Du lịch cộng đồng – nhịp cầu nối giữa truyền thống và phát triển

Khai thác yếu tố bản địa để làm nên sức hút riêng, du lịch cộng đồng đang trở thành hướng đi bền vững, giúp gìn giữ văn hóa, tạo sinh kế cho người dân và định hình sản phẩm đặc thù trong hệ sinh thái du lịch Việt Nam hiện đại.
Du lịch biển dẫn đầu danh sách lựa chọn hè của gia đình Việt Du lịch nông thôn: Động lực mới xây dựng nông thôn mới ở Thanh Hóa Du lịch Hà Nội: Hành trình chuyển mình từ di sản đến công nghệ

Khi văn hóa trở thành nền tảng cho sản phẩm du lịch

Ấp Thiềng Liềng, xã Thạnh An, huyện Cần Giờ, là điểm du lịch cộng đồng mới thu hút du khách đến TP Hồ Chí Minh.
Ấp Thiềng Liềng, xã Thạnh An, huyện Cần Giờ là điểm du lịch cộng đồng mới thu hút du khách đến TP.Hồ Chí Minh.

Cách trung tâm TP. Hồ Chí Minh khoảng 70 km, ấp Thiềng Liềng (xã đảo Thạnh An, huyện Cần Giờ) hiện lên như một làng quê ven biển thanh bình với rừng đước bạt ngàn, không khí trong lành và những cánh đồng muối trắng trải dài dưới nắng. Từ cuối năm 2022, nơi đây được chọn là điểm đầu tiên tại TP. Hồ Chí Minh phát triển du lịch cộng đồng, lấy văn hóa địa phương làm cốt lõi, kết hợp cùng hệ sinh thái rừng ngập mặn đặc trưng vùng cửa sông, ven biển.

Tới Thiềng Liềng, du khách có thể cảm nhận vẻ yên bình khi dạo bộ hoặc đạp xe vòng quanh đảo, len lỏi qua những ngôi nhà đơn sơ rợp hoa, ngắm nhìn cánh đồng muối trắng xóa hay thả hồn theo nhịp sóng vỗ từ xa. Hành trình khám phá gồm 24 điểm tham quan, gắn liền với từng hộ dân, giúp du khách trải nghiệm chân thực đời sống thường nhật, phong tục, tín ngưỡng và các nghề truyền thống đặc trưng.

Ông Nguyễn Văn Yến – Trưởng ấp Thiềng Liềng cho biết: “Trước đây, bà con chủ yếu sống nhờ làm muối và đánh bắt thủy sản, hoàn toàn xa lạ với du lịch. Nhưng từ khi mô hình du lịch cộng đồng được triển khai, không khí trong ấp trở nên nhộn nhịp hơn, người dân rất hào hứng khi được đón khách đến tìm hiểu cuộc sống quê mình.”

Tại đây, du khách có thể tham gia các hoạt động như leo núi Giồng Chùa để khám phá dấu tích “bàn chân bà Nữ Oa”, hay trực tiếp dẫn nước vào ruộng, làm muối theo phương pháp thủ công. Những bữa tiệc hải sản tươi sống giữa không gian biển đảo mộc mạc cũng là một phần hấp dẫn trong trải nghiệm.

Tiêu biểu trong số các hộ dân tham gia làm du lịch là bà Bùi Thị Giạ – chủ “Homestay và nước mát Mười Giạ”. Với sự hỗ trợ từ chính quyền và ngành du lịch, bà đã phát triển sản phẩm đặc trưng như nước mát từ cây cỏ bản địa, các món ăn dân dã và bánh trái truyền thống. Những phòng nghỉ homestay tuy mộc mạc nhưng đầy đủ tiện nghi, mang đến sự gần gũi như đang ở trong chính ngôi nhà miền quê. “Chúng tôi gìn giữ lối sống truyền thống trong từng bữa ăn, lời ca đờn ca tài tử hay thói quen giữ gìn môi trường. Đó chính là thứ khiến du khách cảm thấy gắn bó và muốn quay lại,” bà Giạ chia sẻ.

