Du lịch là một hiện tượng đa diện, liên quan đến sự đi lại, lưu lại ở những nơi du khách đến. Muốn có nhiều du khách đến một điểm du lịch nào đó thì phải làm thế nào để du khách biết về điểm đó, háo hức muốn biết và trải nghiệm ở điểm đó, đến rồi lại rivew, giới thiệu nó cho người chưa đến… Những năm gần đây, đặc biệt là sau đại dịch Covid nhu cầu du lịch của con người rất cao những có những sự thay đổi rất lớn, đòi hỏi các nhà quản lý, các doanh nghiệp và người làm du lịch phải có thích ứng để đáp ứng sự thay đổi đó.
Du lịch Bắc Hà đang có gì ?
Bắc Hà nổi tiếng với tên gọi “cao nguyên trắng” bởi nơi đây bốn mùa mây giăng trắng bay phủ khắp các non cao. Vào mùa xuân, hoa mận, hoa lê nở trắng rộ khắp cao nguyên hòa lẫn màn sương trắng giăng mắc trên những sườn núi. Những năm qua, du lịch Bắc Hà đã có nhiều bước phát triển mạnh mẽ, dần dần chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu kinh tế của huyện. Ngành du lịch dịch vụ chiếm 41% trong GRDP của huyện với điểm nhấn là đẩy mạnh phát triển du lịch cộng đồng, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa giàu bản sắc dân tộc, đặc biệt là các giá trị bản địa đặc sắc của cộng đồng các dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện. Đến Bắc Hà du khách được trải nghiệm nhiều sản phẩm khác biệt, đặc sắc, đa dạng và hồn nhiên, đem lại cảm giác tự do, an toàn.
Chợ phiên Bắc Hà (Lào Cai) được coi là phiên chợ lớn nhất và nổi tiếng nhất của đồng bào các dân tộc vùng cao biên giới. |
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, du lịch Bắc Hà còn nhiều hạn chế. Kết quả đạt được trong phát triển du lịch chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế, nguồn thu cho ngân sách từ hoạt động du lịch chưa cao. Số ngày lưu trú của khách du lịch còn thấp. Việc đầu tư hệ thống các biển chỉ dẫn, cảnh báo tại các điểm tham quan, việc xây dựng các điểm dừng chân, bãi đỗ xe, điểm ngắm cảnh... triển khai chậm. Thiếu đội ngũ hướng dẫn viên tại điểm. Chưa có nhiều sản phẩm du lịch mới, đặc trưng; chất lượng sản phẩm du lịch chưa cao. Hạ tầng giao thông chưa đồng bộ, hệ thống giao thông đến các khu, điểm du lịch xuống cấp; chưa có hệ thống nhà vệ sinh công cộng đạt chuẩn; công tác quản lý môi trường tự nhiên, môi trường xã hội tại nhiều điểm du lịch còn buông lỏng, chưa có giải pháp mạnh mẽ, bền vững.
Hoạt động du lịch cộng đồng phát triển mạnh nhưng thiếu sự gắn kết với các hoạt động sản xuất, tiêu thụ sản phẩm của người dân và bảo tồn văn hóa dân tộc. Các dịch vụ phục vụ nhu cầu ẩm thực, lưu trú, vui chơi, nghỉ dưỡng chưa thực sự đáp ứng được nhu cầu của khách. Cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ thị phần khách du lịch cao cấp còn thiếu. Chưa có nhiều doanh nghiệp có đủ năng lực đầu tư xây dựng các dự án du lịch lớn, tạo đột phá trong phát triển du lịch.
Chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng cho nhu cầu phát triển ngành du lịch trên địa bàn. Công tác xúc tiến, quảng bá du lịch qua phương tiện thông tin đại chúng, các tạp chí uy tín về du lịch, một số báo, tạp chí tỉnh và quốc gia; internet, mạng xã hội; trên các phương tiện truyền thông đại chúng tuy có tiến bộ nhưng còn hạn chế, đặc biệt quảng bá qua các trang mạng xã hội Facebook; Zalo; TikTok.
Giải đua “Vó ngựa cao nguyên” là tâm điểm của Festival Cao nguyên trắng Bắc Hà |
Nhận thức rõ tiềm năng, lợi thế về truyền thống văn hóa, sự ưu đãi của thiên nhiên đối với mảnh đất Bắc Hà, nhiều chủ trương, chính sách của tỉnh và huyện về phát triển du lịch Bắc Hà đã được ban hành và gần đây nhất, tại Nghị quyết số 11-NQ/TU, ngày 27/8/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về phát triển du lịch tỉnh Lào Cai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã xác định mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, Bắc Hà trở thành Trung tâm du lịch, vùng trọng điểm về du lịch khu vực II phía Đông Bắc của tỉnh, ngành kinh tế mũi nhọn và là khâu đột phá về kinh tế của huyện. Đến năm 2030, Bắc Hà là khu du lịch đặc sắc của tỉnh Lào Cai và khu vực Tây Bắc, tạo tiền đề đến năm 2050 trở thành khu du lịch quốc gia, có hệ thống cơ sở hạ tầng và dịch vụ du lịch đồng bộ, hiện đại, mang đậm bản sắc văn hóa.
Để trở thành điểm đến hấp dẫn Bắc Hà cần gì?
Những phân tích về thực trạng du lịch Bắc Hà cho thấy tiềm năng, lợi thế của du lịch Bắc Hà là rất lớn, chính sách cho phát triển du lịch cũng đã có. Thiên thời, địa lợi chỉ còn chờ nhân hoà để Bắc Hà cất cánh. Có rất nhiều nhiệm vụ phía trước cần được quan tâm.
