Hệ sinh thái tận dụng các FTA cho ngành hàng cà phê được xây dựng thành công sẽ góp phần tạo ra chiến lược phát triển ngành hàng bền vững, minh bạch. |
Trong nhiều năm liên tiếp, Việt Nam luôn nằm trong top các nước có sản lượng cà phê xuất khẩu cao nhất thế giới. Trong đó, các tỉnh thuộc vùng Tây Nguyên có diện tích vùng trồng cà phê và sản lượng chiếm gần như tuyệt đối so với cả nước.
Theo báo cáo của đại diện Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, Đắk Lắk được coi là thủ phủ cà phê của cả nước. Theo đó, tỉnh có diện tích vùng trồng đạt 212.650 ha, tương đương gần 1/3 tổng diện tích vùng trồng cà phê trên cả nước cho sản lượng lớn nhất cả nước đạt 540.938 tấn.
Ông Ngô Văn Nhiệm, Phó Giám đốc Sở Công thương tỉnh Đắk Lắk cho biết trong 6 tháng đầu năm 2024, tỉnh Đắk Lắk đã xuất khẩu 174.942 tấn cà phê, đạt kim ngạch 600,721 triệu USD. Trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk cũng có nhiều doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu cà phê lớn của cả nước như Công ty TNHH MTV xuất nhập khẩu 2/9 Đắk Lắk (Simexco DakLak), Tập đoàn Trung Nguyên…đóng góp tích cực vào kim ngạch xuất khẩu của tỉnh.
Bên cạnh những doanh nghiệp lớn đã có mô hình hoạt động tương đối hoàn chỉnh và tối ưu, các doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã, hộ kinh doanh cà phê lại đang gặp nhiều khó khăn, thách thức.
Theo đó, Sở Công Thương tỉnh Đắk Lắk, đại diện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đại diện Hiệp hội Cà phê – Ca cao Việt Nam, một số doanh nghiệp, hợp tác xã cà phê đều chỉ ra các khó khăn gặp phải như chuyển đổi diện tích cây trồng trên địa bàn sang loại cây khác, thiếu nguồn nhân lực, thiếu vốn, thiếu thông tin về thị trường, tiêu chuẩn sản phẩm, thị hiếu tiêu dùng nước ngoài và các xu hướng điều chỉnh luật pháp và quy định liên quan đến phát triển bền vững của các đối tác nhập khẩu lớn trên thế giới mà cây cà phê sẽ là một trong những đối tượng bị ảnh hưởng trực tiếp.
Phó Gám đốc Sở Công Thương Nguyễn Văn Nhiệm |
Trong thời gian qua, Chính phủ và các cơ quan quản lý địa phương đã rất tích cực cảnh báo, hướng dẫn, hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã, người nông dân, tuy nhiên các hỗ trợ này chưa có tính lan toả cao và chưa thể giúp các chủ thể này nâng cao sự chủ động liên kết với nhau cũng như với các chủ thể liên quan tới xuất nhập khẩu khác. Do đó, Bộ Công Thương đã nghiên cứu mô hình Hệ sinh thái tận dụng các Hiệp định FTA đặc biệt là các FTA thế hệ mới.
Theo các chuyên gia, hệ sinh thái tận dụng các FTA cho ngành hàng cà phê được xây dựng thành công sẽ góp phần tạo ra chiến lược phát triển ngành hàng bền vững, minh bạch; từ đó quyết liệt hơn trong công tác điều hành sản xuất nông nghiệp để nông sản khẳng định vị trí, uy tín, thương hiệu trên trường quốc tế và tạo ra công cụ, lực đẩy thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ, bền vững cho ngành cà phê Việt trong thời gian tới.
Theo ông Ngô Chung Khanh , Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách Thương mại Đa biên (Bộ Công Thương), một số vấn đề của ngành hàng cà phê hiện nay là khó đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật, trồng xen canh, khó kiểm soát chất lượng xuất khẩu; thiếu vốn, khó tiếp cận vốn…
Hệ sinh thái tận dụng các FTA trong ngành hàng cà phê sẽ xác định rõ vai trò và lợi ích của các chủ thể khi tham gia hệ sinh thái, đòi hỏi những người cùng tư duy ngồi lại với nhau, kết nối, đồng hành phát triển bền vững ngành hàng cà phê và tạo ra những thương hiệu lớn....Dự kiến, hệ sinh thái sẽ chính thức được triển khai từ tháng 9/2025.