Không chỉ Thiềng Liềng, tại miền Tây Nam Bộ, ấp Cồn Chim (xã Hòa Minh, huyện Châu Thành, tỉnh Trà Vinh) cũng là điểm sáng tiêu biểu về phát triển du lịch cộng đồng. Khác biệt với văn hóa biển đảo, nơi đây đậm đà dấu ấn miệt vườn, mang đến chuỗi trải nghiệm gắn với đời sống nông nghiệp truyền thống như phiên chợ quê, thăm cánh đồng lúa hữu cơ, chơi trò kéo mo cau, câu cua, cùng người dân xay bột, đổ bánh xèo, làm bánh lá mơ, bánh lá dừa…

Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Trà Vinh – ông Lâm Hữu Phúc – cho biết: “Mỗi năm, Cồn Chim đón khoảng 17.000 lượt khách, doanh thu gần 5 tỷ đồng. Đây là nguồn thu nhập ổn định cho người dân và đồng thời cũng là cách hiệu quả để bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa nông nghiệp truyền thống.” Năm 2025, Cồn Chim vinh dự được trao Giải thưởng Du lịch ASEAN tại Malaysia, ở hạng mục Du lịch cộng đồng.

Định hình sản phẩm chủ lực trong hệ sinh thái du lịch

Du lịch cộng đồng – nhịp cầu nối giữa truyền thống và phát triển
Không gian xanh tại điểm du lịch cộng đồng Cồn Chim (Châu Thành, Trà Vinh).

Từ những mô hình thành công như Thiềng Liềng, Cồn Chim có thể thấy: du lịch cộng đồng là một trong những hướng đi hiệu quả để phát huy tiềm năng văn hóa địa phương, đồng thời xây dựng mô hình phát triển bền vững, lấy người dân làm trung tâm – vừa là chủ thể sáng tạo, vừa là người gìn giữ và lan tỏa bản sắc văn hóa.

Nhằm thúc đẩy loại hình này phát triển đồng bộ, tháng 10/2024, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Đề án Phát triển du lịch cộng đồng. Trong đó, nhấn mạnh việc gắn kết sản phẩm du lịch với công nghiệp văn hóa, khuyến khích sáng tạo dựa trên nền tảng bản địa hóa.

Một số nhóm giải pháp trọng tâm được đề xuất gồm: quy hoạch điểm đến phù hợp, cải thiện hạ tầng, hỗ trợ xúc tiến quảng bá, liên kết chuỗi cung ứng dịch vụ, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số. Đặc biệt, cần nâng cao năng lực cho người dân địa phương để họ có thể chủ động tổ chức các dịch vụ, đồng thời gìn giữ được nét văn hóa đặc sắc riêng có của vùng miền.

Theo bà Phan Yến Ly – đại diện Công ty Tư vấn truyền thông và sự kiện Cánh Cam – “Để người dân trở thành sứ giả văn hóa hiệu quả, trước hết cần nâng cao nhận thức của cộng đồng về giá trị truyền thống và vai trò của họ trong phát triển du lịch. Khi họ hiểu rõ vai trò của mình, họ sẽ kể câu chuyện quê hương bằng chính trải nghiệm, cảm xúc và sự chân thành.”

Tại TP. Hồ Chí Minh, bà Bùi Thị Ngọc Hiếu – Phó Giám đốc Sở Du lịch – khẳng định: “Để phát triển bền vững, sản phẩm du lịch cộng đồng phải mang bản sắc riêng, chân thực trong từng trải nghiệm. Vai trò của chính quyền là đồng hành với người dân từ khâu quy hoạch đến triển khai, nhằm xây dựng thương hiệu điểm đến đặc thù cho từng vùng.”

Từ thực tế ở Trà Vinh, ông Lâm Hữu Phúc nhấn mạnh: để các mô hình như Cồn Chim nâng cao vị thế, việc đào tạo kỹ năng cho người làm du lịch – đặc biệt là ngoại ngữ, giao tiếp và quản trị dịch vụ – là yêu cầu cấp thiết. Khi chất lượng dịch vụ được nâng tầm, những điểm đến gắn liền với văn hóa bản địa sẽ có cơ hội tiếp cận thị trường quốc tế, góp phần khẳng định thương hiệu du lịch cộng đồng Việt Nam trên bản đồ khu vực và thế giới.

