Thiếu hụt sản phẩm chất lượng và đồng bộ
 |
| Du khách tham quan tour đêm tại Hoàng thành Thăng Long, Hà Nội – một trong những sản phẩm hiếm hoi được đầu tư bài bản, kết hợp yếu tố lịch sử và trình diễn nghệ thuật. |
Ở Việt Nam, du lịch đêm từng được xem như một "ẩn số" chưa được khai thác xứng tầm. So với tiềm năng hiện có, số lượng và chất lượng sản phẩm du lịch đêm vẫn còn khá hạn chế, thiếu tính hệ thống và chưa tạo được chuỗi trải nghiệm liền mạch. Điều này khiến nhiều địa phương tuy có tiềm lực về di sản, không gian văn hóa hay hệ sinh thái về đêm nhưng vẫn lúng túng trong việc xây dựng sản phẩm đặc thù.
Trong bức tranh đó, một số đô thị lớn đã và đang có bước đi tiên phong. Hà Nội – vùng đất ngàn năm văn hiến – là địa phương đi đầu trong khai thác các tour đêm văn hóa. Những sản phẩm như tour Hoàng thành Thăng Long về đêm, phố cổ về đêm, Văn Miếu – Quốc Tử Giám kết hợp trình diễn ánh sáng... thu hút đông đảo du khách nội địa và quốc tế. Sắp tới, tour thực cảnh “Tiếng chuông Trấn Vũ” tại đền Quán Thánh (Ba Đình) dự kiến sẽ bổ sung một “mảnh ghép” độc đáo cho bản đồ du lịch đêm Thủ đô. Lấy cảm hứng từ truyền tích Đức Thánh Trấn Vũ giáng lâm ban phúc, tour sẽ kéo dài 90 phút, diễn ra hàng tuần với quy mô khoảng 100 khách, mở ra hành trình kết hợp giữa tín ngưỡng dân gian, nghệ thuật kể chuyện và không gian cổ kính linh thiêng.
Tại Hải Phòng, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang phối hợp với các đơn vị chuyên môn triển khai tour đêm “Dấu thiêng Hàng Kênh” với ứng dụng công nghệ số 4.0 và 3D mapping. Kịch bản chương trình được xây dựng công phu, kết hợp trình diễn nghệ thuật và trải nghiệm tâm linh tại đình Hàng Kênh – một di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia, nơi tôn thờ Đức Vương Ngô Quyền. Dự kiến từ cuối tháng 6/2025, tour sẽ tổ chức cố định vào các tối cuối tuần (từ 19h đến 21h), hứa hẹn trở thành điểm đến về đêm thường xuyên, góp phần làm sống lại hồn cốt văn hóa đất Cảng.
Trong khi đó, tỉnh Khánh Hòa chọn hướng đi mới mẻ hơn với mô hình “Tắm biển đêm” tại phường Vĩnh Hòa, Nha Trang. Đây là nỗ lực nhằm kéo dài thời gian phục vụ du khách tại các bãi biển – tài nguyên du lịch đặc trưng của tỉnh. Việc mở cửa đến 22h hàng đêm, kết hợp tổ chức biểu diễn âm nhạc, nghệ thuật ven biển đã tạo ra không gian trải nghiệm sôi động, hấp dẫn, phù hợp với thị hiếu du khách trẻ và các gia đình có trẻ nhỏ. Đặc biệt, mô hình này được tổ chức chuyên nghiệp với hệ thống chiếu sáng, bảo vệ, cứu hộ trực 24/24 nhằm bảo đảm an toàn tuyệt đối cho người tham gia.
Dù tiềm năng lớn, nhưng theo các chuyên gia, du lịch đêm hiện vẫn đối mặt với nhiều thách thức như thiếu cơ chế hỗ trợ phát triển sản phẩm, hệ sinh thái dịch vụ ban đêm chưa hoàn thiện, và đặc biệt là vấn đề an ninh, trật tự trong không gian công cộng.
Hướng tới phát triển bền vững và an toàn
 |
| Không gian đô thị Đà Nẵng rực rỡ ánh đèn về đêm, biểu tượng cho nỗ lực xây dựng môi trường du lịch an toàn, văn minh và phát triển bền vững. |
Để du lịch đêm thực sự trở thành một “cánh cửa mở rộng” cho ngành công nghiệp không khói, yếu tố then chốt không chỉ là sản phẩm hấp dẫn mà còn nằm ở môi trường an toàn, thân thiện. Mô hình đảm bảo an ninh trật tự và hỗ trợ du khách đã được nhiều địa phương triển khai tích cực, qua đó góp phần định hình hình ảnh du lịch có trách nhiệm và bền vững.
Tại Đà Nẵng, mô hình “Phối hợp tuần tra bảo đảm an ninh trật tự du lịch biển” được xem là điểm sáng. Trong thời gian qua, các đội tuần tra đã tiếp nhận và xử lý hàng trăm vụ việc như hỗ trợ trẻ lạc, thu giữ phương tiện bán hàng rong trái phép, và trao trả tài sản thất lạc cho du khách. Những hành động nhỏ nhưng mang lại giá trị lớn, không chỉ đảm bảo quyền lợi cho du khách mà còn nâng cao uy tín của điểm đến.
Ở Hà Nội, cơ quan quản lý cũng siết chặt công tác bảo đảm an toàn du lịch, đặc biệt trong mùa cao điểm. Một trong những động thái mạnh mẽ là yêu cầu các doanh nghiệp lữ hành không đưa khách đến “cà phê đường tàu” – điểm check-in nổi tiếng nhưng tiềm ẩn rủi ro giao thông. Ngày 14/6 vừa qua, các tổ công tác liên ngành đã đồng loạt ra quân xử lý vi phạm tại các phường Điện Biên, Cửa Đông, Hàng Bông… nhằm chấn chỉnh hoạt động kinh doanh không phép và bảo vệ tính mạng, tài sản của du khách.
Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ vào xây dựng tour đêm cũng đang mở ra những cơ hội mới. Không chỉ giúp nâng cao trải nghiệm người dùng thông qua âm thanh, ánh sáng, thực tế ảo, công nghệ còn là “trợ lý” cho công tác quản lý – từ bán vé điện tử, theo dõi lượng khách, đến bảo đảm trật tự thông minh qua hệ thống camera giám sát.
Du lịch đêm nếu được đầu tư bài bản sẽ không chỉ là phương án kéo dài thời gian lưu trú, tăng chi tiêu, mà còn góp phần chuyển đổi mô hình phát triển du lịch theo hướng xanh, số hóa và bền vững. Song hành với đó là vai trò điều phối của cơ quan quản lý, sự sáng tạo của doanh nghiệp và ý thức giữ gìn môi trường văn hóa – xã hội của chính cộng đồng dân cư sở tại.
Thức dậy sau hoàng hôn, không gian đô thị, di sản, bãi biển… đang dần trở thành sân khấu cho những “bản giao hưởng” của ánh sáng, âm thanh và văn hóa. Để du lịch đêm trở thành “ngọn đèn soi đường” cho ngành du lịch tăng trưởng sau đại dịch, cần thêm những cú hích chính sách, sự hợp lực từ cộng đồng và tư duy mở trong phát triển sản phẩm. Đêm Việt Nam không chỉ có ánh đèn, mà còn có chiều sâu văn hóa đang chờ được đánh thức.
