Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Đạo đức cách mạng không phải từ trên trời sa xuống, nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hằng ngày mà phát triển và củng cố, cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong” (1). Xuất phát từ những giá trị truyền thống yêu nước của dân tộc ta, Người đã luôn quan tâm tới vấn đề đạo đức và giáo dục đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên. Đức và tài là yêu cầu cần có của người cán bộ, đảng viên, có mối quan hệ mật thiết với nhau trong đó phải lấy đức làm gốc, đạo đức phải được thể hiện trên tất cả mọi mặt của đời sống xã hội. Từ thực tiễn quá trình phát triển của xã hội, cùng với quan điểm về chuẩn mực đạo đức mà Chủ tịch Hồ Chí Minh yêu cầu đối với đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và đảng viên với các tiêu chí (4 tiêu chí: Trung với nước, hiếu với dân; cần, kiệm, liêm chính, chí công vô tư; thương yêu con người; tinh thần quốc tế thủy chung trong sáng) nhằm xây dựng những chuẩn mực đạo đức cách mạng. Kế thừa quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng Cộng sản Việt Nam trong suốt quá trình hình thành và phát triển luôn quan tâm tới những chuẩn mực đạo đức mà đội ngũ cán bộ, đảng viên cần phải có, quá trình xây dựng và chỉnh đốn Đảng, xây dựng chuẩn mực đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ, đảng viên càng cần phải cụ thể hóa để mỗi cán bộ, đảng viên áp vào đó thực hiện, điều này đã được cụ thể hóa thống qua việc Bộ Chính trị đã ban hành quy định số 144-QĐ/TW ngày 09/5/2024 về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên giai đoạn mới.
2 trong 5 Điều của Quy định144-QĐ/TW |
Sau khi Bộ Chính trị ban hành Quy định 144-QĐ/TW ngày 09/5/2024 quy định chuẩn mực, đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên giai đoạn mới cấp ủy đảng từ Trung ương tới cơ sở đã quán triệt tới 100% cán bộ, đảng viên về việc nghiên cứu, quán triệt, tổ chức thực hiện. Quy định 144-QĐ/TW đã nêu rõ 5 (điều) chuẩn mực đạo đức cách mạng: thứ nhất, yêu nước, tôn trọng nhân dân, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc; thứ hai, bản lĩnh, đổi mới, sáng tạo, hội nhập; thứ ba, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; thứ tư, đoàn kết, kỷ cương, tình thương, trách nhiệm; thứ năm, gương mẫu, khiêm tốn, tu dưỡng rèn luyện học tập suốt đời của người cán bộ đảng viên trong giai đoạn mới. Nội dung của Quy định số 144-QĐ/TW ngắn gọn, súc tích, cô đọng, cụ thể, được thể hiện trong 5 điều, nhưng đã bao hàm một cách toàn diện các nội dung quy định đối với người cán bộ, đảng viên phải thực hiện đối với nhân dân, với Đảng, với Tổ quốc cho đến các yêu cầu cụ thể về phẩm chất đạo đức của người cán bộ, đảng viên.
Cấp ủy đảng các cấp cần triển khai ngay trong kỳ sinh hoạt định kỳ tháng 5/2024 đồng thời với đó mỗi cán bộ, đảng viên cần tự xây dựng cho bản thân mình những yêu cầu cần thiết để áp với chuẩn mực đạo đức cách mạng theo quy định 144 cùng với đó là gắn với nhiệm vụ chính trị của bản thân trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chính trị.
Để đội ngũ cán bộ thực sự thấm nhuần những chuẩn mực đạo đức, cách mạng trong giai đoạn mới yêu cầu đặt ra đối với cấp ủy, tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên cần thực hiện tốt một số nội dung sau:
Thứ nhất, nâng cao nhận thức của cấp ủy, tổ chức đảng, đảng viên và đặc biệt vai trò của người đứng đầu tổ chức đảng đối với việc quán triệt, nhận thức, tổ chức và thực hiện những tiêu chuẩn theo quy định 144-QĐ/TW.
