Theo Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), ngành tôm Việt xuất khẩu trong 5 tháng đầu năm 2020 đã có tín hiệu tích cực khi đạt giá trị kim ngạch 1,2 tỷ USD, tăng nhẹ 2,3% so với cùng kỳ.
Trong cơ cấu tôm xuất khẩu 5 tháng đầu năm nay, tôm chân trắng chiếm 69,5% tổng xuất khẩu tôm của Việt Nam, tôm sú chiếm 19,2%, còn lại là tôm biển. Tổng giá trị xuất khẩu tôm chân trắng tăng 8% trong khi xuất khẩu tôm sú giảm 16%.
Xuất khẩu tôm chân trắng chế biến (mã HS 16) và tôm chân trắng sống/tươi/đông lạnh (mã HS 03) tăng lần lượt 13% và 5%. xuất khẩu tôm sú chế biến khác (HS16) tăng 18% trong khi xuất khẩu tôm sú sống/tươi/đông lạnh (HS03) giảm 19%.
Xuất khẩu tôm biển khô (HS 03) tăng mạnh nhất 109%. Trong thời điểm xảy ra dịch COVID-19, xuất khẩu tôm chân trắng có giá hợp lý tăng tốt hơn tôm sú, các sản phẩm tôm đã qua chế biến được tiêu thụ nhiều hơn so với sản phẩm tươi/sống/đông lạnh.
Ngành tôm Việt xuất khẩu trong 5 tháng đầu năm 2020 đã có tín hiệu tích cực
Về cơ cấu thị trường, VASEP cho biết, hiện top những thị trường nhập khẩu tôm chính của Việt Nam là Nhật Bản, EU, Hàn Quốc, Trung Quốc, Mỹ… Tuy nhiên, xuất khẩu tôm sang Nhật Bản, EU, Hàn Quốc 5 tháng đầu năm nay có chiều hướng chậm, riêng thị trường Mỹ, Trung Quốc và Anh đã ghi nhận mức tăng trưởng tích cực và được dự báo sẽ giữ mức khả quan này trong các tháng tới.
Tháng 5, xuất khẩu tôm sang Nhật Bản giảm 19,5% tuy nhiên nhờ tăng trưởng trong những tháng trước đó, nên xuất khẩu tôm sang thị trường này trong 5 tháng đầu năm đạt 225,6 triệu USD, tăng 3,2% so với cùng kỳ năm ngoái.
Xuất khẩu tôm sang EU trong tháng 5 giảm 5% nhưng xuất khẩu sang 2 thị trường đơn lẻ trong khối là Hà Lan và Đức lại tăng trưởng tốt lần lượt là 18,5% và 14,5%. Lũy kế 5 tháng đầu năm, xuất khẩu sang EU đạt 162,2 triệu USD, giảm 7% so với cùng kỳ năm ngoái.
Xuất khẩu tôm Việt Nam sang Mỹ ghi nhận mức tăng trưởng tốt trong tháng 5 với 65,8 triệu USD, tăng 29,5% so với tháng 5/2019.
5 tháng đầu năm 2020, xuất khẩu tôm sang Mỹ đạt 224,5 triệu USD, tăng 20,4% so với cùng kỳ năm 2019. Mặc dù dịch COVID-19, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Mỹ tăng trưởng dương liên tục trong cả 5 tháng đầu của năm 2020.
Sau khi giảm trong 3 tháng đầu năm, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Trung Quốc đã phục hồi trở lại trong tháng 4 và 5. Xuất khẩu tôm sang Trung Quốc trong tháng 5 đạt 60,3 triệu USD, tăng 3,9% so với tháng 5/2019.
Lũy kế 5 tháng đầu năm, xuất khẩu tôm sang thị trường này đạt trên 169 triệu USD, giảm 9,5% so với cùng kỳ năm ngoái.
Một điểm đáng mừng là giá tôm Việt Nam được dự đoán sẽ tốt trong đầu quý 3 năm nay do tồn kho tại các thị trường chính như Nhật Bản, Mỹ và EU không cao như những tháng trước đó. Nguồn cung nguyên liệu tại Trung Quốc dự báo giảm do ảnh hưởng của virus DIV1. Tại Ấn Độ, lệnh phong tỏa kéo dài tới tháng 5, khiến người nuôi ngần ngại thả nuôi, chuỗi nguồn cung bị xáo trộn. Dịch Covid-19 cũng ảnh hưởng tới nguồn cung tôm nguyên liệu tại Ecuador, Indonesia và Thái Lan. Trong khi đó, tại Việt Nam, người nuôi tôm vẫn chủ động thả nuôi nên doanh nghiệp không phải lo ngại về vấn đề thiếu nguyên liệu.
Tình hình dự kiến tăng trưởng tốt bởi nhu cầu tại các thị trường như Mỹ, Trung Quốc… vẫn cần thủy sản
Nhận định về triển vọng xuất khẩu tôm của Việt Nam trong các tháng tới, đại diện VASEP cho biết, tình hình dự kiến tăng trưởng tốt bởi nhu cầu tại các thị trường như Mỹ, Trung Quốc… vẫn cần thủy sản.
Cũng theo VASEP, mặc dù có nhiều tín hiệu tích cực, tuy nhiên xuất khẩu tôm Việt Nam vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức kể cả thị trường nhập khẩu hay trong nội tại ngành. Do vậy, các doanh nghiệp cần tập trung xây dựng các liên kết chuỗi từ khâu nuôi trồng nguyên liệu đến chế biến, nhằm kiểm soát vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm cũng như nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường…
TS. Hồ Quốc Lực - Chủ tịch HĐQT FIMEX Việt Nam cho rằng, doanh nghiệp phải bảo đảm chất lượng tôm tốt, đồng đều; làm đúng tất cả điều khoản các hợp đồng đã ký kết như thời gian giao hàng, cơ cấu lô hàng, mẫu mã bao bì, hậu mãi… Song song đó cố gắng gia tăng quy mô vốn quy mô kinh doanh để đủ tiềm lực tài chính đẩy mạnh marketing và khuyến mại nhằm thu hút khách hàng tiêu thụ sản phẩm.
Về mặt chính sách, Chính phủ phải có giải pháp mạnh mẽ tích tụ ruộng đất, giảm hạn điền; chính quyền các địa phương phải có nhiều dự án kêu gọi đầu tư tổ chức nuôi tôm quy mô trang trại, có chuẩn chất lượng quốc tế; đồng thời quan tâm đầu tư cơ sở hạ tầng như điện, thủy lợi, lộ giao thông; có chương trình gia hóa tôm bố mẹ kháng bệnh… Tất cả để có nguồn tôm sạch, chất lượng tốt và giá cả cạnh tranh.
Minh Nhật
