Danh thắng núi Bài Thơ gắn liền với giá trị văn hóa - lịch sử

Du lịch xanh 24/11/2022 15:05 Theo dõi TH&SP trên

Núi Bài Thơ là ngọn núi đá vôi đẹp và nổi tiếng, nằm ở ngay trung tâm thành phố Hạ Long, Quảng Ninh. Giữa vô số những tuyệt tác tự nhiên từ ngọn núi, ốc đảo, hang động, làng chài và bãi tắm tuyệt đẹp tại Hạ Long, núi Bài Thơ vẫn giữ cho mình một vị trí đặc biệt trong lòng bất kì du khách nào đến đây. Hiện nay, trên núi còn lưu lại những áng thơ khắc trên đá bằng chữ Hán của Vua Lê Thánh Tông viết năm 1468 và An Đô Vương Trịnh Cương năm 1972.

Chiêm ngưỡng danh thắng đảo Phất Cờ trên vịnh Bái Tử long Vân Đồn - Thương cảng đầu tiên của Việt Nam

Di chỉ bài thơ cổ của vua Lê Thánh Tông.

Bài thơ của vua Lê Thánh Tông đề trên vách núi Truyền Đăng

Núi Bài Thơ được hình thành từ kỷ Đê-vôn, trong cuộc vận động tạo núi Indonesia. Đỉnh cao nhất của núi có hình ngọn mác chĩa thẳng lên trời, cao đến 168m nằm kề ngay bên vịnh Hạ Long, với 3 ngọn tháp nhấp nhô trông giống như một “lâu đài khổng lồ” nguy nga và lộng lẫy. Ngọn núi nhìn từ mỗi hướng sẽ có có dáng hình như hổ phục, như sư tử vờn mồi, như con rồng sắp cất cánh.

Núi Bài Thơ còn có tên là núi Rọi Đèn, tương truyền rằng, ngày xưa lính gác trên núi hễ có giặc giã đến thì đốt lửa báo về kinh thành. Từ đó xuất hiện tên núi Truyền Đăng. Đến năm 1468, khi vua Lê Thánh Tông cho khắc bài thơ lên trên một vách đá khá phẳng, cách mặt đất chừng 2,5 m.

Bài thơ thất ngôn bát cú gồm 56 chữ Hán, có 21 chữ đã mờ. Trước phần thơ có phần lạc khoản (đề tựa) gồm 49 chữ, cũng bị mờ. May mắn, bài thơ trên có chép trong thư tịch cổ, nên đó chính là chỗ dựa của các nhà nghiên cứu.

Nguyên văn bài thơ như sau: “Cự lãng uông uông triều bách xuyên/ Quần sơn cơ bố bích liên thiên/ Tráng tâm sơ cảm hàm tam cổ/ Tín thủ dao đề tốn nhị quyền/ Thần Bắc khu cơ sâm hổ lữ/ Hải Đông phong toại tức lang yên/ Thiên nam vạn cổ hà sơn tại/ Chính thị tu văn yển vũ niên”.

Danh thắng núi Bài Thơ gắn liền với giá trị văn hóa - lịch sử

Núi Bài Thơ đã làm xao xuyến tâm hồn của biết bao thi sĩ này là một di tích có giá trị văn hóa lịch sử quan trọng tại Quảng Ninh.

Bài thơ được tạm dịch ý như sau: “Nước lớn mênh mông, trăm sông chầu vào/ Núi non la liệt, rải rác như quân cờ, vách đá liền trời/ Có tráng trí, nhưng lúc mới dựng nghiệp vẫn theo người, như quẻ Hàm hào cửu tam (đã định)/ Nay một tay mặc sức tung hoành, quyền uy như thần gió/ Phía bắc, bọn giặc giã như hùm beo đã dẹp yên/ Vùng biển phía Đông, khói chiến tranh đã tắt/ Muôn thuở trời Nam, non sông bền vững/ Bây giờ chính là lúc giảm việc võ, tu sửa việc văn”.

