| Xuất khẩu lô vải không hạt đầu tiên sang Nhật Bản và Vương quốc Anh |
 |
| ưDù có giá bán lẻ lên tới 750.000 đồng/kg – cao gấp nhiều lần vải thường, vải không hạt Thanh Hóa vẫn liên tục “cháy hàng”. Ảnh VnE |
“Đặc sản hiếm” khiến người tiêu dùng sẵn sàng trả giá cao
Ngay từ đầu mùa vụ 2025, vải không hạt Thanh Hóa đã gây “sốt” tại nhiều điểm bán ở TP.HCM và Hà Nội. Không chỉ vì nguồn cung khan hiếm, giá thành cao mà đặc biệt hơn cả là sức hút từ chính trải nghiệm sản phẩm độc đáo này.
Tại một cửa hàng trái cây ở phường Xuân Hòa (TP.HCM), chị Hạnh – chủ cửa hàng – cho biết chỉ gom được 300 kg vải không hạt trong cả vụ, và toàn bộ đã được đặt mua trước. “Phải đặt sớm cả tháng mới có hàng. Mỗi giỏ 2 kg giá gần 1,5 triệu đồng mà khách vẫn tranh nhau mua. Có người còn dặn để dành cho đợt tặng quà doanh nghiệp”, chị chia sẻ.
Mức giá lẻ lên đến 750.000 đồng/kg – cao gấp đôi vải thiều thông thường – dường như không làm giảm sức tiêu thụ. Ngược lại, nhóm khách hàng mục tiêu của sản phẩm này là giới văn phòng, doanh nhân và người có thu nhập cao lại càng ưa chuộng loại vải đặc biệt này để biếu tặng. Chị Trần Thị Ngọc Châu, chủ cơ sở Trái Vườn Tâm Ngọc, hiện đặt tại phường Phú Định (TP.HCM), cho hay: “Khách hàng sau khi thử đều quay lại mua tiếp. Họ thích vì vị vải ngọt thanh, cùi dày, ăn như đang thưởng thức món tráng miệng cao cấp.”
Không chỉ “đắt xắt ra miếng”, vải không hạt còn được đánh giá cao bởi độ tươi, độ giòn, hương vị dịu nhẹ – khác biệt so với giống vải truyền thống thường ngọt đậm, nhanh mềm khi bảo quản lâu. Vỏ vải có màu đỏ tươi bắt mắt, dễ bóc, không làm dính tay khi ăn. Đặc biệt, phần hạt tiêu biến rất nhỏ, chiếm chưa đến 1% thể tích quả nên toàn bộ cùi đều có thể thưởng thức – điều khiến sản phẩm này chinh phục cả những người khó tính nhất.
Mỗi quả vải không hạt có trọng lượng lớn, chỉ khoảng 25–27 quả/kg, tạo cảm giác đầy đặn và “đáng tiền” khi mua. Bên cạnh đó, hàm lượng đường thấp hơn vải thường, giúp nhiều người ăn kiêng hoặc người cao tuổi cũng có thể thưởng thức mà không lo quá ngọt.
Canh tác khó, sản lượng ít: Vì sao vải không hạt khó trồng đại trà?
Vải không hạt hiện được trồng tập trung tại xã Nguyệt Ấn, huyện Ngọc Lặc, tỉnh Thanh Hóa – một vùng có điều kiện khí hậu đặc biệt phù hợp với loại cây này. Tuy nhiên, để tạo ra được một quả vải không hạt đúng chuẩn là cả một hành trình kỳ công.
Theo ông Bùi Đức Thủy – Phó Giám đốc Công ty Nông nghiệp Công nghệ cao Hồ Gươm - Sông Âm, đơn vị trồng và cung cấp giống vải không hạt – cho biết: “Cây vải không hạt rất khó trồng. Nếu thời điểm ra hoa gặp nhiệt độ dưới 20 độ C, tỷ lệ đậu quả sẽ rất thấp. Mùa vụ năm nay, chúng tôi chỉ thu hoạch được khoảng 7 tấn, giảm 33% so với năm ngoái.”
 |
| Vải không hạt được canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP và GlobalGAP, đảm bảo không chỉ chất lượng trái mà còn về an toàn thực phẩm và tính bền vững. |
Hiện nay, vùng trồng của công ty rộng 40 ha, nhưng mới có khoảng 20 ha bước vào giai đoạn thu hoạch. Mục tiêu đến năm 2030 là mở rộng lên 200 ha, tuy nhiên để đạt được điều đó đòi hỏi quy trình kỹ thuật khắt khe, đồng bộ và đầu tư lớn về nhân lực – thiết bị.
Vải không hạt được canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP và GlobalGAP, đảm bảo không chỉ chất lượng trái mà còn về an toàn thực phẩm và tính bền vững. Sau thu hoạch, trái vải phải được sơ chế, đóng gói và vận chuyển bằng phương tiện lạnh để giữ độ tươi ngon. Do đó, giá tại vườn đã lên tới 310.000 đồng/kg, sau khi vận chuyển và đóng gói thì giá lẻ dao động từ 600.000 – 750.000 đồng/kg.
Điều đáng chú ý là sản phẩm vải không hạt của Thanh Hóa hiện đã có mặt ở các thị trường quốc tế như Pháp, Nhật Bản và Anh. Dù chỉ xuất khẩu được khoảng 550 kg trong mùa vụ này, nhưng đây là bước đi quan trọng nhằm xây dựng thương hiệu trái cây cao cấp Việt Nam trên bản đồ thế giới.
Tương lai nào cho vải không hạt Việt Nam?
Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, giống vải không hạt này đã được bảo hộ và hiện chưa thể trồng đại trà do cây trồng kén khí hậu và yêu cầu kỹ thuật cao. Trên thế giới, hiện chỉ có hai nước trồng thành công vải không hạt là Trung Quốc và Việt Nam, trong đó sản phẩm của Việt Nam được đánh giá cao hơn về độ tươi, vị thanh và độ giòn tự nhiên.
Hiện nay, vải không hạt Việt Nam không chỉ nhắm đến khách hàng nội địa mà còn dần xây dựng chỗ đứng tại phân khúc trái cây cao cấp toàn cầu. Đây cũng là một trong những sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu cho xu hướng "ít nhưng chất", mang tính cá thể hóa cao, phù hợp với xu hướng tiêu dùng hiện đại.
Tuy nhiên, để vải không hạt có thể phát triển bền vững và mở rộng thị phần, các chuyên gia cho rằng cần đẩy mạnh chính sách hỗ trợ vùng trồng, đầu tư công nghệ bảo quản sau thu hoạch và đặc biệt là quảng bá thương hiệu quốc gia cho sản phẩm nông sản đặc biệt này.
Vải không hạt Thanh Hóa không chỉ là một sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao mà còn là biểu tượng mới cho khả năng sáng tạo, áp dụng công nghệ cao và định vị thương hiệu của nông sản Việt. Với những giá trị đặc biệt về chất lượng, quy trình và tiềm năng xuất khẩu, loại quả này đang chứng minh rằng: nông sản Việt hoàn toàn có thể cạnh tranh ở phân khúc cao cấp, nếu được đầu tư đúng hướng và phát triển bài bản.
 Xuất khẩu lô vải không hạt đầu tiên sang Nhật Bản và Vương quốc Anh |