Cấp ủy, tổ chức đảng cần cụ thể hóa 5 điều trong tiêu chuẩn đạo đức cách mạng trong giai đoạn mới theo quy định 144-QĐ/TW gắn với những yêu cầu về chuẩn mực đạo đức của người cán bộ đảng viên, chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp để mỗi cán bộ, đảng viên trong toàn Đảng bộ quán triệt, thực hiện và xây dựng hình mẫu chuẩn của đội ngũ cán bộ, đảng viên đáp ứng yêu cầu của thời kỳ hội nhập.
Thứ hai, trong sinh hoạt chi bộ cần thường xuyên yêu cầu cán bộ, đảng viên gắn việc thực hiện nhiệm vụ chính trị với các tiêu chuẩn chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới. Tuân thủ tuyệt đối và nghiêm ngặt với những chuẩn mực đạo đức cách mạng mà quy định đã chỉ rõ như: đó là lòng yêu nước, tinh thần phụng sự Tổ quốc, nhân dân lên trên hết, trước hết. Đây là cái gốc của mọi việc, bởi chỉ khi người cán bộ đặt lợi ích chung lên trên hết, trước hết thì trong mọi việc làm, quyết định sẽ đảm bảo công tâm, khách quan và tạo được lòng tin của mọi người. Cấp ủy xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện, thậm chí cụ thể hóa thành những quy định chuẩn mực của Trường, lớp nhằm tạo nên sức lan tỏa to lớn trong đảng bộ, chi bộ nhằm hướng tới xây dựng được đội ngũ cán bộ, đảng viên đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đổi mới.
Thứ ba, nâng cao ý thức, trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên trong quá trình thực hiện quy định 144-QĐ/TW. Trong giai đoạn hiện nay, bản lĩnh chính trị, tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên là một trong những yếu tố quyết định đến sự phát triển của cơ quan, tổ chức, đơn vị. Nếu mỗi cán bộ, đảng viên không quyết liệt, không thể hiện được vai trò tiên phong, gương mẫu, đi đầu thì khó có thể quy tụ, tập hợp, đoàn kết được quần chúng tham gia, nhất là những công việc mới, việc khó. Tuy nhiên, trên thực tế hiện nay vẫn còn những cán bộ, đảng viên sợ trách nhiệm, cầu toàn, không dám làm, sợ sai, không thể hiện được vai trò, trách nhiệm của bản thân. Do đó, những nội dung nêu trong Quy định 144 một lần nữa khẳng định vai trò, trách nhiệm gương mẫu, đi đầu của cán bộ, đảng viên như dân ta thường nói “đảng viên đi trước, làng nước theo sau”. Quy định này sẽ giúp cán bộ, đảng viên thường xuyên tự sửa, tự hoàn thiện bản thân.
Thứ thư, đưa nội dung quy định 144-QĐ/TW vào trong sinh hoạt định kỳ và sinh hoạt chuyên đề, nhất là đối với các chi bộ học viên, chi ủy chi bộ các lớp trung cấp lý luận chính trị hệ tập trung có thể xây dựng thành nội dung sinh hoạt chuyên đề để đội ngũ học viên là đảng viên thấm nhuần quy định 144-QĐ/TW về chuẩn mực đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới, từ đó góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên “vừa hồng, vừa chuyên,” “đủ tâm, đủ tầm,” “có đức, có tài,”, đảm bảo thực hiện 7 dám theo tinh thần Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII hướng tới đối với cán bộ, dảng viên “dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn thử thách, dám hành đồng vì lợi ích chung” thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đổi mới, thời kỳ các mạng khoa học công nghệ lần thứ 4.
Quy định 144-QĐ/TW có ý nghĩa hết sức quan trọng và cần thiết, thể hiện tư duy đổi mới, bám sát tình hình, thực tiễn, yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng đề ra trong giai đoạn mới, đồng thời là căn cứ quan trọng để chuẩn bị tốt cho công tác nhân sự Đại hội Đảng các cấp, nhiệm kỳ 2025-2030./.
ThS. Bùi Thị Phương Mai
ThS. Trần Trung Kiên
(1)Tác phẩm “Đạo đức cách mạng” của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đăng Tạp chí Học tập, số 12 năm 1958 (Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.11, tr.600,612)