Từ 1/6, hộ kinh doanh kê khai thuế ra sao để không bị vi phạm?

Kinh tế 06/06/2025 16:10 Theo dõi TH&SP trên

Từ ngày 1-6-2025, hàng chục nghìn hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm chính thức phải sử dụng hóa đơn điện tử phát hành từ máy tính tiền kết nối trực tiếp với cơ quan thuế, thay cho hình thức thuế khoán truyền thống. Đây là bước đi quan trọng nhằm minh bạch hóa nguồn thu, nhưng cũng đặt ra không ít thách thức về chuyển đổi số và tuân thủ pháp lý với khu vực kinh tế nhỏ lẻ.

Xóa bỏ thuế khoán: Bước đi tất yếu để minh bạch hóa hộ kinh doanh

Chuyển từ khoán sang kê khai: Cải cách cần thiết nhưng không dễ dàng

Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP, từ ngày 1-6, khoảng 37.000 hộ kinh doanh cá thể hoạt động trong các lĩnh vực ăn uống, khách sạn, bán lẻ, vận tải hành khách, thẩm mỹ, vui chơi giải trí… sẽ bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử phát hành từ máy tính tiền kết nối trực tiếp với cơ quan thuế. Việc áp dụng thuế khoán cố định sẽ được thay thế bằng hình thức kê khai doanh thu thực tế theo tháng hoặc quý để tính và nộp thuế tương ứng.

Ông Mai Sơn – Phó Cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính) – cho biết, tỷ suất thuế không thay đổi, nhưng hình thức kê khai đòi hỏi hộ kinh doanh phải thực hiện chế độ kế toán đầy đủ như doanh nghiệp: ghi chép sổ sách, lưu trữ hóa đơn chứng từ, quản lý dòng tiền mặt và tài khoản ngân hàng rõ ràng.

Thực tế cho thấy sự khác biệt lớn giữa hai phương thức. Ví dụ, một hộ kinh doanh ăn uống trước đây nộp thuế khoán 45 triệu đồng/năm (3,75 triệu đồng/tháng) trên doanh thu 1 tỷ đồng. Nếu chuyển sang kê khai và có doanh thu thực tế 200 triệu đồng/tháng, mức thuế phải nộp là 9 triệu đồng/tháng (tương đương 4,5%). Tuy nhiên, nếu doanh thu giảm còn 80 triệu đồng/tháng, thuế cũng giảm còn 3,6 triệu đồng/tháng. Điều này thể hiện tính linh hoạt, nhưng đồng thời tạo áp lực trong việc minh bạch hóa dòng tiền và quản trị sổ sách.

Hiện cả nước có khoảng 3,6 triệu hộ kinh doanh, đóng góp gần 26.000 tỷ đồng vào ngân sách. Trong đó, khoảng 2 triệu hộ đang áp dụng thuế khoán với mức nộp trung bình chỉ 700.000 đồng/tháng. Theo định hướng tại Nghị quyết 68-NQ/TW, hình thức thuế khoán sẽ bị xóa bỏ hoàn toàn chậm nhất vào năm 2026.

Theo cơ quan thuế, thuế khoán từng phù hợp với hộ kinh doanh nhỏ lẻ, thiếu kỹ năng quản trị. Tuy nhiên, hình thức này bộc lộ nhiều bất cập như thiếu minh bạch, không phản ánh đúng doanh thu thực tế, gây thất thu ngân sách và không khuyến khích mở rộng hoạt động. Việc chuyển đổi là tất yếu để hướng tới một hệ thống thuế công bằng, hiện đại và hội nhập.

Hộ kinh doanh cần gì để thích ứng?

Thay đổi lớn về phương thức kê khai thuế khiến nhiều hộ kinh doanh lúng túng.

Thay đổi lớn về phương thức kê khai thuế khiến nhiều hộ kinh doanh lúng túng. Phần lớn chưa quen ghi chép sổ sách, không sử dụng phần mềm kế toán và chưa nắm rõ quy định về hóa đơn điện tử. Điều này đặc biệt đáng lo ngại với nhóm hộ có doanh thu dưới 1 tỷ đồng – vốn thiếu tư duy quản trị và chưa sẵn sàng cho số hóa.

Ông Nguyễn Văn Thân – Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa – đề xuất Nhà nước nên phát triển phần mềm kế toán miễn phí để hộ kinh doanh có thể dễ dàng kê khai, lưu trữ chứng từ và nộp thuế. Đồng thời, cần tổ chức các lớp tập huấn miễn phí về kế toán, tài chính, và chuyển đổi số tại các địa phương.

