Tìm hiểu thông tin về cây lạc tiên
Trong dân gian, cây lạc tiên ngoài việc được chế biến thành các món ăn quen thuộc thì nó còn được xem là “thần dược” chữa bệnh đối với sức khỏe con người.
Lạc tiên còn được dân gian gọi là dây chùm bao, dây lưới hoặc nhãn lồng. Còn trong giới khoa học, chúng được biết đến với cái tên Passiflora, một loài thực vật thuộc họ Lạc tiên Passifloraceae.
Cây lạc tiên có nguồn gốc từ các nước Hoa Kỳ, Trung Mỹ, Nam Mỹ, vùng Caribe và Mexico. Sau đó, cây thuốc này du nhập vào các vùng nhiệt đới như Đông Nam Á.
Hoa lạc tiên có màu tím trắng
Đặc điểm thực vật học: Cây lạc tiên có thân leo mềm, nhiều tua cuốn và có thể leo dài tới cả chục mét. Lá hình tim, chia thành 3 thùy nhọn và mọc so le nhau. Hoa thường có màu trắng hoặc tím nhạt. Quả tròn, căng bóng, lúc non có màu xanh và khi chín màu vàng hoặc đỏ, vị ngọt hơi chua.
Đặc điểm hình thái: Lạc tiên là loài cây ưa ẩm, sinh trưởng và phát triển mạnh ở khu vực nhiệt đới nên cây lạc tiên thường phân bố ở Đông Nam Á hay một số nước ở châu Mỹ. Chúng không đòi hỏi đặc biệt về loại đất mà có thể trồng ở những nơi có chất đất cát, đất xấu, ít chất dinh dưỡng. Ở Việt Nam, cây mọc nhiều ở các vùng đồng bằng, nông thôn theo dạng bám lên hàng rào hoặc bờ tường nhà.
Giai đoạn sinh trưởng và phát triển mạnh mẽ nhất của cây lạc tiên là từ tháng 3 đến tháng 8 trong năm. Lạc tiên được nhân giống bằng các phương pháp: gieo hạt, giâm cành, áp cành.
Tác dụng chữa bệnh của cây lạc tiên trong một số bài thuốc dân gian
Lạc tiên là một loại dược liệu thiên nhiên, được dùng nhiều trong các bài thuốc chữa trị các bệnh lý về thần kinh và tác động tích cực lên nhiều bộ phận trong cơ thể.
Cây lạc tiên chữa mất ngủ, suy nhược thần kinh
Các công trình nghiên cứu y học hiện đại đã phát hiện ra chất alcaloid có nhân harman trong cây lạc tiên giúp an thần, điều trị chứng mất ngủ. Nếu bị căng thẳng hay suy nhược thần kinh dẫn đến đau đầu, mất ngủ có thể sử dụng lạc tiên để chấm dứt tình trạng này như sau:
Chuẩn bị: Lạc tiên: 20g; Tâm sen: 10g
Cách làm: Rửa sạch tâm sen và cây lạc tiên rồi để ráo nước. Cho lạc tiên và tâm sen vào đun sôi với 1 lít nước. Trút ra bát để bớt nóng rồi uống trước khi đi ngủ 1 tiếng. Thực hiện liên tục đều đặn hằng ngày cho đến khi cơ thể thấy ngủ ngon và ngủ sâu giấc hơn.
Cây lạc tiên khắc phục chứng ghẻ ngứa, viêm da
Trong Đông y, lạc tiên có vị ngọt đắng, tính mát, có tác dụng tiêu viêm. Đặc biệt, trong cây lạc tiên có chứa hợp chất flavonoid - là một trong những nhóm hợp chất có tác dụng điều trị viêm nhiễm, dị ứng, giúp cơ thể điều hòa các quá trình chuyển hóa. Vậy nên, để khắc phục chứng ghẻ ngứa, viêm da của cơ thể, chúng ta có thể dùng lạc tiên để tắm rửa với cách làm cụ thể như sau:
Chuẩn bị: Cây lạc tiên: 150g; Nước sạch: 2 ; Nước muối pha loãng
Cách làm: Lạc tiên đem rửa sạch với nước để loại bỏ bụi bẩn rồi ngâm với nước muối pha loãng để sát khuẩn. Sau khi để ráo nước thì cho lạc tiên vào nồi đun với 2 lít nước. Có thể pha loãng nước thuốc để tắm hoặc dùng vải sạch thấm rồi lau nhẹ nhàng vệ sinh vùng da đang bị tổn thương do ghẻ, viêm.
