Phá bỏ hiểu lầm và nắm vững quy tắc vàng để cứu sống người bệnh

Đột quỵ, hay tai biến mạch máu não, đang trở thành một trong những nguyên nhân gây tử vong và tàn phế hàng đầu tại Việt Nam, với xu hướng ngày càng trẻ hóa.
Uống cacao mỗi ngày có tốt cho sức khoẻ không? Sẽ nghiên cứu nâng mức hỗ trợ bảo hiểm y tế cho người cận nghèo lên 100% Đậu phụ – “Vũ khí mềm” giúp kiểm soát đường huyết cho người tiểu đường

Những hiểu lầm tai hại khiến chúng ta chủ quan với đột quỵ

Trong nhận thức của nhiều người, đột quỵ vẫn là một căn bệnh xa vời, chỉ gắn liền với người cao tuổi hoặc những người có bệnh nền nghiêm trọng. Chính những quan niệm sai lầm này đã tạo ra một lớp lá chắn tâm lý đầy nguy hiểm, khiến chúng ta lơ là các dấu hiệu cảnh báo và bỏ qua giai đoạn quan trọng nhất để can thiệp y tế.

Trong nhận thức của nhiều người, đột quỵ vẫn là một căn bệnh xa vời, chỉ gắn liền với người cao tuổi hoặc những người có bệnh nền nghiêm trọng.
Trong nhận thức của nhiều người, đột quỵ vẫn là một căn bệnh xa vời, chỉ gắn liền với người cao tuổi hoặc những người có bệnh nền nghiêm trọng.

Đột quỵ chỉ xảy ra ở người già.

Đây là một trong những lầm tưởng phổ biến và nguy hiểm nhất. Thực tế, các thống kê gần đây cho thấy tỷ lệ người trẻ (dưới 45 tuổi) bị đột quỵ đã tăng lên đáng kể, chiếm tới khoảng 25% tổng số ca bệnh.

Nguyên nhân sâu xa đến từ lối sống hiện đại thiếu khoa học: lạm dụng rượu bia, thuốc lá, sử dụng chất kích thích, chế độ ăn nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh và tình trạng "béo phì văn phòng" do lười vận động. Những yếu tố này làm gia tăng các vấn đề về tim mạch, cao huyết áp, rối loạn mỡ máu – những "kẻ thù giấu mặt" dẫn đến đột quỵ ngay cả ở người trẻ.

Các triệu chứng thoáng qua là không đáng lo ngại.

Nhiều trường hợp bệnh nhân gặp các dấu hiệu như méo miệng, tê yếu tay chân, nói khó… trong vài phút rồi tự hết. Người bệnh và gia đình thường chủ quan cho rằng cơ thể chỉ mệt mỏi nhất thời và không cần đến bệnh viện.

Đây là một sai lầm chết người. Tình trạng này được y học gọi là cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA) – một dạng đột quỵ nhẹ và là lời cảnh báo cực kỳ nghiêm trọng. Thống kê cho thấy, khoảng một phần ba số người từng bị TIA sẽ đối mặt với một cơn đột quỵ thực sự nếu không được can thiệp y tế. Việc phớt lờ các triệu chứng, dù là nhỏ nhất, cũng đồng nghĩa với việc bạn đang đánh cược với tính mạng của chính mình.

Đột quỵ là bệnh của tim và không thể phòng ngừa.

Mặc dù có liên quan mật thiết đến các yếu tố nguy cơ tim mạch, nhưng đột quỵ là một tổn thương xảy ra ở não bộ, không phải ở tim. Nó xảy ra khi mạch máu não bị tắc (nhồi máu não) hoặc bị vỡ (xuất huyết não).

Tin tốt là hơn 80% các ca đột quỵ có thể phòng ngừa được. Việc thay đổi lối sống và kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ như cao huyết áp, tiểu đường, mỡ máu là chìa khóa vàng để chủ động bảo vệ bản thân.