Về phía cơ quan thuế, bà Nguyễn Thị Thu – Trưởng ban Nghiệp vụ thuế (Cục Thuế) – cho biết ngành thuế đang nghiên cứu sửa đổi chính sách theo hướng thu hẹp dần khoảng cách giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp. Cụ thể, xem xét điều chỉnh Luật Thuế thu nhập cá nhân, nâng ngưỡng doanh thu miễn thuế VAT và TNCN, giảm áp lực cho các hộ kinh doanh nhỏ và siêu nhỏ.

Ngành thuế cũng đang cải tiến quy trình kê khai – nộp thuế theo hướng đơn giản, giảm tối thiểu 30% chi phí tuân thủ cho người nộp thuế. Đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, xây dựng mạng lưới hỗ trợ – tư vấn, đảm bảo quá trình chuyển đổi diễn ra thuận lợi và công bằng.

Chuyên gia thuế Trần Thị Cẩm Hồng – Giám đốc Công ty Tư vấn VIFATAX – cảnh báo, nhiều hộ kinh doanh hiện vẫn nhầm lẫn khi xuất hóa đơn. Theo quy định, hóa đơn điện tử phải được lập đúng thời điểm bán hàng, ghi đúng thông tin người mua hoặc “khách vãng lai”, gửi qua email, tin nhắn hoặc mã QR. Hộ kinh doanh không được thu thêm phần thuế ngoài giá niêm yết – các khoản thuế VAT, TNCN phải được gộp trong giá bán, và người bán có nghĩa vụ tự kê khai – nộp thuế.

Về hiện tượng một số hộ treo biển “chỉ nhận tiền mặt”, bà Hồng cho rằng tuy không vi phạm trực tiếp nhưng là dấu hiệu né thuế. Cơ quan thuế có thể đối chiếu thông tin dòng tiền trong tài khoản, hóa đơn đầu vào và số lượng giao dịch thực tế để xác định doanh thu thật. Giao dịch hoàn toàn bằng tiền mặt dễ khiến hộ kinh doanh bị kiểm tra, xử lý nếu có dấu hiệu gian lận thuế.

Việc xóa bỏ thuế khoán không đơn thuần là điều chỉnh kỹ thuật thu thuế mà là một bước cải cách căn bản trong tư duy quản lý và phương thức vận hành của hộ kinh doanh. Đây là cơ hội quan trọng để chuẩn hóa, minh bạch và hiện đại hóa khu vực kinh tế cá thể – vốn chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế. Tuy nhiên, để chuyển đổi diễn ra suôn sẻ và hiệu quả, cần có hệ thống hỗ trợ đồng bộ từ chính sách pháp luật, công nghệ số, đến đào tạo – tư vấn để đảm bảo mọi hộ kinh doanh đều có thể thích ứng và phát triển bền vững trong môi trường kinh doanh mới.

Xóa bỏ thuế khoán: Bước đi tất yếu để minh bạch hóa hộ kinh doanh

Minh Anh

Tags:

Cùng chuyên mục

Đề xuất thuế mới cho bất động sản: Người bán lỗ có phải nộp thuế?

Xuất khẩu sầu riêng phục hồi: Bài học từ kiểm soát chất lượng tận gốc

Thương mại điện tử xuyên biên giới: Đòn bẩy cho xuất khẩu bền vững

Tăng mức giảm trừ gia cảnh: Người nộp thuế có thể được trừ đến 15,5 triệu đồng/tháng

Đề xuất đánh thuế 20% trên chênh lệch chuyển nhượng bất động sản: Hướng đến minh bạch và chống thất thu

Chanh dây Việt Nam hướng đến mục tiêu tỷ đô

Từ chiến lược đến thị trường: Gạo Việt vươn tầm toàn cầu

Rau quả Việt loay hoay trong bài toán đầu ra

Ngành gỗ Việt Nam 2025: Kiên cường vượt sóng, bền bỉ vươn xa

Doanh nghiệp rau quả sắp được tháo gỡ vướng mắc xuất khẩu sang châu Âu

Tăng trưởng GDP lập đỉnh, vì sao người dân vẫn “thắt lưng buộc bụng”?

