Người nổi tiếng 'chưa sử dụng đã quảng cáo sản phẩm' có thể bị phạt 100 triệu đồng

Hoa hậu Thùy Tiên, Hằng "du mục" và Quang Linh Vlog trong một phiên quảng cáo bán kẹo Kera.

Đề xuất tăng mạnh mức phạt để bảo vệ người tiêu dùng

Mới đây, Bộ Tư pháp đã công bố hồ sơ thẩm định cho dự thảo Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo, do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (Bộ VH-TT-DL) chủ trì soạn thảo. Động thái này xuất phát từ một thực tế đáng báo động: các quy định xử phạt hiện hành chưa đủ sức răn đe, dẫn đến tình trạng nhiều tổ chức, cá nhân tái diễn hành vi vi phạm trong hoạt động quảng cáo.

Theo đánh giá của cơ quan soạn thảo, việc nâng mức phạt là một giải pháp cần thiết để phù hợp hơn với thực tiễn và bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng. Cụ thể, dự thảo đề xuất một sự điều chỉnh đáng kể đối với nhóm hành vi quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn. Hiện tại, Nghị định số 38/2021 đang áp dụng mức phạt từ 60 - 80 triệu đồng cho các hành vi quảng cáo sai lệch về khả năng kinh doanh, số lượng, chất lượng, công dụng, xuất xứ, hay nhãn hiệu của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ.

Tại dự thảo mới, Bộ VH-TT-DL đề xuất nâng mức phạt này lên từ 80 - 100 triệu đồng. Việc tăng mức phạt được kỳ vọng sẽ tạo ra một áp lực đủ lớn, buộc các đơn vị kinh doanh và người thực hiện quảng cáo phải cẩn trọng hơn trước khi đưa thông tin ra công chúng, nhất là trong bối cảnh các hoạt động quảng cáo, bán hàng trên không gian mạng đang phát triển mạnh mẽ nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Không chỉ tập trung vào các hành vi quảng cáo sai sự thật, dự thảo còn mở rộng việc tăng mức phạt đối với các vi phạm khác. Hành vi treo, đặt, dán, vẽ sản phẩm quảng cáo trái phép trên cột điện, trụ điện, cột tín hiệu giao thông và cây xanh nơi công cộng được đề xuất tăng mức phạt từ 1 - 2 triệu đồng lên 5 - 10 triệu đồng.

Bên cạnh đó, đối với việc quảng cáo các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận nội dung, mức phạt cũng được đề xuất tăng từ 20 - 25 triệu đồng lên 30 - 40 triệu đồng. Đáng chú ý, dự thảo còn bổ sung quy định xử phạt đối với hành vi quảng cáo các sản phẩm đặc biệt mà không có văn bản hoặc thông tin chứng nhận sản phẩm đó được phép lưu hành hợp pháp tại Việt Nam.

Cần thêm chế tài và nâng cao trách nhiệm của người quảng cáo

Ủng hộ đề xuất tăng chế tài xử phạt của cơ quan quản lý, Luật sư Bùi Đình Ứng (Đoàn luật sư TP.Hà Nội) cho rằng đây là bước đi cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Ông phân tích, thời gian qua, hàng loạt vụ việc liên quan đến hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng gây bức xúc trong dư luận đều có "bóng dáng" của các chiến dịch quảng cáo, tiếp thị rầm rộ, thiếu kiểm soát. Sự thay đổi trong phương thức bán hàng, với sự lên ngôi của mạng xã hội, đã biến đây thành một kênh quan trọng để các nhãn hàng tiếp cận người tiêu dùng, nhưng cũng là mảnh đất màu mỡ cho các hình thức quảng cáo sai lệch "mọc lên như nấm".

Tuy nhiên, luật sư Bùi Đình Ứng cũng nhấn mạnh rằng, chỉ tăng mức phạt tiền thôi là chưa đủ. Vì lợi nhuận, nhiều cá nhân và tổ chức vẫn có thể bất chấp vi phạm. Do đó, cần phải có thêm nhiều giải pháp đồng bộ và mạnh tay hơn nữa. Ông gợi ý rằng cơ quan chức năng có thể nghiên cứu bổ sung chế tài cấm tham gia hoạt động quảng cáo trong một thời gian nhất định đối với những người vi phạm. Biện pháp này được cho là sẽ có tác động trực tiếp và mạnh mẽ hơn đến thu nhập cũng như danh tiếng của họ.

Thêm vào đó, việc xem xét trách nhiệm liên đới trong từng vụ việc cụ thể cũng là một yếu tố quan trọng. "Để hàng giả, hàng nhái bán tới tay người tiêu dùng, nếu người quảng cáo biết mà vẫn quảng cáo thì rõ ràng không thể vô can," luật sư phân tích.

Một điểm sáng đáng chú ý là các quy định mới trong Luật Quảng cáo sửa đổi (dự kiến có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026) đã thể hiện rõ xu hướng này. Luật quy định rất cụ thể về trách nhiệm của người có ảnh hưởng khi chuyển tải sản phẩm quảng cáo. Theo đó, họ bắt buộc phải xác minh độ tin cậy của người quảng cáo, kiểm tra các tài liệu pháp lý liên quan đến sản phẩm. Đặc biệt, luật nhấn mạnh: "trường hợp chưa sử dụng hoặc chưa hiểu rõ về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ thì không được giới thiệu về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ".

Như vậy, với những quy định mới sắp có hiệu lực, trách nhiệm của người truyền tải thông tin quảng cáo, đặc biệt là những người nổi tiếng, đã được nâng lên một mức cao hơn. Họ không thể "nhắm mắt làm liều" mà phải chịu trách nhiệm trực tiếp về những thông tin mình đưa ra, góp phần làm trong sạch môi trường kinh doanh và bảo vệ người tiêu dùng một cách hiệu quả hơn.

Xử lý nghiêm sai phạm quảng cáo sữa và thực phẩm trên mọi nền tảng

Quảng cáo thực phẩm “thổi phồng” nguồn gốc: Ai sẽ là người kiểm soát?