Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: Chống suy thoái như chống giặc Thủ tướng: ODA là một nguồn lực quan trọng phát triển đất nước Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: Không tận thu, cũng không có chuyện ban phát |
Thực hiện Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV, sáng 10/11, dưới sự điều hành của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Quốc hội họp phiên toàn thể tại Hội trường, tiếp tục chất vấn và trả lời chất vấn về các vấn đề có liên quan đến việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn trong nhiệm kỳ khóa XIV và một số nghị quyết trong nhiệm kỳ khóa XIII.
Sau khi các thành viên Chính phủ trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có bài phát biểu trước Quốc hội. Tại Phiên chất vấn, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã trân trọng cảm ơn các vị đại biểu Quốc hội đã dành nhiều thời gian cho việc thảo luận, chất vấn và trả lời chất vấn về nhiều vấn đề quan trọng mang tính thời sự, được đồng bào, cử tri cả nước và dư luận xã hội quan tâm.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc phát biểu trước Quốc hội sáng 10/11/2020. |
Các nội dung thảo luận, phân tích, đánh giá và chất vấn sâu sắc, thẳng thắn, phản ánh sát tình hình và yêu cầu thực tiễn trên hầu hết các lĩnh vực, từ kinh tế đến văn hóa, xã hội, môi trường cho đến phòng, chống thiên tai, bão lũ, ứng phó biến đổi khí hậu, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, phòng, chống tham nhũng... Qua đó, thể hiện sự trăn trở, tâm huyết và tinh thần trách nhiệm cao của các vị đại biểu Quốc hội đối với mọi mặt của đời sống xã hội và sự phát triển của đất nước. Các đồng chí Phó Thủ tướng, các Bộ trưởng đã trực tiếp và thậm chí nhiều lần trình bày, thảo luận và trả lời các câu hỏi chất vấn của các vị đại biểu Quốc hội, với tinh thần trách nhiệm cao trước Quốc hội và nhân dân. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nghiêm túc tiếp thu các ý kiến xác đáng của quý vị đại biểu Quốc hội và đồng bào cử tri cả nước. Tập trung chỉ đạo, sớm khắc phục những vấn đề còn hạn chế, bất cập, nỗ lực phấn đấu đạt mức cao nhất các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ năm 2020, 5 năm 2016-2020 và tạo nền tảng vững chắc; thực hiện thành công kế hoạch 2021; kế hoạch 5 năm 2021-2025 và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 theo Nghị quyết của Đảng và Quốc hội.
Tuyệt đối không được lơ là, chủ quan, không để dịch lây lan, bùng phát trở lại
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định: Không chỉ riêng trong năm 2020 này mà ngay từ lúc bắt đầu nhiệm kỳ, chúng ta đã đối diện với những thách thức lớn chưa từng thấy như đợt hạn hán kỷ lục của gần 100 năm ở vùng đồng bằng sông Cửu Long, sự cố môi trường Formosa ở các tỉnh miền Trung, sạt lở đất, lũ quét, lũ ống ở Tây Bắc, bão lũ ngập lụt ở miền Trung hiện nay. Tuy nhiên, bằng quyết tâm của toàn bộ hệ thống chính trị, sự đồng lòng của người dân và doanh nghiệp, chúng ta đã cùng nhau tạo ra hơn 1200 tỷ USD của tổng GDP trong gần 5 năm trên một nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định. Tạp chí The Week tháng 8/2020 đã xếp Việt Nam trong tốp 16 nền kinh tế mới nổi thành công nhất thế giới. Theo số liệu của Ngân hàng Thế giới, với tăng trưởng kinh tế bình quân 6,8%/1 năm giai đoạn 2016-2019 Việt Nam nằm trong top 10 quốc gia tăng trưởng cao nhất dưới sự tác động của đại dịch COVID-19, trong khi hầu hết các nền kinh tế rơi vào suy thoái. Với việc chỉ đạo đồng bộ quyết liệt, mục tiêu kép Việt Nam của chúng ta vẫn kiên cường, duy trì tăng trưởng dương ở mức khá. Nhiều địa phương đã vươn lên trở thành những động lực kinh tế quan trọng đóng góp vào tăng trưởng chung của cả nước. Có địa phương đạt mức tăng trưởng GDP kỷ lục trong hàng thập niên, kể cả trong bối cảnh đại dịch COVID-19.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc dẫn chứng: Trong khó khăn, bài học từ câu chuyện bó đũa từ lịch sử hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc ta đã cho thấy sức mạnh của tinh thần đoàn kết. Tinh thần đó một lần nữa đã được khẳng định trong giai đoạn vừa qua, đặc biệt năm 2020, khi Việt Nam đối diện, kiểm soát và đẩy lùi đại dịch COVID-19, được bạn bè quốc tế ghi nhận và đánh giá cao.
