Kon Tum: Khai mạc Phiên chợ Sâm Ngọc Linh gắn với phát triển du lịch Kon Tum: Xuất hiện củ sâm Ngọc Linh hơn 200 triệu đồng Thổ cẩm của người Ba Na nằm ven bờ sông Đăk Bla- Kon Tum có gì đặc biệt? |
Món gỏi kiến vàng, đặc sản trứ danh của tộc người Rơ Măm ở Kon Tum |
Ẩm thực Kon Tum nổi tiếng với đông đảo khách du lịch trong và ngoài nước bởi vô vàn đặc sản thơm ngon khó cưỡng. Không chỉ nổi tiếng bởi đặc sản “chuột quý tộc”, loại chuột chuyên “ăn trộm” củ và lá sâm Ngọc Linh, Kon Tum còn khiến thực khách phải trầm trồ bởi món ăn độc lạ của người Rơ Măm – gỏi kiến vàng.
Loại đặc sản trứ danh này không chỉ đặc biệt bởi tên gọi mà quá trình chế biến cũng độc lạ không kém. Trước đây, người Rơ Măm thường sống ở trong rừng, để có thức ăn, họ thường xuống suối bắt cá và leo lên cây bắt kiến vàng để chế biến món ăn. Còn hiện tại, khi cuộc sống đầy đủ hơn họ đã biến tấu món ăn này trở thành đặc sản.
Là món ăn truyền thống lâu đời của người dân Rơ Măm |
Theo đó, người Rơ Măm là một dân tộc ít người ở Việt Nam. Tộc người này cư trú chính tại làng Le, xã Mô Rai (huyện Sa Thầy) với gần 160 hộ, 460 nhân khẩu. Đây là tộc người cổ sống từ lâu trong rừng sâu nên bà con Rơ Măm thường có nhiều món ẩm thực rất kì dị, khác thường, ít ai có thể thưởng thức.
Theo người dân Rơ Măm, món ăn này nguyên liệu quan trọng nhất chính là kiến vàng. Khi lấy tổ kiến vàng cần đặt một chậu nước phía dưới, lấy gọng dao gõ nhẹ cho kiến rơi ra, rồi nhẹ nhàng tách đôi, lấy trứng kiến. Trứng kiến vàng màu trắng đục, to bằng hạt gạo, có mùi thơm nhẹ.
Để làm ra món cá gỏi kiến vàng đúng chuẩn cần rất nhiều công đoạn và người chế biến phải thật sự tỉ mỉ. Đầu tiên phải săn bắt được cá suối loại vừa phải, to khoảng chừng ba ngón tay chụm lại. Người dân địa phương thường đến sông Sa Thầy để bắt loài cá trắng về chế biến.
Nguyên liệu của món ăn này khá đơn giản, chỉ gồm cá suối, kiến vàng và các loại gia vị |
Cá được lọc hết xương, rửa sạch rồi đem đi băm nhỏ và giã nhuyễn. Sau đó, người dân sẽ vắt cạn nước để khử hết mùi tanh rồi ướp cá cùng các loại gia vị kèm thêm một ít thính gạo và tiêu rừng để dậy mùi thơm.
Sau khi sơ chế cá suối, người dân tiếp tục đi bắt kiến vàng. Khi lấy tổ kiến xuống, trước tiên sẽ đặt một chậu nước ở bên dưới rồi lấy cán dao gõ nhẹ cho kiến rơi hết xuống chậu.
Tiếp đến nhẹ nhàng tách đôi tổ kiến và lấy trứng ra để riêng. Trứng kiến vàng thường có màu trắng đục, to gần bằng hạt gạo và có mùi thơm nhẹ. Cuối cùng, trứng kiến được tiến hành làm nhuyễn ra rồi đem phơi dưới nắng.
Công đoạn cuối cùng là nêm nếm gia vị cho cá và kiến. Các loại gia vị cần dùng là muối, hạt tiêu, ớt xanh và thính được làm từ gạo. Sau khi chuẩn bị đầy đủ gia vị thì mới bắt đầu cho vào hỗn hợp cá, kiến, trứng một lượng vừa phải rồi trộn thật đều tay đến khi ngửi thấy mùi thơm phảng phất toả ra. Cho hỗn hợp nghỉ khoảng chừng 30 phút thì trộn đều thịt cá và kiến vàng rồi chuẩn bị thêm một ít rau rừng để ăn kèm là món đặc sản Kon Tum nổi tiếng này đã được hoàn thành.
Khi đã nêm nếm gia vị xong, thịt cá, kiến và trứng sẽ được trộn thật đều tay để hoàn thành món ăn |
Dân tộc Rơ Măm gọi đây là món Plat (tức là gỏi kiến vàng), còn nếu trộn thêm thính gạo vào thì sẽ trở thành món Trót IagLia. Ngoài ra, bà con bản địa còn dùng kiến và trứng để nấu canh hoặc xào chung với thịt thú rừng. Tuy nhiên, để giữ được trọn vẹn hương vị thơm ngon của những thứ nguyên liệu này thì món ăn đặc trưng nhất vẫn là cá gỏi kiến vàng.
Tùy theo sở thích của mỗi người mà có nhiều cách để thưởng thức cá gỏi kiến vàng. Món ăn này thường được dùng kèm với nhiều loại rau rừng như lá lộc vừng, lá sung, lá xoài non… Lá to thì dùng làm phần áo gói và được cuốn thành hình phễu, ở bên trong có thêm một vài loại bé hơn như rau răm để tăng thêm hương vị. Khi cảm thấy lượng lá đã đủ thì bạn sẽ cho cá gỏi kiến vàng vào trong rồi cuốn lại và thưởng thức.
Món cá gỏi kiến vàng khi càng ăn thì sẽ càng nhận thấy được hương vị vô cùng đậm đà. Thoạt đầu, bạn sẽ cảm nhận được vị tươi mát của rau rồi dần dần đến vị ngọt thơm của cá tươi hoà quyện cùng trứng kiến béo ngậy.
Kế tiếp là vị cay nồng của tiêu và ớt kết hợp với vị đăng đắng của các loại lá rừng. Tất cả nguyên liệu và gia vị đều kết hợp rất hài hoà tạo nên sức hấp dẫn cho món ăn đặc sắc này. Trong lúc thưởng thức cá gỏi kiến vàng, bạn có thể nhâm nhi rượu ghè Kon Tum để bữa ăn thêm trọn vẹn nhé.