Núi Bài Thơ là di tích của hoạt động thông tin liên lạc trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc.”Đó là trung tâm điện chính của bưu điện tỉnh Quảng Ninh như nhà cơ vụ, nhà Tổng đài, tổ đường dây nằm khuất trong những hốc núi ẩn mình giữa bụi cây rừng.

Khu danh thắng có đền thờ Đức Ông Trần Quốc Nghiễn

Đền Đức Ông Trần Quốc Nghiễn

Ngôi đền toạ lạc tại chân núi Bài Thơ thuộc khu vực Bến Đoan - Hòn Gai, thành phố Hạ Long. Đền được xây dựng trên một nền đất cao, lưng tựa vào vách núi, mặt hướng ra vịnh.

Đền thờ Đức Ông Trần Quốc Nghiễn, (Đền Đức Ông ) con thứ của Trần Hưng Đạo và là vị tướng tài ba dũng mãnh trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên.

Ông còn là một người con tận hiếu, là người tôi tận trung. Để tưởng nhớ công lao to lớn của ông, một ngôi đền thờ do các chủ thuyền thường hay qua lại dựng tại chân núi Bài Thơ. Đền Đức Ông là một di tích đẹp và là một ngôi đền có tiếng linh thiêng. Du khách có dịp tham quan vịnh Hạ Long thường tới thăm ngôi đền.

Chùa Long Tiên

Chùa Long Tiên được xây dựng vào năm 1941, là ngôi chùa lớn nhất và là một di tích lịch sử danh thắng nổi tiếng ở thành phố Hạ Long. Chùa toạ lạc dưới chân núi Bài Thơ, gần chợ Hạ Long, tại phố cũng mang tên "Phố Long Tiên”.

Chùa Long Tiên

Chùa có phong cách kiến trúc độc đáo hiếm thấy, mang phong cách kiến trúc và điêu khắc của các ngôi chùa thời nhà Nguyễn, kiểu chồng giường giá chiêng và những hoạ tiết hoa văn trang trí rồng phượng, hoa lá cách điệu. Trên đỉnh tam quan là tượng phật Adiđà với tư thế ngồi, dưới là gác chuông, nổi bật ba chữ “Long Tiên Tự”. Hai bên là hai câu đối.

Thả đèn hoa đăng tại lễ hội chùa Long Tiên

Lễ hội chùa Long Tiên được tổ chức vào ngày 24/3 âm lịch hằng năm. Đến tham dự lễ hội, bạn sẽ được chiêm ngưỡng lễ rước kiệu bài vị Đức Ông hoành tráng, thả đèn hoa đăng lung linh hay những màn đấu vật, hát chầu văn sôi nổi, nhộn nhịp.

Như vây, hiện trên vách núi Bài Thơ có 12 bài thơ, nhưng chỉ có 3 bài: Bài của vua Lê Thánh Tông (năm 1468), chúa An Đô vương Trịnh Cương (1729) và Nguyễn Cẩn (1910) là có giá trị văn hóa và lịch sử, với tính chuyên nghiệp cao. Bài thơ của nhà thơ Nguyễn Cẩn được khắc trên vách đá núi Bài Thơ vào năm 1910, là một trong 3 thi phẩm kiệt xuất trong chùm thơ 12 bài, hiện còn trên vách đá núi Bài Thơ đã và đang được nghiên cứu.

Núi Bài Thơ đã được Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thông tin, Thể thao Trần Hoàn, ký Quyết định số 1140-VHQĐ ngày 31/8/1992 công nhận Di tích văn hóa lịch sử Quốc gia gồm 3 Di tích: “Bia khắc trên núi, chùa Long Tiên và đền Đức Ông”.

Quảng Ninh: Quần thể di tích lịch sử danh lam thắng cảnh Núi Mằn

Lễ hội Miếu Tiên Công gắn liền với đạo lý “Uống nước nhớ nguồn"

Vân Đồn - Thương cảng đầu tiên của Việt Nam

Ngọc Anh

Tags:

Cùng chuyên mục

"Cơn địa chấn" khách Ấn Độ tăng vọt: Du lịch cần làm gì để chuyển hóa thành lợi nhuận cuối năm?

Việt Nam lọt danh sách 20 điểm đến mùa đông lý tưởng nhất thế giới

Homestay trống đồng vừa xác lập kỷ lục Việt Nam có gì đặc biệt?

