Lễ hội Khai ấn đền Trần - nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt Lễ hội đền Cổ Loa: Hành trình về nguồn cội văn hóa Việt Khám phá lễ hội Yên Tử: Nơi giao thoa giữa tâm linh và văn hóa |
Vùng đất Kinh Bắc từ lâu đã được biết đến là cái nôi của nhiều lễ hội dân gian và sự kiện văn hóa truyền thống, trong đó hội Lim được coi là một trong những lễ hội đặc trưng và nổi bật nhất.
![]() |
Hội Lim Bắc Ninh không chỉ đơn thuần là một lễ hội truyền thống, mà còn là "bảo tàng sống" của nghệ thuật Quan họ. |
Hội Lim Bắc Ninh không chỉ đơn thuần là một lễ hội truyền thống, mà còn là "bảo tàng sống" của nghệ thuật Quan họ - một di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận. Đây là một điểm du lịch độc đáo của miền Bắc, nơi du khách có thể hòa mình vào không gian văn hóa đặc sắc và cảm nhận những giá trị tinh thần sâu sắc của dân tộc.
Hội Lim diễn ra với cả phần lễ và phần hội, bao gồm các hoạt động đặc sắc như dâng hương, lễ rước, lễ tế, và thưởng thức dân ca Quan họ. Đây có thể nói là một trong những lễ hội lớn nhất trong năm tại vùng Kinh Bắc, thu hút sự quan tâm đông đảo của du khách từ khắp nơi.
Hội Lim được tổ chức vào ngày 12 và 13 tháng Giêng âm lịch, là thời điểm lý tưởng cho du lịch Bắc Ninh, khi tiết trời xuân còn se lạnh.
Lễ hội Lim ở đâu? Phương tiện di chuyển & đường đi hội Lim từ Hà Nội
Lễ hội Lim được tổ chức tại núi Lim, một địa danh nổi tiếng gắn liền với những câu hát Quan họ ngọt ngào, thuộc xã Lim, thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Dù không có những dãy núi cao vút, núi Lim lại sở hữu vẻ đẹp thơ mộng với những đồi chè xanh mướt và các đền chùa cổ kính ẩn hiện trong làn sương buổi sáng.
Từ trung tâm Hà Nội, du khách có thể dễ dàng đến với Hội Lim bằng nhiều phương tiện khác nhau:
Bằng xe máy/ô tô riêng: Quãng đường khoảng 25km, đi theo quốc lộ 1A, bạn sẽ được ngắm nhìn những con đường làng thanh bình, hai bên là những cánh đồng lúa xanh mướt và vườn nhãn trĩu quả. Lộ trình: từ Hà Nội đi cầu Chương Dương → QL1A → Bắc Ninh → rẽ vào thị xã Từ Sơn → núi Lim.
Bằng xe buýt công cộng: Bạn có thể đi xe buýt số 54 (từ Long Biên) hoặc 203 (từ Mỹ Đình) đến Từ Sơn, sau đó tiếp tục di chuyển bằng xe ôm hoặc taxi khoảng 3km nữa để đến núi Lim. Đây là lựa chọn tiết kiệm và thú vị cho những ai muốn thưởng thức khung cảnh làng quê.
Bằng taxi/Grab: Nếu đi nhóm từ 4-6 người, bạn có thể chọn taxi hoặc Grab. Thời gian di chuyển khoảng 45 phút, với chi phí dao động từ 300.000đ - 400.000đ một chiều. Đây là phương tiện thuận tiện và thoải mái nhất cho nhóm đông.
Lịch sử và nguồn gốc hội Lim
![]() |
Hội Lim có nguồn gốc từ các hội hát, hội chùa cổ. |
Hội Lim có nguồn gốc từ các hội hát, hội chùa cổ, và đặc biệt liên quan đến tiếng hát của Trương Chi trong sự tích Trương Chi - Mỵ Nương. Từ đó, hội Lim trở thành một lễ hội đặc trưng của Việt Nam, nổi bật với các làn điệu dân ca Quan họ.
Hội Lim đã được tổ chức suốt từ thế kỷ 19 đến nửa đầu thế kỷ 20, duy trì nhiều hoạt động văn hóa và nghệ thuật đặc sắc của vùng Kinh Bắc. Tuy nhiên, trong thời gian diễn ra các cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, lễ hội này phải tạm ngừng tổ chức trong nhiều thập kỷ. Sau khi đất nước đổi mới, hội Lim mới được khôi phục và tổ chức lại vào ngày 13 tháng Giêng Âm lịch hàng năm.
