Nâng tầm giá trị hạt muối Việt Nam

Thu hoạch muối tại tỉnh Bạc Liêu. Ảnh: Nhật Hồ

Muối Việt Nam có tiềm năng lớn

Sáng 16/12/2024, phát biểu tại họp báo thông tin về Festival nghề muối Việt Nam - Bạc Liêu 2025, ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ NNPTNT) cho biết, muối Việt Nam hiện có tiềm năng lớn với 3.200 km bờ biển; 11.000 ha sản xuất muối trong đó đáp ứng đa dạng nhu cầu từ ăn uống, chế biến thực phẩm cho đến công nghiệp, y tế và làm đẹp.

Nghề làm muối đóng vai trò quan trọng trong kinh tế và văn hóa, đặc biệt tại các tỉnh ven biển như Thái Bình, Nam Định, Phú Yên, Ninh Thuận, Bình Thuận, Bà Rịa- Vũng Tàu, Bạc Liêu…

Tuy nhiên, sản lượng muối hiện nay chưa đáp ứng được nhu cầu tiêu thụ trong nước. Mặc dù sản lượng muối đạt khoảng 1 triệu tấn mỗi năm, nhưng con số này vẫn thấp so với yêu cầu của thị trường, đặc biệt là khi nghề muối phải đối mặt với những yếu tố bất lợi như mất mùa, biến đổi khí hậu và thị trường biến động.

Cục Trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn - nhấn mạnh: Cần khai thác hết tiềm năng và giá trị ngành muối, nâng cao chất lượng đời sống của bà con diêm dân, để người làm muối có thể làm giàu từ nguồn "vàng trắng" này.

Đề án phát triển ngành muối giai đoạn 2021-2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đặt mục tiêu tiêu đưa diện tích sản xuất muối đạt 14.224ha, sản lượng 2 triệu tấn/năm; định hướng phát triển sản xuất muối sạch, muối thủ công; đẩy mạnh lĩnh vực chế biến, đưa muối trở thành ngành hàng có doanh số nghìn tỉ đồng.

Theo đó, phát triển ngành muối phải phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội chung của cả nước. Đầu tư phát triển sản xuất muối ở những nơi có điều kiện tự nhiên thuận lợi theo hướng tập trung, quy mô lớn, hình thành vùng sản xuất muối công nghiệp với công nghệ hiện đại, gắn sản xuất với chế biến, thu hồi các sản phẩm sau muối, phát triển các ngành kinh tế khác.

Phát triển ngành muối thực hiện đầu tư, hỗ trợ đồng bộ sản xuất, chế biến, bảo quản và tiêu thụ muối; đa dạng hóa sản phẩm muối với đổi mới công nghệ, đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng đồng muối để nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả, đảm bảo sinh kế, nâng cao thu nhập cho người dân, hướng tới làm giàu bằng nghề muối.

Đối với sản xuất muối quy mô công nghiệp, diện tích sản xuất muối công nghiệp đạt 4.805ha, sản lượng đạt 640.000 tấn/năm.

Đối với sản xuất muối thủ công (sản xuất muối theo phương pháp phơi cát và phương pháp phơi nước phân tán): Cải tạo, nâng cấp cơ sở hạ tầng đồng muối, nhất là hệ thống thủy lợi đồng muối; ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất, chế biến muối, tăng năng suất tối thiểu 20%, nâng cao giá trị các sản phẩm muối ít nhất là 20% so với hiện nay...

Sản xuất muối thủ công được đầu tư cải tạo, nâng cấp cơ sở hạ tầng, kiên cố hóa hệ thống thủy lợi đồng muối cho người dân sản xuất muối gắn với hỗ trợ xây dựng các mô hình chế biến, đa dạng hóa sản phẩm muối nhằm nâng cao giá trị gia tăng tại các tỉnh, thành phố: Thái Bình, Nam Định, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Ngãi, Phú Yên, Bình Định, Bà Rịa - Vũng Tàu, TPHCM, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu và Cà Mau.

Về muối công nghiệp, Chính phủ đã đặt mục tiêu đến năm 2030, hình thành vùng trọng điểm sản xuất muối quy mô công nghiệp tại các tỉnh Nam Trung Bộ; áp dụng khoa học công nghệ, thực hiện cơ giới hóa trong sản xuất, nhất là khâu thu hoạch và rửa muối sau thu hoạch, tăng năng suất sản xuất muối tối thiểu 30%, chất lượng muối ổn định, đáp ứng nhu cầu của các ngành công nghiệp...

Tôn vinh, bảo tồn, phát triển nghề muối

Ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn mong góp phần cải thiện đời sống xã hội, nâng tầm giá trị hạt muối.

Với mong muốn tôn vinh, bảo tồn, phát triển nghề muối, từ ngày 6 - 8/3/2025, tại Bạc Liêu, Bộ NN-PTNT phối hợp với UBND tỉnh Bạc Liêu sẽ tổ chức Festival nghề Muối Việt Nam - Bạc Liêu năm 2025 “Hành trình 100 năm nghề muối - Đời người” với chủ đề “Nâng tầm giá trị hạt muối Việt Nam”.

Festival được tổ chức với mong muốn tôn vinh, bảo tồn, phát triển nghề muối, nâng cao giá trị nghề muối Việt Nam nói chung, của tỉnh Bạc Liêu nói riêng, thông qua đó khơi dậy tình yêu ngành nghề truyền thống của thế hệ trẻ có trình độ tham gia vào hoạt động sản xuất, kinh doanh, khởi nghiệp từ nghề muối.

Tổ chức sản xuất nghề muối Việt Nam theo hướng hiện đại, áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị hạt muối.

Tạo môi trường giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, kiến thức trong sản xuất, kinh doanh, chế biến các sản phẩm từ muối và các sản phẩm OCOP giữa các địa phương trong cả nước.

Tăng cường liên kết, hợp tác giữa các tác nhân sản xuất, chế biến, kinh doanh muối trong nội bộ ngành muối và với các lĩnh vực khác như du lịch, y tế, ẩm thực; đồng thời, phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa, di sản nghề muối ở Bạc Liêu và các địa phương tham gia.

Quảng bá nghề muối và sản phẩm muối đặc trưng của các địa phương, các vùng miền, doanh nghiệp, hợp tác xã, diêm dân nhằm kết nối giao thương, thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh nghề muối và nâng cao thu nhập cho diêm dân theo hướng đa dạng hóa sản phẩm, tích hợp nâng cao giá trị gia tăng và hiệu quả sản xuất kinh doanh kết hợp phát triển du lịch phát triển bền vững.

Giới thiệu tiềm năng lợi thế tỉnh Bạc Liêu về kinh tế, văn hóa, du lịch và triển vọng phát triển bền vững; mời gọi các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước đầu tư vào nghề muối công nghiệp Bạc Liêu trên tinh thần hợp tác, hữu nghị, góp phần thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong xu hướng hội nhập và phát triển của cả nước.

Sự kiện kỳ vọng không chỉ quảng bá sản phẩm muối Bạc Liêu nói riêng, Việt Nam nói chung, mà còn tạo động lực kết nối kinh tế, văn hóa và du lịch. Đây sẽ là dấu mốc quan trọng, góp phần bảo tồn truyền thống, nâng cao giá trị hạt muối Việt và khẳng định vị thế của nghề muối trên thị trường trong nước và quốc tế.

“Nghề làm muối ở Bạc Liêu” được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Độc đáo nghề làm muối ở Bạch Long