Du lịch hè: Đừng để Du lịch hè: Đừng để "đi lạc" vào bẫy lừa trực tuyến
Chùa Chuông Phố Hiến – Hành trình Xá lợi Phật về chốn thiêng Chùa Chuông Phố Hiến – Hành trình Xá lợi Phật về chốn thiêng
"Tiếng chuông Trấn Vũ" – Làn gió mới thổi vào du lịch đêm Hà thành
Hương vị mùa hè miền Tây – Trái cây và sông nước Hương vị mùa hè miền Tây – Trái cây và sông nước
Hà Nội ra mắt nhiều sản phẩm du lịch mới phục vụ dịp Quốc khánh 2/9 Hà Nội ra mắt nhiều sản phẩm du lịch mới phục vụ dịp Quốc khánh 2/9
Bình Yên

Có thể bạn quan tâm

Cùng chuyên mục

Tin khác

Nem nướng Thanh Hóa – Đặc sản không nên bỏ lỡ

Nem nướng Thanh Hóa – Đặc sản không nên bỏ lỡ

Bên cạnh nem chua trứ danh, xứ Thanh còn có một đặc sản khác không kém phần hấp dẫn là nem nướng. Món ăn mang hương vị đặc trưng khiến thực khách ăn một lần là nhớ.
Đậm đà bản sắc Tây Bắc trong món “lam nhọ” của người Thái ở Lai Châu

Đậm đà bản sắc Tây Bắc trong món “lam nhọ” của người Thái ở Lai Châu

Lam nhọ gây ấn tượng bởi cách chế biến cầu kỳ, thịt được nướng, trộn gia vị rồi dằm nhuyễn trong ống tre, sau đó tiếp tục nướng đến khi mềm nhừ.
Vịt om hoa chuối – Hương vị đặc sản níu chân du khách ở Điện Biên

Vịt om hoa chuối – Hương vị đặc sản níu chân du khách ở Điện Biên

Không cầu kỳ hay hào nhoáng, vịt om hoa chuối vẫn khiến thực khách nhớ mãi bởi hương vị mộc mạc mà đậm đà của núi rừng Điện Biên.
Bánh tai Phú Thọ – món ăn sáng bình dị giữa lòng đất Tổ

Bánh tai Phú Thọ – món ăn sáng bình dị giữa lòng đất Tổ

Bánh tai là món ăn sáng dân dã của người Phú Thọ – tuy giản dị về hình thức nhưng lại khiến thực khách vấn vương bởi hương vị dẻo thơm, béo ngậy mà không ngán.
Bánh cuốn trứng – Đặc sản “ngon nhức nách” của xứ Lạng

Bánh cuốn trứng – Đặc sản “ngon nhức nách” của xứ Lạng

Không chỉ là món ăn sáng, bánh cuốn trứng Lạng Sơn còn là một món ăn đặc sản của người dân nơi đây và cũng là món ăn khiến du khách nhớ mãi không quên.
Bánh coóc mò – Hương vị truyền thống của người Tày, Nùng Thái Nguyên

Bánh coóc mò – Hương vị truyền thống của người Tày, Nùng Thái Nguyên

Bánh coóc mò là món ăn độc đáo của đồng bào Tày, Nùng ở Thái Nguyên, từ lâu đã trở thành phần không thể thiếu trong các dịp lễ mừng đầy tháng hay thôi nôi của trẻ em.
Đánh thức tiềm năng du lịch đêm Việt Nam

Đánh thức tiềm năng du lịch đêm Việt Nam

Dù sở hữu nhiều lợi thế tự nhiên và văn hóa, du lịch đêm tại Việt Nam vẫn thiếu sản phẩm đặc thù, đồng bộ và an toàn. Khi được đầu tư đúng hướng, đây có thể trở thành cú hích giúp kéo dài thời gian lưu trú và tăng chi tiêu của du khách.
Hoa kè nhồi thịt – hương vị độc đáo giữa núi rừng Tuyên Quang

Hoa kè nhồi thịt – hương vị độc đáo giữa núi rừng Tuyên Quang

Mộc mạc từ nguyên liệu đến hương vị, món hoa kè nhồi thịt của người Tày ở Tuyên Quang mang đến trải nghiệm ẩm thực khó quên với vị đắng nhẹ lúc đầu và hậu ngọt thanh lạ miệng.
Lạp sườn Cao Bằng – hương vị vùng cao níu chân du khách

Lạp sườn Cao Bằng – hương vị vùng cao níu chân du khách

Lạp sườn Cao Bằng là kết tinh của khí hậu, nguyên liệu bản địa và kỹ thuật hun khói truyền thống, tạo nên hương vị đậm đà khó quên.
Thanh Hóa: Cảng hàng không Thọ Xuân tăng cường kiểm soát sau sự cố thiết bị bay không người lái

