Đến tháng 6/2020, tỉnh Đồng Tháp có diện tích nuôi cá tra là 1.543 ha, diện tích thu hoạch là 438 ha, sản lượng thu hoạch 174.000 tấn, đạt 31% so với kế hoạch.
Ông Huỳnh Tất Đạt, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đồng Tháp cho biết, đối với ngành hàng cá tra, toàn tỉnh hiện có 368 cơ sở nuôi cá tra thương phẩm được cấp mã số nhận diện cơ sở nuôi với diện tích mặt nước 1.562 ha và có 827 ha cá tra được cấp chứng nhận sản xuất theo các tiêu chuẩn an toàn. Do tình hình dịch bệnh COVID-19 đang diễn ra nên thị trường xuất khẩu cá tra không thuận lợi, nhất là thị trường Trung Quốc và Hoa Kỳ.
Lỗ hơn 3.000 đồng/kg cá tra, người nuôi 'méo mặt'
Cũng theo ông Đạt, tình hình dịch COVID-19 lan rộng toàn cầu khiến xuất khẩu cá tra gặp khó khăn, đa số các doanh nghiệp chế biến đã sử dụng gần hết công suất của các kho lạnh để lưu trữ các sản phẩm chế biến trong khi nguồn nguyên liệu nhiều, do đó trong thời gian tới, giá bán cá tra nguyên liệu có xu hướng không tăng.
Hiện giá cá tra nguyên liệu từ 18.000-18.500 đồng/kg, chi phí trung bình để sản xuất 1 kg cá nguyên liệu hơn 21.000 đồng/kg, với mức giá này người nuôi lỗ từ 3.000-3.500 đồng/kg.
Anh Nguyễn Văn Tư ở xã Hưng Thạnh, huyện Tháp Mười nuôi hơn 1 ha cá tra, lỗ nặng hơn 4.000 đồng/kg do thương lái mua với giá thấp hơn 18.000 đồng/kg, vì nuôi tự phát, không có ký kết hợp đồng đầu ra ổn định.
Ông Nguyễn Thanh Bình, Giám đốc Hợp tác xã Sản xuất và Dịch vụ thủy sản huyện Châu Thành cho biết, giá cá tra nguyên liệu giảm do ảnh hưởng dịch bệnh COVID-19, lượng hàng tồn kho của doanh nghiệp xuất khẩu cá tra còn nhiều. Ngoài ra, các doanh nghiệp xuất khẩu chủ yếu chỉ làm theo đơn đặt hàng từ phía đối tác nên hạn chế thu mua, giá cá tra giảm xuống quá thấp.
Theo ông Bình, với giá này, người nuôi sẽ thua lỗ nặng. Bởi theo tính toán của ngành nông nghiệp, giá thành cá tra nguyên liệu dao động 22.000 đồng/kg, nghĩa là người nuôi lỗ trên 3.000 đồng/kg, nhưng theo các chuyên gia kinh tế, hiện vẫn chưa có dấu hiệu cho thấy mức giá này dừng lại. Hiện nay, 2 thị trường lớn nhất của cá tra Việt Nam là Hoa Kỳ và châu Âu vẫn đang bị ảnh hưởng lớn bởi dịch COVID-19.
Trong khi đó, sự hồi phục ở thị trường Trung Quốc - thị trường xuất khẩu lớn nhất của cá tra Việt Nam chưa thật sự khả quan. Theo các chuyên gia chế biến cá tra xuất khẩu, việc thu mua không đúng thời điểm, cá tra rơi vào cảnh “quá lứa” so với chuẩn chế biến phi lê xuất khẩu, không chỉ tự đánh mất cơ hội nối lại đầu ra khi xuất khẩu hồi phục, mà còn khiến người nuôi vào nguy cơ lỗ nặng.
Khi cá tra đạt trọng lượng trên 1 kg là quá lứa xuất khẩu, cá tiêu thụ nhiều thức ăn, nhưng tốc độ lớn bị chậm lại, thương lái thu mua chậm lãi làm cho người nuôi lỗ lại càng thêm lỗ.
Trước tình hình sản xuất thủy sản gặp khó khăn, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đồng Tháp phối hợp với Sở Công Thương tăng cường thông tin thị trường mà Việt Nam đã ký các Hiệp định thương mại tự do, để định hướng cho người sản xuất và doanh nghiệp xuất khẩu cá tra. Đồng thời, đổi mới, tìm kiếm thị trường tiêu thụ mang lại hiệu quả thiết thực cho doanh nghiệp. Ngoài ra, theo dõi sát tình hình xuất khẩu cá tra của doanh nghiệp để có những đề xuất kiến nghị các bộ, ngành Trung ương tháo gỡ khó khăn vướng mắc, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho người nuôi cá tra, doanh nghiệp ổn định sản xuất kinh doanh xuất khẩu.
Thị trường nội địa 100 triệu dân này mới là thị trường bền vững lâu dài cho cá tra
Mới đây, trong Hội nghị bàn giải pháp sản xuất, tiêu thụ và xuất khẩu cá tra trong bối cảnh hiện nay được tổ chức tại An Giang, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường cho biết thị trường nội địa 100 triệu dân này mới là thị trường bền vững lâu dài.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhận định, chỉ cần nội địa tiêu thụ được 10%-20% sản lượng cá tra thì sẽ giảm áp lực cho xuất khẩu đang khó khăn hiện nay.
Tuy nhiên, việc chinh phục thị trường nội địa nói chung và thị trường miền Bắc nói riêng vẫn còn gặp nhiều khó khăn.
Theo ông Đinh Tuấn Giang - Trưởng phòng kinh doanh giống thủy sản HTX Sản xuất và thương mại Xuyên Việt, việc đưa cá tra từ Nam ra Bắc gây nuôi để bán cá tra tươi sống hiện nay còn vướng. Người tiêu dùng miền Bắc nói chung và Hà Nội nói riêng vẫn chưa quen với sản phẩm cá tra, đầu ra của HTX chủ yếu là các siêu thị, nhà hàng với các đơn hàng cụ thể.
Ông Dương Nghĩa Quốc - Chủ tịch Hiệp hội cá tra Việt Nam cho rằng, nguyên nhân ở khâu truyền thông, xây dựng kênh phân phối. Trong khi các doanh nghiệp tốn kém nhiều chi phí thời gian, tiền bạc để mở cửa thị trường xuất khẩu thì tiềm năng thị trường nội địa với gần 100 triệu dân lại chưa được các doanh nghiệp quan tâm đúng mức.
Minh Nhật