Cà phê Việt Nam nửa năm thu về 5,4 tỷ USD: Đà tăng mạnh chưa dừng lại

Tin khác

Quản lý số sê-ri vàng miếng: Bước đi cần thiết để minh bạch hóa thị trường vàng

Việc bắt buộc ghi nhận số sê-ri vàng miếng trên chứng từ giao dịch được đánh giá là một biện pháp đột phá nhằm tăng cường minh bạch, ngăn chặn rủi ro và tiến tới một thị trường vàng an toàn, hiện đại và bền vững. Tuy nhiên, để chính sách đi vào thực tiễn, cần có giải pháp kỹ thuật đồng bộ và lộ trình phù hợp.

Xuất khẩu khởi sắc: Hàng Việt vươn tầm thế giới

6 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu Việt Nam đạt gần 220 tỷ USD, tăng 14,4% so với cùng kỳ. Đây là tín hiệu phục hồi mạnh mẽ, khẳng định nỗ lực của doanh nghiệp, nông dân và công nhân trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đưa hàng Việt vươn xa hơn trên bản đồ thế giới.

Cá tra Việt đang thắng thế tại Brazil

Với lợi thế giá thành và chất lượng ổn định, cá tra Việt Nam đang mở rộng thị phần tại Brazil – thị trường đầy tiềm năng ở Nam Mỹ, mở ra cơ hội lớn cho ngành thủy sản trong bối cảnh nhiều thị trường truyền thống đang chững lại.

Ách tắc thanh long, ớt, đậu bắp: Khi giấy phép trở thành “nút thắt” xuất khẩu

Từ đầu tháng 7 đến nay, hàng loạt lô hàng thanh long, ớt, đậu bắp xuất khẩu sang châu Âu bị ách tắc tại TP.HCM do vướng thủ tục cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Nguyên nhân xuất phát từ sự thay đổi trong phân cấp quản lý theo Thông tư mới, khiến doanh nghiệp thấp thỏm vì nguy cơ chậm giao hàng, ảnh hưởng đến uy tín và hợp đồng.

Từ 1/8, tự động thu thuế VAT với hàng nhập khẩu dưới 1 triệu đồng qua chuyển phát nhanh

Bắt đầu từ ngày 1/8, cơ quan hải quan sẽ triển khai quy trình tự động thu thuế giá trị gia tăng (VAT) với hàng hóa nhập khẩu có giá trị dưới 1 triệu đồng qua dịch vụ chuyển phát nhanh. Động thái này nhằm hiện đại hóa quản lý thuế, khắc phục bất cập trong phương thức thu thủ công sau khi chính sách miễn thuế bị bãi bỏ.

Tăng trưởng nội địa từ tiêu dùng số thông minh

Ngành hàng tiêu dùng nhanh đang giữ vai trò ngày càng quan trọng trong ổn định xã hội và thúc đẩy tiêu dùng nội địa. Để phát triển bền vững, các doanh nghiệp phải chuyển đổi theo hướng công nghệ và tích hợp đa nền tảng nhằm thích ứng thị trường số.

Biến thử thách thành cơ hội: Gỗ Việt vượt sóng lớn, vươn xa

Dù chịu áp lực từ chính sách thuế mới của Hoa Kỳ và hàng loạt rào cản kỹ thuật, ngành gỗ Việt Nam vẫn duy trì thặng dư thương mại 6,69 tỷ USD trong 6 tháng đầu năm 2025, tăng 6,7% so với cùng kỳ năm trước. Xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ tiếp tục là điểm sáng của ngành nông nghiệp Việt Nam, nhờ chủ động ứng phó, đa dạng hóa thị trường và đẩy mạnh xây dựng hệ sinh thái nội địa bền vững.

Đề xuất giảm thuế xăng dầu đến hết 2026: Cơ hội và thách thức

Bộ Tài chính đề xuất tiếp tục giảm một nửa thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu đến hết năm 2026 nhằm góp phần bình ổn giá nhiên liệu trong nước, hỗ trợ tăng trưởng và doanh nghiệp vận tải. Tuy nhiên, chính sách này cũng đặt ra thách thức không nhỏ với ngân sách, khi mức giảm thu dự kiến lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng mỗi năm.

Chuỗi cung ứng minh bạch: Nền tảng cho kinh tế số

Minh bạch chuỗi cung ứng không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh, mà còn góp phần hình thành nền tảng dữ liệu đồng bộ – yếu tố cốt lõi để phát triển kinh tế số hiệu quả, tạo lợi thế bền vững trong môi trường thương mại toàn cầu nhiều biến động.

