Ngày 05/8/2021, UBND tỉnh Lào Cai và Tập đoàn Công nghệp – Viễn thông quân đội (Viettel) tổ chức ký kết thỏa thuận hợp tác số 02/2021/TTHT/LAOCAI-VIETTEL về chuyển đổi số giai đoạn 2021 - 2025. Theo đó, tập đoàn Viettel cam kết hỗ trợ, hợp tác cùng tỉnh Lào Cai xây dựng hạ tầng viễn thông và công nghệ thông tin bảo đảm đồng bộ, hiện đại, liên thông, an toàn đáp ứng phục vụ phát triển chính quyền điện tử, chuyển đổi số, đô thị thông minh như: Hạ tầng mạng viễn thông 5G, hạ tầng Internet vạn vật (IoT), hạ tầng băng thông rộng, các điểm phát sóng Wifi công cộng phục vụ người dân tra cứu dịch vụ công, trung tâm dữ liệu và an toàn, an ninh thông tin…..Tính đến hết tháng 9 năm 2023 tập đoàn Viettel đã hỗ trợ tham vấn mô hình tổng thể về chuyển đổi số, đô thị thông minh, phát triển cơ sở dữ liệu đồng bộ; hỗ trợ tỉnh Lào Cai thực hiện chương trình ứng dụng chuyển đổi số, triển khai trên địa bàn Thành phố Lào Cai đầu tư thí điểm 01 hệ thống với 01 thiết bị camera khai thác xử lý vi phạm ATGT; tổ chức diễn tập an toàn thông tin thực chiến và hội thảo đảm bảo an toàn thông tin trong chuyển đổi số với gần 1.000 người tham dự; Hỗ trợ người dân, doanh nghiệp bán sản phẩm đặc sắc, OCOP trên sàn thương mại điện tử (tuy nhiên, sàn voso.vn đang tạm dừng), các trang mạng xã hội; Chính thức phát sóng 5G tại thị xã Sa Pa kể từ 00h00’ ngày 30/04/2022, đến ngày 2/9/2022 bổ sung thêm 03 trạm tại Thành phố Lào Cai nâng tổng số trạm triển khai là 5 trạm. Từ tháng 6/2022, đã triển khai lắp đặt 15 điểm phát sóng Wifi công cộng tại khu vực đông dân cư, khách du lịch trên địa bàn Thành phố (10 điểm), thị xã Sa Pa (5 điểm).
Hội nghị sơ kết hoạt động hợp tác về chuyển đổi số giai đoạn 2021 - 2023 (Ảnh CTT Lào Cai) |
Với sự hợp tác của Sở Thông tin và Truyền thông và VNPT Lào Cai, chiều 6/10/2023, Lào Cai chính thức công bố ứng dụng Lào Cai số trên nền tảng zalo nhằm tạo ra môi trường tương tác giữa người dân, cơ quan và nhiều phần mềm một cách nhất quán và cung cấp thêm một giao diện thân thiện, dễ sử dụng cho người dân, góp phần đưa chính quyền tới gần người dân hơn. Ứng dụng Lào Cai số trên zalo mini app được tích hợp với các tính năng: Quét mã QR; đường dây nóng (được liên kết đến toàn bộ các đường dây nóng của Trung ương và tỉnh Lào Cai), giúp người dân nhanh chóng được hỗ trợ kịp thời khi gặp các sự cố khẩn cấp; chức năng theo dõi tình hình dự báo thời tiết hiện tại trên toàn bộ tỉnh Lào Cai với thời gian thực qua hệ thống đo mưa trên địa bàn tỉnh - Vrain; kết nối với Hệ thống dịch vụ công Lào Cai, người dân có thể vào nộp hồ sơ, tra cứu hồ sư và đánh giá trực tiếp qua app, đồng thời theo dõi kết quả phản ánh sau khi gửi; người dân có thể đọc báo, theo dõi tin nóng nổi bật từ Cổng TTĐT tỉnh Lào Cai, Báo Lào Cai; theo dõi truyền hình, lịch phát sóng từ chức năng liên kết Truyền hình Lào Cai; tìm kiếm thông tin, tour, địa điểm du lịch, lưu trú, ẩm thực, các món đặc sản, thông tin hữu ích về Lào Cai tại chức năng liên kết LaocaiTourism; theo dõi hệ thống phản ánh hiện trường tại chức năng tương tác số; lết nối đến Cổng chuyển đổi số của tỉnh và theo dõi tin tức, tài liệu cẩm nang chuyển đổi số tại chức năng liên kết One Touch…