Nhận biết dấu hiệu và những sai lầm chết người trong sơ cứu đột quỵ

Khi đột quỵ xảy ra, mỗi phút trôi qua sẽ có gần 2 triệu tế bào não chết đi. Vì vậy, việc nhận biết sớm các dấu hiệu và thực hiện sơ cứu đúng cách là yếu tố sống còn, quyết định trực tiếp đến khả năng phục hồi và tính mạng của người bệnh.

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu và thực hiện sơ cứu đúng cách là yếu tố sống còn.
Việc nhận biết sớm các dấu hiệu và thực hiện sơ cứu đúng cách là yếu tố sống còn.

Quy tắc F.A.S.T và các dấu hiệu nhận biết khác

Để dễ dàng nhận diện một người có khả năng bị đột quỵ, hãy ghi nhớ quy tắc F.A.S.T:

F (Face - Khuôn mặt): Yêu cầu người bệnh cười hoặc nhe răng. Nếu một bên mặt bị xệ xuống, đó là dấu hiệu bất thường.

A (Arm - Cánh tay): Yêu cầu người bệnh giơ đồng thời cả hai tay lên. Nếu một tay không thể giơ lên hoặc bị rơi xuống, đây là dấu hiệu của yếu liệt.

S (Speech - Lời nói): Yêu cầu người bệnh nói một câu đơn giản. Nếu họ nói ngọng, nói lắp hoặc không thể nói được, đây là dấu hiệu đáng báo động.

T (Time - Thời gian): Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, hãy gọi cấp cứu 115 ngay lập tức. "Thời gian là não" – đừng bao giờ chần chừ.

Ngoài ra, các triệu chứng khác có thể bao gồm: đau đầu dữ dội đột ngột, chóng mặt, mất thăng bằng, thị lực giảm sút hoặc nhìn đôi.

Những sai lầm tuyệt đối cần tránh khi sơ cứu

Trong lúc hoảng loạn, nhiều người thường áp dụng các phương pháp truyền miệng, phản khoa học, không những không giúp ích mà còn làm tình trạng bệnh nhân tồi tệ hơn. Hãy tuyệt đối tránh những việc sau:

Không cho ăn uống: Người bị đột quỵ thường bị rối loạn chức năng nuốt. Việc cố gắng cho ăn uống có thể gây sặc, dẫn đến tắc đường thở và viêm phổi hít.

Không tự ý dùng thuốc: Tuyệt đối không cho bệnh nhân uống thuốc hạ huyết áp hoặc bất kỳ loại thuốc nào khác, đặc biệt là các viên "chống đột quỵ" không rõ nguồn gốc.

Không cạo gió, chích máu: Các hành động như cạo gió, dùng kim chích máu đầu ngón tay là hoàn toàn vô tác dụng, chỉ làm mất "thời gian vàng" và có thể gây nhiễm trùng.

Không xốc, lay bệnh nhân: Việc di chuyển bệnh nhân cần hết sức nhẹ nhàng. Tránh để bệnh nhân tự đi lại hoặc dìu họ ngồi dậy đột ngột.

Cách sơ cứu đúng

Gọi cấp cứu 115 ngay lập tức: Đây là việc quan trọng nhất và phải làm đầu tiên.

Đặt bệnh nhân ở tư thế an toàn: Đặt bệnh nhân nằm nghiêng về một bên, đầu hơi nâng cao để giữ thông đường thở và phòng hít sặc nếu bệnh nhân nôn.

Nới lỏng quần áo: Nới lỏng cà vạt, thắt lưng, cổ áo… để bệnh nhân dễ thở hơn.

Theo dõi và trấn an: Quan sát chặt chẽ các biểu hiện của người bệnh. Hãy ở bên cạnh và trấn an họ trong khi chờ đội ngũ y tế đến.

Ghi nhớ thời điểm khởi phát triệu chứng: Thông tin này cực kỳ quan trọng để bác sĩ có thể đưa ra phương án điều trị tối ưu nhất.

