bàn xã, gia đình tôi đã mạnh dạn đăng ký tham gia. Tôi được cán bộ hướng dẫn cách làm giàn lưới và kĩ thuật trồng, chăm sóc bí xanh.
"Qua vụ thu hoạch đầu tiên, gia đình tôi thu được 15 tấn bí. Với giá bình quân 5.000 đồng/kg, gia đình tôi thu hơn 70 triệu đồng. Vụ bí này, gia đình đã bán hơn 2 tấn quả ra thị trường, thu về hơn 20 triệu đồng" - chị Cương kể.
Phấn khởi trước thu nhập cao từ trồng bí xanh Nova 209, chị Cương dự tính sắp tới sẽ trồng thêm 2.000m2 bí xanh nữa, đồng thời vận động người thân tham gia trồng loại cây cho giá trị kinh tế cao này.
Anh Lò Quyết Thắng, Chủ tịch UBND xã Mường Kim phấn khởi nói: Đây là vụ thứ 2 người dân trong xã trồng bí xanh Nova 209. Vụ chính được người dân trồng từ tháng 5 và vụ đông được trồng từ tháng 9 dương lịch. Cây bí xanh trồng sau 60 ngày sẽ bắt đầu cho thu hoạch. Thời gian cho thu hoạch kéo dài khoảng 2 tháng. Tính ra một vụ cả trồng và thu hoạch mất 4 tháng.
Theo Chủ tịch UBDN xã Mường Kim, bí xanh Nova 209 trồng chính vụ cho năng suất cao hơn so với trồng vụ Đông. Đối với vụ chính, trồng 1ha bí người dân có thể thu tới hơn 80 tấn quả. Bán ra thị trường với giá bình quân khoảng 5.000 đồng/kg, người dân thu về khoảng 400 triệu/ha. Với giá bí như hiện nay, khoảng 10.000 đồng/kg, thì trồng 1ha bí xanh Nova 209 có thể thu trên dưới 800 triệu đồng.
"Chúng tôi đang vận động người dân trồng cây bí xanh vào chân ruộng lúa 1 vụ để tăng hệ số sử dụng đất, đồng thời, cũng giúp người dân nâng cao thu nhập" – anh Thắng nhấn mạnh.
Chia sẻ về kỹ thuật trồng bí xanh Nova 209, anh Thắng cho biết: Trồng bí xanh không đòi hỏi khắt khe về kĩ thuật. Khâu đầu tiên là ươm giống. Hạt giống được ủ trong 3 ngày, đến khi hạt nứt nanh thì cho vào khay để ươm. Giá thể ươm giống gồm đất tơi xốp trộn lẫn với phân chuồng, đạm, kali. Sau khi ươm trong khay tầm 15 ngày, cây giống sẽ được đưa ra trồng trên luống. Giàn trồng bí xanh được làm trước đó. Khi cây bí được đưa ra trồng phải bón lót bằng phân chuồng và phân vi sinh.
Trong quá trình phát triển, cây bí thường bị các bệnh như sâu đốm mắt cua, sâu vẽ bùa và bọ trĩ. Vì vậy, cần phải theo dõi, kiểm tra giàn bí thường xuyên để phát hiện và phòng trừ sâu bệnh kịp thời, không để chúng lan ra diện rộng, ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của cả giàn.
Theo anh Thắng, để cây bí xanh sinh trưởng phát triển tốt, ngoài cho "ăn" đủ dinh dưỡng, cần thường xuyên cung cấp đủ nước, giữ ẩm cho giàn bí. Nước sẽ được người dân lấy từ kênh thủy lợi bơm vào rãnh ngâm 10-15 phút, để nước tự thẩm thấu vào đất rồi tiến hành tháo nước ra.
"Cần tỉa bớt nhánh và lá già để cây bí có đủ chất dinh dưỡng phát triển và nuôi quả. Khi bí cho thu hoạch, mỗi lần cắt lứa quả phải bón thúc cho cây bằng phân NPK. 3 ngày cắt 1 lứa đối với chính vụ, 10 ngày đối với vụ đông. Đối với vụ đông này, để cây khỏe mạnh cần bổ sung thêm phân NPK và đạm"- anh Thắng chia sẻ thêm về cách chăm sóc bí xanh.
Đánh giá về mô hình trồng bí xanh Nova 209 trên địa bàn, anh Hà Văn Hòa - Chủ tịch Hội Nông dân xã Mường Kim cho biết: Mô hình trồng bí xanh Nova 209 đang mang lại những tín hiệu tích cực cho những hộ tham gia mô hình. Vụ đầu tiên, người trồng chỉ mất chi phí làm giàn lưới, nhân công…, các vụ sau chỉ mất tiền giống và phân bón, chi phí không đáng kể. Nói về giá trị kinh tế mang lại, bí xanh cho thu nhập gấp nhiều lần so với việc trồng lúa.
 |
| Bí xanh rất dễ trồng, năng suất lại rất cao, dễ bảo quản được lâu nên là hướng đi rất tốt cho các vùng khó khăn về sản xuất rau xanh như Lai Châu |
Ở bản Sen Đông, xã Mường Than (huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu) ông Phan Thanh Sơn là nông dân giàu kinh nghiệm, ông là người đầu tiên trồng thử nghiệm giống bí Nova 209 trên diện tích 153m2. Vừa qua, ông đã thu hoạch khoảng 1 tấn quả, giá bán 10 nghìn đồng/kg, dự kiến tổng thu 10 triệu đồng.
Theo ông Sơn, giống bí xanh Nova 209 mỗi năm dự kiến trồng được 2 vụ, mỗi vụ khoảng hơn 3 tháng, trên diện tích chỉ 153m2 nhưng mỗi năm sẽ đem lại thu nhập khoảng 20 triệu đồng, so với trồng lúa hiệu quả kinh tế gấp 20 lần.
Ông nói: “Mọi năm gia đình tôi trồng bí sặt, quả to nhưng không ngon. Năm nay trồng bí này, vỏ xanh, cùi xanh, giòn ngọt, nấu canh vị bí không bị chua, rất ngon nên dễ bán, giá cao". Hiện gia đình ông Sơn đang trồng mở rộng thêm bí xanh trên diện tích gần 2.000m2, hứa hẹn có một nguồn thu nhập đáng kể.
Chia sẻ về chủ trương của xã, ông Hà Văn Vui, Phó Bí thư Đảng ủy xã Mường Than khẳng định hiệu quả kinh tế của mô hình này, dự kiến trong thời gian tới khi thu hoạch xong vụ đầu tiên của năm 2022, xã sẽ phối hợp với Công ty TNHH Thương mại Rau quả Ngọc Linh tổ chức hội thảo đầu bờ đánh giá năng suất, sản lượng, hướng dẫn kỹ thuật thu hái và cách chăm sóc vụ tiếp theo.
Định hướng lâu dài, UBND xã sẽ để bà con nông dân tham gia trong mô hình cùng trao đổi, đánh giá tổng kết, chú trọng học tập để lan tỏa kỹ thuật, thay đổi tư duy cho bà con ở các bản của Mường Than cũng như các xã bạn nhằm mở rộng sản xuất, nhân rộng mô hình. Hiện tại, xã Mường Than đang chủ trương mở rộng sản xuất bí xanh Nova 209 theo từng vụ, nâng dần số hộ tham gia.