Thanh Hóa: Cảng hàng không Thọ Xuân tăng cường kiểm soát sau sự cố thiết bị bay không người lái

Trước tình huống xuất hiện thiết bị bay không người lái tại khu vực Cảng hàng không Thọ Xuân (tỉnh Thanh Hóa), gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động hàng không dân dụng, Cục Hàng không Việt Nam đã ban hành văn bản hỏa tốc yêu cầu các đơn vị liên quan tăng cường phối hợp kiểm soát, xử lý tình huống và đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật nhằm bảo đảm tuyệt đối an toàn bay.
Lan tỏa hồn Việt qua sân khấu truyền thống

Lan tỏa hồn Việt qua sân khấu truyền thống

Trong làn sóng công nghệ và thị hiếu thay đổi chóng mặt, sân khấu truyền thống Việt Nam đang loay hoay giữa bảo tồn và thích nghi. Cần một chiến lược toàn diện để giúp nghệ thuật dân tộc không chỉ tồn tại mà còn phát triển bền vững.
Xôi xíu – Hương vị giản dị, tình quê đậm đà

Xôi xíu – Hương vị giản dị, tình quê đậm đà

Dẻo thơm nếp mới, đậm đà thịt, thêm chút hành phi giòn rụm. Món ăn xôi xíu giản dị níu lòng bao thế hệ, nhất là vào những sáng sớm se lạnh.
Từ tai nạn bay ở Ấn Độ, nhìn lại vai trò bảo hiểm du lịch

Từ tai nạn bay ở Ấn Độ, nhìn lại vai trò bảo hiểm du lịch

Vụ rơi máy bay tại Ấn Độ khiến hàng trăm người thiệt mạng không chỉ là lời cảnh báo về an toàn hàng không, mà còn đặt ra câu hỏi lớn: Liệu bảo hiểm du lịch đã thật sự được coi trọng đúng mức trong hành trình hiện đại?
Cơ hội mới cho du lịch hậu sáp nhập

Cơ hội mới cho du lịch hậu sáp nhập

Việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh không chỉ giúp tinh gọn bộ máy mà còn mở ra không gian phát triển chiến lược cho ngành du lịch. Đây là thời điểm để tái cấu trúc sản phẩm, nâng cao liên kết vùng và xây dựng bản sắc điểm đến bền vững.
Phú Thị – Làng bánh cuốn níu chân thực khách tại Hưng Yên

Phú Thị – Làng bánh cuốn níu chân thực khách tại Hưng Yên

Ẩm thực Hưng Yên có nhiều món ngon, nhưng bánh cuốn Phú Thị vẫn giữ vị trí đặc biệt nhờ lớp vỏ dày dặn, nhân thịt nóng hổi và nước chấm đậm đà.
Du lịch xanh lên ngôi: Cơ hội cho Việt Nam bứt phá

Du lịch xanh lên ngôi: Cơ hội cho Việt Nam bứt phá

Không chỉ thay đổi từ phía du khách, làn sóng du lịch bền vững đang thúc đẩy cả doanh nghiệp và chính sách vào một hành trình tái cấu trúc sâu sắc, nơi trải nghiệm không đơn thuần là tận hưởng, mà còn là sự kết nối và cống hiến cho cộng đồng bản địa.
Bánh mì cay Hải Phòng - Món ăn nhỏ mang hương vị lớn

Bánh mì cay Hải Phòng - Món ăn nhỏ mang hương vị lớn

Nhỏ gọn, giản dị nhưng đậm đà hương vị, bánh mì cay Hải Phòng từ lâu đã trở thành món ăn đường phố quen thuộc, gắn liền với đời sống ẩm thực của người dân nơi đây.
Siết kỷ luật, tăng hiệu lực quản lý di tích lịch sử – văn hóa

Siết kỷ luật, tăng hiệu lực quản lý di tích lịch sử – văn hóa

Trước thực trạng xâm hại di sản diễn biến phức tạp, Chính phủ yêu cầu các địa phương, bộ ngành liên quan khẩn trương rà soát, xử lý triệt để và nâng cao hiệu quả bảo vệ di tích, đảm bảo phát huy giá trị lâu dài của di sản văn hóa Việt Nam.
Sức hút mới của Việt Nam trên bản đồ du lịch thế giới

