Cây nha đam (hay có tên gọi khác là lô hội) sản sinh ra hai chất - gel và nhựa, được sử dụng trong y học. Gel nha đam là chất thịt trong suốt trong lá nha đam. Còn nhựa nha đam có màu vàng nhạt tiết ra từ từ dưới vỏ cây.
Giá trị dinh dưỡng của lô hội
Theo một bài báo đăng tải năm 2008 trên tạp chí chuyên về da liễu của Ấn Độ, gel nha đam chứa vitamin A, C và E đóng vai trò như chất chống oxy hóa – các chất giúp cơ thể chống lại các gốc tự do. Các gốc tự do rất có hại vì chúng là nguyên nhân gây tình trạng lão hóa và bệnh ung thư.
Ngoài ra, nha đam còn chứa vitamin B-12 và axit folic (folate). Gel nha đam là nguồn cung cấp các dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể như canxi, kali, magiê, crom, natri, đồng, kẽm và selen. Chính các chất khoáng này giúp cho các tế bào enzyme luôn khỏe mạnh và giúp cho hoạt động chuyển hóa diễn ra tốt hơn.
Gel nha đam còn chứa 20 loại amino axit, trong đó có 7−8 loại cần thiết cho cơ thể. Sử dụng các thực phẩm giàu dinh dưỡng chính là cách tốt nhất giúp cơ thể bạn phòng tránh bệnh tật.
Gel nha đam chứa vitamin A, C và E đóng vai trò như chất chống oxy hóa – các chất giúp cơ thể chống lại các gốc tự do.
Dưới đây là những lợi ích tuyệt vời của nha đam có thể bạn chưa biết.
1. Ngừa bệnh tật
Nha đam có chứa một lượng lớn chất chống oxy hóa. Các chất chống oxy hóa chống lại các gốc tự do (là các phân tử hay nguyên tử không ổn định, có xu hướng chiếm đoạt các điện tử từ các cấu trúc lân cận, gây nên quá trình lão hóa và tổn thương tế bào) trong cơ thể, cân bằng và ngăn ngừa việc chuyển biến xấu tạo nên bệnh tật như ung thư.
Có bao giờ bạn nghĩ “tuổi” của lô hội cũng ảnh hưởng đến hiệu quả của nó đối với sức khỏe hay không? Một nghiên cứu thú vị ở Trung Quốc đã chỉ ra rằng, cây lô hội càng già thì khả năng chống oxy hoá của nó càng cao. Đặc biệt, nghiên cứu còn nhận thấy rằng chiết xuất của cây lô hội 3 tuổi có cơ chế thanh lọc gốc tự do mạnh nhất, lên đến 72,19%, so với lô hội 2 tuổi và lô hội 4 tuổi được đưa ra nghiên cứu. Cơ bản là, nó cho thấy rằng, lô hội sẽ chứa những thành phần hoạt động và thành phần chống oxy hóa khác nhau ở những độ phát triển khác nhau. Vì vậy, hãy nhớ dưỡng lô hội khoảng vài năm để mang đến những hiệu quả tối ưu nhất.
2. Hỗ trợ cho tiêu hóa
Lô hội có chứa 8 loại enzym đặc biệt giúp hỗ trợ cho hệ tiêu hóa. Đặc biệt, các enzym có trong lô hội sẽ giúp giảm lượng đường và chất béo có trong thức ăn - nghĩa là có thể hỗ trợ cơ bản cho hệ tiêu hóa và tăng cường khả năng hấp thu chất dinh dưỡng.
Một trong số enzym này là lipaza và protease (enzym có trong thực vật và tế bào động vật, có chức năng phá hủy protein qua quá trình thủy phân) và công dụng của chúng là tiêu hủy thức ăn và hỗ trợ tiêu hóa.
3. Có chứa những axit amin cần thiết
Bạn có biết rằng lô hội có chứa 19/20 các axit amin tự nhiên mà cơ thể con người cần hay không? Thông thường cơ thể con người chỉ sản xuất ra 12 loại axit amin cần thiết, 8 loại axit amin còn lại (được biết đến với cái tên “axit amin cần thiết”) cần phải được hấp thụ qua đồ ăn và thức uống. Vì vậy, nếu lần sau có thấy một loại thức uống “lô hội” nào ở cửa hàng thì việc sử dụng chúng không phải là ý tưởng tồi đâu nhé.
4. Giúp da tươi sáng
Chắc hẳn chúng ta đều đã biết về công dụng kỳ diệu của “mỹ phẩm khoáng” phải không? Nhưng có lẽ bạn chưa từng nghe đến rằng lô hội có chứa đến 10 khoáng chất quan trọng cho làn da (và nó rẻ hơn mỹ phẩm khoáng rất nhiều). Những khoáng chất chính bao gồm canxi, crom, đồng, sắt, magiê, mangan, kali, phốt pho, natri và kẽm. Vì vậy, sẽ không tệ nếu bôi gel hay chiết xuất lô hội lên mặt trước khi đi ngủ để có được làn da tươi sáng và tràn đầy sức sống vào sáng hôm sau.