Trước hết huyện xác định 8 sản phẩm du lịch đăc sắc gồm: 1. Festival Cao nguyên trắng Bắc Hà - Chuỗi sự kiện thường niên 4 mùa; 2. Nghiêng say Chợ phiên Bắc Hà; 3. Giải đua truyền thống “Vó ngựa cao nguyên trắng”; 4. Du lịch bản làng (về bản); 5. Sản phẩm du lịch nghệ thuật đặc sắc Cao nguyên huyền thoại gắn với Dinh thự kiến trúc nghệ thuật Hoàng A Tưởng; 6. Phát triển sản phẩm du lịch kết nối Bắc Hà với Xín Mần - Hà Giang và Mường Khương, Si Ma Cai (Lào Cai). nhằm mở rộng không gian du lịch vùng Đông Bắc gắn kết bảo tồn, phát huy di sản văn hóa, nông nghiệp; 7. Sản phẩm du lịch thể thao tổng hợp với thương hiệu Bac H’Adventure; 8. Phát triển sản phẩm du lịch nông nghiệp gắn với thương hiệu Trà hữu cơ Bắc Hà, Trà cổ Hoàng Thu Phố, Trà Shan Bản Liền). Thực tế cho thấy việc xác định sản phẩm du lịch của huyện đang cơ bản chú trọng yếu tố tài nguyên du lịch chứ chưa có sự đồng bộ với hệ thống dịch vụ quản lý điều hành và hệ thống cơ sở vật chất ( đây là những yếu tố cấu thành sản phẩm du lịch). Khách có đến hay không, đến rồi thì tiêu tiền vào sản phẩm nào, tiêu nhiều tiền hay không phụ thuộc vào việc có dịch vụ để tiêu tiền không, dịch vụ đó có xứng đáng để tiêu tiền không. Điều này đòi hỏi khi quy hoạch các cơ quan chức năng phải đảm bảo sự quan tâm đầy đủ để các yếu tố này có được vị trí hợp lý trong quy hoạch và triển khai thực hiện có hiệu quả.
Sản phẩm chè búp tươi được Hợp tác xã nông nghiệp hữu cơ Bắc Hà |
Vấn đề xúc tiến, quảng bá đều được các chuyên gia, các doanh nghiệp lưu ý khi nói đến du lịch Bắc Hà. Đây chính là yếu tố quan trọng để du khách có thể biết đến Bắc Hà trên bản đồ du lịch quốc gia, du lịch quốc tế. Vấn đề này phải có sự nhận thức đầy đủ để có cách làm đúng hướng. Chiến lược về quảng bá du lịch phải có sự đầu tư xứng đáng, thuê các công ty truyền thông chuyên nghiệp tư vấn, thực hiện trên tất cả các nền tảng xã hội. Tăng cường các website tiếng Anh, xây dựng các clip, ảnh review. Do đó chuyển đổi số trong du lịch ở Bắc Hà phải là hiện thực bằng những việc như cập nhật tài nguyên du lịch lên nền tảng Google Earth và Google Map( cập nhật các điểm đến, nhà hang, khách sạn…); đưa sản phẩm du lịch đặc hữu của địa phương lên sàn giao dịch thương mại điện tử ( Shopee, Traveloka…)
Thực tế ở Bắc Hà hiện nay cho thấy “nhân hoà” đang là điều cần được nhìn thấy và thấy đầy đủ để có khâu sử dụng, quy hoạch, đào tạo phù hợp. Nếu yếu tố này không có sự cải thiện thì tiềm năng, lợi thế khó mà phát huy được. Trước hết về đội ngũ cán bộ, công chức phải tìm được những người có trình độ, được đào tạo bài bản, có tâm huyết, có tầm nhìn, từ đó mới có thể đưa ra những bản kế hoạch và tổ chức thực hiện có trách nhiệm. Đặc biệt cần chú trọng đội ngũ lãnh đạo cấp phòng, lãnh đạo cấp xã đặc biệt là phòng chuyên môn liên quan đến du lịch. Phải trang bị kỹ năng cho người dân làm du lịch, không để họ chỉ làm bằng đam mê, bằng cảm giác. Tăng cường phối hợp với các cơ sở đào tạo để có những lớp hướng dẫn kỹ năng. Đào tạo nhân lực du lịch để ứng dụng các kênh đặt dịch vụ được phần lớn du khách lựa chọn qua ứng dụng du lịch như Booking.com, Agoda.com…
Bên cạnh đó khi khả năng lưu giữ khách chưa được tối đa thì việc liên kết với các địa phương như Sa Pa, Sín Mần của tỉnh Hà Giang…để tang cường gắn bó lợi ích cùng phát triển, hay việc xây dựng câu lạc bộ/hội những nhà đầu tư Bắc Hà tập trung cho các sản phẩm nghỉ dưỡng chất lượng cao, phát triển các sản phẩm mới… cần được chú trọng.
Là trung tâm kết nối du lịch phía Đông của tỉnh Lào Cai, kết nối cung đường từ khu du lịch Sa Pa - TP Lào Cai - Bắc Hà - Si Ma Cai - Mường Khương và cung đường kết nối du lịch giữa các huyện phía Tây Bắc tỉnh Hà Giang với tỉnh Lào Cai. Với nguồn tài nguyên nhân văn đa dạng, thiên nhiên phong phú, văn hóa đặc sắc và khí hậu lý tưởng Bắc Hà cần tận dụng những điều kiện thuận lợi để trở thành trọng điểm du lịch của Lào Cai.