Hiện tượng hàng giả, hàng nhái ngập tràn không gian mạng
Tình trạng hàng giả trên môi trường mạng hiện nay ở Việt Nam đã trở thành một vấn đề nghiêm trọng và gây ra nhiều hệ lụy đối với người tiêu dùng và doanh nghiệp. Việc kinh doanh hàng giả hàng nhái trên môi trường mạng đang trở thành một ngành công nghiệp ngày càng phát triển và thu hút nhiều đối tượng tham gia.
Hàng giả hàng nhái trên môi trường mạng được bán rộng rãi trên các trang mạng xã hội, các cửa hàng trực tuyến, các trang web thương mại điện tử và thậm chí cả trên các diễn đàn chuyên ngành. Sản phẩm được giả mạo bao gồm cả hàng hóa tiêu dùng, thời trang, mỹ phẩm, đồ chơi, phần mềm và thiết bị điện tử. Về cơ bản mọi sản phẩm đều có thể làm giả.
Các đối tượng tiếp thị và bán hàng giả, hàng nhái sử dụng những hình thức rất tinh vi để thực hiện hoạt động giả mạo và làm cho sản phẩm của họ trông giống với sản phẩm thật từ bao bì, nhãn mác cho đến chất lượng sản phẩm.
![]() |
Ông Nguyễn Đăng Sinh, Chủ tịch Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ Thương hiệu Việt Nam nói về việc chống hàng giả trên không gian mạng |
Theo ông Nguyễn Đăng Sinh, Chủ tịch Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ Thương hiệu Việt Nam chia sẻ: “Tôi thấy rằng các đối tượng buôn bán hàng giả trên môi trường mạng có các cách thức hoạt động rất tinh vi. Một số đối tượng buôn bán hàng giả thường sử dụng các hình ảnh có thể hàng thật, hàng chính hãng để quảng cáo, chào bán với giá rẻ hơn rất nhiều so với các cửa hàng, địa chỉ bán hàng chính hãng, nhằm lôi kéo người tiêu dùng.
Các thủ đoạn được các đối tượng sử dụng như lập nhiều tài khoản facebook và chạy quảng cáo, ảnh chụp sản phẩm tương đối chuyên nghiệp và không có địa chỉ, số điện thoại hoặc địa chỉ chung chung, khi khách hàng hỏi thì chỉ nhận inbox (nhắn tin riêng); một số người nổi tiếng thường xuyên chia sẻ, live stream và đăng các bài quảng cáo các sản phẩm.”
Sản phẩm giả mạo thường có chất lượng kém, không đúng với mô tả trên website và trên sản phẩm, có nguy cơ gây hại đến sức khỏe của người tiêu dùng. Ví dụ, một số sản phẩm mỹ phẩm giả mạo có chứa hóa chất độc hại, chưa được kiểm định an toàn có thể gây tổn thương đến da hoặc dẫn đến các vấn đề về sức khỏe.
Các sản phẩm giả mạo cũng có thể là một mối đe dọa cho các doanh nghiệp có uy tín, bởi vì họ có thể mất khách hàng và doanh thu do một số lượng không nhỏ khách hàng mục tiêu của họ đã mua phải hàng giả thay vì hàng họ bán.
Nhiều thách thức trong công tác xử lý vi phạm
Trong bối cảnh hiện nay, hàng giả và hàng nhái trên môi trường mạng đang trở thành một trong những vấn đề nóng bỏng và gây ảnh hưởng xấu đến đời sống của người dân. Điều này đặc biệt đúng ở Việt Nam, khi mà thị trường mạng tại đây đang phát triển rất nhanh chóng, đồng thời cũng là một kênh bán hàng quan trọng của các doanh nghiệp.
Vì vậy, việc chặn đứng hàng giả trên môi trường mạng là rất cần thiết để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường kinh doanh.
![]() |
Lực lượng chức năng phát hiện, triệt phá nhiều vụ sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng nhái |
Các cơ quan chức năng đang tăng cường nỗ lực đấu tranh chống lại các hoạt động buôn lậu, buôn bán hàng cấm, hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ và gian lận thương mại trong thương mại điện tử. Mặc dù đã phát hiện hàng trăm trường hợp vi phạm, nhưng vẫn còn nhiều thách thức đang đặt ra.
Một trong những rào cản lớn nhất đối với công tác quản lý hoạt động kinh doanh thương mại điện tử là việc tỷ lệ cá nhân, tổ chức đăng ký và thông báo theo quy định khi tham gia vẫn rất thấp. Nhiều vấn đề phát sinh chưa được quản lý tốt và rất khó xử lý vi phạm đối với những doanh nghiệp làm ăn gian dối.
Hơn nữa, các trang mạng xã hội cũng không cung cấp địa chỉ hoặc cung cấp sai địa chỉ, thậm chí nhiều địa chỉ là nhà dân, chung cư. Điều này làm cơ quan chức năng gặp nhiều khó khăn trong việc xác định tính chất, quy mô, địa chỉ và mặt hàng vi phạm.
Tuy nhiên, các cơ quan chức năng đã đưa ra nhiều giải pháp để chặn đứng hàng giả trên môi trường mạng, bao gồm tăng cường kiểm tra, giám sát, phát hiện và xử lý các trang web bán hàng giả. Họ cũng đang nỗ lực tăng cường hợp tác giữa các cơ quan chức năng và doanh nghiệp, đồng thời nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về các sản phẩm hàng giả. Điều này có thể giúp tạo ra một môi trường thương mại điện tử an toàn, nơi mà người tiêu dùng có thể mua sắm một cách tự tin và không sợ bị lừa đảo.
Giải pháp nào ngăn chặn hàng giả trên mạng?
Theo ông Sinh, từ khi Nghị định 98/2020/NĐ-CP quy định xử phát vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng có hiệu lực, và Nghị định 85/2021/NĐ-CP ngày 25/9/2021 của Chính phủ sửa đổi Nghị định số 52/2013/NĐ-CP của Chính phủ về thương mại điện tử thì những hành vi buôn bán hàng giả trên mạng đều bị xử lý nghiêm theo quy định.
![]() |
Sàn thương mại điện tử |
Ông Sinh cũng cho rằng: “Để xử lý hàng giả, hàng nhái trên mạng cần có cơ quan chuyên môn làm đầu mối điều phối cung cấp, chia sẻ cơ sở dữ liệu, thông tin phục vụ công tác đấu tranh chống gian lận thương mại, hàng giả trên môi trường thương mại điện tử. Trong đó, cần áp dụng công nghệ như cơ sở dữ liệu trực tuyến để cung cấp, chia sẻ, sử dụng, khai thác thông tin, dữ liệu phục vụ công tác phòng chống gian lận thương mại, hàng giả”.
Các sàn thương mại điện tử, trang mạng xã hội cũng phải nâng cao trách nhiệm trong sàng lọc, phòng ngừa, ngăn chặn đối với các tài khoản không cung cấp đầy đủ thông tin, các tài khoản có dấu hiệu kinh doanh hàng hóa vi phạm.
“Đặc biệt, cần có quy định sàn thương mại điện tử và người bán hàng trên sàn thương mại điện tử phải thống kê, lưu giữ các giao dịch trên hệ thống để phục vụ việc truy xuất các giao dịch và nguồn gốc hàng hóa để tăng trách nhiệm” - Ông Sinh cho biết.
Cuối cùng, việc nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về các sản phẩm hàng giả cũng là một giải pháp quan trọng để chặn đứng hàng giả trên môi trường mạng.