Có gì ở ngôi làng lục giác Việt Nam khiến thế giới bình chọn là điểm đến tốt nhất?

Điều gì khiến Việt Nam trở thành 1 trong 5 nơi lý tưởng nhất thế giới để "phượt" một mình?

Độc đáo phiên "chợ ma" Tha La trong mùa nước nổi ở An Giang

Khám phá con đường duy nhất tại Việt Nam lọt top “hấp dẫn nhất thế giới”

Khám phá vẻ đẹp động Vái Giời - chốn bồng lai tiên cảnh ở Ninh Bình

Xu hướng du lịch nào lên ngôi mùa cuối năm 2025?

Các hãng hàng không khôi phục chuyến bay tới vùng mưa lũ

Xác lập kỷ lục 100 món ngon từ sợi gạo: Hướng đi mới cho ngành ẩm thực – du lịch

6 hang động Quảng Trị được Travel và Leisure gợi ý trải nghiệm

Tin khác

Đền Công đồng Bắc Lệ đạt OCOP 4 sao: “Chìa khóa vàng” đánh thức du lịch Xứ Lạng

Đền Công đồng Bắc Lệ vừa được công nhận OCOP 4 sao, trở thành mô hình mẫu khai thác di sản văn hóa. Đây là “chìa khóa vàng” mở hướng phát triển du lịch cộng đồng, kết hợp trải nghiệm tâm linh – sinh thái, nâng tầm dịch vụ và trải nghiệm du khách.

Tích hợp điện ảnh – cưới cao cấp: Bài toán nâng tầm du lịch Ninh Bình

Ninh Bình đang vươn mình trở thành điểm đến quốc tế hấp dẫn nhờ chiến lược du lịch xanh kết hợp điện ảnh và lễ cưới cao cấp. Sự kết hợp này không chỉ tạo giá trị bền vững cho du lịch địa phương mà còn thu hút đầu tư, quảng bá di sản và nâng tầm thương hiệu điểm đến.

Hành trình đưa Lô Lô Chải từ bản nghèo thành làng du lịch tốt nhất thế giới

Từ một bản nghèo vùng biên giới, Lô Lô Chải (Tuyên Quang) đã vươn lên trở thành “Làng du lịch tốt nhất thế giới 2025”. Nhờ phát triển du lịch cộng đồng gắn với bản sắc văn hóa, cộng đồng nơi đây đã xây dựng một điểm đến xanh, bền vững và thu hút du khách quốc tế.

Du lịch Việt Nam bứt phá mạnh mẽ, tạo sức bật mùa du lịch cuối năm

Ngành du lịch Việt Nam phục hồi mạnh mẽ trong 10 tháng đầu năm 2025, với lượng khách nội địa và quốc tế tăng kỷ lục. Các địa phương và doanh nghiệp đồng loạt triển khai sản phẩm mới, công nghệ số và ưu đãi hấp dẫn, tạo sức bật cho mùa du lịch cuối năm.

Chuyên gia Michelin nói gì về phở Bắc và phở Nam?

Phở là linh hồn ẩm thực Việt, mang hương vị và văn hóa khác biệt giữa hai miền Bắc – Nam. Các chuyên gia Michelin tiết lộ lịch sử, khẩu vị và cách thưởng thức độc đáo, đồng thời giới thiệu những sáng tạo hiện đại khiến phở vươn tầm thế giới.

Tranh cãi mâm cỗ Bát Tràng 2,7 triệu/6 người, nghệ nhân giải đáp ra sao?

Một mâm cỗ Bát Tràng 6 người giá 2,7 triệu đồng đang gây tranh cãi trên mạng xã hội. Nhiều ý kiến cho rằng quá đắt, trong khi nghệ nhân Phạm Thị Hòa khẳng định mức giá phản ánh nguyên liệu tươi ngon, công sức chế biến và giá trị văn hóa ẩm thực truyền thống.