Ý nghĩa của hội Lim Bắc Ninh
Với nhiều nghi lễ trang trọng và các hoạt động biểu diễn nghệ thuật đặc sắc, hội Lim là nơi giao lưu văn hóa và tín ngưỡng của người dân Bắc Kỳ. Đây cũng là dịp để tôn vinh nghệ thuật dân ca Quan họ Bắc Ninh, một di sản văn hóa quan trọng của dân tộc Việt Nam.
Ngày hội Lim còn là dịp để khơi dậy tinh thần yêu nước và lòng tự tôn dân tộc, giúp du khách hiểu sâu hơn về giá trị văn hóa truyền thống và ghi nhớ công ơn của những thế hệ đi trước.
Lễ hội Lim thờ cúng ai?
Trung tâm của lễ hội là đền thờ Hiếu Trung hầu Nguyễn Đình Diễn, vị quan thanh liêm đời Lê, người được coi là "cha đẻ" của làn điệu Quan họ Bắc Ninh. Ngoài ra, lễ hội còn thờ cúng các bậc tiền nhân, những người đã có công phát triển và gìn giữ nghệ thuật Quan họ, góp phần tạo nên bản sắc văn hóa độc đáo của vùng đất Kinh Bắc.
Các nghi lễ đặc biệt trong hội Lim
![]() |
Hội Lim gồm hai phần chính: phần lễ và phần hội. |
Hội Lim gồm hai phần chính: phần lễ và phần hội, được tổ chức vào ngày 12 và 13 tháng Giêng Âm lịch hàng năm. Dưới đây là các nghi lễ đặc sắc trong phần lễ của hội Lim:
Lễ dâng hương
Lễ dâng hương là một nghi thức quan trọng trong hội Lim, diễn ra tại chùa Hồng Ân vào ngày 12 tháng Giêng. Chùa Hồng Ân cũng là Lăng của Tướng công Nguyễn Đình Diễn, người được coi là sáng lập ra tục hát Quan họ. Nghi lễ dâng hương nhằm cầu mong sự bình an, phúc lộc, và mùa màng bội thu cho người dân vùng Kinh Bắc.
Lễ rước hoành tráng
Lễ rước bắt đầu vào lúc 7h30 sáng ngày 13 tháng Giêng, với sự tham gia của hàng nghìn người dân trong trang phục cổ phục uy nghiêm và trang trọng. Đoàn rước diễu hành theo trật tự từ các làng xã, với các kiệu hoa, nhóm Quan họ, nhóm múa và nhóm nhạc.
Đội hình rước lễ bắt đầu từ đình làng Đình Cả đến đình làng Lộ Bao. Ngày lễ chính diễn ra trong không khí sôi động, thu hút đông đảo du khách đến tham gia và chiêm ngưỡng nghi lễ rước hoành tráng này.
Lễ tế
Lễ tế là nghi thức cuối cùng trong phần lễ của hội Lim, tổ chức vào chiều cùng ngày tại các địa điểm khác nhau. Nghi lễ này nhằm cúng tế các thành hoàng, quận công, danh thần liệt nữ có công với đất nước.
Trong lễ tế còn có nghi thức hát thờ thần, được thực hiện bởi đội Quan họ nam nữ của tổng Nội Duệ. Đội hát xếp thành một hàng và đứng trước cửa lăng, hát vọng vào và chỉ được hát bằng những giọng lề lối, mang đậm nét trang nghiêm và thiêng liêng.
Phần hội
Sau phần lễ trang trọng, phần hội của hội Lim với những hoạt động thú vị cũng được rất nhiều người háo hức mong đợi. Đây là cơ hội để du khách tham gia vào các trò chơi dân gian và trải nghiệm những hoạt động văn hóa đặc sắc.
Các trò chơi dân gian thú vị
Hội Lim có rất nhiều trò chơi dân gian hấp dẫn, bao gồm: đấu vật, đập niêu, cờ người, tổ tôm điếm, đu tiên, nấu cơm, thi dệt vải, đấu võ… Các trò chơi này không chỉ tạo không khí vui tươi cho hội Lim mà còn giúp quảng bá các nét văn hóa đặc trưng của vùng Kinh Bắc.
