Bí quyết ăn uống an toàn trong ngày lễ 2/9

Việc ăn uống tại các nhà hàng, quán ăn ven đường, hay khu du lịch đông đúc luôn đi kèm với những rủi ro nếu chúng ta không có sự chuẩn bị và kiến thức phòng ngừa.

Ẩm thực lễ hội hấp dẫn, nhưng đừng quên chú ý đến vệ sinh để tránh nguy cơ ngộ độc thực phẩm.

Theo Bác sĩ Nguyễn Văn Quảng, quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC, tiêu chảy là một trong những bệnh lý dễ mắc ở cả trẻ em và người lớn, với các dấu hiệu gồm đau bụng, sôi bụng, đi ngoài phân lỏng liên tục, nhiều lần kèm nôn, người mệt lả, khát nước...

Người bệnh nếu không được bù nước và điện giải, điều trị kịp thời nguy cơ hôn mê, trụy mạch, suy kiệt, suy dinh dưỡng, mất nước, tử vong. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu, làm gián đoạn kế hoạch vui chơi mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời, đặc biệt là ở trẻ nhỏ và người lớn tuổi.

Vì sao kỳ nghỉ lễ 2/9 lại tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc thực phẩm và tiêu chảy?

Các chuyên gia y tế luôn cảnh báo về sự gia tăng nguy cơ mắc các bệnh truyền qua thực phẩm trong các dịp lễ lớn. Có nhiều yếu tố cộng hưởng khiến cho hệ tiêu hóa của bạn trở nên "mong manh" hơn trong thời gian này.

Sự quá tải tại các cơ sở kinh doanh ăn uống: Nhu cầu ăn uống tăng vọt khiến các nhà hàng, quán ăn phải hoạt động hết công suất. Để phục vụ nhanh chóng, nhiều nơi có thể sơ chế sẵn một lượng lớn thực phẩm và không đảm bảo được điều kiện bảo quản đúng cách. Thực phẩm để ở nhiệt độ thường quá lâu là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn sinh sôi.

Nguồn gốc thực phẩm không rõ ràng: Để đáp ứng nhu cầu lớn, một số cơ sở có thể nhập nguyên liệu từ những nguồn không đảm bảo, kém chất lượng. Thịt, cá, hải sản và rau củ không được kiểm dịch kỹ càng có thể chứa mầm bệnh hoặc dư lượng hóa chất độc hại.

Điều kiện vệ sinh không đảm bảo: Tại các khu du lịch, lễ hội, các quán ăn thường mang tính tạm bợ, chật chội, thiếu nước sạch để rửa tay và vệ sinh dụng cụ. Bát đũa, ly cốc có thể không được rửa sạch sẽ, tạo điều kiện cho vi khuẩn lây nhiễm chéo.

Bảo quản thực phẩm sai cách: Thời tiết nắng nóng của dịp lễ 2/9 càng làm cho thực phẩm đã chế biến dễ bị ôi thiu. Các món ăn như gỏi, nộm, đồ ăn nguội, buffet để ngoài trời quá lâu mà không được giữ lạnh hoặc hâm nóng đúng cách là những "quả bom nổ chậm" cho hệ tiêu hóa.

Thói quen ăn uống của người dân: Tâm lý nghỉ lễ thoải mái khiến nhiều người dễ dãi hơn trong việc lựa chọn quán ăn. Việc thử các món ăn đường phố, đặc sản địa phương chưa qua chế biến kỹ càng như tiết canh, gỏi cá, nem chua... cũng làm tăng nguy cơ nhiễm ký sinh trùng và vi khuẩn nguy hiểm.

Nguyên tắc 'vàng' để bảo vệ hệ tiêu hóa khi ăn ngoài dịp lễ

Để kỳ nghỉ lễ 2/9 thực sự là khoảng thời gian vui vẻ và đáng nhớ, việc chủ động phòng ngừa các rủi ro từ ăn uống là vô cùng quan trọng.