Có thể thấy, thông qua sự hợp tác thực hiện chuyển đổi số đã mang lại nhiều lợi ích cho chính quyền, người dân và doanh nghiệp. Cụ thể, với chính quyền, việc hợp tác chuyển đổi số đã thay đổi trải nghiệm của người sử dụng các dịch vụ công do chính quyền cung cấp. Việc thay đổi, áp dụng công nghệ khoa học cũng làm thay đổi nghiệp vụ và phương thức hoạt động của cơ quan và cán bộ, công chức nhà nước. Bộ máy chính quyền đang từng bước áp dụng vào công tác quản lý và xây dựng chính quyền điện tử, chính quyền số, khuyến khích các ngành nghề, các doanh ngiệp, các lĩnh vực cùng thực hiện chuyển đổi số.
Đối với doanh nghiệp, trong mối quan hệ của doanh nghiệp với chính quyền địa phương được thu hẹp khoảng cách, sự liên kết thông tin giữa cơ quan nhà nước và doanh nghiệp được kết nối một cách dễ dàng hơn, điều này giúp cho các vấn đề phát sinh được giải quyết nhanh chóng, thuận tiện và dễ dàng hơn. Đối với chính bản thân của doanh nghiệp, việc thực hiện chuyển đổi số sẽ góp phần tăng sự minh bạch và hiệu quả trong hoạt động quản lý của doanh nghiệp, khai thác tối đa năng lực làm việc của nhân viên và góp phần nâng cao tính cạnh tranh với các doanh nghiệp khác trong việc tương tác nhanh chóng với khách hàng và sự chăm sóc, phục vụ khác hàng.
Đối với mọi người dân, việc thưc hiện chuyển đổi số đã góp phần thay đổi thói quen của người dân, giúp cho người dân được tiếp cận và hưởng thụ những dịch vụ công một cách thuận tiện nhất. Các giao dịch như ngân hàng, mua sắm, thực hiện dịch vụ công của nhà nước… hoàn toàn có thể thực hiện qua môi trường mạng mà không cần đến tận nơi để thực hiện.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện chuyển đổi số tại tỉnh Lào Cai vẫn còn một số hạn chế như hạ tầng số còn nhiều khó khăn tại các khu vực vùng sâu, vùng xa do dân cư phân bổ rải rác, chi phí đầu tư lớn, hiệu quả kinh tế thấp. Công tác ngầm hóa hạ tầng viễn thông, sử dụng chung hạ tầng với các loại hạ tầng khác như điện, nước, xây dựng… Các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh, hợp tác xã chưa quan tâm, tích cực, chủ động tiếp cận, ứng dụng công nghệ số, các nền tảng số. Nhận thức của người dân về chuyển đổi số còn hạn chế. Việc triển khai hợp tác hỗ trợ người dân, doanh nghiệp qua sàn thương mại điện tử chưa hiệu quả. Nguồn nhân lực làm việc trong lĩnh vực chuyển đổi số chưa đáp ứng yêu cầu.