Đột quỵ là một cuộc chiến với thời gian. Hiểu đúng, nhận biết nhanh và hành động kịp thời là ba yếu tố then chốt quyết định sự thành bại. Bằng cách trang bị cho mình kiến thức đúng đắn và loại bỏ những quan niệm sai lầm, mỗi chúng ta đều có thể trở thành người hùng, bảo vệ tính mạng cho chính bản thân và những người xung quanh trước "sát thủ thầm lặng" này.

Rau sam: Loại rau nhỏ mà Rau sam: Loại rau nhỏ mà "có võ” và những đại kỵ cần tránh
Tráng miệng bằng trái cây có tốt cho sức khoẻ không? Tráng miệng bằng trái cây có tốt cho sức khoẻ không?
Chuột rút: Đừng coi thường dấu hiệu cảnh báo từ cơ thể và giải pháp toàn diện từ chuyên gia Chuột rút: Đừng coi thường dấu hiệu cảnh báo từ cơ thể và giải pháp toàn diện từ chuyên gia
Mạnh Quỳnh

Có thể bạn quan tâm

Cùng chuyên mục

Tin khác

Bão số 7 (Tapah) đổ bộ Trung Quốc, miền Bắc sắp hứng chịu đợt mưa lớn diện rộng

Bão số 7 (Tapah) đổ bộ Trung Quốc, miền Bắc sắp hứng chịu đợt mưa lớn diện rộng

Sáng 8/9, bão số 7 (Tapah) đổ bộ Quảng Đông (Trung Quốc). Hoàn lưu sau bão sẽ gây mưa lớn diện rộng ở miền núi và trung du Bắc Bộ từ 9-10/9, nguy cơ lũ quét, sạt lở đất.
Dịch tả toàn cầu bùng phát phức tạp: Bộ Y tế cảnh báo nguy cơ xâm nhập Việt Nam

Dịch tả toàn cầu bùng phát phức tạp: Bộ Y tế cảnh báo nguy cơ xâm nhập Việt Nam

Số ca tử vong do dịch tả trên thế giới tăng mạnh, WHO đánh giá nguy cơ lây lan ở mức rất cao. Trước tình hình này, Bộ Y tế cảnh báo nguy cơ dịch bệnh xâm nhập vào Việt Nam và kêu gọi người dân chủ động phòng ngừa.
Phát hiện bệnh hiếm từ dấu hiệu chóng mặt thông thường

Phát hiện bệnh hiếm từ dấu hiệu chóng mặt thông thường

Một trường hợp bệnh nhân tại Hà Nội nhập viện vì chóng mặt, tê bì chân tay đã cho thấy, những triệu chứng tưởng chừng đơn giản đôi khi lại là “tín hiệu” của bệnh hiểm hiếm gặp, đòi hỏi bác sĩ phải chẩn đoán nhanh và chính xác để kịp thời cứu sống người bệnh.
Bão số 7 trên Biển Đông mạnh lên, gây sóng lớn và gió giật cấp 13

Bão số 7 trên Biển Đông mạnh lên, gây sóng lớn và gió giật cấp 13

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, bão số 7 đang hoạt động trên Biển Đông với cường độ mạnh, gây gió giật nguy hiểm, sóng cao và có khả năng ảnh hưởng đến khu vực ven bờ trong những ngày tới.
Những thực phẩm không nên cho vào nồi chiên không dầu

Những thực phẩm không nên cho vào nồi chiên không dầu

Nồi chiên không dầu đã trở thành một trợ thủ đắc lực trong căn bếp hiện đại, giúp chế biến các món ăn thơm ngon, giòn rụm mà không cần sử dụng nhiều dầu mỡ.
Cảnh giác sốt virus mùa tựu trường

Cảnh giác sốt virus mùa tựu trường

Trở lại lớp học sau ngày nghỉ dài, trẻ dễ đối mặt nguy cơ lây nhiễm sốt virus. Nhận biết sớm và phòng ngừa đúng cách sẽ giúp phụ huynh bảo vệ con trong năm học mới.
Nắng nóng tháng 9 ở Hà Nội do biến đổi khí hậu hay quy luật tự nhiên?

