 |
| Nấm linh chi đỏ |
Nấm linh chi đỏ còn được biết đến với các tên gọi như tiên thảo, nấm trường thảo, vạn niên nhung, là một loại nấm lỗ, thuộc họ nấm lim. Thường sinh trưởng ở nơi rừng núi cao, đặc biệt là những khu rừng có nhiều cây lá rộng.
Nấm linh chi đỏ được xem là một loại dược liệu quý hiếm, cụ thể, nó được ghi chép lại trong Thần nông bản thảo và được xếp vào mục siêu thưởng phẩm, mang giá trị cao hơn cả nhân sâm.
Trong y học, nấm linh chi được đánh giá vào loại thuốc trân quý, mang đến nhiều công dụng cho sức khoẻ.
Nhận thấy giá trị kinh tế cao từ việc trồng nấm linh cho đỏ, nhiều cá nhân đã đầu tư mô hình trồng mang lại thu nhập “khủng”.
 |
| Anh Nguyễn Công Hiệu và bạn bè trong cùng hợp tác xã tận dụng diện tích rừng keo sẵn có để trồng nấm linh chi |
Từ lâu, anh Nguyễn Công Hiệu (43 tuổi, trú tại TP Pleiku, tỉnh Gia Lai) đã luôn ấp ủ để xây dựng mô hình trồng nấm linh chi đỏ dưới tán rừng Tây Nguyên.
Năm 2017 anh Hiệu cùng chung vốn với nhóm bạn mua hơn 40ha đất và trồng keo lai tại huyện Chư Păh (Gia Lai). Tận dụng rừng keo này, anh đã thử nghiệm trồng nấm linh chi dựa theo mô hình của một giáo sư.
Ban đầu, anh Hiệu trồng nấm dưới tán cây bơ nhưng không hiệu quả. Sau nhiều thất bại, năm 2022, anh Hiệu đã quyết định chọn tán cây keo để trồng gần 20.000 phôi nấm linh chi đỏ trên diện tích 1ha. Theo anh, dưới tán keo ít cỏ mọc, dễ vệ sinh. Ngoài ra, nhựa của lá keo rụng xuống cũng rất tốt cho đất nuôi phôi nấm.
Nấm trồng dưới tán cây keo đạt tỷ lệ sống tới 98%, cao hơn rất nhiều so với trồng trong nhà kính. Đặc biệt, chất lượng nấm linh chi trồng vượt trội vì thu hoạch đúng thời gian, dinh dưỡng cung cấp cho cây đầy đủ.
"Để trồng 1ha nấm linh, tôi đã đầu tư hơn 1 tỷ đồng. Đây là quyết định khá mạo hiểm khi bỏ ra số tiền lớn để mua nấm mang thử nghiệm. Nhiều người đã ngăn cản nhưng tôi vẫn quyết tâm, đánh liều thực hiện", anh Hiệu bộc bạch.
Hơn 4 tháng "ăn ngủ cùng nấm", anh Hiệu thu hoạch 1.000 phôi nấm đầu tiên với trọng lượng 50kg. Mỗi ký nấm tươi khi đó anh bán với giá 500 nghìn đồng còn nấm phơi khô, hút chân không có giá 1,5 triệu đồng/kg.
Anh Hiệu cho biết: "Trung bình, tôi đầu tư 1.000 phôi với chi phí khoảng 60 triệu đồng. Với 1.000 phôi, tôi sẽ thu hoạch khoảng 3 - 4 lần, tổng lợi nhuận khoảng 120 triệu đồng. Thời điểm thu hoạch cần căn cho đúng để nấm không chuyển hóa thành gỗ, làm mất đi hàm lượng dinh dưỡng quý".
Sau khi thu hoạch xong, anh Hiệu làm sạch nấm và sấy khô để có thể bảo quản trong một thời gian dài. Cứ một cân nấm tươi sẽ thu được hơn 400g nấm khô thành phẩm.
Anh Hiệu vừa trồng hơn 20.000 phôi nấm linh chi đỏ trên diện tích 1ha rừng, đến cuối năm 2022, anh trồng thêm 20.000 phôi để mở rộng diện tích.