Món bình dân vài nghìn ở chợ Việt khiến khách Tây “mê mẩn”

Ẩm thực Việt luôn gây ấn tượng với du khách nhờ sự đa dạng và phong phú. Một ví dụ điển hình là món chè đỗ đen bình dân chỉ vài nghìn đồng, khiến khách nước ngoài trầm trồ, thưởng thức và ngay lập tức cảm thấy “mê mẩn” từ muỗng đầu tiên.

Đặc sản độc nhất Thanh Hóa: Lần đầu nhăn mặt, lần sau mê luôn

Canh lá đắng là món ăn dân dã của xứ Thanh – gây ấn tượng với vị đắng đặc trưng, hòa quyện vị ngọt, bùi và cay nhẹ. Lần đầu nếm, nhiều người nhăn mặt; lần sau, ai cũng ghiền, trở thành trải nghiệm khó quên cho du khách.

Khai phá “mỏ vàng” du lịch đêm: Tháo gỡ nút thắt hạ tầng và pháp lý là then chốt

Du lịch đêm tại Việt Nam đang nổi lên như một “mỏ vàng” tiềm năng. Để thực sự bứt phá, ngành cần tháo gỡ đồng bộ các nút thắt về hạ tầng, pháp lý và nguồn nhân lực, đồng thời phát triển những sản phẩm độc đáo, mang đậm bản sắc địa phương.

Giải pháp "gốc" giải quyết nạn chèo kéo, xây dựng du lịch Sa Pa thân thiện

Bằng cách tạo sinh kế bền vững và nâng cao kỹ năng ứng xử, Sa Pa (Lào Cai) đang giải quyết căn cơ tình trạng bán hàng rong, đeo bám du khách.

Cà phê trứng: Vì sao sự kết hợp tưởng chừng ngẫu hứng này lại gây nghiện?

Giữa vô vàn thức uống hiện đại, cà phê trứng vẫn lặng lẽ giữ vị trí riêng, trở thành một "di sản vị giác" của Thủ đô. Chỉ với vài nguyên liệu đơn giản: trứng gà, cà phê đen, sữa đặc... nhưng qua bàn tay khéo léo và sự tinh tế của người Tràng An, món đồ uống này đã vươn tầm thành biểu tượng quốc tế. Thưởng thức cà phê trứng không chỉ là uống một ly nước, mà là nếm trải sự cân bằng hoàn hảo giữa vị đắng, vị béo, và cả một nét văn hóa Hà thành chậm rãi, thanh lịch.

Làng cổ Đông Sơn: Nơi bắt đầu của văn hóa Đông Sơn và triết lý sống ngàn năm

Giữa nhịp sống hiện đại của Thanh Hóa, làng cổ Đông Sơn vẫn âm thầm lưu giữ hơi thở ngàn năm của một nền văn hóa huy hoàng. Nơi đây không chỉ là một điểm đến du lịch, mà còn là chứng nhân sống động của lịch sử, văn hóa và tâm hồn Việt.

Chợ đêm Đà Lạt – Thiên đường ẩm thực và trải nghiệm văn hóa độc đáo

Khi đi du lịch tại Đà Lạt (tỉnh Lâm Đồng), nếu muốn cảm nhận được sự sôi động, nhộn nhịp của cuộc sống về đêm tại xứ ngàn hoa thì bạn nhất định phải ghé thăm khu chợ đêm hay còn được gọi là chợ Âm Phủ. Không chỉ nổi bật với hàng trăm gian hàng trưng bày sản phẩm mà chợ đêm Đà Lạt còn là thiên đường để du khách thưởng thức món ăn ngon và trải nghiệm văn hóa độc đáo vùng cao nguyên.

Khảo sát kết nối tour Hà Nội – Lai Châu: Mở lối thu hút khách quốc tế bền vững

Từ 11 đến 14/11/2025, Sở Du lịch Hà Nội phối hợp Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lai Châu tổ chức chuyến khảo sát xây dựng tour kết nối Hà Nội – Lai Châu. Hành trình hướng tới du lịch xanh, bền vững, tôn vinh cảnh quan hùng vĩ và văn hóa độc đáo Tây Bắc.

