 |
| Giá gạo Việt Nam trở lại đỉnh sau 6 tháng mất “ngôi vương”. |
Sự bứt phá ngoạn mục
Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), giá gạo xuất khẩu của Việt Nam trong những ngày đầu tháng 8/2024 đã có sự bứt phá ngoạn mục.
Đáng chú ý, trong khi giá gạo các loại của Thái Lan và Pakistan xu hướng giảm mạnh thì Việt Nam lại “ngược dòng” tăng. Cụ thể, chốt phiên giao dịch ngày 12/8, giá gạo xuất khẩu loại 5% tấm của Việt Nam đã tăng 8 USD/tấn, lên mức 570 USD/tấn; trong khi đó gạo cùng phẩm cấp của Thái Lan giảm 4 USD/tấn, xuống còn 561 USD/tấn; tương tự gạo cùng phẩm cấp của Pakistan giảm 7 USD/tấn, xuống 548 USD/tấn.
Theo VFA, dù đã tăng trở lại song mức giá này vẫn thấp hơn 70 USD/tấn so với mức đỉnh của năm 2023 là 640 USD/tấn. Tuy nhiên, dữ liệu từ VFA cũng cho thấy, việc tăng giá liên tục trong tháng Tám đã giúp gạo Việt giành lại ngôi vương xuất khẩu, đồng thời bỏ cách Thái Lan 9 USD/ tấn và Pakistan là 22 USD/tấn.
Lý giải nguyên nhân giá gạo tăng trong thời gian gần đây, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu cho biết, do các quốc gia nhập khẩu truyền thống của Việt Nam là Philippines, Indonesia… vẫn tiếp tục tăng nhập khẩu trong năm 2024.
Trong đó, với Philippines, FAO dự báo lượng gạo nhập khẩu năm 2024 của nước này vào khoảng 4,1 triệu tấn, tăng khoảng 6% so với cùng kỳ năm trước. Và theo dữ liệu từ Cục Thực vật và Công nghiệp (BPI), tính đến ngày 31/7, Philippines đã nhập khẩu 2,44 triệu tấn gạo. Việc tăng nhập của nước này nhằm giữ ổn định giá gạo trong nước bởi giá gạo nội địa ở Philippines đã tăng mạnh từ tháng 2/2023 đến tháng 4/2024 do giá quốc tế tăng cao và các lo ngại về tác động của El Nino. Mặc dù tháng 5-6/2024 giá đã ổn định hơn nhưng vẫn cao hơn mức cùng kỳ năm ngoái.
Tương tự, Indonesia vẫn đang gia tăng nhập khẩu gạo cho nhu cầu của người dân trong nước khi một số gia đình tại nước này đang chuyển sang dùng mì ăn liền để ứng phó với giá gạo cao. Theo đó từ đầu năm 2024 đến tháng 7/2024, Cơ quan hậu cần quốc gia Indonesia (Bulog) đã nhập khẩu 2,5 triệu tấn gạo trong số 3,6 triệu tấn được phép nhập khẩu trong năm. Các nguồn nhập khẩu gạo chính của Indonesia đến từ Thái Lan (41%), Việt Nam (28%), Pakistan (17%) và Myanmar (11%). Lần công bố nhập gần đây nhất của Indonesia là vào cuối tháng 7/2024 và Việt Nam đã trúng thầu 185.000 tấn gạo trắng 5% tấm.
Ngoài 2 quốc gia trên, Nhật Bản gần đây cũng đã công bố sẽ nhập khẩu 21.000 tấn gạo; còn ở Trung Quốc, do nhiệt độ cao trên 40°C, đặc biệt là ở các tỉnh nội địa như Hồ Bắc, Hồ Nam và Chiết Giang, cũng đang đe dọa mùa vụ của người dân nước này…
Những yếu tố nói trên được cho là nguyên nhân khiến thị trường gạo thế giới sẽ tiếp tục giữ giá cao trong những tháng tới và gạo xuất khẩu từ Việt Nam sẽ tiếp tục hưởng lợi.
Dự báo xuất khẩu gạo năm 2024 vượt mức 5 tỷ USD
 |
| Xuất khẩu gạo của Việt Nam năm 2024 dự báo sẽ vượt con số 5 tỷ USD. |
Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong 7 tháng năm 2024, Việt Nam đã xuất khẩu được trên 5,1 triệu tấn gạo, với kim ngạch đạt 3,2 tỷ USD, tăng 25% về lượng và 5,8% về giá trị so với cùng kỳ năm 2023.
Điều đáng nói là giá gạo xuất khẩu bình quân 7 tháng đầu năm nay tăng cao vượt trội so với cùng kỳ năm ngoái. Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cho hay, giá xuất khẩu gạo trung bình của Việt Nam hơn 6 tháng qua có mức cao kỷ lục: 636 USD/tấn, tăng 18% so với mức giá bình quân 538 USD/tấn của 6 tháng đầu năm 2023. Chẳng hạn, có thời điểm giá gạo xuất khẩu của Việt Nam sang Brunei lên tới 959 USD/tấn, sang Mỹ đạt 868 USD/tấn, Hà Lan đạt 857 USD/tấn, Ukraine đạt 847 USD/tấn, Iraq đạt 836 USD/tấn, Thổ Nhĩ Kỳ đạt 831 USD/tấn...
Theo VFA, nhu cầu nhập khẩu từ các khách hàng truyền thống của Việt Nam như Philippines, Indonesia, Trung Quốc, Ghana, Malaysia, Singapore... ở mức cao và tăng lên. Ngoài ra, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo cũng đang tích cực mở rộng sang các thị trường mới như Trung Đông, châu Phi, Nam Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản...
Đáng chú ý, gạo Việt Nam được đánh giá có chất lượng hàng đầu thế giới. Chẳng hạn gạo ST25 đã liên tiếp 2 lần được vinh danh “Gạo ngon nhất thế giới”. Trong các tháng đầu năm nay, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam cũng cao nhất thế giới, vượt qua cả Thái Lan, Pakistan và Ấn Độ.
Ông Nguyễn Anh Sơn - Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu – Bộ Công Thương cho biết, trong 30 năm trở lại đây, nền nông nghiệp của chúng ta đã thể hiện vai trò, vị thế to lớn đối với phát triển kinh tế và ổn định chính trị xã hội, tạo sinh kế cho trên 60% dân số sinh sống ở khu vực nông thôn và đóng góp gần 12% GDP của quốc gia (năm 2023).
Ông Phạm Thái Bình - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An chia sẻ thêm, 5 năm trở lại đây, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kết hợp với các tỉnh thành và nông dân, doanh nghiệp đã thay đổi hoàn toàn cơ cấu về nâng cao chất lượng gạo lên. Nhờ đó, gạo Việt Nam giá cao nhưng các quốc gia vẫn chấp nhận.
Theo dự báo, thế giới sẽ thiếu hụt 7 triệu tấn gạo trong năm nay. Một số nước hạn chế xuất khẩu, trong khi một số quốc gia lại tăng cường nhập gạo để dự trữ. Điều này tạo ra cơ hội cho các nước xuất khẩu gạo, trong đó có Việt Nam.
Các chuyên gia cũng cho rằng, xu hướng thị trường từ nay đến cuối năm, giá gạo Việt Nam khó có thể xuống sâu hơn, kể cả Ấn Độ quay lại xuất khẩu. Bởi nhu cầu tại nhiều thị trường vẫn đang tăng. Vì vậy, xuất khẩu gạo của Việt Nam năm 2024 dự báo sẽ vượt con số 5 tỷ USD.