Chia sẻ về vấn đề này, PGS.TS Vũ Đức Định, nguyên giảng viên chuyên khoa tiêu hóa Học viện Quân y cho biết khi đi du lịch bạn cần tìm hiểu kỹ địa điểm du lịch và các quán ăn, lựa chọn những quán ăn được chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm. Tốt nhất hãy hỏi kinh nghiệm của những người dân địa phương về các món ăn lạ và cân nhắc về những món chưa từng ăn, tốt nhất không ăn các món gỏi sống, nên ăn chín uống sôi.

Bên cạnh lời khuyên của chuyên gia, bạn có thể áp dụng các nguyên tắc cụ thể sau:

Chủ động chuẩn bị và lựa chọn địa điểm thông minh

Để thuận tiện và đảm bảo an toàn tối đa, bạn nên chuẩn bị các thực phẩm, món ăn từ nhà kèm đồ dùng có thể hâm nóng để ăn tại chỗ nếu phù hợp.

Trường hợp phải ăn ở hàng quán, hãy chọn địa điểm đảm bảo khâu vệ sinh, quan sát kỹ quá trình nấu nướng, chế biến. Ưu tiên những nơi sạch sẽ, thoáng đãng, có khu vực chế biến riêng biệt, bàn ghế và dụng cụ ăn uống được lau dọn sạch sẽ. Một quán ăn đông khách quen có thể là dấu hiệu tốt về chất lượng, tuy nhiên, nếu quán quá đông đến mức nhân viên phục vụ không xuể, chất lượng vệ sinh có thể bị xem nhẹ.

Duy trì vệ sinh cá nhân

Bước đầu tiên để bảo vệ sức khỏe trong kỳ nghỉ lễ: Rửa tay sạch sẽ và chọn thực phẩm an toàn.

Luôn rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước sạch trong ít nhất 20 giây trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Nếu không có sẵn nước và xà phòng, hãy sử dụng dung dịch rửa tay khô có nồng độ cồn ít nhất 60%.

Thực hiện nghiêm ngặt nguyên tắc "Ăn chín, uống sôi"

Hãy chọn các món được nấu và dọn ra khi còn nóng hổi vì nhiệt độ cao sẽ tiêu diệt hầu hết các mầm bệnh. Tránh ăn món để ngoài trời quá lâu, hoặc các món bạn và gia đình bị dị ứng. Tuyệt đối hạn chế các món ăn sống, tái như gỏi, sushi, hàu sống, tiết canh.

Nếu muốn ăn rau, hãy chọn các món luộc, xào hoặc hấp. Với trái cây, nên chọn loại có vỏ dày và tự mình bóc vỏ sau khi đã rửa sạch. Tránh ăn trái cây đã được gọt vỏ và cắt sẵn.

Chỉ uống nước đã được đun sôi hoặc nước đóng chai của các thương hiệu uy tín, còn nguyên tem niêm phong. Cẩn thận với đá viên trong đồ uống vì nguồn nước làm đá có thể không đảm bảo vệ sinh.

Xử trí đúng cách khi có dấu hiệu tiêu chảy

Khi bị tiêu chảy, việc bù nước và điện giải là ưu tiên hàng đầu. Hãy uống ngay dung dịch Oresol pha đúng theo hướng dẫn. Ngoài ra, có thể uống thêm nước lọc, nước cháo muối, nước dừa tươi.

Nên ăn các thức ăn mềm, dễ tiêu hóa như cháo trắng, súp, cơm, bánh mì, chuối. Tránh các thực phẩm nhiều dầu mỡ, đồ ăn cay nóng, sữa và đồ uống có ga để không làm tình trạng nặng thêm.

Nếu tình trạng tiêu chảy không thuyên giảm sau 1-2 ngày, hoặc có các dấu hiệu nguy hiểm như sốt cao, nôn mửa liên tục, phân có lẫn máu, dấu hiệu mất nước nặng (môi khô, mắt trũng, tiểu ít), cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Bí quyết chăm sóc da cho trẻ viêm da cơ địa khi đi du lịch dịp lễ 2/9

Thực phẩm và thói quen để bảo vệ lá gan trong kỳ nghỉ lễ

Hà Nội, TP.HCM triển khai miễn phí vé buýt và tuyến metro dịp 2/9