 |
| Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày Báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) |
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, trước đó, góp ý về dự thảo luật, một số ý kiến đề nghị không nên tiếp tục trích nộp Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm quy định tại Điều 111 của dự thảo Luật. Ý kiến khác cho rằng nên có quy định về trích lập Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm nhưng cần đánh giá nguồn hình thành quỹ.
Tại Báo cáo số 340/BC-CP ngày 24/9/2021 về tiếp thu, giải trình chi tiết ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự án Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi), trong đó có giải trình về việc dừng trích Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm, Chính phủ cho rằng trước đây, khi áp dụng mô hình vốn tối thiểu (mức vốn cố định, không gắn quy mô kinh doanh và rủi ro của doanh nghiệp bảo hiểm) và Nhà nước chỉ can thiệp sau khi doanh nghiệp bảo hiểm có vấn đề (mất khả năng thanh toán), cần thiết phải có cơ chế bổ sung để bảo vệ người tham gia bảo hiểm khi doanh nghiệp bảo hiểm mất khả năng thanh toán, phá sản.
Do đó, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm (Luật số 61/2010/QH12) đã có quy định đóng góp thành lập Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm. Tuy nhiên, sau gần 12 năm trích nộp, Quỹ này chưa phải sử dụng và ít có khả năng phải sử dụng.
Bên cạnh đó, dự thảo Luật đã chuyển từ phương thức can thiệp sau (khi doanh nghiệp bảo hiểm đã mất khả năng thanh toán) sang phương thức can thiệp sớm và kết hợp mô hình quản lý trên cơ sở rủi ro, do đó đã nâng cao tính chủ động của doanh nghiệp trong quản trị doanh nghiệp và kiểm soát tài chính, tăng cường yêu cầu đối với doanh nghiệp, doanh nghiệp phải thực hiện các biện pháp can thiệp sớm.
 |
| Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách cho ý kiến về dự án Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) |
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, Luật Kinh doanh bảo hiểm hiện hành và dự thảo Luật Kinh doanh bảo hiểm có quy định về Quỹ dự trữ bắt buộc và Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm. Mục đích thiết lập của 02 Quỹ này đều hướng tới bảo đảm trách nhiệm của doanh nghiệp bảo hiểm khi mất khả năng thanh toán, góp phần bảo vệ người tham gia bảo hiểm.
Cùng với những lý do nêu trên, việc duy trì đồng thời cả 02 Quỹ là không cần thiết, tạo gánh nặng cho cả doanh nghiệp bảo hiểm và người tham gia bảo hiểm vì số tiền trích nộp quỹ được tính theo tỷ lệ phần trăm của phí bảo hiểm do bên mua bảo hiểm đóng theo hợp đồng bảo hiểm.
Vì vậy, Thường trực Ủy ban Kinh tế thống nhất với quan điểm của Chính phủ thể hiện tại Tờ trình số 307/TTr-CP ngày 26/8/2021 về dự án Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp thứ 3 (tháng 9/2021), theo đó đề nghị dừng trích nộp Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm, đồng thời giao Chính phủ quy định chi tiết về quản lý và sử dụng số dư Quỹ, bảo đảm việc xử lý số dư của Quỹ đúng mục đích ban đầu khi thành lập Quỹ.
Tại Phiên họp thứ 9 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đa số ý kiến trong Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí dừng trích nộp Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm, tuy nhiên Bộ Tài chính đề xuất tiếp tục duy trì Quỹ.
 |
| Đại biểu Nguyễn Anh Trí – Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội phát biểu ý kiến |
Cho ý kiến tại Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách, nhiều đại biểu Quốc hội tán thành với ý kiến của Ủy ban Kinh tế và Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc dừng Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm.
Theo đại biểu Điểu Huỳnh Sang – Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Phước, Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) quy định về quỹ dự trữ bắt buộc và Quỹ Bảo vệ người được bảo hiểm. Mục đích thiết lập hai loại quỹ này đều hướng đến việc bảo đảm trách nhiệm của doanh nghiệp bảo hiểm khi mất khả năng thanh toán, góp phần bảo vệ người tham gia bảo hiểm.
Vì vậy, việc duy trì cả hai loại quỹ này là không cần thiết và tạo gánh nặng cho cả doanh nghiệp bảo hiểm và người tham gia bảo hiểm. Vì số tiền trích nộp quỹ được tính theo tỷ lệ phần trăm của phí bảo hiểm do bên mua bảo hiểm đóng góp theo hợp đồng bảo hiểm. Đại biểu Điểu Huỳnh Sang đề nghị Ban soạn thảo cân nhắc không nên tiếp tục quy định trong dự thảo luật về việc trích nộp Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm.
Cùng quan điểm dừng trích lập Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm để giảm bớt gánh nặng cho công ty bảo hiểm và người mua bảo hiểm, đại biểu Nguyễn Anh Trí – Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội đề nghị giao cho Chính phủ quy định chi tiết về quản lý và sử dụng số dư quỹ, bảo đảm việc xử lý số dư của quỹ đúng mục đích ban đầu khi thành lập quỹ.
Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Nguyễn Lâm Thành – Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Nguyên cho rằng, nếu Bộ Tài chính yêu cầu và đề nghị giữ lại Quỹ này thì cần phải báo cáo, giải trình rõ hơn về những nội dung liên quan đến hoạt động Quỹ và những tác động ảnh hưởng khi chuyển sang hướng kiểm soát rủi ro trước thì sẽ xử lý và thực hiện Quỹ thế nào.
 |
| Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc giải trình làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm |
Ngoài ra, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Nguyễn Lâm Thành đề nghị nghiên cứu thêm quy đinh về phần trích nộp. Đại biểu cho rằng phần trích nộp tính vào phần của người tham gia bảo hiểm là chưa phù hợp. Nếu như phần trích nộp này thuộc về trách nhiệm của doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm thì nên trích nộp từ hoạt động sản xuất kinh doanh, trước thuế của doanh nghiệp bảo hiểm. Như vậy sẽ tăng cường được trách nhiệm của doanh nghiệp bảo hiểm.
Làm rõ vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nêu rõ Quỹ dự trữ bắt buộc và Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm đều cùng một mục tiêu là bảo vệ cho người được bảo hiểm nhưng hình thành khác nhau. Quỹ dự trữ bắt buộc được trích từ 5% lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp bảo hiểm và do cơ quan bảo hiểm quản lý. Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm hiện nay quy định trích 0,3% và nộp vào tài khoản do Bộ Tài chính quản lý. Từ khi hình thành đến này, Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm hiện có hơn 1.000 tỷ.
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, Bộ Tài chính muốn bảo tồn, giữ Quỹ này để can thiệp khi doanh nghiệp bảo hiểm bị phá sản, để bảo vệ quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm. Đồng thời lý giải, doanh nghiệp mặc dù có Quỹ dự trữ và được tiền bảo vệ nhưng cũng có khả năng bất khả kháng sẽ xảy đến vấn đề khó khăn thì Quỹ này dùng để can thiệp, giống như Quỹ bảo hiểm thất nghiệp vừa qua xin ý kiến Thường vụ Quốc hội chi đợt vừa qua.
Nhấn mạnh việc duy trì Quỹ này sẽ đảm bảo được lợi ích và tính chủ động và là một công cụ cho cơ quan nhà nước khi can thiệp, song Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cũng bày tỏ sẽ chấp hành theo quyết định của Quốc hội về vấn đề này.
Do còn ý kiến khác nhau về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đề nghị Bộ Tài chính báo cáo với Chính phủ và có ý kiến chính thức về vấn đề này báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội và có cơ sở để chỉnh lý dự thảo Luật./.
