Hành vi buôn bán sách giả, sách lậu là vi phạm nghiêm trọng
Sách giáo khoa được coi là sản phẩm đặc thù, thiết yếu để phục vụ công tác giáo dục, liên quan trực tiếp đến gia đình có trẻ đi học. Thời gian qua đã xuất hiện nhiều vụ sản xuất, tiêu thụ sách giáo khoa giả bị bắt giữ, điều này đã gây hoang mang cho người tiêu dùng và ảnh hưởng đến uy tín, thương hiệu của các nhà xuất bản.
Công an tỉnh Hậu Giang và Cục Quản lý thị trường tỉnh Hậu Giang bắt quả tang cơ sở tàng trữ sách giáo khoa giả mạo nhãn hàng hóa, bao bì hàng hóa của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam. |
Ông Nguyễn Chí Bính - Phó Tổng giám đốc Nhà xuất bản (NXB) Giáo dục Việt Nam cho biết: "Một bộ phận người tiêu dùng ý thức chưa cao vẫn muốn mua những cuốn sách giá rẻ do được chiết khấu cao. Việc này vô tình tiếp tay cho hành vi vi phạm pháp luật.
Sách giáo khoa là sản phẩm đặc thù. Hiện hành vi sản xuất, buôn bán sách giáo khoa giả chưa được xử lý nghiêm. Chúng tôi nghĩ nên có chế tài đặc biệt theo hướng không xử lý hành chính mà nên xử lý hình sự".
Theo ông Nguyễn Chí Bính, nếu không may mua phải sách giả, sách lậu thì rất nguy hiểm. "Sách giả, sách lậu được in mờ, thiếu nét, thiếu chữ, làm sai lệch nội dung, ảnh hưởng đến quá trình tiếp nhận tin tức của học sinh và ảnh hưởng đến thị lực của học sinh.
Hành vi buôn bán sách giả, sách lậu vi phạm nghiêm trọng đến bản quyền của các nhà xuất bản, của tác giả, làm thiệt hại kinh tế cho các nhà xuất bản, thất thu ngân sách nhà nước và làm rối loạn thị trường cũng như nhiều hệ luỵ khác".
Vào tháng 6/2024, Công an TP Đà Nẵng triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán 4 triệu cuốn sách giáo khoa giả |
Cách nhận biết sách giáo khoa thật - giả
Để nhận biết sách thật - giả, bà Phạm Thị Thu Hương - Phó Giám đốc Nhà xuất bản Giáo dục tại TP. Đà Nẵng cho biết, phía dưới lớp cào ở mỗi cuốn sách sẽ có mã để học sinh truy cập vào dữ liệu điện tử, sử dụng sách điện tử. Nếu như là sách giả thì sẽ không cào ra được dãy mã số.
Để tiết kiệm chi phí in ấn, nhiều cuốn sách in lậu không đảm bảo đầy đủ nội dung, chất lượng hình minh họa. Sách in lậu được bán ra với nhiều mức giá khác nhau, thậm chí có nơi bán sách lậu ngang với giá niêm yết trên bìa của sách thật. Sách in lậu thường bị cắt xén, có khổ sách nhỏ hơn sách thật, đóng gáy cẩu thả, gáy sách mỏng dễ bị bong rời các trang, thiếu trang.
Để cắt giảm tối đa chi phí in ấn, nhiều đơn vị làm sách lậu thường chỉ scan/photo, đánh máy lại nội dung từ trong sách thật mà không qua các khâu kiểm duyệt, sau đó in đại trà dẫn đến phần chữ bị vỡ, nét đậm nhưng không sắc, đôi lúc bị đứt. Phần hình ảnh không rõ ràng, bị nhòe, màu sắc không đồng đều.
Ngoài ra, để phân biệt sách thật- giả, người tiêu dùng có thể xem xét về độ chắc chắn của gáy sách. Theo đó, sách thật có gáy đóng chắc chắn, không dễ bị bung ra trong quá trình sử dụng. Còn gáy sách giả thường được dán keo kém chất lượng, dễ bị bong tróc chỉ sau một thời gian ngắn.
Sách giáo khoa thật luôn có thông tin xuất bản đầy đủ, rõ ràng, bao gồm nhà xuất bản, số lần in, mã ISBN và tem chống giả. Sách giả thường thiếu hoặc in sai thông tin này, không có mã ISBN hoặc tem chống giả không có tính bảo mật.
Đặc biệt về tem chống giả. Sách thật thường đi kèm với tem chống giả của nhà xuất bản, có hiệu ứng thay đổi màu sắc hoặc đặc điểm bảo mật rõ ràng. Sách giả có thể không có tem hoặc tem bị làm nhái, không có tính năng bảo mật như sách thật.