Mã số vùng trồng là “hộ chiếu” của sầu riêng xuất khẩu

Sầu riêng Việt Nam đang bước vào giai đoạn tái cấu trúc quan trọng. Theo các chuyên gia, việc chuẩn hóa mã số vùng trồng, số hóa quy trình truy xuất và chủ động kiểm định chất lượng chính là ba chìa khóa then chốt giúp ngành hàng giữ vững thị phần và nâng tầm xuất khẩu.

Xuất khẩu hàng hóa: Tăng tốc về đích, củng cố nền tảng

Xuất khẩu hàng hóa tăng tốc trong 6 tháng đầu năm 2025 nhờ giá cả phục hồi và đơn hàng dồi dào. Tuy nhiên, để phát triển bền vững, Việt Nam cần giảm phụ thuộc, tăng nội địa hóa và mở rộng thị trường theo hướng chủ động, bài bản hơn.

Xuất khẩu điều tăng tốc nhờ đòn bẩy chất lượng

Với giá xuất khẩu bình quân tăng gần 24%, ngành điều Việt Nam đang tái lập đà tăng trưởng nhờ chiến lược nâng cấp sản phẩm, mở rộng thị trường cao cấp và đáp ứng tiêu chuẩn bền vững – hướng tới mục tiêu kim ngạch 4,5 tỷ USD trong năm 2025.

Đa dạng hóa thị trường và phân khúc: Lối đi chiến lược cho nông thủy sản Việt Nam

Trong bối cảnh thương mại toàn cầu nhiều biến động, chiến lược đa dạng hóa thị trường và phân khúc sản phẩm đang trở thành “chìa khóa vàng” giúp nông thủy sản Việt Nam duy trì đà tăng trưởng ấn tượng. Không chỉ mở rộng địa bàn xuất khẩu sang những thị trường ngách như Lithuania, châu Phi hay khu vực Halal, các doanh nghiệp Việt còn chú trọng vào nâng cao giá trị sản phẩm thông qua chế biến sâu, mở ra một kỷ nguyên xuất khẩu bền vững.

Phát triển thị trường mới cho rau quả Việt

Thị trường truyền thống thu hẹp tạo ra sức ép ngắn hạn, song cũng mở ra dư địa phát triển dài hạn tại các thị trường chất lượng cao như EU, Nhật Bản, Hàn Quốc. Đầu tư đồng bộ từ sản xuất đến thương mại là điều kiện tiên quyết để rau quả Việt bứt phá.

Tăng giá trị xuất khẩu nhờ chế biến sâu trái cây

Tập trung vào chế biến sâu và công nghệ bảo quản hiện đại là hướng đi tất yếu giúp ngành trái cây Việt Nam nâng cao giá trị xuất khẩu, giảm áp lực mùa vụ và đáp ứng các tiêu chuẩn ngày càng khắt khe từ các thị trường lớn như Trung Quốc, Nhật Bản hay EU.

Việt Nam chính thức áp thuế chống bán phá giá với thép cán nóng từ Trung Quốc

Bộ Công Thương quyết định áp dụng thuế chống bán phá giá chính thức đối với một số sản phẩm thép cán nóng xuất xứ từ Trung Quốc, chấm dứt điều tra với hàng nhập từ Ấn Độ. Mức thuế áp dụng từ 6/7/2025, kéo dài 5 năm nhằm bảo vệ ngành sản xuất trong nước.

Cục Thống kê dự báo tác động thuế đối ứng từ Hoa Kỳ đến GDP Việt Nam

Trước nguy cơ Hoa Kỳ tăng thuế đối ứng với hàng hóa Việt Nam, Cục Thống kê đưa ra ba kịch bản đánh giá tác động đến tăng trưởng GDP. Trong kịch bản cao nhất, mức thuế 20% có thể khiến GDP giảm tới 0,2 điểm phần trăm – nếu người tiêu dùng Hoa Kỳ phản ứng mạnh với giá cả.

GDP quý II/2025 tăng mạnh 7,96%: Kinh tế Việt Nam tiếp đà bứt phá

Theo báo cáo mới nhất của Cục Thống kê công bố sáng 5/7, GDP 6 tháng đầu năm 2025 tăng 7,52% – mức tăng cao nhất kể từ năm 2011. Tăng trưởng đồng đều ở cả ba khu vực nông nghiệp, công nghiệp – xây dựng và dịch vụ, cộng hưởng với dòng vốn FDI, nội lực doanh nghiệp phục hồi mạnh mẽ, đang tạo đà vững chắc cho kinh tế Việt Nam vươn lên.

