 |
| Việt Nam và Hoa Kỳ đang đàm phán về biện pháp kiểm dịch thực vật với quả chanh dây tươi. |
Tín hiệu mới từ chanh dây
Theo thông tin từ Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT), Việt Nam và Hoa Kỳ đang đàm phán về biện pháp kiểm dịch thực vật với quả chanh dây tươi. Dự kiến sau khi quá trình này hoàn thành, Việt Nam sẽ có thêm sản phẩm chanh dây xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ vào năm 2025.
Ông Nguyễn Quang Hiếu, Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT) cho biết: "Chúng ta mất trung bình từ 3-5 năm để đàm phán mở cửa thị trường cho một sản phẩm. Với sản phẩm yêu cầu kỹ thuật thì thời gian đòi hỏi kéo dài hơn, ví dụ như sầu riêng, để có thể tăng trưởng ấn tượng như hôm nay thì thời gian đàm phán mở thị trường mất rất nhiều thời gian. Từ những năm 2016, 2017 chúng ta đã xây dựng hồ sơ kỹ thuật và qua rất nhiều bước, nhiều khâu đàm phán mới có được kết quả như ngày nay".
Tin vui này của trái chanh dây đã và đang kỳ vọng sẽ nối dài thành tích xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ.
Theo thống kê mới nhất của Tổng cục Hải quan, 11 tháng đầu năm 2024, Hoa Kỳ tiếp tục duy trì vị thế thị trường xuất khẩu số một của Việt Nam với 108,94 tỷ USD, tăng 24% (tương ứng tăng tới 21,08 tỷ USD) so với cùng kỳ năm trước và chiếm 29,4% trong tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Đáng chú ý, Hoa Kỳ cũng là thị trường xuất khẩu duy nhất đến nay mà nước ta đạt được mốc kim ngạch trăm tỷ đô.
Thị trường Hoa Kỳ ưa chuộng hầu hết các sản phẩm nhập khẩu từ thị trường Việt Nam. Trong đó riêng với nông lâm thủy sản, Hoa Kỳ hiện chiếm thị phần 21,7% trong tổng kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng nông, lâm, thủy sản lớn nhất của Việt Nam sau 11 tháng. So với cùng kỳ năm 2023, giá trị xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ tăng 24,6%. Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ cho biết, trong ba năm qua, giá trị xuất khẩu rau quả chế biến của Việt Nam sang thị trường này tăng 30 - 45% mỗi năm. Trong khi tốc độ tăng trưởng mặt hàng này tại EU bình quân 10 - 20% một năm. Vì vậy, Hoa Kỳ thực sự là thị trường tiềm năng cho hoa quả, trái cây của Việt Nam.
Ngoài ra, Hoa Kỳ còn nhập khẩu nhiều nhóm mặt hàng thế mạnh khác của Việt Nam như đồ gỗ, dệt may, da giày… Lợi thế của hàng hóa Việt Nam chính là chất lượng tốt, giá cả cạnh tranh, đáp ứng tốt nhu cầu của người tiêu dùng Hoa Kỳ.
Đặc biệt, các mặt hàng nông sản và thực phẩm là yếu tố then chốt cần nâng cao chất lượng sản phẩm; đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về an toàn thực phẩm, bảo vệ thực vật, và môi trường. Việc ứng dụng công nghệ hiện đại trong sản xuất không chỉ giúp nâng cao hiệu quả kinh doanh mà còn tăng giá trị gia tăng cho sản phẩm, cải thiện khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Đồng thời, doanh nghiệp cần hợp tác chặt chẽ với các cơ quan chức năng và hiệp hội ngành hàng để nắm bắt kịp thời các thay đổi trong chính sách thương mại của Hoa Kỳ, từ đó xây dựng chiến lược ứng phó hiệu quả.
Sẵn sàng tâm thế ứng phó với phòng vệ thương mại từ phía Hoa Kỳ
 |
| Việt Nam sẽ có thêm sản phẩm chanh dây xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ vào năm 2025. |
Trong thời gian qua, góp phần giúp doanh nghiệp ứng phó hiệu quả với các vụ kiện phòng vệ thương mại từ phía Hoa Kỳ, Thương vụ đã phối hợp chặt chẽ với Cục Phòng vệ thương mại, Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ cũng như các Hiệp hội: Hiệp hội thép, Hiệp hội mật ong, Hiệp hội gỗ và các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam... để làm việc với phía Hoa Kỳ trong các vụ kiện phòng vệ thương mại nhằm bày tỏ quan điểm, bảo vệ lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp.
