| Địa phương nào có doanh thu du lịch cao nhất kỳ nghỉ lễ? Hai “viên ngọc” du lịch Việt lọt top thế giới: Hà Giang và Hội An làm nên kỳ tích Hà Nội đẩy mạnh phát triển du lịch với ba “điểm vàng” |
Khai thác kho tàng di sản – Động lực phát triển du lịch Bắc Giang
 |
| Khách tham quan kho lưu giữ mộc bản chùa Bổ Đà (thị xã Việt Yên). |
Bắc Giang là một trong những địa phương sở hữu kho tàng di sản văn hóa phong phú bậc nhất cả nước với hơn 2.000 di tích lịch sử - văn hóa, trong đó có 116 di tích được xếp hạng cấp quốc gia. Đặc biệt, tỉnh vinh dự có 5 di sản văn hóa được UNESCO ghi danh: Dân ca quan họ; ca trù; thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ; nghi lễ Then của người Tày, Nùng, Thái; và mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm. Bên cạnh đó, Bắc Giang còn có 20 di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia và gần 800 lễ hội truyền thống được tổ chức hằng năm – một tiềm năng lớn cho phát triển du lịch văn hóa.
Nhằm đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng, Nghị quyết số 112 ngày 15/6/2021 của Tỉnh ủy Bắc Giang đã xác định định hướng phát triển du lịch giai đoạn 2021–2025, tầm nhìn đến 2030. Theo đó, tỉnh tập trung phát triển 4 dòng sản phẩm chủ đạo: Du lịch văn hóa – tâm linh; du lịch sinh thái – nghỉ dưỡng; vui chơi, giải trí, thể thao; và du lịch cộng đồng gắn với vùng cây ăn quả, sản phẩm nông nghiệp, nông thôn. Song song với đó là phát triển đồng bộ các loại hình dịch vụ chất lượng cao để nâng tầm trải nghiệm cho du khách.
Để triển khai hiệu quả, các huyện, thị xã và thành phố trong tỉnh đã ban hành nghị quyết riêng và xây dựng kế hoạch hành động cụ thể, đẩy mạnh sự phối hợp giữa các ngành, coi du lịch là một trong những nhiệm vụ trọng tâm thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương. Nhờ đó, nhiều khu, điểm du lịch đã từng bước khẳng định sức hút như: Khu du lịch tâm linh – sinh thái Tây Yên Tử (Sơn Động), Khu du lịch sinh thái Suối Mỡ (Lục Nam), chùa Vĩnh Nghiêm, chùa Bổ Đà, Địa điểm chiến thắng Xương Giang, điểm du lịch cộng đồng bản Ven (Yên Thế)...
Theo ông Đỗ Tuấn Khoa, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, toàn tỉnh hiện đã định hình được 4 không gian du lịch trọng điểm gồm: Trục Hà Nội – thành phố Bắc Giang – Lục Ngạn – Sơn Động; Không gian Tây Yên Tử gắn với “Con đường Hoằng dương Phật pháp” của Thiền phái Trúc Lâm; Không gian du lịch cộng đồng kết hợp trải nghiệm vườn cây ăn quả; Và không gian sinh thái – nghỉ dưỡng, giải trí gắn với các dịch vụ cao cấp như du lịch golf.
Từ năm 2021 đến nay, Bắc Giang đã công nhận thêm 9 điểm du lịch mới, nâng tổng số khu, điểm du lịch được công nhận trên địa bàn lên 20. Lượng khách đến tỉnh trong giai đoạn 2021–2025 ước đạt hơn 9,2 triệu lượt; riêng năm 2024 là 2,6 triệu lượt, tăng 27% so với năm 2023. Năm 2025 dự kiến đạt 3 triệu lượt khách – hoàn thành mục tiêu Nghị quyết 112 đề ra. Doanh thu du lịch đến năm 2025 ước đạt 3.000 tỷ đồng, tạo việc làm cho khoảng 3.000 lao động. Tuy vậy, thực tế cho thấy các sản phẩm du lịch của tỉnh hiện vẫn thiếu tính đặc trưng, chưa tạo được thương hiệu rõ nét. Một số khu, điểm du lịch còn thiếu dịch vụ vui chơi – giải trí quy mô lớn; lượng khách lưu trú chưa nhiều, thời gian lưu trú ngắn, chi tiêu trung bình thấp – cho thấy dư địa phát triển vẫn còn rất lớn.
