Lưỡi long là loại cây cùng họ với xương rồng |
Cư dân ven biển phía nam Quảng Ngãi thường nấu canh cá liệt với lưỡi long quanh vườn nhà. Cá liệt mang về bỏ mang và ruột, chặt vi, rửa sạch và vớt ra rổ cho ráo nước. Dạo quanh vườn bẻ những nhánh lưỡi long non thân mỏng, lớn chừng bằng bàn tay.
Bỏ lưỡi long vào rổ sảy nhẹ cho rụng bớt gai tí xíu bám trên những nốt u lấm chấm trên bề mặt. Sau đó, dùng dao gọt bỏ những nốt u rồi rửa sạch, xắt sợi lớn chừng chiếc đũa ăn cơm. Nguyên liệu đi kèm là rau thơm và ớt cay rửa sạch, hành tím lột vỏ cùng gia vị. Đun sôi nước trên bếp rồi cho cá vào nồi cùng ít muối hạt và ớt xắt mỏng, hành tím chẻ đôi để xua mùi tanh của cá.
Nước sôi trở lại thì cho lưỡi long vào nồi đun trên lửa lớn. Khi cá và lưỡi long vừa chín, đun nhỏ lửa, nêm gia vị vừa ăn, cho rau thơm xắt nhỏ cùng ít tiêu xay nhuyễn rồi nhấc xuống khỏi bếp. Nhẹ tay vớt cá ra đĩa, múc canh ra tô trước khi cả nhà quây quần bên mâm cơm gia đình.
Muốn thưởng thức trọn vẹn hương vị món canh lưỡi long cá liệt chớ nên vội vàng. Lưỡi long nhơn nhớt, giòn mềm, nhai chưa kịp nuốt đã trôi tuột vào thực quản. Dùng đũa nhẹ nhàng gỡ thịt cá rời khỏi xương và chấm vào chén mắm pha chanh, đường, ớt, tỏi rồi đưa vào miệng.
Canh lưỡi long nấu cá |
Sự chờ đợi trong giây lát cho tâm trạng thêm háo hức. Lưỡi long chua dịu và cá ngọt lành hòa cùng vị mặn của mắm, cay của ớt lẫn với chua từ chanh “vương vấn” nơi lưỡi. Nước canh ngọt thanh lẫn chua dịu quyện với rau thơm và hành tím tạo nên dư vị khó phai.
Điều thú vị là lưỡi long hái vào buổi sáng, sẽ có vị chua hơn hái vào buổi chiều.Ngoài món canh chua (có thể nấu với cá, tôm, hoặc thịt), với tài khéo léo chế biến các món ăn, các bà, các mẹ ở Gò Cỏ đã sáng tạo làm nên món mứt lưỡi long.
Từ loại rau chỉ dùng để nấu canh, các bà, các mẹ ở làng Gò Cỏ, tổ dân phố Long Thạnh 2, phường Phổ Thạnh (TX Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi) đã chế biến thành món mứt lưỡi long rim đường dân dã, bình dị, thơm ngon.
Công thức chế biến mứt lưỡi long cũng khá đơn giản |
Công thức chế biến mứt lưỡi long cũng khá đơn giản, chỉ cần cắt lưỡi long thành hình tam giác vừa phải, cho đường vào nồi, rồi bắc lên bếp than rim khoảng chừng 2 tiếng đồng hồ.
Khi đường trong nồi đã keo lại, là lúc mứt lưỡi long đã tới, rắc thêm mè rang lên trên, là đã có món mứt lưỡi long.
Bà Bùi Thị Sen, ở làng Gò Cỏ cho hay: Mứt lưỡi long chỉ mới được chế biến vào thời gian gần đây, mọi người ăn thấy ngon, nên tiếp tục làm. Vào dịp chợ phiên vừa qua, cùng với các món dân dã của vùng quê như bánh ít củ mì, sương sâm, món mứt lưỡi long được nhiều người mua về dùng thử.
Làng Gò Cỏ cùng với Gò Cát, là nơi lưu giữ nhiều dấu ấn văn hóa Sa Huỳnh. Cuộc sống nơi đây vẫn giữ nguyên những nét hoang sơ, chất phác của người miền biển bên bờ sóng vỗ.
Nhịp sống yên ả, bình lặng với những nghề truyền thống như đan lưới, đi biển, cùng các món hải sản tươi ngon, hay các món ăn dân dã, nhưng không kém phần hấp dẫn, là những điều rất cuốn hút khách thập phương đến tham quan, trải nghiệm du lịch cộng đồng nơi đây. Trong đó, mứt lưỡi long là món ăn có thể thưởng thức tại chỗ hoặc mang về.
Nhấm nháp từng miếng mứt giòn dai của lưỡi long có vị chua thanh dịu, cộng với vị ngọt của đường và thơm, béo của mè rang. Tất cả hòa quyện vào nhau mang lại hương vị mới lạ, thú vị, không hề ngán và khác hẳn các loại mứt khác.
Có hơn 350 món ăn được chế biến từ lưỡi long |
Theo thống kê mới đây nhất của tờ Daily Mail, có hơn 350 món ăn được chế biến từ lưỡi long, thậm chí tại một số bang ở Mỹ, lưỡi long được coi là một thực phẩm kỳ lạ, rất bổ dưỡng và chỉ dành cho những người sành ăn.
Thậm chí, không ít nhà hàng tại Anh bắt đầu sử dụng lưỡi long để chế biến các món salad, bánh mỳ sandwiches hoặc ép lấy nước, rất nhiều nước ép và mứt xương rồng được bày bán tại các kệ hàng ở siêu thị. Nhưng hơn cả, từ thời chưa có mạng internet để kết nối với thế giới, người dân quê miền Trung cũng đã khám phá ra tác dụng kì diệu của lưỡi long và tìm được phương pháp chế biến cho riêng mình.
Xào, luộc, nấu canh... những cách nấu ăn rất phổ biến nhưng nhờ có lưỡi long, món ăn nào cũng trở nên đặc biệt.
Chẳng cần tưới nước, không thuốc trừ sâu, không thuốc tăng trưởng, lưỡi long vẫn vươn lên mạnh mẽ giữa mảnh đất miền Trung đầy nắng và gió.
Giữa tiết trời như thiêu như đốt vào mùa hè, loài cây này vẫn tích tụ từng giọt nước, do vậy người dân nơi đây hay bảo lưỡi long như món quà tinh túy mà thiên nhiên mang lại sau những thiên tai mà nơi này phải hứng chịu.