Nguyên nhân xuất khẩu tôm hùm bông sang Trung Quốc ách tắc Bàn các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho thị trường tôm hùm Trung Quốc xem xét tạo cơ chế đặc biệt cho tôm hùm, bỏ lệnh cấm nhập khẩu gia cầm |
Rớt giá thê thảm do Trung Quốc ngưng nhập
Vịnh Vân Phong (Khánh Hòa) được xem là thủ phủ tôm hùm. |
Tại hội nghị "Thực trạng cung ứng con giống, thức ăn, vật tư nuôi biển; truy xuất nguồn gốc sản phẩm và giải pháp phát triển bền vững nuôi biển Việt Nam", ông Lê Bá Anh - phó cục trưởng Cục Chất lượng - Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) - cho hay tôm hùm bông nằm trong nhóm II, danh mục loài thủy sản nguy cấp, quý hiếm của Việt Nam (theo nghị định 26/2019 của Chính phủ).
Hiện nay, Trung Quốc chiếm 98 - 99% thị trường xuất khẩu tôm hùm của Việt Nam. Trong 9 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu tôm hùm sang Trung Quốc đạt hơn 95 triệu USD.
Một trong những yêu cầu để tôm hùm có thể vào thị trường Trung Quốc là sản phẩm xuất khẩu nằm trong danh mục được nước này công nhận.
Theo ông Anh, từ ngày 1/2/2021, Trung Quốc quy định tôm hùm bông nằm trong danh sách nguy cấp nhóm 2. Tháng 5-2023, Trung Quốc sửa luật về bảo vệ động vật hoang dã, trong đó cấm đánh bắt động vật trong danh sách nguy cấp đã ban hành 2021.
Theo đó, tôm hùm bông nuôi xuất khẩu sang Trung Quốc cần đáp ứng các điều kiện như: tôm hùm bông nuôi không được đánh bắt trực tiếp từ biển, có minh chứng quá trình nuôi rõ ràng, con giống phải là thế hệ F2.
Bên cạnh đó, các nhà nhập khẩu phải xin giấy phép về "Bảo vệ động vật hoang dã" từ Cục Ngư nghiệp (Bộ Nông nghiệp Trung Quốc); thủ tục thông quan lô hàng và kiểm tra an toàn thực phẩm; các cơ sở bao gói, nuôi tôm hùm bông xuất khẩu sang Trung Quốc phải đăng ký theo biểu mẫu mới để rà soát, tổ chức kiểm tra trước khi được phép xuất khẩu.
Việc Trung Quốc Rớt giá thê thảm do Trung Quốc ngưng nhập tôm hùm bông khiến mặt hàng này rớt giá thê thảm người nuôi điêu đứng.
Anh Nguyễn Hữu Ly (30 tuổi, ngụ thị xã Sông Cầu), có thâm niên 5 năm nuôi tôm hùm, cho biết hiện đang nuôi 4.000 con tôm hùm bông trong 30 lồng thả dưới biển. Số tôm này được anh đầu tư với số vốn gần 400 triệu đồng (chưa kể tiền thức ăn và thuốc trị bệnh cho tôm).
"Kể từ khi xôn xao tin Trung Quốc ngưng thu mua tôm hùm bông thì đàn tôm rớt giá thê thảm. Từ 1.500.000-1.600.000 đồng/kg, tôm này rơi xuống 700.000 - 900.000 đồng/kg. Nếu bán với giá này chắc chắn vỡ nợ" - anh Ly rầu rĩ.
Cách lồng bè của anh Ly không xa, chị Trần Thị Thường (34 tuổi) - chủ của 2.000 con tôm hùm bông - lo lắng: "Chi phí để chăm sóc và nuôi rất tốn kém, nếu như các loài tôm hùm khác chỉ mất 9 tháng để thu hoạch thì riêng con tôm này phải mất từ 14 đến 15 tháng mới thu hoạch được, chưa kể còn bị hao hụt trong quá trình nuôi.
Mọi năm vào thời điểm này tôm hùm bông đa số đều bán gần hết, mà hiện nay hộ nào cũng còn cả ngàn con trong lồng, trong khi mùa mưa bão sắp tới, chúng tôi không biết phải đối phó ra sao".
Tại Cam Ranh (Khánh Hòa), ông Trần Ngọc Thanh, một người nuôi tôm lâu năm, cho biết tình trạng tôm hùm bông rớt giá kéo dài khiến bà con lo lắng. "Thương lái không mua, người nuôi phải tiếp tục duy trì nuôi, gánh khoản chi phí phát sinh lớn. Ví dụ, bình thường 1 bao thức ăn cho tôm có giá 200.000 đồng, đến mùa đông là tăng lên 300.000 đồng/bao, chưa kể các chi phí khác... Hơn nữa tôm lớn ăn nhiều, bà con tiếp tục nuôi sẽ lỗ nặng" - ông Thanh nói.
Giá bất ngờ tăng mạnh sau thư kêu gọi “giải cứu”
Nhiều hộ nuôi tôm hùm bông bán được giá vui mừng. |
Vừa qua, Công ty CP Tập đoàn Thủy hải sản VN đã gửi thư kêu gọi ủng hộ "Chiến dịch kết nối và tiêu thụ tôm hùm bông Khánh Hòa tại Hà Nội".
Theo đó, từ ngày 31/1 đến 4/2, tôm hùm bông được đóng gói và vận chuyển tươi sống từ Khánh Hòa ra Hà Nội bằng đường hàng không, giao cho khách hàng trong nội thành Hà Nội với giá 1.549.000 đồng/kg loại 1 (từ 1,1 - 1,4kg/con), thời gian giao hàng từ 16h30 - 24h hằng ngày.
Tuy nhiên, khoảng 3 ngày nay, giá tôm hùm ở địa phương tăng mạnh, nhiều hộ bán được giá vui mừng.
Ông Võ Văn Thái - Giám đốc HTX Nuôi trồng thủy sản du lịch Vân Phong (Khánh Hòa) cho biết, HTX có 32 thành viên, các thành viên đa số đều nuôi loại tôm hùm bông, kể từ khoảng tháng 10 tôm hùm rớt giá khiến việc nuôi trồng của người dân gặp khó khăn.
Theo ông Thái, khoảng 2 ngày qua tôm hùm ở địa phương bất ngờ tăng giá, các thương lái cũng đã đến xuống khu vực để bao tiêu sản phẩm cho bà con. Tôm hùm giá các tháng trước chỉ khoảng 1.050.000 đồng/kg, hôm qua (30/1) giá 1,4 triệu đồng/kg và ngày hôm nay (31/1) tiếp tục tăng dao động từ 1,5 - 1,6 triệu đồng/kg.
Lãnh đạo Phòng Kinh tế huyện Vạn Ninh (tỉnh Khánh Hòa) xác nhận, giá tôm hùm ở địa phương đã tăng, hiện giá dao động từ 1,5 - 1,6 triệu đồng/kg, với giá này người nuôi phần nào vớt vát lại vốn. Với giá bán ra thị trường như trên, bà con nuôi tôm hùm ở Vạn Ninh rất vui mừng.
Được biết, Vịnh Vân Phong (Khánh Hòa) được xem là thủ phủ tôm hùm của tỉnh Khánh Hòa với 35.000 lồng nuôi, trong đó hơn một nửa là tôm hùm bông.