Với những thành tựu đã đạt được trong những năm gần đây, Việt Nam ngày càng có tiếng nói, trách nhiệm lớn hơn trong những vấn đề khu vực và toàn cầu. Chúng ta đã hoàn thành tốt trọng trách các cam kết tại các diễn đàn, các tổ chức khu vực và quốc tế như vai trò Chủ nhà APEC 2017, Chủ tịch ASEAN 2020, Chủ tịch Hội đồng Liên nghị viện các quốc gia Đông Nam Á (AIPA 41), Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, tổ chức tốt Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều... Những kết quả này là thành tựu chung của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và toàn thể nhân dân dưới sự lãnh đạo toàn diện của Đảng. Nhân kỳ họp này, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc thay mặt Chính phủ trân trọng gửi lời cảm ơn Quốc hội đã ủng hộ, chia sẻ và đồng hành cùng Chính phủ suốt gần 5 năm qua.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng trân trọng cảm ơn các cơ quan tư pháp, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức đoàn thể đã luôn sát cánh, ủng hộ Chính phủ, vượt qua những khó khăn, thách thức. Tất cả chúng ta đều đang nhìn thấy nguồn năng lượng cực lớn ở thế hệ trẻ hiện nay, trong lễ khai mạc Ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia 2018, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã khích lệ tinh thần khởi nghiệp của thanh niên Việt Nam, hun đúc tinh thần khởi nghiệp mạnh mẽ cho thế hệ trẻ. Thanh niên từ thành thị đến nông thôn, ai cũng cần có việc làm, cũng mong muốn khởi nghiệp, vươn lên làm giàu, cống hiến cho quê hương, đất nước. Chúng ta đã chứng kiến nhiều ý tưởng khởi nghiệp táo bạo, nhiều công trình sáng tạo độc đáo của thế hệ trẻ. Vì vậy cần tăng cường đào tạo, trang bị kiến thức, kỹ năng cần thiết cho thanh niên. Đặc biệt, thanh niên ở vùng nông thôn, miền núi, tạo nhiều việc làm mới trong khu vực này thông qua dự án đầu tư cũng như đầu tư nhân. Cần có cơ chế thu hút nhân tài, kể cả trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài tham gia xây dựng đất nước, như ý kiến của đại biểu Quốc hội đã nêu. Trong hơn 4 năm qua, chúng ta đã tạo được hơn 8 triệu việc làm mới cho những người đến tuổi lao động và cả những người bị mất việc làm trước đó; năng suất lao động nền kinh tế của chúng ta thực sự được cải thiện rõ nét trong năm qua, với mức tăng 5,8% một năm, tổng số mức tăng 4,3% giai đoạn trước đây. Tính chung trong nhiệm kỳ qua, thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam đã tăng gần 145%. Nhìn theo tiêu chuẩn của Ngân hàng Thế giới, so sánh mức sống với các nước trên thế giới, thu nhập của người dân chúng ta tương đương gần 9.000 USD, tính theo ngang bằng sức mua PPP.
Theo ước tính của Ngân hàng Thế giới, tầng lớp trung lưu của Việt Nam hiện nay xấp xỉ dân số của một số quốc gia trong nhóm Bốn con Hổ châu Á cộng lại và đến năm 2045, chiếm trên 50% dân số, tức tương đương doanh số của Hàn Quốc. Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều đã giảm mạnh từ 9,8% năm 2015 xuống còn dưới 3% năm 2020. Chúng ta sẽ tiếp tục nỗ lực không ngừng nghỉ để giảm nghèo bền vững cho 3% hộ dân còn lại, đặc biệt là người dân ở vùng nông thôn, miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng lõi nghèo, ở nơi đó có những người trong độ tuổi lao động chỉ kiếm được thu nhập dăm ba trăm ngàn đồng 1 tháng. Chính phủ sẽ chỉ đạo quyết liệt hơn nữa các cấp, các ngành, ưu tiên nguồn lực, bố trí đất đai, có cơ chế phù hợp để phát triển nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp, nhà ở cho công nhân và các thiết chế văn hóa ở khu công nghiệp, như ý kiến nhiều đại biểu Quốc hội đã nêu.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng ghi nhận ý kiến của nhiều đại biểu về mức lương quá thấp của gần 1 triệu người, có nhiều đóng góp, đã về hưu trước năm trước năm 1993. Thủ tướng giao cho Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và Bộ Tài chính trình phương án lên Thủ tướng và Chính phủ để xem xét, xử lý cụ thể, đúng quy định, đảm bảo nguồn lực tài chính. Những con số thống kê dù phong phú cũng không thể lột tả hết được những thành tựu và những tiến bộ trong đời sống xã hội. Đó là cả một chặng đường đầy khó khăn, không phải chỉ cải cách một lần mà phải nhiều lần của các thế hệ đi trước, trong nhiều giai đoạn. Điều quan trọng là chúng ta đã biết tận dụng tốt các cơ hội, khơi dậy trong nhân dân, niềm tin cũng như khát vọng về một Việt Nam độc lập, tự cường, thịnh vượng, sánh vai với các cường quốc năm châu, như mong muốn của Bác Hồ chúng ta.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ: Đại dịch COVID-19 đã tác động đến mọi phương diện của đời sống kinh tế - xã hội của đất nước cũng như toàn cầu. Trong bối cảnh đó, Chính phủ đã đề ra cam kết, vừa phòng chống dịch hiệu quả, bảo vệ an toàn sức khỏe cho nhân dân, vừa nỗ lực phục hồi, duy trì nhịp độ kinh tế - xã hội trong trạng thái bình thường mới. Việt Nam là một trong số ít những ngành kinh tế duy trì được tăng trưởng dương trong bối cảnh kinh tế thế giới rơi vào suy thoái sâu, nhất là từ đại khủng hoảng 1929-1933 đến nay. Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 còn tiếp tục chuyển biến phức tạp, nhiều nước châu Âu buộc phải áp dụng biện pháp tái phong tỏa. Chúng ta tuyệt đối không được lơ là, chủ quan, không để dịch lây lan, bùng phát trở lại. Cần tiếp tục đề cao nhận thức của cộng đồng và toàn xã hội, nâng cao năng lực cách ly, xét nghiệm điều trị sản xuất thuốc vắc-xin... Đồng thời, thực hiện kịp thời, hiệu quả các chính sách hỗ trợ người lao động, người dân và doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi đại COVID-19, tập trung phục hồi, phát triển các hoạt động kinh tế - xã hội. Trong khi bệnh dịch còn rình rập, tình trạng bão chồng bão, lũ chồng lũ xảy ra liên tiếp tại miền Trung gây thiệt hại nặng nề, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của hàng triệu người dân.