Hát hội - hoạt động được mong chờ nhất
![]() |
Bên cạnh các trò chơi dân gian, phần hát hội là hoạt động đặc sắc nhất trong hội Lim. |
Bên cạnh các trò chơi dân gian, phần hát hội là hoạt động đặc sắc nhất trong hội Lim. Đây là dịp để các nam thanh nữ tú giao lưu, thể hiện tình cảm qua những bài ca ngọt ngào, đặc biệt là hát chèo và hát Quan họ. Hát hội diễn ra trên sông Tiêu Tương, tạo nên một không gian lãng mạn và đầy cảm xúc.
Sau khi hát Quan họ trên thuyền, vào buổi tối ngày 12, các phần thi ca múa hội Lim được tổ chức tại các sân đình, sân chùa. Những liền anh, liền chị trong trang phục truyền thống như tà áo tứ thân, nón quai thao, áo the, khăn đóng… đã tạo nên không gian nghệ thuật vừa trữ tình vừa thơ mộng, làm say đắm lòng người.
Hội Lim năm 2025
Năm nay, lễ hội vùng Lim tiếp tục diễn ra trong 2 ngày 9 và 10/2 (tức ngày 12 và 13 tháng Giêng năm Ất Tỵ) tại 3 xã thuộc tổng Nội Duệ xưa, nay là thị trấn Lim, xã Nội Duệ và xã Liên Bão. Trong đó, trung tâm lễ hội là núi Hồng Vân (núi Lim).
Ở phần lễ, trong ngày 9/2 (tức 12 tháng Giêng) sẽ diễn ra các hoạt động: Đón nhận bằng công nhận di tích cấp tỉnh đình làng Đình Cả; lễ dâng hương tại chùa Hồng Ân. Vào 21 giờ cùng ngày sẽ tổ chức bắn pháo hoa nghệ thuật tầm thấp.
Cùng với phần lễ, phần hội được diễn ra tại trung tâm đồi Lim, hồ điều hòa Vân Tương (thị trấn Lim) và một số khu vực lân cận với phong phú hoạt động trình diễn Dân ca Quan họ.
Đặc biệt, đến với hội Lim năm nay, cùng với việc thưởng thức quan họ được các liền anh liền chị thực hành diễn xướng tại 10 lán hát (6 lán tại đồi Lim và 4 lán ở các khu vực lân cận) do Ban Tổ chức chuẩn bị, du khách còn có dịp tham gia các hoạt động giao lưu, biểu diễn, trải nghiệm dân ca quan họ trong một không gian rộng hơn: Trên sân khấu, hát cửa đình, cửa chùa, hát quan họ dưới thuyền, hát quan họ trong nhà chứa.
Tại gia đình các nghệ nhân ở làng Lũng Giang, Lũng Sơn, Duệ Đông (thị trấn Lim); làng Bái Uyên thuộc xã Liên Bão; làng Đình Cả, Lộ Bao thuộc xã Nội Duệ… cũng tổ chức hát canh.
Cần lưu ý gì khi tham gia hội Lim
Ngày chính thức của lễ hội Lim là ngày 13 tháng Giêng Âm lịch. Tuy nhiên, để tránh tình trạng đông đúc, bạn có thể đến sớm hơn 2 - 3 ngày để tận hưởng không khí lễ hội thoải mái hơn.
Nếu gia đình có em bé hoặc trẻ nhỏ, bạn nên đặc biệt lưu ý đến sự an toàn của các bé trong những tình huống đông đúc, chen lấn tại các khu vực lễ hội.
Phần hát hội có thể được tổ chức trên sông Tiêu Tương, do đó du khách không nên tự tiện đến gần khu vực bờ sông nếu không có sự cho phép từ ban tổ chức để đảm bảo an toàn.
Nếu di chuyển bằng xe khách hoặc taxi, bạn nên đặt trước ít nhất một tuần để tránh tình trạng hết vé hoặc hết chuyến.
Bạn nên mặc trang phục thoải mái, đơn giản và phù hợp với thời tiết, giúp dễ dàng tham gia các hoạt động và tận hưởng lễ hội trọn vẹn.
![]() |
![]() |
![]() |