Hiện, tại Thái Nguyên đã có thêm hàng chục giống chè mới đã thành đặc sản của các vùng chè. Trong đó đáng kể nhất là cây chè Nhật, gắn bó với người làm chè 30 năm nay và vẫn khẳng định chất lượng cùng hiệu quả kinh tế.
Năm 1991, những cây chè Nhật đầu tiên được các chuyên gia Nhật “xách tay” theo đường hàng không sang trồng thử nghiệm tại Nông trường. Đây là giống chè Lakatamidori, thuộc hàng có phẩm chất cao nhất trong số các giống chè trồng tại Nhật Bản, với hương vị đặc sắc và hoàn toàn không gây mất ngủ.
Cây chè Nhật hợp thổ nhưỡng, sinh trưởng tốt và chất lượng đảm bảo, được các kỹ sư nhanh chóng giâm cành nhân giống mở rộng diện tích lên tới 20ha. Chè Nhật được phía đối tác thu mua toàn bộ sản phẩm búp tươi, chế biến thành chè dẹt và cung cấp cho thị trường Nhật Bản lên tới 500 tấn/năm.
Thái Nguyên phát triển nhiều giống chè mới
Trưởng Ban Quản lý Làng nghề chè kiêm Tổ trưởng tổ dân phố 5 kiêm Tổ trưởng tổ chè VietGAP - Nông trường chè Sông Cầu (huyện Đồng Hỷ) cho biết, hính ông được chứng kiến các chuyên gia Nhật mang giống chè mà họ tự hào là ngon bậc nhất nước Nhật sang trồng khảo nghiệm trên diện tích khoảng 1ha ngay sau trụ sở văn phòng của xí nghiệp.
Vào năm 1996, lúc này đã không còn là nông trường mà trở thành công ty, diện tích chè đã được giao khoán cho các hộ nông trường viên năm xưa để họ chủ động sản xuất.
Thời điểm đó, phía Nhật đầu tư toàn bộ cây giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và hướng dẫn kỹ thuật, đồng thời cam kết bao tiêu sản phẩm nên nhiều hộ đã đăng ký trồng chè Nhật. Kỹ sư Nhật tận tình hướng dẫn bà con quy trình chăm bón nghiêm ngặt lắm, chè thu hái theo kỹ thuật 1 tôm 2 lá. Toàn bộ số chè này được họ chế biến riêng thành các bánh chè theo kiểu người Nhật ưa chuộng. Đầu những năm 2000 là thời kỳ “hoàng kim” của cây chè Nhật vì làm ra đến đâu đều được thu mua toàn bộ búp tươi, diện tích chè Nhật của xóm lên tới 15ha, chiếm 1/3 tổng diện tích chè lúc đó.
Người dân trồng chè chia sẻ, nói về chất lượng thì trong hơn chục giống chè đang được các hộ trong xóm sản xuất, chè Nhật là nhất.
thời gian trổ búp của chè Nhật khá ngắn, chỉ cho thu hái từ tháng 3 đến tháng 9, cả năm khoảng 6 lứa rồi chè rơi vào trạng thái “ngủ đông”, mỗi sào chè được 12-15kg búp khô, trong khi sản lượng chè lai lên tới 20kg. Đổi lại, nhờ chất lượng tốt, chè Nhật bán được giá cao gấp nhiều lần chè lai.
Cùng với chè Trung du và 6 giống chè khác được đăng ký nhãn hiệu chè xóm 5, hiện giá trị của chè Nhật đã được khẳng định.
Hà Anh
