"Lễ hội Đình Hùng Lô" được công nhận là di sản văn hoá phi vật thể Quốc gia

Lãnh đạo Cục Di sản văn hoá trao Quyết định công nhận Lễ hội Đình Hùng Lô là Di sản văn hoá phi vật thể cấp Quốc gia

Sự kiện nhằm thể hiện sự tri ân sâu sắc đối với các bậc tiền nhân, góp phần thực hiện hiệu quả Chương trình hành động quốc gia về “Bảo vệ và phát huy giá trị di sản Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương” đã được UNESCO ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Tại buổi lễ, lãnh đạo Cục Di sản văn hoá (Bộ VHTT&DL) đã trao Quyết định công nhận “Lễ hội Đình Hùng Lô” là Di sản văn hoá phi vật thể cấp Quốc gia. Lễ hội Đình Hùng Lô thể hiện giá trị văn hoá truyền thống độc đáo, đã được các thế hệ lưu giữ, trao truyền và thực hành cho tới ngày nay.

Cũng tại buổi lễ, lãnh đạo Sở VHTT&DL đã trao hoa, bằng công nhận Điểm du lịch văn hoá cộng đồng Hùng Lô cho đại diện lãnh đạo địa phương. Qua đó, tạo điều kiện để Hùng Lô khai thác và phát huy hiệu quả các giá trị di tích, danh thắng phục vụ phát triển du lịch.

Xã Hùng Lô thuộc thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, nằm cách Đền Hùng khoảng 9km về hướng Đông. Hùng Lô xưa có tên gọi là Khả Lãm Trang, sau đổi thành làng An Lão. Theo thần tích của làng thì tên An Lão có từ khoảng năm 1572. Trong suốt thế kỷ 17, 18 và 19 vẫn gọi là An Lão xã. Đến năm 1947 sát nhập An Lão, Kim Đức, Vĩnh Phú gọi là xã Hùng Lô, về sau chia tách thành 3 xã, riêng An Lão vẫn lấy tên xã là Hùng Lô.

Tương truyền, vào một ngày trời đẹp Vua Hùng cùng công chúa và các quần thần ngược triền sông Lô đi du ngoạn, săn bắn và thăm thú non sông. Đến vùng đất Hùng Lô, Vua thấy cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, đất đai màu mỡ, cây cối xanh tươi lại có khí thiêng bèn dừng chân nghỉ lại. Các bô lão và thần dân thấy vậy liền sửa soạn lễ vật nghênh đón đức vua.

Nhà vua rất mừng và khuyên bảo dân chúng khẩn hoang vỡ đất xây dựng xóm làng, quê hương. Từ đó về sau, dân làng Hùng Lô lập đình thờ để ngàn năm hương khói và cứ mùng 9 - 10/3 âm lịch hằng năm lại tổ chức lễ hội để tưởng nhớ ơn Vua.

Những di sản, tập tục, nếp làng từ xưa đến nay vẫn được lưu giữ

Lễ hội Đình Hùng Lô có truyền thống từ lâu đời, mỗi năm được tổ chức 2 lần vào dịp Giỗ Tổ Hùng Vương (10/3 âm lịch) và lễ tiệc Thánh hoá (12/9 âm lịch). Trong đó, lễ rước kiệu, dâng lễ vật về đền Hùng dịp Giỗ Tổ là lớn nhất. Lễ hội Hùng Lô được tổ chức từ ngày 9/3 âm lịch hàng năm, nghi lễ tế được tổ chức tại đình làng với lễ vật cỗ gà thờ.

Sau lễ tế là lễ rước kiệu về Đền Hùng với sự tham gia của 200 nam và đông đảo nhân dân.Trên đường rước kiệu, đoàn rước trống giong cờ mở, múa sư tử ở mỗi chặng dừng nghỉ. Sau khi rước kiệu lên đền Thượng dự lễ tế Tổ, kiệu sẽ được rước về đình làng.

