Tình cảnh "biển nước" và thiệt hại nặng nề
Trận lũ sau bão Matmo đã khiến 74 xã, phường của bốn tỉnh miền Bắc ngập nặng, có nơi sâu đến 3 mét. Thống kê sơ bộ cho thấy, mưa lũ đã làm 8 người chết, 5 người mất tích và 7 người bị thương. Gần 17.000 ngôi nhà bị nhấn chìm, trong đó Cao Bằng gần 7.300 nhà, Thái Nguyên gần 5.100 nhà và Lạng Sơn hơn 3.000 nhà. Hàng nghìn hộ dân bị cô lập hoàn toàn, đời sống người dân đảo lộn trong màn nước mênh mông.
Nhiều khu vực mất điện diện rộng, hệ thống viễn thông gián đoạn, khiến việc liên lạc và công tác cứu hộ gặp vô vàn khó khăn.
Các "rốn lũ" vượt ngưỡng lịch sử
Thái Nguyên: Lũ sông Cầu vượt đỉnh lũ 2024
 |
| Tại Thái Nguyên, lũ sông Cầu tại trạm Gia Bảy đã đạt đỉnh 29,9m vào rạng sáng 8/10, vượt mốc lũ lịch sử năm 2024 tới 1,09m. 33 trên tổng số 92 xã, phường của tỉnh chìm trong nước sâu từ 1-2 mét. |
Tại Thái Nguyên, lũ sông Cầu tại trạm Gia Bảy đã đạt đỉnh 29,9m vào rạng sáng 8/10, vượt mốc lũ lịch sử năm 2024 tới 1,09m. 33 trên tổng số 92 xã, phường của tỉnh chìm trong nước sâu từ 1-2 mét. Các phường trung tâm như Phan Đình Phùng, Gia Sàng nước tràn ngập tầng một, người dân phải sơ tán đồ đạc và sinh hoạt tạm bợ trên tầng hai.
Một người dân ở trung tâm tỉnh, cho biết: "Sau bão Yagi năm 2024, nhà họ hàng ở khu vực cao không ngập, còn năm nay nước đã tràn qua nhà hơn một mét". Nhiều gia đình phải thức trắng đêm để canh lũ. Cơ quan khí tượng cảnh báo Thái Nguyên sẽ còn ngập diện rộng từ 2-3 ngày tới, nguy cơ sạt lở đất đá diễn biến hết sức phức tạp.
Bắc Ninh: Lũ vượt mốc lịch sử 1986, hệ thống đê điều nguy cấp
Là tỉnh nằm ở hạ lưu sông Cầu và sông Thương, Bắc Ninh đang đối mặt với áp lực lũ khổng lồ. Sáng 9/10, lũ trên sông Thương tại trạm Phủ Lạng Thương đã đạt đỉnh 7,6m, vượt mốc lũ lịch sử năm 1986 là 0,08m.
Hệ thống đê điều dọc sông đang bị uy hiếp nghiêm trọng. Tuyến đê hữu Thương bị nước tràn qua 3 vị trí dài 850m. Tuyến đê bao thôn Ngoài, thôn Đụn (xã Tiên Lục) vỡ hai đoạn khoảng 70m, buộc chính quyền phải di dời khẩn cấp 580 hộ dân. Tính đến tối 8/10, Bắc Ninh đã ghi nhận 3 người chết, gần 10.200 hộ dân phải di dời, 50m đê bị vỡ và hàng nghìn mét đê phải gia cố khẩn cấp.
Lạng Sơn: Vỡ đập thủy điện, trực thăng cứu trợ
Lạng Sơn chứng kiến trận lũ trên sông Bắc Khê được đánh giá là "lớn nhất từ trước đến nay". Lượng mưa khủng khiếp đã gây ra sự cố vỡ đập thủy điện Bắc Khê 1 (xã Tân Tiến). Rất may, chính quyền địa phương đã kịp thời sơ tán hơn 800 hộ dân đến nơi an toàn trước khi sự cố xảy ra.
