Dự Kiến không tổ chức phần hội tại Lễ hội Yên Thế năm 2022

Khái quát về cuộc Khởi nghĩa và Lễ hội Yên Thế 16/3

Hoàng Hoa Thám tên thật là Trương Văn Nghĩa, sinh năm 1858, quê ở làng Dị Chế, huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên. Ngày 16/3/1884, Hoàng Hoa Thám cùng các nghĩa binh do Lương Văn Nắm (tức Đề Nắm) lãnh đạo đã phất cờ khởi nghĩa tại Đình Làng Hả, xã Tân Trung. Sau khi Đề Nắm bị sát hại, Hoàng Hoa Thám trở thành thủ lĩnh tối cao của phong trào khởi nghĩa Yên Thế.

Qua nhiều năm chiến đấu, nghĩa quân Yên Thế đã khiến cho thực dân Pháp xâm lược phải gánh chịu nhiều thiệt hại nặng nề. Tiêu biểu là các trận đánh ở Hố Chuối năm 1890 và Đồng Hom năm 1892,… thể hiện rõ nét qua câu truyền miệng của nhân dân "Đất này là đất Cụ Đề - Tây lên thì có, Tây về thì không". Trong gần 30 năm chiến đấu, Hoàng Hoa Thám và nghĩa quân đã buộc thực dân Pháp phải 2 lần ký hòa hoãn, giành cả vùng đất Yên Thế cho nghĩa quân vào các năm 1894 và năm 1901.

Cuộc khởi nghĩa Yên Thế là cuộc khởi nghĩa vũ trang chống quân xâm lược hoành tráng và hào hùng nhất của dân tộc ta trước khi có Đảng lãnh đạo. Cuộc khởi nghĩa đã viết lên trang sử hào hùng về truyền thống chống giặc ngoại xâm của dân tộc, đóng góp nhiều kinh nghiệm quý vào kho tàng lịch sử quân sự Việt Nam. Đặc biệt là những nét độc đáo về chiến tranh du kích, về xây dựng lực lượng, căn cứ làng, xã chiến đấu liên hoàn trên một địa bàn rộng khắp.

Để đánh giá đúng tầm vóc lịch sử của Cuộc Khởi nghĩa Yên Thế và đáp ứng nhu cầu văn hóa, tinh thần của Nhân dân, ngày 10/5/2012, Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định số 548/QĐ-TTg, xếp hạng “Di tích quốc gia đặc biệt” đối với Những điểm khởi nghĩa Yên Thế.

Để bày tỏ lòng tôn kính và tưởng nhớ những công lao to lớn của vị anh hùng dân tộc Hoàng Hoa Thám cùng nghĩa quân Yên Thế năm xưa, ngày 16/3/1984 (dương lịch), nhân dịp kỷ niệm 100 năm cuộc khởi nghĩa Yên Thế, lần đầu tiên Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc huyện Yên Thế đã long trọng tổ chức Lễ hội Yên Thế. Từ đó đến nay, Lễ hội Yên Thế được tổ chức thường niên trong 3 ngày, từ 15-17/3 dương lịch hàng năm với những nghi lễ trang nghiêm và nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao, cùng nhiều trò chơi dân gian phong phú, hấp dẫn, thu hút đông đảo nhân dân và du khách thập phương về dự.

Thông qua Lễ hội thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, sự tri ân của thế hệ hôm nay với trời đất, thần linh, các anh hùng nghĩa sỹ, nghĩa binh, dân binh, những người hy sinh cho đất nước và dân tộc đã một lòng trung thành, sống chết dưới cờ khởi nghĩa của vị thủ lĩnh - Người anh hùng dân tộc Hoàng Hoa Thám. Lễ hội Yên Thế được tổ chức nhằm phát huy truyền thống đoàn kết, tinh thần yêu nước, độc lập tự cường và khơi dậy lòng tự hào dân tộc; là nơi hội tụ các giá trị văn hóa truyền thống và hiện đại với những sắc màu văn hóa phong phú và riêng biệt, khẳng định bản sắc văn hóa của nhân dân các dân tộc huyện Yên Thế nói riêng, tỉnh Bắc Giang nói chung trên đà hội nhập và phát triển, góp phần gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Với nhiều hoạt động sôi nổi và ý nghĩa, Lễ hội Yên Thế hàng năm đã thu hút hàng vạn du khách thập phương về trẩy hội.

Để ghi nhận, bảo tồn và phát huy giá trị của Lễ hội, ngày 27/12/2012 Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ký Quyết định số 5079/QĐ-BVHTTDL công nhận Lễ hội Yên Thế là “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia”.