Nắng nóng tháng 9 ở Hà Nội do biến đổi khí hậu hay quy luật tự nhiên?

Dù đã lập thu gần một tháng, Hà Nội và miền Bắc vẫn trải qua nắng nóng 36°C, khiến nhiều người băn khoăn: hiện tượng này là bình thường theo quy luật tự nhiên hay do biến đổi khí hậu?
Hà Nội siết chặt an toàn bữa ăn học đường năm học mới

Hà Nội siết chặt an toàn bữa ăn học đường năm học mới

Hơn một triệu bữa ăn bán trú mỗi ngày của học sinh Thủ đô được đặt lên hàng đầu trong năm học 2025-2026, với chính sách mới và loạt giải pháp siết chặt an toàn, dinh dưỡng.
Áp thấp nhiệt đới mạnh lên thành bão số 7, dự báo đường đi và cường độ

Áp thấp nhiệt đới mạnh lên thành bão số 7, dự báo đường đi và cường độ

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông đang di chuyển nhanh và có khả năng mạnh lên thành bão số 7 ngay trong hôm nay (6/9).
Vắc xin zona và lợi ích bất ngờ cho sức khỏe tim mạch

Vắc xin zona và lợi ích bất ngờ cho sức khỏe tim mạch

Không chỉ phòng ngừa tái phát virus VZV, vắc xin zona thần kinh còn được chứng minh giúp giảm nguy cơ đau tim và đột quỵ, đặc biệt ở nhóm người trên 50 tuổi.
9 học sinh nhập viện vì ăn thịt cóc: Cảnh báo hiểm họa từ món ăn dân gian

9 học sinh nhập viện vì ăn thịt cóc: Cảnh báo hiểm họa từ món ăn dân gian

Hàng loạt ca ngộ độc, trong đó có 9 học sinh ở Gia Lai, cho thấy sự nguy hiểm khi ăn thịt cóc vì độc tố không bị phá hủy khi nấu chín.
Thể dục khi bụng đói hay ăn sáng trước buổi tập

Thể dục khi bụng đói hay ăn sáng trước buổi tập

Nhiều người tin rằng tập luyện khi bụng đói giúp đốt mỡ nhanh hơn, trong khi ăn sáng trước buổi tập lại cải thiện sức mạnh và hiệu suất. Vậy đâu mới là lựa chọn tối ưu cho sức khỏe và mục tiêu tập luyện của bạn?
Nạp chất xơ, giữ dáng thon gọn với 7 loại trái cây ngon miệng mùa thu

Nạp chất xơ, giữ dáng thon gọn với 7 loại trái cây ngon miệng mùa thu

Mùa thu không chỉ là mùa của những loại quả ngon ngọt mà còn là “trợ thủ” tự nhiên giúp bổ sung chất xơ, nước và dưỡng chất, hỗ trợ tiêu hóa khỏe mạnh và ngăn ngừa táo bón.
Miễn 100% học phí các ngành y tế đặc thù

Miễn 100% học phí các ngành y tế đặc thù

Nghị định 238/2025/NĐ-CP bổ sung nhiều chính sách giáo dục mới, trong đó nổi bật là miễn toàn bộ học phí cho học viên sau đại học các chuyên ngành y tế đặc thù đang thiếu nhân lực.
BHYT học đường đạt tỷ lệ bao phủ 98,4%

BHYT học đường đạt tỷ lệ bao phủ 98,4%

Năm học 2024-2025, hơn 20,8 triệu học sinh, sinh viên tham gia bảo hiểm y tế, nâng tỷ lệ bao phủ lên 98,4% và tạo nền tảng tiến tới mục tiêu 100% trong năm học tới.
Khi tiếng trống khai giảng vang lên giữa bệnh viện ung bướu

Khi tiếng trống khai giảng vang lên giữa bệnh viện ung bướu

Sáng 4/9, khoảng 40 bệnh nhi ung thư háo hức dự khai giảng lớp học Hoa Hướng Dương tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM. Suốt 16 năm, lớp học vừa giữ dòng chảy tri thức, vừa tiếp thêm nghị lực cho các em.
Bảo hiểm thân thể học sinh có bắt buộc không?

