 |
| Rau bầu đất hay còn có tên gọi khác là kim thất, rau lúi, thiên hắc địa hồng,... |
Rau bầu đất còn có tên gọi khác là kim thất, rau lúi, thiên hắc địa hồng,… có vị đắng thơm, tính mát. Loại rau này không chỉ có tác dụng thanh nhiệt mà còn có nhiều công dụng bổ dưỡng mà không phải ai cũng biết.
Trong Hán Việt rau bầu đất còn có tên gọi là xà tiếp cốt, thụ tam thất, kiến trũng tiêu, ô phong thất, bình ngoại thổ tam thất. Tên khoa học là Gynura procumbens (Lour) Merr. (G. sarmentosa DC), thuộc cây họ Cúc.
Bầu đất phổ biến ở nhiều quốc gia như Ấn Độ, Indonesia, Thái Lan, Philippin và Việt Nam. Ở nước ta, rau bầu đất thường mọc hoang, nhưng cũng được người dân trồng dùng làm rau chế biến thức ăn và làm thuốc chữa bệnh.
Về dùng làm thực phẩm, rau bầu đất có mùi thơm đặc trưng, có vị ngọt, cay, thơm và đắng nhẹ. Rau bầu đất có thể luộc lên, xào hoặc nấu canh như các loại rau khác.
Đối với dùng làm thuốc chữa bệnh, rau bầu đất trong dân gian cũng được sử dụng như một loại thuốc, hỗ trợ phòng, hỗ trợ phòng, chống một số loại bệnh tật.
Đặc điểm của cây rau bầu đất
Cây bầu đất là một cây thuốc nam quý. Cây thuộc thân thảo, mọc bò hơi leo, cao trung bình khoảng 1m. Thân cây mọng nước, thường phân nhiều cành.
Lá của cây khá dày, giòn, màu xanh đậm ở mặt trên, màu xanh nhạt ở mặt dưới, và các gân cũng đều màu xanh, lá có chiều dài từ 3 – 8cm, chiều rộng từ 1.5 – 3.5cm, hình răng ở mép, cuống dài tầm khoảng 1cm.
Hoa thường nở ở ngọn cây, đầu hoa có dạng hình ống, màu vàng da cam. Quả có ba cạnh, có một mào lông trắng ở đỉnh. Cây thường ra hoa kết quả vào mùa xuân và mùa hè.
Trong 100gr rau bầu đất chứa các thành phần dinh dưỡng như: 95.7gr nước, 1.3gr protein, 1.6gr gluxit, 0.8gr chất xơ, 0.6gr tro, 3.6mg carotene, 36mg vitamin C.
 |
| Rau bầu đất có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe, điều trị bệnh |
Một số bài thuốc sử dụng cây bầu đất điều trị bệnh
Trong dân gian, rau bầu đất thường được sử dụng như một loại rau ăn thanh mát, giải nhiệt , có tác dụng phòng, chống một số loại bệnh như:
Chữa đau mắt
Thành phần flavonoid trong bầu dất mang lại tác dụng chống viêm hiệu quả, giúp nhanh lành, giảm đau, giảm ngứa.
Cách làm: Lá bầu đất rửa sạch, thêm vài hạt muối, giã nhỏ đắp lên mắt đau.
Chữa phụ nữ viêm bàng quang, khí hư, bạch đới
Trong lá bầu đất có chiết xuất các dịch làm tăng khả năng ức chế sự phát triển vi khuẩn Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Candida albicans, dịch chiết bầu đất còn tác động ức chế một số vi khuẩn khác như Bacillus subtilis, B.pumalis, Pseudomonas aeruginosa…
Cách làm: Bầu đất sắc nước uống với bột thổ tam thất và ý dĩ sao với liều bằng nhau, mỗi lần 10 – 15g. Ngày uống 2 lần.
Hỗ trợ điều trị đái tháo đường
Trong lá bầu đất còn có hoạt tính ức chế α-glucosidase. Tác dụng này tương tự một thuốc trị đái tháo đường đang được sử dụng là Acarbose. Từ đó cho thấy tiềm năng hỗ trợ điều trị đái tháo đường của dược liệu này.
Cách làm: Nhai nuốt mỗi lần 7 – 9 lá Rau bầu đất, ngày 2 lần sáng, chiều có tác dụng điều hòa lượng đường trong máu rất rõ rệt. Không gây phản ứng phụ. Có thể kết hợp với các vị thuốc trị đái tháo đường khác.
 |
| Cần lưu ý khi sử dụng rau bầu đất trong việc điều trị bệnh |
Trị mất ngủ
Rau bầu đất có các thành phần dinh dưỡng giúp điều hòa máu huyết
Cách làm: Thường xuyên ăn tươi rau bầu đất hoặc xào hay nấu canh ăn, sẽ có tác dụng an thần, điều hòa máu huyết, tạo điều kiện thuận lợi để có giấc ngủ tốt.
Hỗ trợ điều trị ung thư
Theo quan điểm của Đông y học, rau bầu đất là vị thuốc có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, vậy nên loại rau này có thể sử dụng để hỗ trợ điều trị ung thư.
Cách làm:Dùng 30g cây khô (hoặc 100g cây tươi), 01 bình giữ nhiệt, 1 lít nước sôi. Đem thuốc rửa sạch, hãm với 800ml nước sôi, để giữ nhiệt trong thời gian 20 phút cho ngấm, sau đó chắt nước uống hàng ngày.
Hoặc lấy 20g bầu đất khô, kết hợp với cây xạ đen 20g, nấm lim xanh 20g, nước sạch 1,2 lít. Đem rửa sạch, đun với 1,2 lít nước, đun sôi nhỏ lửa lấy khoảng 600ml nước chia làm nhiều lần uống trong ngày.
Những lưu ý khi sử dụng rau bầu đất trong việc điều trị bệnh
Rau bầu đất rất dễ trồng và không khó tìm trong cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, loại thực phẩm nào cũng cần có lưu ý nhất định.
Việc áp dụng bài thuốc có sử dụng bầu đất trong điều trị bệnh cần đảm bảo đúng liều lượng, đúng cách.
Phụ nữ đang mang thai cần cẩn thận khi sử dụng rau bầu đất
Để đảm bảo an toàn và có tác dụng tốt, trước khi dùng, người bệnh nên tham khảo hướng dẫn từ các bác sĩ, người có kiến thức chuyên môn để tránh những tác dụng không mong muốn của thuốc.
