Xuất khẩu sang Anh tăng trưởng ấn tượng sau một năm thực thi Hiệp định UKVFTA

Đây là thông tin nổi bật được đưa ra tại Hội nghị “Năm đầu tiên thực thi Hiệp định UKVFTA - Thành tựu nổi bật và định hướng sắp tới,” do Bộ Công Thương tổ chức chiều 15/3 tại Hà Nội.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh chia sẻ tại Hội nghị.

Chia sẻ tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh cho biết: “Năm 2021 là một năm vạn sự khởi đầu nan với UKVFTA. Thời điểm Hiệp định này chính thức có hiệu lực cũng là lúc cả Việt Nam và Vương quốc Anh phải đối mặt với diễn biến phức tạp của đại dịch COVID-19. Số ca nhiễm tăng cao ở cả 2 nước gây ra các hệ lụy không tránh khỏi về nguồn nhân lực, gây gián đoạn không nhỏ đến chuỗi cung ứng xuất nhập khẩu cũng như các hoạt động kinh tế thương mại khác.”

Tuy nhiên, dù khởi đầu trong bối cảnh khó khăn như vậy, trao đổi thương mại hàng hóa hai chiều giữa Việt Nam và Vương quốc Anh vẫn đạt 6,61 tỷ USD, tăng trưởng 17,2% so với năm 2020.

“Mức tăng trưởng 2 con số (17,2%) đã giúp kim ngạch song phương giữa Việt Nam và Vương Quốc Anh chính thức phục hồi về mức kim ngạch năm 2019, sau khi bị sụt giảm nghiêm trọng trong năm 2020 do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19”, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh nhấn mạnh.

Hơn nữa, trong năm 2021, đã có 48 dự án đầu tư trực tiếp từ Vương quốc Anh vào Việt Nam, với số vốn đăng ký cấp mới đạt hơn 53 triệu USD, tăng trưởng 157% so với cùng kỳ, duy trì mức đầu tư trực tiếp của Vương quốc Anh vào Việt Nam ở mức 4 tỷ USD. Hiện nay, Vương quốc Anh đang nằm trong nhóm 15 nước có vốn đầu tư trực tiếp lớn nhất tại Việt Nam.

“Số liệu này cho thấy UKVFTA thực sự là con đường cao tốc hai chiều, giúp thúc đẩy trao đổi thương mại song phương theo hướng ngày càng cân bằng hơn. Những kết quả tích cực trên cho phép chúng ta lạc quan vào tác động tích cực của Hiệp định thương mại tự do đối với cả Việt Nam và Vương quốc Anh,” Thứ trưởng Bộ Công Thương nói.

Quang cảnh Hội nghị “Năm đầu tiên thực thi hiệp định UKVFTA - Thành tựu nổi bật và định hướng sắp tới".

Đánh giá thêm về Hiệp định UKVFTA, ông Lương Hoàng Thái, Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho hay, thời gian thực thi còn tương đối ngắn để có thể đánh giá đầy đủ nhưng quá trình thực thi đã đem lại kết quả thiết thực với cả 2 bên.

Xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam trong năm đầu tiên sang Vương quốc Anh đạt hơn 5,7 tỷ USD, tăng trên 16%, là mức tăng khá so với các thị trường khác.

Trong đó nhiều mặt hàng của Việt Nam có tăng trưởng rất cao, như nông sản tăng 67%; hạt tiêu tăng 49%; sản phẩm mây, tre, cói, thảm tăng 56%; gốm sứ tăng 32%. Ngoài ra, nhiều mặt hàng chế biến chế tạo cũng có tăng trưởng cao như máy móc, thiết bị tăng trưởng xuất khẩu 16%...

Ở chiều ngược lại, nhập khẩu của Việt Nam từ thị trường này cũng có kết quả tích cực, khi tăng 23,6% ở năm ngoái. Trong đó có các mặt hàng có tăng trưởng như Dược phẩm 36%; ô tô 29%; máy tính sản phẩm điện tử; linh kiện tăng 25%

Nghị sĩ Graham Stuart – Đặc phái viên Thương mại của Thủ tướng Anh phụ trách Việt Nam, Lào, Campuchia bày tỏ sự lạc quan về hợp tác song phương giữa hai nước trong thời gian tới. Ngài nghị sĩ đánh giá cao các cam kết của Việt Nam tại COP26 vừa qua và khẳng định Vương quốc Anh luôn đồng hành của Việt Nam trong các dự án phát triển bền vững như các dự án điện gió ngoài khơi. Bên cạnh đó, nghị sĩ Stuart cũng mong muốn hai bên tăng cường thúc đẩy chuỗi cung ứng, hiện thực hoá các mục tiêu đã đặt ra trong hiệp định này.

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh dư địa để cho hai nước khai thác tiềm năng của Hiệp định UKVFTA vẫn còn rất lớn

Thứ trường Trần Quốc Khánh cũng cho rằng, cho rằng dư địa để cho hai nước khai thác tiềm năng của Hiệp định UKVFTA vẫn còn rất lớn. Vương Quốc Anh đang tích cực đẩy mạnh các đàm phán, ký kết các thỏa thuận thương mại sau khi hoàn tất Brexit; cùng với việc Việt Nam đã và đang tham gia 15 Hiệp định thương mại tự do, trong đó có các hiệp định thương mại tự do lớn như CTPPP, RCEP, EVFTA… và đặc biệt là cả 2 nước đang cùng thúc đẩy Hiệp định UKVFTA sẽ tạo ra những cơ hội hấp dẫn để cộng đồng doanh nghiệp 2 nước tăng cường hợp tác, tận dụng các thế mạnh của nhau, từ đó gia tăng hơn nữa giá trị gia tăng từ hoạt động trao đổi kinh tế và thương mại.