Nhân đây, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng thông tin đến Quốc hội là giờ này bão đang đổ bộ vào Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa với cấp gió rất lớn. Chúng ta đã nhận được ý kiến của nhiều người dân về những cố gắng vượt bậc của các cấp, các ngành, đặc biệt là các địa phương và lực lượng quân đội đã tập trung toàn lực thực hiện kiên quyết, kịp thời, quyết liệt các biện pháp 4 tại chỗ phòng, chống cứu hộ, cứu nạn. Ban Chỉ đạo tiền phương, các đồng chí Bí thư, Chủ tịch các tỉnh, lãnh đạo các địa phương đã ngày đêm chỉ đạo trực tiếp tại hiện trường, khắc phục hậu quả thiên tai. Hàng chục nghìn cán bộ, chiến sĩ quân đội, công an không quản ngại hiểm nguy gian khó ngày đêm vật lộn với bão lũ để hỗ trợ đồng bào, cứu hộ người dân bị nạn. Nhiều tấm gương cán bộ, chiến sĩ, trong đó có những sĩ quan cao cấp đã hy sinh quên mình. Nhiều tổ chức, cá nhân đã có những nghĩa cử cao đẹp hỗ trợ, giúp đỡ nhân dân vùng bị ngập lụt.
Một lần nữa, chúng ta cần thấy ngời sáng tình đồng bào, đồng chí, đồng đội nghĩa tình, thắm thiết, nhân văn, thể hiện bản chất tốt đẹp của chế độ ta, của truyền thống văn hóa Việt Nam. Chính phủ đã chỉ đạo các cấp, các ngành khẩn trương hỗ trợ người dân dựng lại và sửa chữa lại nhà cửa bị hư hại, bảo đảm lương thực, thực phẩm, thuốc men, khắc phục nhanh các công trình hạ tầng, trường học, bệnh viện bị sự cố hư hỏng, ngập lụt, sớm phục hồi các hoạt động kinh tế - xã hội, ổn định cuộc sống của người dân vùng bị ảnh hưởng. Chính phủ sẽ đánh giá nghiêm túc nguyên nhân khách quan và chủ quan về thiên tai, lũ lụt vừa qua, kể cả xem xét tình hình quy hoạch quản lý rừng và hồ đập thủy điện nhỏ để các biện pháp chấn chỉnh, đẩy mạnh trồng rừng, bảo vệ rừng, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm phá rừng; nâng cao chất lượng rừng, vận hành hiệu quả hồ chứa, liên hồ chứa, bảo đảm an toàn cho sản xuất, cuộc sống của người dân. Đồng thời, triển khai các giải pháp căn bản, lâu dài trước tình hình thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp, nghiêm trọng. Trong đó, tập trung xây dựng các phương án ứng phó hiệu quả, nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo, lập bản đồ cảnh báo nguy cơ sạt lở đất, lũ quét, ngập lụt; quy hoạch bố trí dân cư phù hợp hơn, kiện toàn bộ máy phòng, chống thiên tai, trang bị thêm các phương tiện, thiết bị cần thiết, lựa chọn một số dự án ưu tiên đầu tư để nâng cao năng lực chủ động phòng, chống thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu. Ban hành chiến lược ứng phó thiên tai vào cuối năm nay.
