| Giống đậu nành Vinasoy 02-NS được phép lưu hành tại khu vực Đồng bằng sông Hồng Cách biến hạt đậu nành nhỏ xíu thành thực phẩm vàng cho sức khỏe Những tác dụng tốt của đậu nành cho cơ thể |
 |
| Năng suất đậu nành của nông dân ở huyện Cư Jut (Đăk Nông) đạt trên 3 tấn/ha cao gấp đôi mức bình quân cả nước. |
Trung tâm Nghiên cứu ứng dụng đậu nành Vinasoy (VSAC) cho biết, trong năm 2022 nhiều nông dân trồng giống đậu nành VINASOY 02-NS do Trung tâm VSAC nghiên cứu chọn tạo đạt năng suất trên 3 tấn/ha. Cá biệt một số hộ đạt tới 3,2 - 3,5 tấn/ha.
Đây là giống đậu nành mới, không biết đổi gen nhưng cho năng suất, chất lượng vượt trội, đã thay thế hoàn toàn giống đậu nành hoa trắng bản địa trước đây. Giống này cũng đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cấp phép lưu hành sản xuất đại trà tại miền Trung, Tây nguyên, Đồng bằng Sông Hồng và Đồng bằng sông Cửu Long.
Trong nhiều năm qua, Vinasoy đã tập trung triển khai chương trình hợp tác liên kết sản xuất đậu nành với bà con Hợp tác xã sản xuất đậu nành Nam Dong, huyện Cư Jut. Mới đây, VSAC tổ chức buổi phổ biến và thống nhất kế hoạch triển khai vụ 2023 cho bà con.
 |
| Huyện Cư Jút hiện là vùng trồng đậu nành lớn nhất của tỉnh Đắk Nông. |
Theo Cục Trồng trọt, hiện nay, nhu cầu hạt đậu nành của Việt Nam rất lớn nhưng diện tích và năng suất trồng đậu nành liên tục giảm mạnh, chỉ còn khoảng 40.000 ha với năng suất khoảng 1,6 tấn/ha. Trong thời gian qua, cây đậu nành không cạnh tranh được với các đối tượng cây trồng khác có giá trị kinh tế cao hơn. Để bảo đảm diện tích trồng đậu nành phải giải quyết vấn đề năng suất và ổn định giá cả đầu ra cho nông dân.
Theo ông Đinh Công Chính - Phó Trưởng phòng cây Lương thực - Thực phẩm, Cục trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn - Bộ NN&PTNT) cho biết: Thời gian qua, diện tích và sản lượng đậu nành của nước ta liên tục giảm dần qua các năm. Nếu như năm 2010, diện tích trồng đậu nành đạt 197,8 nghìn ha, thì năm 2021 chỉ còn hơn 37 nghìn ha, giảm hơn 75% so với năm 2010. Việt Nam sẽ thiếu hụt 3,5 – 5,0 triệu tấn đậu tương/năm, trở thành nước nhập khẩu đậu nành lớn với kim ngạch 2,0 – 3,0 tỷ USD/năm, tương đương kim ngạch xuất khẩu gạo hiện nay (Tổng cục Hải quan, 2018).
Tình trạng thiếu hụt đậu nành của Việt Nam là vấn đề hiện hữu ngay trước mắt. Theo dự báo của Bộ Nông nghiệp Mỹ, sản lượng sản xuất đậu nành của Việt Nam mùa vụ 2021-2022 khoảng 50.000 tấn và dự kiến nhập khẩu khoảng 2 triệu tấn nhằm phục vụ cho nhu cầu tiêu thụ của các ngành như: sữa đậu nành, dầu đậu nành, thức ăn chăn nuôi, người tiêu dùng trực tiếp…
 |
| Trạm khảo nghiệm đậu nành Tây Nguyên. |
Trong vài năm gần đây, Vinasoy đã đầu tư khá nhiều vào công tác bảo tồn nguồn gene - lai tạo giống cũng như phát triển vùng trồng tại Việt Nam, nhằm phần nào có thể làm chủ nguồn nguyên liệu đầu vào.
Ngân hàng gene đậu nành là thành quả lớn của Trung tâm Nghiên cứu Ứng dụng Đậu nành Vinasoy (VSAC) sau nhiều năm thu thập. VSAC đã nghiên cứu các dòng/giống đậu nành trong và ngoài nước, từ các dòng/giống đậu nành hoang dại đến các dòng/giống đậu nành có các đặc tính chuyên biệt như năng suất cao, đạm cao, kháng sâu bệnh, kháng mặn, kháng phèn…
Ngoài ra, Vinasoy thực hiện bảo quản nguồn gene quý này trong điều kiện tối ưu để đảm bảo duy trì chất lượng hạt giống trong thời gian dài. Bên cạnh đó, Vinasoy đã lựa chọn Cư Jút để thành lập Trạm khảo nghiệm đậu nành Tây Nguyên, nhằm nghiên cứu chọn tạo giống, khảo nghiệm kỹ thuật canh tác để phát triển giống mới cho các vùng nguyên liệu trong cả nước.
 |
| Vùng trồng đậu nành của Vinasoy ở huyện Cư Jút – tỉnh Đắk Nông. |
Về vùng trồng: Vinasoy hiện có 4 vùng trồng chính ở Đồng bằng sông Hồng (ĐBSH), Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) hay còn gọi là miền Tây, miền Trung và Tây Nguyên. Trong tất cả, theo đánh giá của các chuyên gia Vinasoy, thì chỉ ĐBSCL thích hợp để họ tập trung mở rộng vùng trồng.
Từ việc thành công giống đậu nành mới cho năng suất cao gấp đôi so với giống thông thường là thành tựu của Trung tâm Nghiên cứu ứng dụng đậu nành Vinasoy. Hiệu quả từ cây đậu nành vừa giúp nông dân tăng thu nhập mặt khác sẽ gia tăng tính chủ động trong sản suất loại nông sản có vai trò quan trọng trong chế biến thực phẩm va sản xuất thức ăn chăn nuôi, tránh lệ thuộc vào nguồn nhập khẩu./.