Tuy nhiên, để biến các tiềm năng thành lợi ích thực sự Thứ trưởng Trần Quốc Khánh đề nghị các cơ quan quản lý và cộng đồng doanh nghiệp của Việt Nam cũng như Vương Quốc Anh tiếp tục đánh giá, xác định những khó khăn, vấn đề còn tồn tại để tìm ra các giải pháp khắc phục một cách có nhiệu quả nhất.

Với Hiệp định UKVFTA, hàng hóa của Việt Nam sẽ được hưởng nhiều ưu đãi tích cực. Theo đó, thuế nhập khẩu Vương quốc Anh sẽ được xoá bỏ đến 99,2% trong vòng 6 năm, tạo thuận lợi rất to lớn cho hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam.

Bên cạnh đó, trong hiệp định này, Vương quốc Anh cũng dành cho Việt Nam hạn ngạch thuế quan bổ sung, được nhập khẩu miễn thuế một số lượng hàng hoá bổ sung vào Vương quốc Anh đối với 14 mặt hàng; trong đó có mặt hàng gạo, cũng như 36 chỉ dẫn địa lý của Việt Nam được bảo hộ tại Vương quốc Anh (gồm những sản phẩm nổi tiếng như: càphê Ban Mê Thuột, nước mắm Phú Quốc…), giúp cho những sản phẩm này thâm nhập sâu hơn nữa vào thị trường bạn.

Tuy nhiên, để tận dụng hết các cơ hội mà Hiệp định UKVFTA mang lại không phải là điều dễ dàng đối với các doanh nghiệp Việt. Theo bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập (VCCI), doanh nghiệp Việt đã tận dụng tương đối tốt Hiệp định UKVFTA. “Tuy nhiên, theo khảo sát của chúng tôi ko riêng gì hiệp định này (UKVFTA) mà các hiệp định khác thì hiểu biết của doanh nghiệp về hiệp định chỉ khoảng 20%. Chính vì vậy, nhiều doanh nghiệp chưa tận dụng được tốt các hiệp định, trong đó có Hiệp định UKVFTA”, bà Trang nói.

Các đại biểu thảo luận về những lợi ích và hạn chế trong việc thực thi Hiệp định UKVFTA

Để tận dụng tốt UKVFTA, theo bà Nguyễn Thị Thu Trang việc đầu tiên doanh nghiệp mong chờ các cơ quan, bộ ngành là thông tin về các cam kết cũng như cách thức tổ chức, thực hiện. Không phải chỉ câu chuyện hạn ngạch là bao nhiêu, ngoài hạn ngạch là thế nào mà là cơ chế để được cấp hạn ngạch như thế nào. “Câu chuyện liên quan đến thực thi về cơ chế để thực thi cam kết không chỉ doanh nghiệp mà ngay cả cơ quan quản lý nhà nước nhiều khi cũng lúng túng”, bà Trang cho hay.

Đại diện VCCI nhấn mạnh, không phải cứ có hiệp định là tự nhiên sẽ có thị trường mà phải là cả một quá trình tim hiểu về thị trường, nghiên cứu thị trường. hiểu các quy định để tuân thủ, để thực hiện.

“Cũng như thị trường châu Âu, thị trường Anh là thị trường khó tính của khó tính, kỹ tính của ký tính. Do vậy các cơ quan xúc tiến thương mại cần có giải pháp giúp doanh nghiệp tiếp cận thị trường, kết nối với bạn hàng, đặc biệt là nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng các tiêu chuẩn và quy chuẩn của Anh”, bà Trang nhấn mạnh.

Cùng với đó, theo bà Trang cơ quan quản lý cần tạo cơ chế và cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp.

Trong khi đó, ông Đinh Cao Khuê, Phó Chủ tịch Hiệp hội rau quả Việt Nam kiến nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ NN&PTNT, các vùng trồng đẩy mạnh tập huấn cho người nông dân về quy cách chăm bón, kiểm soát chất lượng nông sản… nhằm đẩy mạnh xuất khẩu.

Ông Khuê cũng đề nghị Chính phủ và Bộ Công Thương hỗ trợ doanh nghiệp tham gia các hội chợ xúc tiến thương mại ở Vương Quốc Anh rộng rãi hơn nữa, từ đây có sự tiếp xúc với các bạn hàn. Qua đó mở thêm nhiều cơ hội thúc đẩy xuất khẩu cho mặt hàng nông sản của Việt Nam.

Trong khi đó, với kinh nghiệm thực tế, đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp Anh tại Việt Nam (BRITCHAM) cũng lưu ý các giao dịch về thương mại cần phải tránh các tranh chấp, tức là hiểu được thị trường và đối tác của mình.

Cụ thể hơn là việc nhìn nhận và nắm bắt các quy trình thủ tục, nắm bắt các an ninh, an toàn trong thanh toán và bảo lãnh ra sao, đặc biệt là việc đàm phán, trao đổi như thế nào giúp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.

Bộ Công Thương khẳng định trong thời gian tới, các đơn vị chức năng của cơ quan này sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan liên quan của Việt Nam và Vương quốc Anh tổ chức các hoạt động đa dạng khác để góp phần tích cực vào việc xây dựng các chính sách thiết thực và hiệu quả nhằm giúp cộng đồng doanh nghiệp tận dụng tối đa cơ hội từ Hiệp định UKVFTA.