Nhận diện mối nguy hiểm: Từ cảnh báo của chuyên gia đến thực tế tàn khốc
 |
| Áp thấp nhiệt đới mới hình thành khả năng đi vào Biển Đông và mạnh lên thành bão trong vài ngày tới (Ảnh: NCHMF). |
Hiện tại, mối đe dọa không chỉ đến từ một hình thái thời tiết đơn lẻ. Sáng 23/7, một áp thấp nhiệt đới đã hình thành gần đảo Luzon (Philippines) và được dự báo sẽ vào Biển Đông, có khả năng mạnh lên thành bão trong 24 giờ tới. Dù cơn bão này có quỹ đạo phức tạp và chưa ảnh hưởng trực tiếp, nhưng hoàn lưu của nó kết hợp với tàn dư của cơn bão số 3 (Wipha) đang tạo ra một kịch bản thời tiết cực đoan.
Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cảnh báo, từ ngày 24 đến 25/7, khu vực Bắc Bộ và các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An sẽ có mưa to trên diện rộng, với lượng mưa phổ biến từ 60-130 mm, cục bộ có nơi trên 200 mm. Trong mưa dông tiềm ẩn nguy cơ cao về lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.
Mức độ nguy hiểm không còn là dự báo mà đã trở thành hiện thực khốc liệt tại các huyện miền núi tỉnh Nghệ An. Do ảnh hưởng của mưa lớn và lũ từ thượng nguồn Lào, một trận lũ lịch sử đã đổ về. Lưu lượng nước tại hồ thủy điện Bản Vẽ đã đạt 10.044 m³/s, vượt xa mức thiết kế, đẩy công trình vào tình trạng báo động cao nhất. Hậu quả là 3 cây cầu treo bị cuốn sập, 21 thôn bản bị cô lập hoàn toàn, và 2.210 ngôi nhà bị ngập, nhiều nơi ngập sâu đến 2-3 m, thậm chí có những nhà sàn bị ngập đến tận nóc. Ông Nguyễn Viết Hùng, Bí thư Đảng ủy xã Mường Xén cho biết: “Nhiều hộ không kịp di dời, toàn bộ tài sản trong nhà đã bị lũ cuốn trôi”.
Hành động khẩn cấp: Lắng nghe chính quyền và chủ động ứng phó
Bài học kinh nghiệm quý giá nhất từ trận lũ tại Nghệ An chính là sự ứng phó kịp thời. Rất may mắn, nhờ công tác sơ tán quyết liệt của chính quyền, toàn bộ các hộ dân trong vùng ngập sâu đã được di dời đến nơi an toàn trước khi lũ lên đỉnh, do đó không có thiệt hại về người. Điều này cho thấy, hành động quan trọng nhất và đầu tiên người dân cần làm là tuyệt đối tuân thủ mệnh lệnh sơ tán và hướng dẫn của chính quyền địa phương. Khi có thông báo, cần di dời khẩn cấp đến các địa điểm an toàn đã được chỉ định, không chần chừ hay cố gắng ở lại để bảo vệ tài sản có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
Trước tình hình khẩn cấp, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành công điện hỏa tốc, yêu cầu các địa phương không được bị động, bất ngờ trong mọi tình huống và phải tập trung mọi nguồn lực để ứng phó. Điều này đồng nghĩa với việc các phương án phòng chống thiên tai đã được kích hoạt ở mức cao nhất.
Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe và an toàn cho bản thân và gia đình, người dân cần:
Theo dõi sát sao và liên tục các bản tin dự báo, cảnh báo chính thống từ Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, Đài Hà Nội và các phương tiện truyền thông uy tín.
Sẵn sàng tâm thế di dời, sơ tán khi có lệnh của chính quyền, đặc biệt là các hộ dân sống tại vùng trũng thấp, ven sông suối và các khu vực có nguy cơ cao về sạt lở đất.
Chủ động gia cố nhà cửa, di dời tài sản quan trọng, vật nuôi lên các vị trí cao hơn nếu điều kiện cho phép và đảm bảo an toàn.