Quốc hội lắng nghe phát biểu chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc. |
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh: Mọi thành quả đạt được trong nhiệm kỳ 2016-2020 trên mọi phương diện từ chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội cho đến đối ngoại, quốc phòng, an ninh là thành quả và quyết tâm chung của toàn hệ thống chính trị, của cộng đồng doanh nghiệp, cũng như nỗ lực của gần 100 triệu nhân dân Việt Nam, dưới sự lãnh đạo toàn diện của Đảng. Nhân dân luôn là trung tâm trong mọi hoạch định chính sách. Quyết nghị của chúng ta "ý Đảng, lòng dân" chính là kim chỉ nam, cội nguồn sức mạnh để chúng ta vững bước tiến lên.
Trong nhiệm kỳ qua, chúng ta đã tập trung xây dựng hệ thống hành chính nhà nước kiến tạo, phát triển, liêm chính, hành động quyết liệt, phục vụ nhân dân và đạt được kết quả tích cực bước đầu. Chúng ta tiếp tục đẩy mạnh xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, tăng cường kỷ luật, kiên quyết phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, lợi ích nhóm, trục lợi chính sách. Tuy nhiên, trong thực tế, hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước có nơi, có lúc chưa cao. Tình trạng bố trí cán bộ bất hợp lý, hiện tượng nhũng nhiễu, tiêu cực, không hoàn thành các chức trách, nhiệm vụ còn chưa được giải quyết, xử lý triệt để như ý kiến đại biểu Quốc hội đã nêu.
Tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, Chính phủ chỉ đạo các ngành cần chú trọng hơn công tác xây dựng chính sách, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, bảo đảm công khai, minh bạch và có trách nhiệm giải trình. Đồng thời, nâng cao chất lượng, hiệu lực công tác thực thi, hiệu quả công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra, bảo vệ quyền tài sản, không hình sự hóa các quan hệ kinh tế, hành chính, dân sự, tạo sự yên tâm cho nhà đầu tư, doanh nghiệp làm ăn kinh doanh, như ý kiến của nhiều đại biểu đã nêu tại nghị trường và trên các phương tiện truyền thông.
Sẽ đề xuất cấp có thẩm quyền về cơ chế tiền lương, đánh giá, đề bạt cán bộ phù hợp
Tại Phiên chất vấn, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định: Chính phủ cũng sẽ đề xuất cấp có thẩm quyền về cơ chế tiền lương, đánh giá, đề bạt cán bộ phù hợp. Thủ tướng Chính phủ ghi nhận ý kiến của nhiều vị đại biểu Quốc hội đã nêu về những bất cập, chồng chéo, thậm chí sửa đổi trong các cơ chế chính sách, pháp luật. Thủ tướng cho rằng, đây thực sự là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, là ưu tiên đột phá chiến lược trong thời gian tới. Đồng thời, Chính phủ ưu tiên chỉ đạo khâu thực thi pháp luật và mong nhận được sự đồng hành, chia sẻ của các vị đại biểu Quốc hội trong việc nâng cao chất lượng văn bản quy phạm pháp luật và sự vào cuộc đồng bộ hơn nữa của các cơ quan tư pháp.
Những cải cách hành chính mạnh mẽ trong hơn 4 năm qua đã góp phần tăng số doanh nghiệp được thành lập mới đạt gần 350.000 doanh nghiệp, tương đương một nửa trong tổng số doanh nghiệp đang hoạt động trong nền kinh tế. Tổng số vốn đăng ký mới và tăng vốn đạt gần mười triệu tỷ đồng. Giờ đây Việt Nam đã có hàng trăm doanh nghiệp có quy mô tài sản từ hơn triệu đến hàng tỷ USD, trong đó nhiều tập đoàn chế tạo công nghệ viễn thông, thông tin trong gần 5 năm qua đã có trên 60 nhà máy chế biến hiện đại được xây dựng và đi vào hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp đã có sự tham gia tích cực của những tập đoàn hàng đầu Việt Nam, hứa hẹn đem lại những đột phá lớn về chuỗi cung ứng, về nông nghiệp công nghệ cao, sản xuất lớn, quy mô công nghiệp có sức cạnh tranh khu vực và toàn cầu.
Vào ngày 19/12 này tại Bình Phước sẽ khánh thành nhà máy chế biến thịt gà với số vốn đầu tư 160 triệu USD, công suất lớn nhất thế giới với 100 triệu con/năm. Về thị trường chứng khoán, vào thời điểm 2016 chỉ đạt 500 điểm nhưng đã sớm đạt kỷ lục trong lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam với 1.200 điểm vào tháng 4/2018. Dưới tác động của COVID-19 và suy thoái nền kinh tế toàn cầu, chỉ số VNInđex vẫn duy trì ở mức trên dưới 950 điểm, quy mô vốn hóa thị trường chứng khoán đạt trên 100% GDP. Trong đó, riêng thị trường cổ phiếu xấp xỉ 70% GDP, giúp bổ sung thêm khoảng 115 tỷ USD vào tài sản quốc gia so với cách đây 4 năm.
