Trung tâm Chứng khoán SSI - SSI Research vừa có báo cáo đánh giá triển vọng về ngành ngân hàng trong nửa cuối năm. Báo cáo nhận định tăng trưởng tín dụng chậm lại trong nửa cuối năm và thanh khoản tiếp tục dồi dào.
Cuối tháng 7, tổng tín dụng tăng 3,7%, so với mức 3,65% trong 6 tháng đầu năm và bằng một nửa cùng kỳ năm trước (khoảng 7,5%). SSI Research ước tính tăng trưởng tín dụng năm 2020 sẽ trong khoảng 7,5- 8,5%, thấp hơn mục tiêu tăng trưởng tín dụng ban đầu của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) là 11-14%.
Nhu cầu tín dụng có thể tiếp tục suy yếu do cả nước hiện đối mặt với làn sóng Covid-19 thứ hai trong khi các ngân hàng có thể sẽ không hạ tiêu chí cấp tín dụng. Cho vay khách hàng doanh nghiệp lớn và trái phiếu doanh nghiệp có thể tiếp tục là động lực chính cho tăng trưởng tín dụng, mảng bán lẻ sẽ không mạnh như trước.
SSI Research nhận định tăng trưởng huy động tiếp tục mạnh, tạo thanh khoản dồi dào cho ngành ngân hàng nửa cuối năm 2020. Tác động của việc giảm lãi suất huy động sẽ phản ánh rõ hơn trong 6 tháng cuối năm 2020.
Đến cuối tháng 7, các ngân hàng niêm yết đã giảm lãi suất huy động 90-210 điểm cơ bản. Mức giảm lớn nhất thuộc về lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng (là lãi suất tham chiếu cho lãi suất cho vay dài hạn) đã được thực hiện từ tháng 6 và tháng 7.
SSI Research ước tính lãi suất huy động tiếp tục giảm trong 5 tháng qua khoảng 50 điểm cơ bản đối với kỳ hạn trên 6 tháng và 70 điểm cơ bản đối với kỳ hạn dưới 6 tháng. Động thái này là do nhu cầu tín dụng yếu, cũng như quyết định gần đây của NHNN về việc nới rộng thời gian áp dụng mức trần 40% về tỷ lệ vốn ngắn hạn dùng cho vay trung và dài hạn thêm một năm nữa đến hết ngày 30/9/2021.
Trung tâm Phân tích cũng nhận định nợ tái cơ cấu tăng sẽ làm NIM giảm hơn. SSI Research ước tính nợ xấu và nợ vay tái cơ cấu sẽ tăng nhanh vào cuối năm. Dựa trên ước tính của NHNN vào quý I, khoảng 2 triệu tỷ đồng dư nợ cho vay, chiếm 23% tổng tín dụng, chịu ảnh hưởng bất lợi bởi đại dịch.
Khi đại dịch kéo dài, số lượng khách hàng gặp khó khăn về dòng tiền sẽ tiếp tục tăng lên. Các ngân hàng sẽ phải đưa các khoản vay vào danh sách tái cơ cấu, hoặc phân loại lại thành nợ xấu. Do đó, thu nhập lãi mất đi liên quan đến nợ tái cơ cấu và nợ xấu có thể ở mức đáng kể hơn. Hơn nữa, một phần thu nhập lãi được ghi nhận trong 6 tháng có thể sẽ được thoái thu do khoản nợ này bị hạ xếp loại.
Những tác động tiêu cực của việc giảm lãi suất và miễn lãi sẽ kéo dài trong suốt nửa cuối năm 2020, lâu hơn giai đoạn nửa đầu năm. Do đó, SSI Research ước tính NIM sẽ giảm thêm 60 điểm cơ bản trong nửa cuối 2020 nếu lo ngại thành hiện thực.
Bên cạnh đó, SSI Research cùng cho rằng trích lập dự phòng sẽ làm giảm thêm lợi nhuận. Báo cáo ước tính các ngân hàng sẽ đẩy nhanh việc trích lập dự phòng cho nợ xấu mới và nợ tái cơ cấu, dù thời hạn của Thông tư 01 có thể được kéo dài để trì hoãn thời gian ghi nhận nợ xấu.
Lợi nhuận trước thuế trong nửa cuối năm ước tính giảm 22,1%, do thu nhập hoạt động (TOI) giảm 4% so với cùng kỳ năm trước và chi phí dự phòng, tăng 48%. Tổng lợi nhuận trước thuế giảm là do lợi nhuận trước thuế của các ngân hàng quốc doanh (Vietcombank, BIDV và VietinBank) ước tính giảm 36% (chủ yếu do chi phí dự phòng tăng 59% trong nửa cuối năm 2020).
Ngọc Hà