Lũ sông Trung tại trạm Hữu Lũng cũng dâng cao tới 24,15m, trên mức lịch sử năm 1986 là 1,61m. Nhiều khu dân cư bị chia cắt hoàn toàn. Bốn chuyến trực thăng của Quân chủng Phòng không Không quân đã được huy động để vận chuyển gần 9 tấn hàng cứu trợ đến các xã bị cô lập như Yên Bình, Vân Nham, Hữu Lũng.
 |
| Lạng Sơn chứng kiến trận lũ trên sông Bắc Khê được đánh giá là "lớn nhất từ trước đến nay". Lượng mưa khủng khiếp đã gây ra sự cố vỡ đập thủy điện Bắc Khê 1 (xã Tân Tiến). Ảnh: V.Đ |
Cao Bằng: Người dân hai lần chạy lụt trong một tuần
Người dân Cao Bằng trải qua một tuần đầy ám ảnh khi phải hai lần chạy lụt trong đêm. "Khủng khiếp hơn cả trận lụt năm 1986". Các tuyến phố trung tâm như Kim Đồng, phố đi bộ ven sông Bằng ngập sâu. Mưa lũ đã ảnh hưởng đến gần 7.300 ngôi nhà và hơn 5.000 hecta hoa màu.
Nguyên nhân đợt mưa lũ dị thường
Lý giải về đợt mưa lũ đặc biệt lớn này, ông Lê Ngọc Quyền, Phó Giám đốc Đài Khí tượng thủy văn Bắc Bộ, cho biết nguyên nhân chính là do hoàn lưu bão số 11 (Matmo) kết hợp với vùng hội tụ gió mạnh trên khu vực vùng núi và trung du Việt Bắc.
Sự kết hợp này đã gây ra mưa to đến rất to. Lượng mưa ghi nhận trong 36 giờ (từ 6-7/10) ở nhiều nơi đã vượt xa tổng lượng mưa trung bình của cả tháng 10 trong nhiều năm. Đơn cử như tại Đồng Hỷ (Thái Nguyên) lượng mưa lên tới 596mm.
"Mưa lớn xảy ra trong thời gian ngắn, kết hợp với địa hình dốc từ Bắc xuống Nam, cùng hệ thống sông có lòng hẹp và uốn lượn, khiến nước thoát chậm. Hệ quả là khi nước ở thượng nguồn dồn xuống nhanh, hạ lưu không kịp thoát, gây ra ngập lụt nghiêm trọng và lũ lớn", ông Quyền phân tích.
Dự báo và cảnh báo trong những ngày tới
Dù thời tiết được dự báo sẽ tốt lên, trời có nắng, nhưng do lượng nước trên các sông còn rất lớn và rút chậm, tình trạng ngập lụt sâu trên diện rộng sẽ còn kéo dài. Cụ thể:
Thái Nguyên và Bắc Ninh: Ngập lụt có thể kéo dài từ 3-4 ngày, thậm chí lâu hơn ở các vùng trũng thấp.
Lạng Sơn: Tình trạng ngập úng dự kiến kéo dài 2-3 ngày.
Cao Bằng: Ngập lụt có thể duy trì từ 1-2 ngày.
Cơ quan khí tượng cũng cảnh báo nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất, sụt lún trên sườn dốc và các suối nhỏ tại nhiều khu vực. Các địa phương cần tiếp tục tổ chức tuần tra, canh gác bảo vệ đê điều, sẵn sàng các phương án ứng phó với những tình huống xấu nhất để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho tính mạng và tài sản của người dân.
 Bảo vệ làn da sau lũ lụt |
 Chủ động phòng bệnh hiệu quả trong mùa mưa bão |
 Mưa lớn ở Hà Nội kéo dài đến bao giờ? |
