Chiêu trò "hàng tặng kèm" và sự thật về sản phẩm giả
Ngày 13/10, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP.HCM đã khởi tố và bắt tạm giam Võ Thị Ngọc Ngân (biệt danh “Ngân 98”) để điều tra về tội "Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm" theo Điều 193 Bộ luật Hình sự.
Theo kết quả điều tra, từ năm 2021, Ngân đã hợp tác với các nhà máy tại Hà Nội để gia công loạt sản phẩm "bảo vệ sức khỏe giảm cân" mang thương hiệu Super Detox X3, X7, X1000. Dù các sản phẩm này có giấy phép lưu hành, Ngân đã sử dụng một chiêu thức tinh vi để qua mặt người tiêu dùng và cơ quan chức năng. Cụ thể, Ngân đã bán kèm một sản phẩm "tặng" mang tên "viên rau củ Collagen".
![]() |
Các sản phẩm giảm cân của Ngân 98 chứa chất cấm, gây nguy hại cho sức khỏe. Ảnh: Công an TPHCM |
Kết quả giám định của Phân viện Khoa học hình sự - Bộ Công an đã xác định:
Các sản phẩm do Ngân sản xuất, kinh doanh không đạt chỉ tiêu chất lượng như đã công bố, bị kết luận là hàng giả.
Đặc biệt, trong mẫu "viên rau củ Collagen" có chứa hai chất cấm cực kỳ nguy hiểm là Sibutramine và Phenolphthalein.
Trước đó, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cũng đã vào cuộc, xác nhận chưa từng cấp giấy xác nhận nội dung quảng cáo cho bất kỳ sản phẩm nào do Ngân 98 quảng cáo.
Hai "sát thủ" giấu mặt trong viên uống giảm cân
Các chuyên gia y tế đã phân tích rõ mức độ nguy hiểm của hai hoạt chất được tìm thấy trong sản phẩm của Ngân 98.
Sibutramine: Độc chất tương tự ma túy, tàn phá tim mạch và thần kinh
Sibutramine từng được cấp phép làm thuốc điều trị béo phì nhờ khả năng tác động lên hệ thần kinh trung ương, tạo cảm giác no và chán ăn. Tuy nhiên, chính cơ chế này lại là con dao hai lưỡi.
Tác hại nghiêm trọng: TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai, cho biết Sibutramine có cấu trúc phân tử tương tự ma túy amphetamine. Chất này làm tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim, loạn nhịp tim và tăng huyết áp đột ngột.
Lệnh cấm toàn cầu: Do những rủi ro chết người, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) và Cơ quan Y tế châu Âu (EMA) đã cấm lưu hành Sibutramine từ năm 2010. Tại Việt Nam, Cục Quản lý Dược đã đình chỉ và thu hồi toàn bộ sản phẩm chứa hoạt chất này từ tháng 4/2011.
![]() |
Ngân 98 và tang vật bị thu giữ. Ảnh: Công an TPHCM |
Bác sĩ Dương Minh Tuấn (Khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai) cảnh báo: "Người mua uống vài ngày thấy sụt cân nhanh, mất ngủ, bồn chồn, tưởng là hiệu quả nhưng thực chất đang tự đầu độc tim và não mình".
Dấu hiệu ngộ độc Sibutramine cần nhận biết ngay:
Hồi hộp, tim đập nhanh, tăng huyết áp.
Mất ngủ, lo âu, kích động, ảo giác.
Buồn nôn, đau đầu, vã mồ hôi, run tay.
Trường hợp nặng có thể dẫn đến co giật, hôn mê, tổn thương não, đột quỵ và tử vong.
Phenolphthalein: Nguy cơ ung thư và ngừng tim đột ngột
Phenolphthalein là một chất chỉ thị màu trong phòng thí nghiệm và từng được dùng làm thuốc nhuận tràng, nhưng đã bị cấm vì những nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng.
Độc tính cao: Theo Thạc sĩ, bác sĩ Đoàn Dư Mạnh (Hội Bệnh mạch máu Việt Nam), Phenolphthalein có nguy cơ gây độc tế bào, rối loạn tiêu hóa, đột biến gen và tiềm ẩn nguy cơ ung thư.
Gây rối loạn điện giải: Chất này kích thích nhu động ruột cực mạnh, gây tiêu chảy, mất nước và làm giảm nồng độ kali trong máu. Tình trạng này có thể dẫn đến rối loạn nhịp tim, yếu cơ hoặc ngừng tim đột ngột.
Suy giảm chức năng gan, thận: Sử dụng lâu dài Phenolphthalein sẽ tạo gánh nặng chuyển hóa và đào thải cho gan, thận, dẫn đến suy yếu chức năng của các cơ quan này.
Lời cảnh tỉnh cho người tiêu dùng
Vụ việc của Ngân 98 là một minh chứng điển hình cho những rủi ro trên thị trường thực phẩm chức năng, nơi những lời quảng cáo "trên mây" có thể che giấu những sản phẩm chết người. Các chuyên gia đưa ra lời khuyên:
Không có "thần dược" giảm cân: Giảm cân an toàn và bền vững phải dựa trên nguyên tắc khoa học: chế độ dinh dưỡng cân bằng và tăng cường vận động thể lực. Mức giảm cân an toàn chỉ nên ở mức 0.5 - 1 kg mỗi tuần.
Cảnh giác với quảng cáo "siêu tốc": Những lời quảng cáo "đốt mỡ thần tốc", "giảm 3-5 kg sau vài ngày" thường là dấu hiệu của sản phẩm chứa chất kích thích hoặc chất cấm.
Nói không với hàng trôi nổi: Tuyệt đối không mua các sản phẩm y tế, thực phẩm chức năng qua mạng xã hội, các kênh bán hàng không chính thức, không có hóa đơn chứng từ rõ ràng.
Tham khảo ý kiến chuyên gia: Khi có nhu cầu giảm cân, hãy tìm đến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn phương pháp phù hợp và an toàn nhất với thể trạng của mình.
Bác sĩ Tuấn nhấn mạnh: “Không có viên thuốc nào giúp ‘tan mỡ 7 ngày’ mà lại vô hại. Mỗi viên thuốc giảm cân trôi nổi đều có thể là một viên thuốc độc”. Sự việc lần này không chỉ là vấn đề về thương hiệu và sản phẩm giả, mà còn là vấn đề sinh mạng. Người tiêu dùng cần trang bị kiến thức để bảo vệ chính mình trước những cạm bẫy tinh vi trên thị trường.