Cùng với đó, báo cáo Đại sứ quán, đề xuất trao đổi ở cấp lãnh đạo đại sứ quán khi làm việc với đối tác để tăng cường hiệu ứng tác động, hỗ trợ ứng phó với vụ việc.
Ngoài ra, Thương vụ cũng luôn thăm dò, trao đổi, gặp gỡ đối tác tại Hoa Kỳ để tìm hiểu thông tin, phân tích số liệu xuất nhập khẩu để đưa ra khuyến nghị, cảnh báo doanh nghiệp như một số sản phẩm như thép, gỗ….Như số liệu ở trên, việc sản phẩm tăng trưởng nhanh trong thời gian qua sẽ là đối tượng tiềm tàng trong các vụ kiện phòng vệ thương mại.
Trong những vụ việc trợ cấp gần đây, trên cơ sở đề nghị của doanh nghiệp xuất khẩu trong nước, Thương vụ đã đại diện Chính phủ tham gia tham vấn với phía Chính phủ Hoa Kỳ nhằm đưa ra những quan điểm, lập luận về những cáo buộc trợ cấp của nguyên đơn nhằm mục tiểu giảm thiểu tối đa các chương trình phía Hoa Kỳ điều tra khi khởi xướng. Qua đó, giảm bớt gánh nặng chứng minh cho doanh nghiệp cũng như chính phủ Việt Nam trong các vụ việc trợ cấp.
Hiện nay, phía Hoa Kỳ đã và đang củng cố công cụ phòng vệ thương mại thông qua việc ban hành hàng loạt quy định mới khiến vụ việc sẽ rất phức tạp, tốn nhiều nguồn lực và không có lợi cho các doanh nghiệp xuất khẩu trong thời gian tới. Thêm vào đó, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ đang đến gần, các Đảng phái đang tích cực thu hút cử tri thông qua việc hỗ trợ ngành sản xuất trong nước và điều đó cũng có nghĩa các vụ việc sẽ tăng lên trong thời gian tới.
Do đó, điều quan trọng là các doanh nghiệp cần có tâm thế sẵn sàng ứng phó, xử lý khi vụ việc xảy ra để đảm bảo có thể hợp tác đầy đủ, cung cấp thông tin, tài liệu cho cơ quan điều tra nhằm hướng tới kết quả khả quan nhất có thể. “Khuyến nghị đầu tiên tại thị trường Hoa Kỳ là doanh nghiệp của Việt Nam hợp tác đầy đủ với Bộ Thương mại Hoa kỳ (điều tra trợ cấp) và Ủy ban Thương mại quốc tế Hoa Kỳ (điều tra về thiệt hại)” - Thương vụ khuyến cáo và nhấn mạnh, thông qua công tác phối hợp, nhiều doanh nghiệp trong nước đã không bị áp thuế trợ cấp/mức thuế thấp nhất trong các nước cùng bị điều tra, từ đó tạo lợi thế cạnh tranh và gia tăng thị phần.
Đưa ra khuyến cáo cụ thể đối với doanh nghiệp, ông Đỗ Ngọc Hưng khuyến nghị, khi xuất khẩu, các doanh nghiệp nên tìm hiểu trước quy định pháp luật, thực tiễn điều tra của Hoa Kỳ thông qua các buổi hội thảo, đào tạo của Bộ Công Thương để có thể hình dung là quy trình điều tra, thủ tục, yêu cầu của Bộ Thương mại Hoa Kỳ.
Với mục tiêu phòng hơn chống, trong thời gian qua, Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ luôn chủ động tiếp xúc, gặp gỡ, trao đổi, thăm dò thông tin từ phía luật sư, chính quyền, hiệp hội Hoa Kỳ để có thể đánh giá, phân tích, đưa ra những cảnh báo với doanh nghiệp Việt Nam.
Bên cạnh đó, Thương vụ cũng sẵn sàng hỗ trợ cung cấp thông tin, phối hợp với cơ quan trong nước để làm việc với phía Hoa Kỳ trong các vụ kiện phòng vệ thương mại nói chung và trợ cấp nói riêng và cam kết sẽ luôn đồng hành cùng doanh nghiệp/hiệp hội trong thời gian tới.