Mỗi năm chúng ta chứng kiến hàng triệu tỷ đồng vốn đầu tư đang đổ vào và hàng triệu việc làm đang được tạo ra trên khắp cả nước. Chúng ta cần phải tiếp tục duy trì được nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định, nhất quán mục tiêu kiểm soát và đảm bảo lạm phát ở mức thấp dưới 4% và bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, phấn đấu Việt Nam luôn là nền kinh tế năng động, sáng tạo, phát triển nhanh nhưng ổn định, bền vững, không để xói mòn các yếu tố nền tảng vĩ mô mà chúng ta đã dày công tạo dựng những năm qua.
Nhân đây, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đề cập việc xác định mục tiêu tăng trưởng 2021 khoảng 6% mà đại biểu Quốc hội đã nêu. Thủ tướng Chính phủ nhận thấy mức tăng trưởng này còn khiêm tốn so với tiềm năng của đất nước và nhất là xuất phát từ mức thấp của năm 2020, một phần do ảnh hưởng của COVID-19. Tuy nhiên, tình hình dịch bệnh còn phức tạp cùng với những căng thẳng, diễn biến chính trị khó lường trong khu vực và trên thế giới có thể ảnh hưởng tiêu cực và tích cực tới triển vọng phục hồi kinh tế toàn cầu. Chính phủ đang chỉ đạo xây dựng các kịch bản tăng trưởng và phương án hành động khác nhau để bất luận trong trường hợp nào chúng ta vẫn giữ được sự chủ động chiến lược và hoàn thành các mục tiêu kinh tế - xã hội tốt nhất cho đất nước.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định: Thách thức lớn nhất của chúng ta hiện nay không phải là thoát bẫy thu nhập trung bình, nguy cơ lớn nhất của chúng ta không phải là tụt hậu về kinh tế, mà thách thức lớn nhất của chúng ta chính là thiếu ý thức, thiếu ý chí vươn lên và nguy cơ lớn nhất là thiếu quyết tâm hành động. Dự thảo văn kiện trình Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 13 đề ra mục tiêu đến năm 2030 kỷ niệm 100 năm ngày thành lập Đảng, phấn đấu trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao. Đến năm 2045 kỷ niệm 100 thành lập nước, phấn đấu trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nỗ lực của cả hệ thống chính trị và toàn thể nhân dân, với tinh thần, trí tuệ, bản lĩnh của dân tộc, chúng ta hoàn toàn có thể xây dựng được một mô hình phát triển thịnh vượng, toàn diện, bao trùm của Chính phủ. Đó là một nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, nơi mà mọi người dân, mọi doanh nghiệp, mọi thành phần kinh tế đều bình đẳng, tham gia đóng góp, phát triển đất nước.
Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, chúng ta đã cắt giảm thuế và chi phí hành chính, đồng thời xóa bỏ các trở ngại về mặt chính sách và môi trường kinh doanh để khuyến khích tinh thần doanh nhân, thúc đẩy khởi nghiệp và sáng tạo, tham gia nhiều Hiệp định FTA để mở rộng không gian phát triển mới cho nền kinh tế, nhất là hai Hiệp định FTA thế hệ mới, CPTPP, EVFTA, góp phần đa dạng hóa thị trường, tham gia tích cực hơn vào chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu. Trong xu thế hiện nay, chúng ta cần tiếp tục kiên trì một số biện pháp và chính sách quan trọng nhằm củng cố hơn nữa niềm tin và sự lạc quan của nhà đầu tư và doanh nghiệp, cụ thể là:
Không ngừng cải thiện môi trường đầu tư và kinh doanh theo hướng giảm thiểu rủi ro, chi phí và các thủ tục; Loại trừ các xung đột, chồng chéo trong hệ thống pháp luật về đầu tư, kinh doanh; Ưu tiên đầu tư và triển khai nhanh các dự án kết cấu hạ tầng, đặc biệt là các kết cấu hạ tầng chiến lược, hạ tầng xương sống, kể cả 3 phương diện số lượng, chất lượng và tính đồng bộ; Chú trọng đầu tư đảm bảo hệ thống hạ tầng cơ bản ở nông thôn, miền núi; Nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, nhất là giáo dục đại học và đào tạo lao động giàu kỹ năng phục vụ sự phát triển của nền kinh tế hiện đại; Lành mạnh hóa hơn nữa hệ thống tài chính, ngân hàng; Áp đặt kỷ luật đối với các ngân hàng yếu kém để giảm thiểu rủi ro, giảm mặt bằng lãi suất, chi phí vốn tại doanh nghiệp.