5. Giúp trị mụn
Như đã nhắc đến ở trên, lô hội có chứa nhiều khoáng chất, một trong số đó là kẽm - thứ có thể được tìm thấy trong rất nhiều vitamin tự nhiên và sản phẩm dưỡng da giúp cải thiện tình trạng mụn. Cả việc bôi và dùng lô hội đều có thể giúp trị mụn.
Kẽm sẽ giảm lượng dầu tự nhiên hay bã nhờn được da tiết ra. Lô hội cũng có thể giúp làm lành các tổn thương trên da do mụn. Một vài nghiên cứu đã công bố rằng, việc hình thành mụn cũng do thiếu kẽm trong khẩu phần ăn.
6. Giảm đau
Lô hội có chứa nhiều enzym (protein), nhưng trong đó có một loại đặc biệt có khả năng giúp giảm đau. Tên của nó là kinaza - đặc biệt có ích trong việc giảm sưng viêm, nhờ vậy có thể giúp giảm đau khi bôi lên da. Bên cạnh đó, còn có một enzym khác trong lô hội cũng giúp làm giảm các mô chết trong vết thương, giúp lành nhanh hơn nhưng kinaza vẫn được biết đến nhiều nhất.
Nha đam được sử dụng rộng rãi trong thực phẩm, mỹ phẩm, thảo dược và thực phẩm chức năng.
7. Hồi phục da trong quá trình bị cóng lạnh
Chẳng có gì tồi tệ hơn là bị tổn thương trực tiếp hay gián tiếp vì cóng lạnh. Nhìn chung, cóng lạnh có 4 giai đoạn: (A) da bị tê và đỏ; (B) sự hình thành băng, sưng, vết phồng rộp và tiết ra một chất được gọi là “thromboxsne” (chất gây đau và co thắt các mạch máu); (C) tổn thương sẽ lan ra tới lớp biểu bì dưới cùng của da (lớp nối xương với da, cung cấp mô cơ với mạch máu và dây thần kinh); (D) độ dày của mô sẽ dẫn đến sự mất máu và thậm chí cả việc hoại tử. Người ta khuyên dùng lô hội để giảm lượng “thromboxsne” (cũng có nghĩa là giảm đau) và đã dùng nó lâm sàng để chữa trị những vết phồng nghiêm trọng hơn (như khi lớp cấu trúc bị hủy hoại).
Một nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng thú vị đã phát hiện ra rằng việc cung cấp kem lô hội cho các bệnh nhân bị tổn thương mô cơ sẽ giúp họ có khả năng hồi phục hoàn toàn đến 68%. Ngược lại, chỉ có 33% bệnh nhân được hồi phục hoàn toàn nếu điều trị bằng cách thông thường. Nghiên cứu này cũng cho thấy một kết quả đáng ngạc nhiên khác rằng trong nhóm đầu tiên chỉ có 7% cần phải cắt bỏ phần tổn thương, nhóm thứ hai con số này lại chiếm đến 33%.
8. Ngừa ung thư
Chúng ta đều biết rằng lô hội có hiệu quả kỳ diệu trong việc hồi phục vết thương, giảm đau và làm sạch da, nhưng có một vài nghiên cứu đã phát hiện ra lô hội cũng có một cơ chế ngăn ngừa khối u rất tốt. Mặc dù nghiên cứu này vẫn chưa hoàn toàn khẳng định lô hội có thực sự chữa được ung thư hay không nhưng có một nghiên cứu ở Nhật Bản được tiến hành và kết quả được đưa ra cũng rất nổi bật.
Nghiên cứu đã khảo sát một nhóm bệnh nhân bị ung thư phổi và bệnh nhân hút thuốc ở Nhật và nhận thấy rằng việc uống nước ép lô hội, có thể là gel ngăn chặn chất gây ung thư ở phổi (ung thư ở khu vực hô hấp) và nó cũng được cho là cũng có thể ngăn ngừa ung thư dạ dày và ruột.
9. Kích thích mọc tóc
Lô hội giúp kích thích mọc tóc cũng như nhanh dài hơn bằng cách tăng tuần hoàn máu trên da đầu. Bởi lô hội có chứa một loại enzym có thể giúp kích thích mọc tóc với những người thích hợp với nó.
Ngoài ra, nó cũng giúp làm sạch da đầu bằng cách cân bằng độ pH trên da đầu. Khi da đầu sạch và tuần hoàn máu trên da đầu tốt thì không gì có thể ngăn cản được tóc mọc nhanh, khỏe và chắc hơn.