Nguyên nhân của các hạn chế là do Lào Cai là tỉnh vùng cao biên giới, trình độ, nhận thức về vai trò, tầm quan trọng, về ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số còn nhiều hạn chế, do đó công tác truyền thông và ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số đến người dân còn gặp nhiều khó khăn. Việc triển khai các giải pháp chuyển đổi số của các ngành trên địa bàn tỉnh còn rời rạc chưa hình thành các nền tảng số thống nhất dùng chung trong nội bộ ngành. Hiệu quả phát triển kinh tế số trong thương mại điện tử của tỉnh chưa cao, một phần do các sản phẩm trên các sàn thương mại điện tử có doanh thu thấp, chưa đến được với nhiều người tiêu dùng, sàn thương mại điện tử hoạt động không hiệu quả.
Chuyển đổi số đóng một vai trò quan trọng trong cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 |
Từ những hạn chế nêu trên, trong thời gian tới, để việc chuyển đổi số tại Lào Cai đạt kết quả tốt hơn cần thực hiện các giải pháp sau.
Một là, tăng cường sự quan tâm chỉ đạo quyết liệt của Tỉnh ủy, UBND tỉnh đặc biệt là người đứng đầu cấp uỷ, chính quyền địa phương, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh trong công tác phối hợp thực hiện chuyển đổi số giữa cơ quan nhà nước với các đơn vị cung cấp dịch vụ, phát triển ứng dụng công nghệ thông tin, kịp thời ban hành các cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy sự hợp tác trong chuyển đổi số nhằm viễn thông, công nghệ thông tin, phát triển, ứng dụng công nghệ thông tin sát với điều kiện thực tế của tỉnh, phù hợp với định hướng của Trung ương, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông, công nghệ thông tin chủ động trong việc xây dựng sản phẩm, giải pháp trong chuyển đổi số tại tỉnh.
Hai là, các cơ quan đầu mối thực hiện công tác phối hợp của UBND tỉnh và đơn vị viễn thông cần kịp thời, thường xuyên trao đổi các thông tin có liên quan trong quá trình hợp tác. Tạo điều kiện thuận lợi trong việc tham gia các chương trình mục tiêu, chiến lược và kế hoạch phát triển của các bên nhằm hỗ trợ cụ thể, thiết thực, nâng cao hiệu quả hoạt động thông qua hợp tác.
Ba là, tăng cường sự hợp tác trong việc nâng cao trình độ về an toàn thông tin, chuyển đổi số cho đội ngũ cán bộ, công chức nói chung và đội ngũ cán bộ, công chức trên địa bàn tỉnh thông qua việc đào tạo, tập huấn các kỹ năng sử dụng, ứng dụng các nền tảng số, ứng dụng do đơn vị viễn thông cung cấp. Các đơn vị viễn thông làm tốt hơn nữa việc tập huấn, nâng cao trình độ công nghệ thông tin cho cán bộ, công chức và dần dần từng bước chuyển giao công nghệ để cán bộ, công chức chủ động hơn trong việc thực hiện chuyển đổi số phục vụ người dân, doanh nghiệp và xã hội.
Bốn là, tăng cường công tác tuyên truyền sâu rộng tới các cơ quan, đơn vị, địa phương và người dân về việc chuyển đổi số bằng nhiều phương pháp và hình thức khác nhau, tổ chức các cuộc thi, hội thi, hội thảo về việc chuyển đổi số nhằm nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi của cán bộ, công chức và người dân về ứng dụng công nghệ số và kỹ năng đảm bảo an toàn thông tin cá nhân.
Việc hợp tác, phối hợp nhằm thực hiện chuyển đổi số có ý nghĩa vô cùng to lớn, giúp cho các cơ quan, đơn vị, địa phương ngày càng thuận tiện hơn trong quá trình thực hiện chức năng nhiệm vụ, quyền hạn của mình và đáp ứng yêu cầu cấp bách trong sự phát triển như vũ bão của xã hội. Vì vậy, cần nêu cao hơn nữa và tăng cường hợp tác, thực hiện chuyển đổi số ngày càng tốt hơn, hiệu quả hơn.
ThS. Vũ Thị Hiền