Tăng trưởng xuất khẩu hé mở nhiều cơ hội mới

Xuất khẩu hàng hóa nửa đầu năm 2025 tăng mạnh, phản ánh xu hướng phục hồi tích cực. Tận dụng hiệu quả các FTA, Việt Nam có nhiều cơ hội mở rộng thị trường, nâng cao giá trị sản phẩm và khẳng định vị thế thương hiệu trên thương trường quốc tế.

Cơ hội cho hàng Việt ra thế giới

Thông tin từ Mỹ về khả năng giảm thuế nhập khẩu với hàng Việt mở ra nhiều kỳ vọng mới. Tuy nhiên, để tận dụng cơ hội này một cách bền vững, doanh nghiệp cần chủ động tái cấu trúc, minh bạch hóa chuỗi cung ứng và xuất xứ hàng hóa.

Thứ trưởng Bộ Công Thương: Bán hàng livestream, online sẽ có luật quản lý riêng

Nghị định 117/2025 có hiệu lực từ ngày 1-7 không chỉ đánh dấu bước chuyển lớn trong công tác quản lý thuế đối với thương mại điện tử mà còn mở ra hướng hoàn thiện khung pháp lý đối với các hình thức kinh doanh mới như bán hàng livestream, online. Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân, trong thời gian tới, Bộ sẽ đề xuất xây dựng Luật Thương mại điện tử nhằm tạo hành lang pháp lý rõ ràng, minh bạch và công bằng cho người bán hàng trên nền tảng số.

Tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm 2025: Tiệm cận mục tiêu, cao nhất gần 20 năm

Bộ trưởng Bộ Tài chính báo cáo kết quả kinh tế 6 tháng đầu năm với nhiều chỉ số vượt kỳ vọng, tạo tiền đề vững chắc cho tăng trưởng bền vững trong thời gian tới.

Chuyên gia nói gì về việc Mỹ “giảm đáng kể thuế quan” với hàng hóa Việt Nam?

Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ giảm đáng kể thuế đối ứng với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam. Mặc dù chưa có con số cụ thể được công bố, các chuyên gia kinh tế cho rằng đây là một tín hiệu tích cực, là “deal tốt” cho xuất khẩu và đầu tư, đồng thời có thể thúc đẩy nội lực sản xuất trong nước nếu được thực thi hợp lý.

Chi tiết các đối tượng không chịu thuế VAT trong Nghị định 181/2025/NĐ-CP

Ngày 1/7/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 181/2025/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng (VAT). Nghị định này không chỉ làm rõ các quy định về người nộp thuế, phương pháp tính thuế, hoàn thuế, mà còn hướng dẫn cụ thể các trường hợp hàng hóa, dịch vụ không thuộc diện chịu thuế giá trị gia tăng.

Hóa đơn điện tử và bài toán địa chỉ sau sáp nhập

Từ ngày 1/7/2025, nhiều doanh nghiệp lúng túng giữa hai địa chỉ hành chính trên hóa đơn. Nắm rõ hướng dẫn pháp lý và chủ động đồng bộ hệ thống là chìa khóa giúp doanh nghiệp duy trì tính minh bạch và vận hành ổn định.

Xuất hóa đơn điện tử từ 1/7: Ghi địa chỉ mới hay giữ theo giấy đăng ký kinh doanh?

Từ ngày 1/7/2025, địa giới hành chính mới được cập nhật trên toàn quốc. Hóa đơn điện tử sẽ ghi địa chỉ theo danh mục địa bàn hành chính sau sáp nhập, dù giấy đăng ký kinh doanh vẫn thể hiện địa chỉ cũ. Người nộp thuế không bắt buộc thay đổi thông tin ngay.

Từ 1/7: Loạt chính sách thuế mới áp dụng, tác động trực tiếp đến kinh doanh và tiêu dùng

Từ hôm nay (1/7), nhiều chính sách thuế mới bắt đầu được triển khai trên toàn quốc với những thay đổi đáng chú ý: sử dụng số định danh cá nhân thay cho mã số thuế, điều kiện khấu trừ thuế giá trị gia tăng siết chặt hơn, sàn thương mại điện tử phải kê khai – nộp thuế thay người bán, tiếp tục giảm thuế VAT đến hết năm 2026 và phân quyền mạnh mẽ trong quản lý thuế. Những chính sách này hứa hẹn tác động sâu rộng tới cá nhân kinh doanh và doanh nghiệp ở nhiều lĩnh vực.

Xem thêm