10. Giảm lượng đường trong máu
Bệnh tiểu đường là do sự rối loạn chuyển hóa carbohydrate, được đặc trưng bởi sự giảm bài tiết insulin (như tuyến tụy của cơ thể khó có thể chuyển hóa đường sang năng lượng). Tuy nhiên, nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị bệnh này có rất nhiều và cần phải được phân biệt rõ ràng.
Có một nghiên cứu thú vị cho thấy công dụng của lô hội đối với những bệnh nhân bị tiểu đường hoặc những người gặp khó khăn trong việc điều khiển chứng thèm đường/lượng đường trong máu. Nghiên cứu được thực hiện trên 3.000 người Ấn Độ bị tiểu đường "loại nhẹ" và cho thấy có tới 90% bệnh nhân đã giảm lượng đường trong máu sau khi ăn bánh mì có gel lô hội trong đó.
Vết thương khó lành cũng là một trong những dấu hiệu thường thấy của bệnh tiểu đường. Thậm chí, người ta còn nhận thấy rằng gel lô hội có thể giảm được tình trạng viêm nhiễm đối với những con chuột đã bị tiêm hóa chất gây bệnh tiểu đường.
Trong những thử nghiệm sau này, ta thấy được rằng nếu cho chuột bị tiểu đường ăn lô hội hoặc bôi lên da chúng thì cả những vết thương bị rạch hay cắt đều sẽ lành nhanh hơn so với những con chuột chỉ dùng phương pháp làm giảm vết thương thông thường.
Như đã thấy, nha đam hay lô hội có vô số lợi ích tuyệt vời. Giúp tỉnh táo, làm sạch, làm lành, khỏe mạnh hơn và giải độc, vì thế, bạn nên thêm lô hội vào cuộc sống hàng ngày của mình để cải thiện sức khỏe.
11. Chống hôi miệng và sâu răng
Lô hội đã được ghi nhận là một phương thuốc tự nhiên chống hôi miệng, sâu răng và ngăn ngừa bệnh nướu răng hiệu quả.
12. Dùng làm gel tẩy lông chân
Lô hội có chứa rất nhiều gel và có thể sử dụng như một loại gel cạo râu tự nhiên! Như đã đề cập ở trên, lô hội có tác dụng chống viêm và dưỡng ẩm đặc hiệu, vì vậy bạn có thể sử dụng nó thoa lên đôi chân cũng như trên khuôn mặt của bạn để có được một cảm nhận thoải mái khi cạo râu hoặc tẩy lông.
13. Tẩy trang hữu hiệu
Một trong những ứng dụng tuyệt vời của nha đam là sử dụng nó để tẩy trang khuôn mặt và đặc biệt hữu hiệu với vùng da mắt. Cắt lá lô hội và dùng bông tẩy trang quệt lớp gel rồi nhẹ nhàng lau lớp trang điểm trên khuôn mặt bạn. Đây là một cách loại bỏ trang điểm tự nhiên, nhẹ và dưỡng ẩm mà bạn có thể sử dụng mỗi ngày!
Nha đam cũng có tác dụng phụ nếu sử dụng quá nhiều.
Ngoài những lợi ích kể trên, nha đam cũng có tác dụng phụ nếu sử dụng quá nhiều.
Một số tác dụng phụ phổ biến nhất khi dùng nha đam quá nhiều là các vấn đề về tiêu hóa, chẳng hạn như tiêu chảy và co thắt dạ dày. Mặc dù nha đam hỗ trợ nhuận tràng để giúp thúc đẩy sự đều đặn, sử dụng quá mức có thể làm tăng nguy cơ tác dụng phụ như mất nước và mất cân bằng điện giải.
Điều quan trọng cần lưu ý là mặc dù tác dụng nhuận tràng của nha đam có thể làm giảm khả năng giữ nước, nhưng việc giảm trọng lượng nước chỉ là tạm thời và không phải là một chiến lược giảm cân bền vững.
Hơn thế nữa, vì nha đam có thể làm giảm sự hấp thụ của một số loại thuốc, thế nên cần phải tham khảo ý kiến chuyên gia chăm sóc sức khỏe trước khi sử dụng nha đam, nếu đang sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.
Hơn nữa, điều quan trọng là tránh ăn gel và các sản phẩm từ vỏ nha đam, vì chúng có thể chứa các thành phần và chất phụ gia không nên ăn.
Và các sản phẩm có chứa mủ lô hội, một chất được tìm thấy trong lá của cây lô hội, đã bị Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấm sử dụng do lo ngại về an toàn.
Chất chiết xuất từ nha đam chưa qua chế biến và chưa tinh chế cũng có thể chứa aloin, một hợp chất gây ung thư, nên cần chú ý khi chọn lựa và sử dụng nha đam.
Minh Nhật