“Hiến kế” để du lịch Bắc Giang cất cánh
 |
| Khách tham quan Khu du lịch sinh thái Suối Mỡ (Lục Nam). |
Với kho tàng di sản văn hóa phong phú và giàu tiềm năng, nhiều chuyên gia và doanh nghiệp đã đưa ra những gợi mở thiết thực nhằm giúp du lịch Bắc Giang cất cánh. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Thanh Thủy (Trường Đại học Văn hóa Hà Nội) – người có nhiều năm kinh nghiệm đào tạo du lịch – nhận định: Bắc Giang đang đi đúng hướng khi phát triển du lịch dựa trên tài nguyên bản địa. Sở hữu cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, hệ thống chùa tháp linh thiêng như Tây Yên Tử, chùa Vĩnh Nghiêm, cùng các di sản văn hóa phi vật thể như Quan họ, Ca trù, đây là những "chất liệu vàng" để xây dựng các sản phẩm du lịch mang bản sắc riêng.
Tuy nhiên, để nâng tầm vị thế trên bản đồ du lịch, Bắc Giang cần định vị rõ nét bản sắc văn hóa đặc trưng của mình. Theo bà Thủy, bản sắc chính là lợi thế cạnh tranh cốt lõi, không nằm ở các công trình đồ sộ mà ở sự cộng hưởng hài hòa giữa thiên nhiên, văn hóa và con người. Từ thế mạnh đó, bà đề xuất tỉnh nên phát triển các chuỗi sản phẩm du lịch đặc trưng như: tuyến du lịch tâm linh Tây Yên Tử – chùa Vĩnh Nghiêm – Am Vãi; trải nghiệm mùa thu hoạch vải thiều ở Lục Ngạn; khám phá nghề làm mì Chũ; thưởng thức Quan họ, Ca trù trong không gian nguyên bản...
Đối với các di tích quốc gia đặc biệt, nhiều chuyên gia cho rằng cần “đánh thức” tiềm năng để mang lại giá trị kinh tế. Chẳng hạn, tại Khu di tích khởi nghĩa Yên Thế, có thể mở rộng không gian trưng bày, sưu tầm thêm hiện vật, câu chuyện lịch sử, tổ chức hoạt động trải nghiệm như cho thuê trang phục, tái hiện cảnh nghĩa quân, in ấn sách ảnh bán cho du khách.
Tương tự, Di tích quốc gia đặc biệt Địa điểm chiến thắng Xương Giang (TP Bắc Giang) có thể trở thành điểm đến giáo dục lịch sử sống động thông qua mô phỏng trận chiến, sân khấu hóa kịch ngắn, chiếu phim 3D, kết hợp trải nghiệm làm bánh đa Kế – đặc sản địa phương. Những hoạt động này sẽ thu hút đông đảo học sinh, sinh viên và du khách từ các tỉnh, thành khác.
Ở làng cổ Thổ Hà (xã Vân Hà, thị xã Việt Yên), nơi lưu giữ nhiều giá trị kiến trúc và văn hóa truyền thống như đình, chùa, cổng làng, lễ hội dân gian, Tuồng, Ca trù, Quan họ… các chuyên gia nhấn mạnh cần đầu tư hạ tầng đồng bộ: từ lưu trú, giao thông, bãi đỗ xe đến khu dịch vụ và vệ sinh công cộng, để biến nơi đây thành điểm đến hấp dẫn.
Ông Trần Quốc Dũng – Giám đốc Chi nhánh Công ty TNHH Thương mại Du lịch Quốc tế Đình Anh – kiến nghị tỉnh cần tiếp tục nghiên cứu và ban hành cơ chế chính sách hấp dẫn hơn nhằm thu hút doanh nghiệp đầu tư vào du lịch, đồng thời đẩy mạnh liên kết tour – tuyến và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.
Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam – ông Vũ Thế Bình – cũng nhận định, du lịch văn hóa đang là xu thế của thế giới, khi con người ngày càng có nhu cầu tìm về các giá trị cốt lõi. Bắc Giang với kho tàng văn hóa đặc sắc cần khai thác sâu yếu tố văn hóa để tạo ra các sản phẩm du lịch độc đáo, hấp dẫn. Bên cạnh đó, tỉnh có lợi thế lớn về nông sản – đặc biệt là vải thiều – hoàn toàn có thể phát triển mạnh loại hình du lịch nông nghiệp.
Sắp tới, việc sáp nhập hai tỉnh Bắc Giang và Bắc Ninh thành tỉnh mới sẽ mở ra thời cơ mới cho ngành du lịch. Với hệ thống di sản, lễ hội, cảnh quan đa dạng hơn, nếu có sự chỉ đạo quyết liệt của chính quyền, sự chung tay của doanh nghiệp và người dân, du lịch Bắc Giang hoàn toàn có thể bứt phá, trở thành điểm sáng của khu vực phía Bắc, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và cả nước.