Sức hút mới của Việt Nam trên bản đồ du lịch thế giới

Lượng khách quốc tế đến Việt Nam trong tháng 5 vượt mốc 1,53 triệu lượt, cao nhất trong một thập kỷ. Xu hướng tăng trưởng giữa mùa thấp điểm cho thấy sức hút ngày càng lớn của Việt Nam trên bản đồ du lịch toàn cầu, đặc biệt với du khách châu Âu.
Đến Bukit Jalil xem bóng, thưởng ngay 5 đặc sản trứ danh

Đến Bukit Jalil xem bóng, thưởng ngay 5 đặc sản trứ danh

Việt Nam và Malaysia tranh vé dự Asian Cup 2027 tại sân Bukit Jalil sôi động. Bên cạnh trận cầu hấp dẫn, đừng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức 5 đặc sản Malaysia độc đáo, mang đến trải nghiệm ẩm thực khó quên cho mọi fan bóng đá khi đến đây.
Đến Quảng Ninh, đừng quên chả rươi Đông Triều

Đến Quảng Ninh, đừng quên chả rươi Đông Triều

Chỉ xuất hiện trong một mùa ngắn ngủi, rươi Đông Triều (Quảng Ninh) được ví như “lộc trời” ban tặng. Từ ấy, người dân nơi đây đã tạo nên món chả rươi trứ danh.
Bảo tồn di sản, tạo nền cho du lịch cất cánh

Bảo tồn di sản, tạo nền cho du lịch cất cánh

Lào Cai – vùng đất nơi 25 dân tộc cùng chung sống, đang biến kho tàng văn hóa truyền thống thành nguồn lực phát triển bền vững, song hành với những nỗ lực không ngừng để bảo tồn và lan tỏa giá trị di sản trong đời sống hiện đại.
Ốc Phù Lưu – Hương vị dân dã giữa lòng Kinh Bắc

Ốc Phù Lưu – Hương vị dân dã giữa lòng Kinh Bắc

Từ một món ăn dân dã nơi làng quê Bắc Ninh, ốc Phù Lưu đã trở thành đặc sản nức tiếng, níu chân thực khách bởi hương vị thơm nồng, giòn dai và đậm đà bản sắc.
Xem thêm

Tin đọc nhiều

Những sáng kiến đột phá giúp Tập đoàn TH được vinh danh “Nhà lãnh đạo kinh tế tuần hoàn”

Giá vàng trong nước ngược chiều thế giới, tỷ giá USD hạ nhiệt: Nhà đầu tư nên làm gì?

Cà phê nội địa giảm sâu 3.800 đồng/kg, kỳ vọng bật lại nhờ thị trường quốc tế

Giá tiêu hôm nay dao động quanh 140.000 đồng/kg, thị trường thế giới phân hóa nhẹ

Xuất khẩu rau quả 2025: Dừa vươn lên thành điểm sáng, sầu riêng – thanh long hụt hơi

Giá tiêu trong nước tăng mạnh, xuất khẩu Việt Nam vượt trội so với thế giới

Bông cải xanh: tốt cho sức khỏe nhưng đừng ăn quá nhiều

Giá cà phê trong nước đối mặt áp lực giảm mạnh do nguồn cung toàn cầu tăng vọt

Nam Phi không áp thuế tự vệ với thép Việt: Ghi nhận vị thế xuất khẩu bền vững

Thanh Hóa: Tăng tốc kiểm soát thị trường – Kiến tạo môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh

Giá heo hơi đồng loạt giảm: Áp lực kép bủa vây thị trường

Tập đoàn khai khoáng hàng đầu thế giới muốn mở rộng hợp tác chiến lược tại Việt Nam

Giải mã cách ăn thịt gà an toàn cho người mỡ máu cao

Các “ông lớn” dược phẩm tự rút giấy công bố: Sức ép từ quy định hay chiến lược phòng ngừa khủng hoảng?

Tái định vị thương hiệu: Cách doanh nghiệp Việt chinh phục thế hệ tiêu dùng mới

Thương hiệu nổi bật

eco-parl
cai-lan
vinamil
richy-nho
sun-group
logo-erowindow
partner-bivaco
partner-shb
partner-tan-hoang-minh-group
partner-hdbank
partner-vinacomin
partner-viglacera
partner-th
partner-bacabank
partner-danko-group
ttp
doji
nam-cuong
partner-vingroup
gleximco
meji
Phiên bản di động