Cây lạc tiên khắc phục chứng bệnh lỵ
Theo Đông y, lạc tiên có tính mát, vị ngọt đắng, dùng nhiều trong các bài thuốc điều trị kiết lỵ. Bên cạnh đó, thành phần alkaloid được tìm thấy trong cây lạc tiên giúp điều trị bệnh kiết lỵ trong giai đoạn lúc mới khởi phát. Khi xuất hiện một số triệu chứng bệnh, có thể áp dụng ngay bài thuốc dưới đây để khắc phục:
Chuẩn bị: Quả lạc tiên: 50g; Nước muối pha loãng
Cách làm: Quả lạc tiên đem rửa sạch rồi ngâm với nước muối pha loãng trong 15 phút để sát khuẩn. Sau khi để ráo nước thì cho vào nồi đun với 1 lít nước. Để nước thuốc bớt nóng thì chia ra uống 2 lần/ngày trước bữa ăn.
Cây lạc tiên điều trị chứng mất ngủ, trợ tim, thư giãn thần kinh
Khi nghiên cứu về dược tính của cây lạc tiên, các nhà khoa học đã tìm ra một lượng lớn flavonoid, một chất có tác dụng khắc phục chứng tim đập nhanh, ổn định nhịp tim của cơ thể trong cây thuốc này. Bên cạnh đó, cây cũng có chứa liều lượng nhỏ một số hoạt chất giúp tăng cường sức đề kháng, ngăn chặn sự lão hóa của tế bào. Nếu bẩm sinh cơ tim không được ổn định, hay gặp hội chứng tim hồi hộp, mất ngủ có thể sử dụng thang thuốc từ cây lạc tiên để uống như sau:
Chuẩn bị: Cây lạc tiên: 30g; Hạt sen: 15g; Cỏ tre: 10; Cỏ mọc: 15g; Lá dâu: 10g; Lá vông nem: 12g; Cam thảo, xương bồ: mỗi loại 6g; Táo nhân sao: 10g
Cách làm: Đem đi sơ chế và làm sạch từng nguyên liệu. Cho tất cả các vị thuốc vào ấm đun sắc với 1 lít nước trong 20 phút rồi tắt bếp. Chia nước thuốc để uống 2 lần/ngày khi còn ấm. Kiên trì điều trị đều đặn mỗi ngày 1 thang thuốc như vậy để đạt hiệu quả tối đa.
Quả lạc tiên có thể ăn khi đã chín vàng, có vị ngọt
Quả lạc tiên giúp thanh nhiệt cơ thể, giải độc gan
Quả lạc tiên được các chuyên gia dinh dưỡng đánh giá là tốt cho sức khỏe. Sở dĩ, quả của cây lạc tiên chứa rất nhiều vitamin B2 rất cần thiết cho việc thanh lọc cơ thể, đào thải độc tố tích tụ ở gan. Có thể bổ sung vitamin B2 cho cơ thể một cách tự nhiên bằng cách sau:
Chuẩn bị: Quả lạc tiên: 500g; Đường cát trắng: 1 thìa cà phê
Cách làm: Lạc tiên đem rửa sạch. Bổ ra tách lấy phần ruột bên trong. Dùng rây lọc bỏ hạt, lấy phần dịch ở ngoài. Pha loãng phần dịch trong quả lạc tiên với nước và pha thêm đường tùy sở thích. Uống nước này đều đặn hằng ngày để thanh lọc, giải độc gan thận trong cơ thể.
Những điều cần lưu ý khi sử dụng cây lạc tiên
Khi điều trị bệnh gì với bất kỳ loại thuốc, cây thuốc nào, cũng nên tìm hiểu kỹ lưỡng trước khi điều trị để tránh tác dụng phụ cũng như gây phản tác dụng. Đối với cây lạc tiên cũng vậy.
Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú không nên sử dụng, đề phòng một số bà mẹ có cơ địa mẫn cảm với một số thành phần hóa học của cây.
Những người có cơ địa dị ứng với các thành phần có trong cây lạc tiên cũng không được sử dụng, tránh gặp phải các tác dụng phụ như: mệt mỏi, buồn nôn, luôn buồn ngủ,…
Với mỗi tình trạng bệnh sẽ áp dụng liều lượng lạc tiên khác nhau. Vậy nên, cần hỏi ý kiến bác sĩ, hay thầy thuốc Đông y chuyên môn trước khi sử dụng.
Khi đang uống thuốc khác dưới sự chỉ định của bác sĩ thì nên tìm hiểu kỹ trước khi dùng để tránh các thành phần trong cây lạc tiên phản ứng với một số thuốc như: thuốc an thần, thuốc chống đông máu,…
Yên Thư