Ngày nay, trẻ em Việt Nam ai cũng được đến trường, được học hành, vui chơi. Tuy nhiên, chúng ta cũng thấy được những mặt hạn chế của nền giáo dục nước nhà như nhiều đại biểu Quốc hội đã nêu rất thẳng thắn tại nghị trường. Chính phủ ý thức được nhu cầu cấp thiết, cải cách mạnh mẽ và toàn diện nền giáo dục từ cơ sở vật chất cho đến phương tiện giảng dạy, từ sách giáo khoa cho đến phương pháp sư phạm, từ cơ chế tự chủ cho đến cơ chế tiền lương. Xong, trung tâm phải là người học và người thầy. Tinh thần "tiên học lễ, hậu học văn", "tôn sư, trọng đạo" phải luôn được đề cao tinh thần tự học, sáng tạo, học đi đôi với hành phải được khuyến khích, tư duy của nhà quản lý giáo dục cũng cần phải đi trước. Chúng ta cần trao cơ hội cho tư nhân tham gia nhiều hơn nữa vào hệ thống giáo dục, nhất là giáo dục chất lượng cao, hướng đến chuẩn mực quốc tế. Các trẻ em khó khăn phải được sự giúp đỡ của nhà nước để việc học tập, phát triển của bản thân không bị gián đoạn. Trước mắt, chúng ta phải tập trung chăm lo cho trẻ em, học sinh khu vực miền Trung, nơi vừa chịu tác động nặng nề của bão, lũ. Các em, các cháu ở đó đã không được đến trường trong nhiều tuần. Chúng ta phải đảm bảo môi trường học tập an toàn, nơi không có bạo lực, khói thuốc và chất kích thích, nhất là tệ nạn ma túy, bạo lực trong trường học và trong một bộ phận giới trẻ. Một cuộc sống tốt hơn cho gia đình Việt Nam, đòi hỏi hệ thống chăm sóc sức khỏe có chất lượng, dễ dàng tiếp cận và chi phí hợp lý.
Đến nay, sau nhiều nỗ lực, chúng ta đã bao phủ được mạng lưới bảo hiểm y tế toàn dân lên gần 91% so với 75% cách đây 4 năm, bảo hiểm xã hội cũng được mở rộng chiếm trên 30%, lực lượng lao động tăng gấp 1,3 lần so với 2015. Chúng ta đã kiểm soát được sự lây lan, giảm thiểu tác hại của COVID-19, thành quả chống COVID-19 đã cho thấy tính ưu việt của hệ thống y tế công lập của nước ta. Tuy nhiên, chắc chắn ngành y tế của chúng ta vẫn còn nhiều việc phải làm, nhiều hạn chế, bất cập. Chúng ta cần kiểm soát tình trạng thương mại hóa quá mức, tiền nào của đấy về chất lượng điều trị, chăm sóc sức khỏe y tế cho Nhân dân. Chính phủ sẽ nỗ lực tăng cường khả năng đáp ứng của hệ thống y tế dự phòng, đưa y tế đến người dân gần hơn ở khắp mọi miền đất nước, với một chi phí thấp hơn, thúc đẩy hệ thống y tế từ xa như nhiều vị đại biểu Quốc hội đã có ý kiến. Chúng ta sẽ từng bước mở rộng độ bao phủ của bảo hiểm y tế toàn dân, đồng thời mở rộng phạm vi thanh toán bảo hiểm y tế, nhất là đối với đối tượng trẻ em, người già, người có hoàn cảnh khó khăn. Người già phải được chăm sóc y tế tốt hơn. Trẻ em, đặc biệt là trẻ em từ 6 đến 11 tuổi, tiếp đến là trẻ em dưới 16 tuổi theo quy định của Luật Trẻ em cần được nhà nước chi trả bảo hiểm y tế hoàn toàn.
Chính phủ quyết tâm cải thiện tình trạng quá tải bệnh viện, chất lượng dịch vụ y tế gắn với cơ chế tiền lương, viện phí. Chính phủ không bao giờ chấp nhận tình trạng bệnh nhân mù mờ trước chi phí y tế. Do đó, ngành y tế phải có trách nhiệm đảm bảo tính minh bạch về viện phí hơn nữa, kiểm soát tốt hơn chi phí dược phẩm, phác đồ và thuốc chữa bệnh cũng như vật tư y tế. Chính phủ sẽ nỗ lực, không ai bị bỏ rơi do chi phí vắc-xin cao, vượt khả năng chi trả của người dân, hướng đến những người mắc bệnh hiểm nghèo như ung thư, HIV/AIDS, v.v. sẽ được chăm sóc y tế hợp lý hoặc được bảo hiểm y tế chi trả, trước mắt là bệnh nhi ung thư. Mỗi trẻ em là tài nguyên quý giá của dân tộc, do đó chúng ta phải có trách nhiệm rất lớn đối với thế hệ tương lai của đất nước.
Chỉ cách đây không lâu, khi đọc tin cháu Đặng Trần Thủy Tiên, sinh viên Đại học Ngoại thương đã được điều trị khỏi ung thư, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã rất xúc động. Cùng với sự chăm sóc tận tình của đội ngũ bác sĩ Bệnh viện K, chính là niềm tin, nghị lực và tinh thần lạc quan giúp Thủy Tiên thắng được căn bệnh dung tư để tiếp tục theo đuổi giấc mơ của mình. Câu chuyện này đã truyền cảm hứng đến nhiều người, đó là nếu chúng ta giữ được tinh thần lạc quan trong mọi hoàn cảnh chúng ta sẽ vượt qua mọi thách thức để không ngừng tiến về phía trước.