Cố đô Hoa Lư: Nơi tiếng trống Chèo khai sinh – Dấu ấn vàng son của nghệ thuật dân tộc

Cố đô Hoa Lư (Ninh Bình) không chỉ là kinh đô đầu tiên của nhà nước Đại Cồ Việt, mở ra kỷ nguyên độc lập tự chủ sau hơn nghìn năm Bắc thuộc, mà còn là chiếc nôi của một loại hình nghệ thuật dân gian đặc sắc:Nghệ thuật Hát Chèo. Trong không gian trầm mặc của núi non hùng vĩ, tiếng trống Chèo – biểu tượng của khí thế quân dân và hồn cốt sân khấu truyền thống – đã cất lên những nhịp điệu đầu tiên, trở thành di sản văn hóa vô giá truyền lại c ho hậu thế.

Thiên đường Tà Xùa đang vào mùa săn mây

Giữa những dãy núi trùng điệp của Sơn La, xã Tà Xùa hiện lên như một “thiên đường mây” kỳ ảo. Nơi đây không chỉ hút hồn du khách bởi những thác mây mềm mại đổ xuống, phủ lên bản làng một lớp sương trắng mờ ảo, mà còn bởi vẻ bình yên, mộc mạc của bản làng người Mông giữa đại ngàn Tây Bắc.

Phở Tráng Kìm – Tinh hoa ẩm thực Tây Bắc

Không chỉ là món ăn sáng quen thuộc, phở Tráng Kìm còn được xem như “đặc sản kể chuyện” của vùng cao Tuyên Quang. Từ hạt gạo nếp dẻo thơm cho đến bàn tay khéo léo của người tráng bánh, mỗi công đoạn đều mang đậm dấu ấn quê hương – khiến ai từng nếm thử đều khó quên hương vị giản dị mà ấm lòng ấy.

Bánh khoái cá kình – Hương vị đại dương độc đáo của làng Chuồn xứ Huế

Nếu ẩm thực Huế được ví như một nàng thơ kín đáo, thì bánh khoái cá kình chính là nốt trầm độc đáo, một hương vị không thể tìm thấy ở phố thị. Món đặc sản này có nguồn gốc từ làng Chuồn tại xứ Huế, nằm trong hệ thống phá Tam Giang – nơi giao hòa giữa nước ngọt và nước lợ. Bánh khoái cá kình là câu chuyện về sự giao hòa tinh tế giữa vị béo ngậy của bột chiên giòn và vị mặn mòi, thơm bùi khó lẫn của loài cá kình tươi ngon, một trải nghiệm ẩm thực mà bạn phải tìm về tận nơi để thưởng thức.

Điều gì khiến Cát Bà trở thành "ngôi sao mới" trên bản đồ du lịch thế giới?

Cát Bà – hòn đảo ngọc giữa Vịnh Hạ Long – liên tục được National Geographic Traveller và nhiều tổ chức quốc tế vinh danh. Thiên nhiên hoang sơ, hệ sinh thái đa dạng cùng những trải nghiệm độc đáo đã biến nơi đây trở thành điểm đến không thể bỏ qua.

Cơ hội vàng cho du lịch Việt Nam trong những tháng cuối năm 2025

Du lịch Việt Nam đang bứt phá với lượng khách quốc tế tăng kỷ lục, website quảng bá xếp thứ hai Đông Nam Á cùng chính sách thị thực linh hoạt và các điểm đến hấp dẫn, mở ra cơ hội vàng để tăng trưởng trong những tháng cuối năm 2025.

Mù Cang Chải: Mùa lúa vàng và lễ hội ruộng bậc thang đầy màu sắc

Mỗi độ thu về, khi ruộng bậc thang Mù Cang Chải khoác lên sắc vàng óng của mùa lúa chín, lễ hội ruộng bậc thang lại rộn ràng diễn ra. Đây là dịp để du khách không chỉ chiêm ngưỡng vẻ đẹp thiên nhiên kỳ vĩ, mà còn khám phá những giá trị văn hóa độc đáo của vùng cao Tây Bắc. Lễ hội cũng là dịp để người dân tạ ơn đất trời và giới thiệu văn hóa đặc sắc đến bạn bè trong và ngoài nước.

