Theo GS.TS. Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, dù tỷ lệ chi phí thuốc trong tổng chi khám chữa bệnh (KCB) BHYT có xu hướng giảm trong những năm qua, con số này vẫn khá cao: năm 2020 là 40,42 nghìn tỷ đồng, chiếm 34,75%; năm 2021 là 34,48 nghìn tỷ đồng, chiếm 34,86%; và năm 2022 là 40,57 nghìn tỷ đồng, chiếm 33,41%.
Hiện nay, chi trả chi phí thuốc cho người tham gia BHYT được thực hiện theo Thông tư số 20/2022/TT-BYT với danh mục thuốc bao gồm 1037 hoạt chất/thuốc hóa dược và sinh phẩm chia thành 27 nhóm lớn và 59 thuốc phóng xạ, chất đánh dấu, có hiệu lực từ 01/3/2023. Theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, Việt Nam nằm trong số ít quốc gia có danh mục thuốc BHYT phong phú, vượt xa một số nước trong khu vực như Thái Lan, Singapore, Philippines (chỉ khoảng 600-700 hoạt chất). Điều này cho thấy sự cam kết của ngành y tế trong việc mang đến nhiều lựa chọn thuốc cho người bệnh.
Việt Nam nằm trong số ít quốc gia có danh mục thuốc BHYT phong phú, vượt xa một số nước trong khu vực |
Tuy nhiên, quá trình thực hiện Thông tư 20/2022/TT-BYT đã bộc lộ một số bất cập cần điều chỉnh. Cụ thể:
Phân hạng sử dụng thuốc theo bệnh viện: Thông tư hiện hành phân hạng sử dụng thuốc dựa trên cấp hạng bệnh viện theo Luật KCB 2009, dẫn đến bất cập khi áp dụng cho các cơ sở khác nhau. Bộ Y tế đang xem xét sửa đổi để phù hợp hơn với Luật KCB mới, áp dụng từ 01/01/2025, nhằm đảm bảo việc sử dụng thuốc theo yêu cầu chuyên môn, năng lực và điều kiện của từng cơ sở y tế.
Thanh toán BHYT đối với chi phí hao hụt thuốc: Mặc dù Thông tư 55/2017/TT-BYT có hướng dẫn về nguyên tắc xác định hao hụt thuốc, vẫn còn thiếu quy định rõ ràng về việc phân tách chi phí hao hụt thuốc từ các nguồn viện phí và BHYT.
Thanh toán trong trường hợp chống chỉ định của thuốc: Thông tư 20/2022/TT-BYT chưa có quy định về thanh toán trong trường hợp thuốc bị chống chỉ định, gây khó khăn cho các cơ sở y tế khi phải sử dụng thuốc vì tình huống khẩn cấp. Điều này dẫn đến các cơ sở khám chữa bệnh bị xuất toán chi phí thuốc dù việc sử dụng là cần thiết.
Thanh toán thuốc trong khám chữa bệnh từ xa: Với Luật KCB 2023 quy định các hoạt động KCB từ xa, cần bổ sung thêm quy định để đảm bảo thanh toán BHYT cho các trường hợp sử dụng thuốc từ xa, đáp ứng nhu cầu thực tiễn tại các cơ sở KCB.
Dự thảo thông tư lần này nhằm đảm bảo người bệnh tiếp cận được với thuốc chất lượng cao, hiệu quả điều trị tốt. |
Nhằm khắc phục các hạn chế này, Bộ Y tế tổ chức hội nghị xin ý kiến về dự thảo Thông tư mới để cập nhật danh mục thuốc, đảm bảo tính minh bạch, liên tục, thuận lợi cho các đơn vị thực hiện. Thứ trưởng Bộ Y tế cũng kêu gọi các Vụ, Cục, các đơn vị trong ngành, Bảo hiểm xã hội Việt Nam và các cơ quan liên quan cùng tham gia đóng góp ý kiến. Mục tiêu là đảm bảo việc sử dụng thuốc hợp lý, an toàn, hiệu quả, phù hợp với tình hình bệnh tật, nhu cầu điều trị, đồng thời đảm bảo quyền lợi của người tham gia BHYT và khả năng chi trả của quỹ.
Dự thảo thông tư lần này là một bước tiến quan trọng nhằm hoàn thiện hệ thống BHYT, đảm bảo người bệnh tiếp cận được với thuốc chất lượng cao, hiệu quả điều trị tốt và tạo nền tảng để phát triển, sử dụng có kiểm soát các loại thuốc mới với chi phí hợp lý.