Anh Hiệu cho biết thêm, thời gian tới, sẽ chuyển phôi nấm để người dân trong vùng trồng thử nghiệm, đặc biệt là bà con người dân tộc thiểu số. Đây là mô hình canh tác tốt, tạo điều kiện phát triển kinh tế, thoát nghèo bền vững.
 |
| Thầy giáo Nguyễn Ngọc Sanh đang phơi nấm trong vườn nhà. Ảnh: G.Khánh |
Trước đó, thầy giáo Nguyễn Ngọc Sanh (Phường 8, TP. Đà Lạt, Lâm Đồng) đã gây dựng cơ sở trồng nấm linh chi đỏ mang thương hiệu Phượng Hoàng với doanh thu hàng tỷ đồng mỗi năm.
Từng là Hiệu trưởng của Trường Tiểu học Trưng Vương - một ngôi trường có tiếng tại thành phố Đà Lạt, năm 2015, sau khi về hưu được sự tư vấn của người thân trong gia đình, ông đã mạnh dạn đầu tư cơ sở vật chất trên mảnh đất sau vườn nhà mình để trồng nấm linh chi đỏ - một loại nấm có giá trị kinh tế cao “vừa để tạo cho gia đình thêm nguồn thu nhập cũng là niềm vui cho những ngày về hưu” - ông chia sẻ.
Linh chi đỏ không phải là loài nấm dễ trồng. Trong những ngày đầu mới bước chân vào làm một nông dân thực thụ, thầy giáo Nguyễn Ngọc Sanh đã gặp không ít khó khăn, “Bởi đây là một loại nấm đòi hỏi hết sức nghiêm ngặt các yêu cầu về kỹ thuật trong các khâu, từ khâu chuẩn bị bịch phôi, nuôi trồng cho đến thu hoạch và bảo quản. Ngoài ra còn phải hết sức lưu tâm đến điều kiện khí hậu, nhiệt độ, độ ẩm để nấm sinh trưởng tốt” - ông cho biết.
Để khắc phục những khó khăn đó, ông đã chịu khó đi tìm hiểu, tham quan, học hỏi kinh nghiệm từ các mô hình nuôi trồng nấm linh chi trên địa bàn thành phố Đà Lạt cũng như nhiều nơi khác. Ông mua phôi giống từ Đức Trọng với mỗi bịch trên 5 nghìn đồng. “Mua phôi giống phải ở những chỗ có uy tín, đảm bảo vô trùng để khi trồng không có dịch bệnh”- ông cho biết.
Trong quá trình làm, ông còn được sự giúp đỡ hết sức đắc lực của người con rể là anh Nguyễn Lê Quốc Hùng, vốn là một kỹ sư sinh học có nhiều năm kinh nghiệm trong việc nghiên cứu giống nấm linh chi, nên những trở ngại ban đầu dần được tháo gỡ.
Sau khoảng 4 tháng nỗ lực vừa học vừa làm, những thành quả đầu tiên đã đến với ông, Trên nền diện tích ban đầu là 100 m2, ông đã thu vụ nấm đầu tiên, sau khi phơi khô thu được khoảng 1,5 tạ, trừ chi phí còn lãi trên 100 triệu đồng.
Hiện ông đã mạnh dạn mở rộng diện tích nuôi trồng của mình lên 300 m2 với mỗi đợt xuống giống trên 30 ngàn bịch phôi nấm. Mỗi bịch phôi nấm như vậy theo ông có thể thu được ba đợt nấm, đợt đầu tiên mất khoảng bốn tháng để có thể thu hoạch, các đợt sau đó được thu hoạch trong thời hạn ngắn hơn. Với diện tích trồng nấm này, ước tính cơ sở của ông mỗi năm có thể xuất ra thị trường hơn 1 tấn nấm khô, với giá nấm khá cao như hiện nay ông có thể thu được tiền tỷ.
Khi cơ sở đã dần đi vào ổn định, thầy giáo Nguyễn Ngọc Sanh đang bắt tay vào việc nghiên cứu làm sao để ngày càng nâng cao chất lượng nấm trồng trong vườn nhà cũng như tìm kiếm đầu ra ổn định hơn cho sản phẩm của mình.
“Thật ra, trồng loại nấm này cũng không khó lắm, vấn đề là làm sao kiểm soát được dịch bệnh để cây phát triển ổn định” - ông chia sẻ.
