Tuyệt tác tạo nên từ đường kim mũi chỉ dưới bàn tay người nghệ nhân làng thêu Văn Lâm

Nghệ nhân thêu làng nghề Văn Lâm

Nhắc đến làng nghề ở Ninh Bình, người ta thường nhớ đến những sản phẩm thêu ren của làng Văn Lâm thuộc xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư. Theo các nghệ nhân cao tuổi của làng, tương truyền rằng nghề thêu xuất hiện từ khi Vua Trần thắng giặc Nguyên Mông, dân làng đã được bà Trần Thị Dung dạy cho cách chăn tằm, dệt vải, thêu thùa. Đến thế kỷ XX, trong làng có 2 anh em người dòng họ Đinh lên Hà Nội học thêm nghề thêu ren, rua của người Pháp về dạy cho dân làng, từ đó đến nay sản phẩm thêu tay của Văn Lâm đã phát triển vô cùng mạnh mẽ.

Đi dọc hai bên đường vào Khu du lịch Tam Cốc - Bích Động, các cửa hàng san sát bày bán sản phẩm như khăn tay, áo, rèm cửa, áo Kimono, áo Hanbok, ... Trong đó độc đáo nhất phải kể đến sản phẩm tranh thêu, chủ yếu là tranh về phong cảnh, quê hương, đất nước, góp phần tạo dựng uy tín và thương hiệu cho làng nghề.

Kĩ thuật độc đáo, sáng tạo, chăm chút cho từng sản phẩm

Chỉ bằng những sợi chỉ mỏng manh đầy màu sắc, cùng với những tấm vải rộng, hẹp nhiều kích cỡ, đôi bàn tay khéo léo và trí tưởng tượng bay bổng, những người phụ nữ Văn Lâm vẫn miệt mài bên những khung thêu, thả hồn vào từng đường kim, mũi chỉ để cho ra sản phẩm thêu tay tinh xảo mang cả hình ảnh, con người, non nước của vùng quê di sản tới với du khách xa gần.

Đường nét thêu ren của những người thợ nơi đây rất uyển chuyển, mềm mại, thanh tú, nhưng lại sống động, mịn màng như những nét vẽ, những kỹ thuật mà các cụ để lại như thêu đâm xô, thêu nối đầu, thêu bó hạt… là cách thêu hầu như chỉ có ở Văn Lâm. Với thêu màu thì phải xô chỉ làm sao cho mịn, trong phối màu hài hòa những vẫn phải mịn mặt chỉ. Còn thêu cài răng lược thì mình phải đi đường kim sao cho đúng cách.

Người nghệ nhân khéo léo, tỉ mỉ trong từng mũi kim đường chỉ

Tính tới thời điểm hiện tại làng nghề Văn Lâm đã giải quyết việc làm cho hơn 1000 hộ dân và đào tạo thợ lành nghề , từ các cháu nhỏ 7- 8 tuổi, đến các cụ già 70 - 80 tuổi đều có thể cầm kim thêu được. Hiện nay, cùng với xu thế phát triển xã hội, làng nghề Văn Lâm gặp phải không ít khó khăn. Bởi nhiều ngành nghề mới xuất hiện thu hút lực lượng lớn lao động trẻ tham gia, trong khi đó thế hệ kế cận ít người lựa chọn nghề thêu. Đặc biệt sự phát triển du lịch tại Ninh Hải đã khiến cho nhiều người bỏ nghề truyền thống để làm du lịch.

Khó khăn là thế, nhưng với sự sáng tạo, chăm chỉ, cần cù chăm chút cho từng sản phẩm, đa dạng về mẫu mã, chất lượng và uy tín, hàng thêu Văn Lâm ngày một nâng lên, tạo được lòng tin với khách hàng Nhật Bản, Hàn Quốc, Pháp, Đức, Italia, Anh, Mỹ... Hơn thế, Văn Lâm đang kết hợp hài hòa giữa phát triển làng nghề và du lịch để thúc đẩy làng nghề phát triển một cách bền vững không chỉ phục vụ cho nhu cầu trong nước, sản phẩm của làng nghề Văn Lâm đã, đang đưa nét đẹp văn hóa Việt tới bạn bè thế giới biết đến.