Bảo hiểm thân thể học sinh có bắt buộc không?

Đầu năm học, câu chuyện các khoản thu tại trường luôn khiến phụ huynh quan tâm, trong đó có bảo hiểm thân thể cho học sinh. Nhiều người băn khoăn liệu đây là khoản bắt buộc?
Harvard tìm ra chìa khóa mới: Vitamin D giúp kéo dài tuổi xuân ở cấp độ tế bào

Harvard tìm ra chìa khóa mới: Vitamin D giúp kéo dài tuổi xuân ở cấp độ tế bào

Bằng chứng mới từ Harvard cho thấy Vitamin D không chỉ hỗ trợ xương khớp và miễn dịch mà còn có khả năng làm chậm tốc độ lão hóa.
Chuyên gia dinh dưỡng 'gọi tên' những loại thịt bổ dưỡng nhất

Chuyên gia dinh dưỡng 'gọi tên' những loại thịt bổ dưỡng nhất

Thịt là nguồn dinh dưỡng quan trọng, nhưng không phải loại nào cũng tốt như nhau. Lựa chọn đúng loại thịt và ăn theo nguyên tắc khoa học sẽ giúp tối ưu hóa sức khỏe.
Sỏi thận: Căn bệnh khiến nghệ sĩ Công Lý nhập viện và những lầm tưởng tai hại ai cũng mắc phải

Sỏi thận: Căn bệnh khiến nghệ sĩ Công Lý nhập viện và những lầm tưởng tai hại ai cũng mắc phải

Việc nghệ sĩ Công Lý phải nhập viện điều trị sỏi thận khiến nhiều người quan tâm. Đây cũng là dịp để nhìn lại hàng loạt lầm tưởng phổ biến liên quan đến chế độ ăn, cách phòng tránh và điều trị căn bệnh này.
Hơn 1.770 tỷ đồng BHYT chi trả cho học sinh, sinh viên chỉ trong 7 tháng

Hơn 1.770 tỷ đồng BHYT chi trả cho học sinh, sinh viên chỉ trong 7 tháng

Từ đầu năm đến nay, đã có hơn 4,3 triệu lượt học sinh, sinh viên được BHYT hỗ trợ chi phí khám chữa bệnh, trong đó nhiều trường hợp mắc bệnh hiểm nghèo được chi trả hàng trăm triệu đồng, giúp gia đình vượt qua gánh nặng viện phí.
Chuyển từ trợ cấp xã hội sang hưu trí xã hội: Quyền lợi BHYT được giữ nguyên

Chuyển từ trợ cấp xã hội sang hưu trí xã hội: Quyền lợi BHYT được giữ nguyên

Bộ Y tế đã ban hành văn bản hướng dẫn triển khai chính sách bảo hiểm y tế (BHYT) mới, có hiệu lực từ ngày 01/07/2025. Khẳng định, các đối tượng bảo trợ xã hội khi chuyển sang hưởng hưu trí xã hội vẫn được đầy đủ quyền lợi BHYT mà không bị gián đoạn.
Xem thêm

Thương hiệu nổi bật

tap-doan-son-ha
viet-hai
eco-parl
cai-lan
vinamil
richy-nho
sun-group
logo-erowindow
partner-bivaco
partner-shb
partner-tan-hoang-minh-group
partner-hdbank
partner-vinacomin
partner-viglacera
partner-th
partner-bacabank
partner-danko-group
ttp
doji
nam-cuong
partner-vingroup
gleximco
meji
Phiên bản di động