| Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 42,6% Thị trường Việt Nam “hút” các ông lớn bán lẻ nước ngoài Đề xuất phân loại siêu thị, trung tâm thương mại |
 |
| Bán lẻ Việt Nam đang chuyển mình sang mô hình đa kênh |
Theo báo cáo “Ngành bán lẻ Việt Nam: Mô hình đa kênh (Omnichannel) cất cánh” vừa được Deloitte Việt Nam phát hành thì xu hướng nổi bật trên thị trường bán lẻ hiện nay là việc omnichannel phát triển nhanh chóng sau đại dịch. Cụ thể, ngày nay, hầu hết người tiêu dùng Việt Nam ở khu vực thành thị đã quen với thói quen tiêu dùng trên nhiều kênh: Các cửa hàng truyền thống, website của nhãn hàng, nền tảng trao đổi của bên thứ ba, và ứng dụng giao đồ ăn, sau khi cân nhắc các yếu tố về thời gian giao hàng, giá cả, khuyến mãi - ưu đãi…
Dưới sự tác động của đại dịch Covid-19, phân khúc hàng tạp hóa, phân khúc không phải hàng tạp hóa cũng như các mô hình bán lẻ khác đã có những thay đổi đáng kể.
Cụ thể, trong phân khúc không phải hàng tạp hóa, nhóm hàng điện và thiết bị điện, gia dụng và làm vườn vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng doanh số bán hàng. Nhóm hàng liên quan tới sức khỏe và làm đẹp đạt tốc độ tăng trưởng cao liên tục trong giai đoạn 5 năm gần đây, từ 158,9 tỷ đồng năm 2016 lên 261,94 tỷ đồng năm 2021.
Đáng chú ý, theo quan sát của Deloitte, các cửa hàng bán lẻ ở các vị trí độc lập có xu hướng hoạt động tốt hơn so với những nơi nằm trong trung tâm mua sắm. Một lý do cho điều này là do mức độ tắc nghẽn giao thông cao ở các khu vực thành thị, dẫn đến việc nhiều người tiêu dùng thích đến các cửa hàng bán lẻ có thể dễ dàng tiếp cận.
Tuy nhiên, điểm đáng chú ý là giá thuê mặt bằng bán lẻ ở nhiều trung tâm đô thị, bao gồm cả Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đã và đang tăng vọt. Điều này đặc biệt đúng đối với các cửa hàng ở các khu vực đắc địa, chẳng hạn như cửa hàng độc lập các cửa hàng nằm trên các đường phố chính. Do đó, một số nhà bán lẻ đã và đang khám phá các cách để tận dụng tốt hơn hoạt động bán lẻ không gian nằm ở những con phố hoặc ngõ ít sầm uất hơn, cũng như mặt tiền cửa hàng thương mại điện tử.
Trong phân khúc bán lẻ tạp hóa, các nhà bán lẻ tạp hóa truyền thống tiếp tục chiếm phần lớn thị phần. Tuy nhiên, sự thống trị này đã xói mòn trong đại dịch do nhiều nhà bán lẻ tạp hóa truyền thống đã tạm ngừng hoạt động trong thời gian xảy ra đại dịch. Do đó, những người tiêu dùng thường mua từ các nhà bán lẻ này đã chuyển tiêu dùng của họ sang các kênh bán lẻ tạp hóa khác, chẳng hạn như cửa hàng tiện lợi, siêu thị và đại siêu thị.
 |
| Siêu thị tận dụng các sản phẩm nhãn hiệu riêng, giá cả ưu đãi để hút khách |
Đặc biệt, trong trong đại dịch, nhiều chuỗi cửa hàng tiện lợi đã nhanh chóng phát triển và xuất hiện trên nhiều kênh trong đó có cả các nền tảng giao đồ ăn. Nhiều thương hiệu đã phát triển và cho ra mắt ứng dụng điện thoại độc quyền để tương tác trực tiếp với khách hàng. Xét về thị phần, các chuỗi cửa hàng nước ngoài “thống trị” phân khúc cửa hàng tiện lợi của Việt Nam, với bốn trong số năm thương hiệu hàng đầu thuộc sở hữu của các công ty đa quốc gia nước ngoài.
Các siêu thị lớn cũng ngày càng trở nên phổ biến khi mua số lượng lớn và nhiều loại hàng hóa. Trong đại dịch, phân khúc siêu thị lớn đã tận dụng xu hướng chuyển dịch sang các kênh kỹ thuật số bằng cách mở rộng sự hiện diện trên các nền tảng thương mại điện tử và thương mại di động. Hiện nay, các công ty đa quốc gia tiếp tục chiếm ưu thế phân khúc siêu thị lớn, một số siêu thị lớn sử dụng các loại sản phẩm độc đáo của riêng họ như một lợi thế cạnh tranh.
Ngoài ra, các siêu thị cũng tận dụng các sản phẩm nhãn hiệu riêng, giá cả ưu đãi để hút một lượng khách hàng từ các cửa hàng truyền thống và và cạnh tranh với các đại siêu thị.
Trước xu thế trên, để cạnh tranh, các nhà bán lẻ nội địa đã và đang tích cực chuyển đổi để nâng cao sức cạnh tranh và giữ vững thị phần. Đơn cử như Saigon Co.op. Doanh nghiệp này đã phát triển đa dạng hóa mô hình và hiện đang sở hữu 10 mô hình bán lẻ khác nhau như cửa hàng tiện lợi, cửa hàng chuyên doanh, siêu thị, trung tâm thương mại, kênh bán hàng online…; đồng thời tập trung chuyển đổi số mô hình bán lẻ để nâng cao trải nghiệm cho khách hàng.
Thực tế cho thấy, chiến lược này của Saigon Co.op đang có hiệu quả nhất định khi một số phân khúc như siêu thị Co.opmart, cửa hàng Co.op Food đang chiếm thị phần nhất định và tạo được sự tin tưởng của người tiêu dùng.
Ngoài Saigon Co.op, Masan Group cũng hướng tới mục tiêu chuyển đổi từ điểm mua sắm thuần túy trở thành điểm đến “tất cả trong một”, tích hợp từ offline đến online, phục vụ các nhu cầu tiêu dùng thiết yếu và thường xuyên như mua sắm nhu yếu phẩm, dịch vụ tài chính, dịch vụ viễn thông, F&B và chăm sóc sức khỏe.
Theo đó mới đây doanh nghiệp này ra mắt hệ sinh thái WINLife với chuỗi 27 cửa hàng đa tiện ích đầu tiên đáp ứng đầy đủ nhu cầu thiết yếu của người tiêu dùng với trải nghiệm tiện lợi, xuyên suốt offline-to-online tại điểm đến “tất cả trong một”.