Cùng với giáo dục, y tế, chúng ta cũng đang xây dựng mạng lưới an sinh xã hội rộng lớn. Chúng ta phải có trách nhiệm hơn nữa chăm lo cho những người có công với đất nước, người nghèo, người tàn tật, người già trước xu hướng già hóa dân số, bảo vệ phụ nữ và trẻ em, nhất là trẻ em gái trước vấn nạn xâm hại và tăng cường các giải pháp bảo đảm thực hiện quyền trẻ em và bảo vệ trẻ em. Chúng ta cần phải chung tay hành động một cách đầy trách nhiệm hơn để phát triển trẻ thơ toàn diện, được an toàn, khỏe mạnh, được học tập và phát huy tối đa tiềm năng.
Không thử thách nào mà dân tộc ta không thể vượt qua
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định: Ngay từ khi thành lập nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, Bác Hồ kính yêu đã từng nói rất sâu sắc rằng: “Văn hóa soi đường cho quốc dân đi”. Đảng và Nhà nước ta đã kế thừa và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc và luôn coi văn hóa nghệ thuật là bản sắc, là yêu cầu của sự phát triển bền vững, trường tồn. Tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội về lĩnh vực văn hóa, Chính phủ sẽ chỉ đạo rà soát, trình Quốc hội ưu tiên hơn nữa nguồn lực ngân sách nhà nước với cơ chế chính sách phù hợp cũng như xã hội hóa nguồn lực cho phát triển văn hóa. Yêu cầu các cấp, các ngành tiếp tục xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, tốt đẹp, toàn diện ở gia đình, nhà trường, cộng đồng và trong toàn xã hội. Rà soát lại các quan hệ xã hội liên quan đến văn hóa, đạo đức, truyền thống để bảo vệ nền tảng giá trị bằng giáo dục và bằng pháp luật, kiên quyết xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật về văn hóa, đạo đức xã hội. Cần tôn vinh gương người tốt, việc tốt, phê phán những hành vi vô trách nhiệm, thiếu văn hóa, khơi dậy tinh thần yêu nước, ý chí tự lực, tự cường, tự hào dân tộc và khát vọng vươn lên của người dân Việt Nam.
Thời gian gần đây, hiện tượng thiên tai, biến đổi khí hậu và thời tiết diễn ra ngày càng khốc liệt hơn, với tần suất dày hơn. Ngoài những thiệt hại về vật chất, chúng ta đau buồn khi thiên tai, bão lũ, các vụ sạt lở đất đã cướp đi sinh mạng của nhiều người dân vô tội. Chúng ta vô cùng bàng hoàng khi có nhiều thi thể trẻ em được tìm thấy tại hiện trường các vụ sạt lở kinh hoàng xảy ra gần đây, như vụ sạt, lở ở xã Phước Lộc, huyện Phước Sơn, có đến 6 thi thể trẻ nhỏ từ 4 đến 9 tuổi, các cháu vẫn còn chưa được học hành hết bài học trên lớp, chưa đọc hết mẩu chuyện, chơi xong trò chơi của các cháu và còn nhiều ước mơ chưa thực hiện được. Bão, lũ và sạt, lở ở miền Trung gần đây. Hay là dù ở vùng Tây Bắc, Tây Nguyên do biến đổi khí hậu cực đoan, do địa hình dốc đứng, do sự tác động của con người, trong đó có thủy điện nhỏ, công trình hạ tầng... và điều này đã tạo ra nhiều tranh luận, song dù bất luận là nguyên nhân trực tiếp là gì thì chúng ta vẫn phải tiếp tục bảo vệ rừng, nhất là rừng tự nhiên một cách nghiêm ngặt. Ngay từ đầu nhiệm kỳ, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu đóng cửa rừng tự nhiên và chúng ta cần tiếp tục nhất quán với quan điểm đó, độ che phủ rừng hiện nay của chúng ta đã tăng trở lại trên 42%, song so với nhiều nước thì vẫn còn thấp. Do đó, chúng ta phải tiếp tục trồng cây, gây rừng, làm cho Tết trồng cây trở thành một hoạt động thực chất hơn nữa, theo lời dạy của Bác Hồ, hướng đến lời dạy đó. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đề xuất sáng kiến trồng 1 tỷ cây xanh trong 5 năm tới, trong đó có trồng cây ở các khu đô thị.