Xuất phát từ nghi lễ rước kiệu của xã Hùng Lô cùng với sự lưu giữ các đồ thờ, cúng tại đình làng thể hiện thái độ trân trọng đối với lịch sử của các thế hệ người Hùng Lô. Tập tục, nếp làng từ đời này qua đời khác vẫn được lưu giữ, chính là giá trị văn hóa độc đáo của tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương.

Với việc giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của lễ rước kiệu, Người Hùng Lô không chỉ trực tiếp giáo dục truyền thông lịch sử - văn hóa của quê hương, đất nước cho các thế hệ ở địa phương mà còn góp phần bảo tồn bản sắc văn hoá dân tộc một cách thiết thực.

Lễ hội đình Hùng Lô đã trở thành trở thành nét đẹp văn hóa không thể thiếu trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân Hùng Lô và là điểm hẹn du lịch hấp dẫn đối với du khách về với Phú Thọ.

Điểm du lịch văn hoá cộng đồng Hùng Lô bắt đầu đi vào hoạt động phục vụ khách du lịch trong nước và quốc tế từ năm 2015. Bên cạnh những công trình văn hoá, tín ngưỡng có sức sống lâu bền và lan toả như ngôi đình cổ hơn 300 năm tuổi, ngôi miếu cổ thờ vua Hùng, làng cổ Hùng Lô còn lưu giữ hơn 50 ngôi nhà cổ có niên đại trên 100 năm tuổi cùng sự phong phú của các làng nghề thủ công truyền thống: làm mỳ gạo, bánh đa, bánh chưng, bánh giày, kẹo vừng, kẹo lạc…đây là những điều kiện thuận lợi phát triển sản phẩm du lịch cộng đồng phục vụ khách tham quan du lịch trải nghiệm.

Đây cũng là cơ hội để địa phương thu hút các nguồn lực đầu tư, hoàn thiện hệ thống cơ sở vật chất phục vụ du lịch, phát huy hiệu quả các tiềm năng sẵn có, góp phần phát triển kinh tế, tăng thu nhập cho người dân địa phương.

Các đại biểu cùng tham gia tiết mục hát Xoan

Nối mạch truyền thống đạo lý tri ân công đức tiền nhân của dân tộc, với mục đích, tôn chỉ khẳng định sự nỗ lực, cố gắng của chính quyền, nhân dân địa phương trong việc bào tồn các giá trị văn hóa lịch sử, nhất là di sản gắn liền với Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ, từng bước nâng cao chất lượng tổ chức Lễ hội truyền thống.

Tháng 01/2021, UBND xã Hùng Lô xây dựng hồ sơ khoa học đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận Lễ hội truyền thống Đình Hùng Lô; ngày 12/01/2022, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ký quyết định số 70 công nhận Lễ hội truyền thống Đình Hùng Lô, xã Hùng Lô vào danh mục xếp hạng di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Được tổ chức hàng năm là sự khẳng định và tiếp nối việc bảo tồn, phát huy nét văn hóa đặc sắc, đa dạng không chỉ riêng vùng đất Việt Trì mà trở thành dòng chảy liên tục “hội tụ, kết tinh và lan tỏa” trong không gian Văn hóa gắn với “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương”.

Việc công nhận Điểm du lịch văn hóa cộng đồng Hùng Lô có ý nghĩa quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển du lịch đầy tiềm năng của làng cổ ven đô thành phố Việt Trì; góp phần đa dạng hóa các loại hình du lịch, sản phẩm du lịch dịch vụ, hình thành điểm tham quan du lịch hoàn thiện đáp ứng các yêu cầu phục vụ và hấp dẫn khách tham quan; kéo dài thời gian của khách du lịch, tăng mức chi tiêu của khách khi đến với thành phố Việt Trì.

Qua đó, thúc đẩy hoạt động du lịch phát triển, góp phần từng bước thực hiện mục tiêu xây dựng thành phố Việt Trì trở thành thành phố Lễ hội về với cội nguồn các dân tộc Việt Nam. Nhân dịp này, UBND xã Hùng Lô đón nhận Quyết định của UBND tỉnh Phú Thọ công nhận Điểm du lịch văn hóa cộng đồng Hùng Lô.