“Tẳng cẩu” - Nét đẹp thủy chung của người phụ nữ Thái đen giữa dòng chảy hiện đại

"Tẳng cẩu" không chỉ là một kiểu búi tóc mà là lời thề son sắt, biểu tượng cho người phụ nữ Thái đen đã có chồng. Đối mặt với những thách thức của nhịp sống mới, nét đẹp văn hóa độc đáo này không hề phai nhạt mà đang được gìn giữ một cách đầy tự hào và sáng tạo, khẳng định sức sống bền bỉ của một di sản.

Nhà thờ đá Phát Diệm – Tuyệt tác kiến trúc giao hòa giữa Đông và Tây

Nằm giữa lòng cố đô Ninh Bình, nhà thờ đá Phát Diệm không chỉ là công trình tôn giáo linh thiêng mà còn là kiệt tác nghệ thuật độc đáo, kết hợp hài hòa giữa kiến trúc gothic phương Tây và nét cổ kính của đình, chùa Việt Nam. Với hơn trăm năm lịch sử, nơi đây vẫn sừng sững như một chứng nhân của thời gian, thu hút du khách bởi vẻ đẹp tráng lệ và ý nghĩa văn hóa – tâm linh sâu sắc.

Tâm linh hòa cùng lễ hội – Núi Sam đón mùa hành hương Bà Chúa Xứ

Tâm linh hòa cùng lễ hội, Núi Sam (Phường Châu Đốc, tỉnh An Giang) lại rộn ràng bước vào mùa hành hương Bà Chúa Xứ – một trong những lễ hội lớn nhất Nam Bộ. Từ khắp mọi miền, dòng người nô nức đổ về miền đất linh thiêng để dâng hương cầu an, cầu lộc, hòa mình trong không khí trang nghiêm mà vẫn đậm đà sắc màu văn hóa dân gian.

Đặc sản “trứng kiến trong lá nếp” – Hương vị không dành cho người yếu tim

Giữa vô vàn món ngon vùng cao, bánh nếp trứng kiến luôn khiến thực khách phải “nín thở” ngay từ tên gọi. Ẩn bên trong lớp lá nếp xanh là nhân trứng kiến béo ngậy, thơm lừng – món quà dân dã nhưng đầy thách thức vị giác. Không phải ai cũng dám thử, nhưng một khi đã ăn, chắc chắn sẽ khó lòng quên được hương vị lạ lùng, độc đáo ấy của núi rừng.

Nhứa Pho – Hương vị núi rừng Tây Bắc, ăn một lần nhớ mãi

Thịt băm gói lá nướng hay còn có tên gọi bản địa là “Nhứa Pho”, món ăn truyền thống của đồng bào dân tộc Thái các tỉnh Tây Bắc như Sơn La, Điện Biên, Lai Châu. Với sự khéo léo dung hòa giữa nguyên liệu giản dị và kỹ thuật chế biến tinh tế, món ăn đã trở thành một trong những biểu tượng ẩm thực khiến du khách nhớ mãi.

Thèn Pả – Viên ngọc ẩn mình giữa đại ngàn Tây Bắc

Giữa những dãy núi trập trùng của cao nguyên đá Đồng Văn (Hà Giang cũ), làng Thèn Pả hiện lên như một bức tranh nguyên sơ, bình yên và đầy mê hoặc. Không ồn ào, không náo nhiệt, Thèn Pả vẫn giữ trọn vẻ đẹp mộc mạc và hồn hậu, khiến bất kỳ ai từng đặt chân đến cũng phải say lòng trước “viên ngọc ẩn” giữa đại ngàn Tây Bắc.

Nộm rau dớn – hương vị mộc mạc của núi rừng Tây Bắc

Đến với Tây Bắc, giữa muôn vàn món ngon nơi miền sơn cước, du khách khó lòng bỏ qua nộm rau dớn – món ăn dân dã gắn liền với nếp sống của người bản địa. Rau dớn mọc bên những khe suối, qua bàn tay khéo léo của người dân vùng cao trở thành món nộm thanh mát, vừa ngon miệng vừa gợi cảm giác trong trẻo như chính hơi thở của núi rừng.

Xem thêm