Là một trong những nước phát triển với kết cấu hạ tầng còn thiếu và chưa đồng bộ, Chính phủ đang tập trung vào hạ tầng trọng yếu của quốc gia như đường bộ cao tốc Bắc - Nam, sân bay quốc tế Long Thành, các cao tốc liên kết vùng, các tuyến đường sắt đô thị... Phấn đấu đến 2030 cả nước có khoảng 5.000km đường cao tốc cả nước, trong đó đến 2025 hoàn thành đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông và đường cao tốc Cần Thơ - Cà Mau. Tăng cường hệ thống hạ tầng thủy lợi, bảo đảm an toàn các hồ chứa, ứng phó biến đổi khí hậu ở các vùng, nhất là đồng bằng sông Cửu Long và chống ngập, chống ùn tắc giao thông ở Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội. Đồng thời đẩy mạnh hạ tầng số, xây dựng và phát triển, kết nối đồng bộ hạ tầng dữ liệu quốc gia vùng, địa phương, dữ liệu doanh nghiệp và dân cư. Đây cũng là tiền đề thực hiện phát triển kinh tế số, chính quyền số và xã hội số. Trong khi theo đuổi các dự án lớn quốc gia, chúng ta cũng không bỏ sót những dự án nhỏ, những con đường, những chiếc cầu ở nông thôn, nơi tạo ra việc làm và thu nhập trực tiếp cho bà con. Chúng ta không khỏi xót xa khi nhìn thấy trẻ em đến trường phải đu dây qua những dòng sông dữ ở nhiều tỉnh miền núi phía Bắc hay phải chèo xuồng đến trường ở nhiều tỉnh đồng bằng sông Cửu Long. Do vậy, Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt và ban hành Nghị quyết số 12 để thực hiện Nghị quyết số 88 của Quốc hội về phê duyệt Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030. Đây là một chương trình mục tiêu quốc gia thứ 3, Chính phủ trình Quốc hội thông qua. Cùng với giao thông, hạ tầng viễn thông cũng phải được bao phủ và nâng cấp hơn nữa. Trước mắt là mạng 5G, người dân sẽ càng ngày tiếp cận với Internet tốc độ cao, kể cả ở những vùng nông thôn; nhanh chóng thúc đẩy toàn diện quá trình chuyển đổi số quốc gia, đưa một số ngành, lĩnh vực của Việt Nam đi tắt đón đầu và vượt lên so với các nước trong khu vực.
Chúng ta hãy cùng nhau hướng đến xây dựng một nền kinh tế đa dạng, phát triển bền vững, hài hòa các mục tiêu kinh tế - xã hội, môi trường. Ở đó, mọi người dân đều có cơ hội chung tay đóng góp vào sự phồn vinh của đất nước. Tất cả trẻ em Việt Nam đều được giáo dục tốt và đạt được giấc mơ Việt Nam. Người già ai cũng được chăm sóc sức khỏe, sống trường thọ hơn và hạnh phúc bên con cháu. Thanh niên ai cũng có việc làm, thu nhập cao và luôn thăng tiến trong sự nghiệp. Để đạt được điều này, Chính phủ và toàn hệ thống chính trị sẽ phải nỗ lực rất nhiều bằng cả trái tim và khối óc.
Thế giới nhìn thấy Việt Nam là vùng đất của những anh hùng. Nơi đây những Hai Bà Trưng, Trần Hưng Đạo, Nguyễn Trãi, Nguyễn Du, Hồ Chí Minh... và hàng ngàn ngôi đền của những vị thánh, những bậc hiền nhân, những vị tướng kiệt xuất, danh nhân văn hóa lớn của dân tộc. Trải qua mấy ngàn năm lịch sử đã tôi luyện cho dân tộc Việt Nam bản lĩnh và ý chí sắt đá. Tổ tiên chúng ta từ các thời Vua Hùng dựng nước, trải qua bao triều đại Đinh, Lý, Trần, Lê... cho đến thời đại Hồ Chí Minh đã đương đầu với vô vàn thử thách. Ông cha ta từ việc chinh phục được những vùng đất dữ, rừng thiêng nước độc, chế ngự thiên nhiên, đến việc đẩy lùi ách xâm lăng của các thế lực phong kiến, đến sự đô hộ của thực dân, đế quốc. Không thử thách nào mà dân tộc ta không thể vượt qua.
Chúng ta có trách nhiệm làm cho Việt Nam trở nên hùng cường, biến những ước mơ, khát vọng trở thành hiện thực. Chúng ta không còn những vùng đất hoang để khai phá như tổ tiên, nhưng vẫn còn những bầu trời lớn, những vùng biển sâu, những lĩnh vực mới đang chờ được khám phá. Những câu chuyện thành công ly kỳ. Đất nước và dân tộc ta đang đứng trước những thời cơ, vận hội mới. Trước hết, chúng ta quyết tâm tổ chức thực hiện tốt Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc dẫn chứng: Bảy mươi năm trước, Bác Hồ kính yêu của chúng ta trên đường đi chiến dịch biên giới tại rừng Nà Tu tỉnh Bắc Kạn đã tặng thanh niên xung phong 4 câu thơ để nhắn nhủ về tầm quan trọng việc bồi dưỡng ý chí cách mạng:
Không có việc thì khó.
Chỉ sợ lòng không bền.
Đào núi và lấp biển.
Quyết chí ắt làm nên.
Trong bối cảnh mới ngày nay, trước muôn vàn khó khăn, thách thức và vận hội mới, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã mượn 4 câu thơ của Bác để bày tỏ sự quyết tâm của tất cả chúng ta:
Không có việc gì khó.
Chỉ sợ lòng không bền.
Thịnh vượng và phát triển.
Quyết chi ắt làm nên.
Kết thúc bài phát biểu, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã bày tỏ lòng cảm ơn Quốc hội, quý vị đại biểu Quốc hội cùng cử tri và Nhân dân đã lắng nghe./.