Bộ Y tế thành lập 6 đoàn kiểm tra, giám sát phòng chống dịch sởi Nguyên nhân khiến dịch sởi lan rộng Bé gái 4 tuổi ở Hà Nội tử vong sau 1 ngày nhập viện do sởi |
Sởi là căn bệnh dễ nguy hiểm, dễ lây lan
Sởi là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus thuộc họ Paramyxovirus gây ra. Nhiều người lầm tưởng rằng sởi chỉ gây các triệu chứng nhẹ như phát ban hay sốt, nhưng thực tế, bệnh có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, đặc biệt đối với trẻ nhỏ dưới 5 tuổi.
![]() |
Tiêm vắc xin phòng sởi ngay từ đầu là biện pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa bệnh. |
Sởi không chỉ gây ra các triệu chứng cấp tính mà còn có thể dẫn đến viêm nhiễm thần kinh, rối loạn cơ, ảnh hưởng đến hệ vận động và nhiều cơ quan trong cơ thể. Một số tổn thương có thể kéo dài vĩnh viễn, chẳng hạn như viêm não, viêm màng não hay thậm chí mù lòa. Đặc biệt, sởi còn có khả năng làm suy giảm hệ miễn dịch nghiêm trọng, được gọi là "xóa trí nhớ miễn dịch", khiến cơ thể mất đi trung bình 40 loại kháng thể, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng khác.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trước khi vắc xin sởi được triển khai rộng rãi vào năm 1980, căn bệnh này đã cướp đi sinh mạng của gần 2,6 triệu người mỗi năm. Riêng năm 2012, thế giới ghi nhận 122.000 ca tử vong do sởi, tương đương 330 ca mỗi ngày, tức khoảng 14 ca tử vong mỗi giờ. Tại Việt Nam, năm 2014, có hơn 35.000 trường hợp sốt phát ban nghi sởi, trong đó 6.000 ca xác định mắc bệnh và 147 trường hợp tử vong liên quan đến sởi.
Hiện nay, chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu cho bệnh sởi. Bệnh thường tự khỏi theo thời gian, kết hợp với việc sử dụng thuốc hỗ trợ, nghỉ ngơi và chế độ dinh dưỡng hợp lý. Tiêm vắc xin phòng sởi ngay từ đầu là biện pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa bệnh.
Sởi có tốc độ lây lan nhanh từ người sang người qua đường hô hấp. Khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện, các giọt bắn chứa virus có thể phát tán vào không khí và tồn tại từ 1 đến 2 giờ. Người khỏe mạnh có thể nhiễm virus khi hít phải các hạt virus trong không khí, chạm tay vào bề mặt nhiễm bệnh rồi đưa lên mũi, miệng hoặc dụi mắt. Đặc biệt, khoảng 90% những người chưa từng mắc sởi hoặc chưa tiêm vắc xin đều có nguy cơ cao nhiễm bệnh nếu tiếp xúc với người mang virus.
![]() |
Trung bình 1 người mắc bệnh có thể lây cho 12-18 người khác. |
Trung bình 1 người mắc bệnh có thể lây cho 12-18 người khác và chỉ có thể cắt đứt sự lây truyền khi miễn dịch cộng đồng đạt ít nhất 95%.
Thời gian ủ bệnh không có triệu chứng
Sau khi nhiễm virus sởi, thời gian ủ bệnh kéo dài từ 7 ngày đến 2 tuần, trong giai đoạn này, cơ thể chưa xuất hiện triệu chứng rõ ràng nhưng vẫn có thể lây bệnh ngay trước khi phát ban xuất hiện.
Giai đoạn khởi phát: Trẻ thường sốt cao trên 39°C. Khi cơn sốt thuyên giảm, các triệu chứng phát ban đặc trưng sẽ xuất hiện.
Diễn tiến phát ban: Ban sởi xuất hiện theo trình tự đặc trưng, bắt đầu từ vùng sau tai (gáy), lan dần ra mặt, xuống ngực, bụng và cuối cùng là toàn thân. Ban dạng sẩn (gồ lên bề mặt da), sau khi bay sẽ để lại vệt thâm trên da gọi là “vằn da hổ”.
Các triệu chứng đi kèm: Trẻ mắc sởi thường bị đỏ mắt, chảy nước mũi, ho, và có thể bị tiêu chảy.
Trong giai đoạn đầu, các dấu hiệu bệnh sởi không đặc hiệu, thường bắt đầu với sốt từ trung bình đến cao, kèm theo ho dai dẳng, sổ mũi, viêm kết mạc và đau họng. Các triệu chứng này kéo dài khoảng 2-4 ngày trước khi phát ban xuất hiện.
Biến chứng của sởi: thường gặp nhất là viêm tai giữa, viêm phổi, viêm não, tiêu chảy, mờ giác mạc, viêm thanh quản, suy dinh dưỡng nặng…
Sởi có tốc độ lây lan nhanh qua đường hô hấp và hiện chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu. Tiêm vắc xin phòng sởi là biện pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa bệnh.
![]() |
![]() |
![]() |