| Đề xuất Nghị quyết của Quốc hội về sáp nhập tỉnh có hiệu lực từ 12/6 Quốc hội chốt cả nước còn 34 tỉnh, thành phố |
 |
| Đại biểu Quốc hội Trịnh Xuân An đề cập đến các vấn đề nổi cộm như hàng giả, hàng nhái, hoá đơn tính thuế. Ảnh: Quochoi.vn |
Giám sát giao thông cần chọn lọc, tránh dàn trải
Trình bày tờ trình về dự kiến chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội Dương Thanh Bình cho biết, trong năm 2026, Quốc hội sẽ tổ chức giám sát tại hai kỳ họp. Cụ thể, Kỳ họp thứ nhất sẽ xem xét 8 báo cáo của Chính phủ, một báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cùng các báo cáo khác theo quy định. Trong đó có các nội dung giám sát nhiều nghị quyết lớn về giao thông như chủ trương đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam; tuyến Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; cơ chế đặc thù phát triển đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP.HCM...
Tại Kỳ họp thứ hai, dự kiến Quốc hội sẽ xem xét 22 báo cáo của Chính phủ, 3 báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong đó tiếp tục có tới 15 nội dung liên quan đến các dự án giao thông.
Đại biểu Trịnh Xuân An (Đoàn Đồng Nai) cho rằng số lượng nội dung giám sát liên quan đến giao thông là “quá lớn”. Đáng nói, nhiều dự án mới chỉ dừng ở mức có chủ trương, chưa triển khai cụ thể. “Với những công trình như vậy, nên chọn lọc nội dung cần Quốc hội hỗ trợ tháo gỡ, tránh dàn trải, đồng thời tạo điều kiện để Chính phủ có thời gian tổ chức thực hiện”, ông An nói.
Cũng theo ông Trịnh Xuân An, việc Quốc hội vừa ban hành Nghị quyết lịch sử về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh cần được bổ sung vào chương trình giám sát. Ông đề nghị Chính phủ có báo cáo tại Kỳ họp thứ hai về tiến độ thực hiện, tổ chức chính quyền hai cấp, cũng như phản hồi của người dân tại các địa phương sáp nhập.
Giám sát chuyên đề về hàng giả, hóa đơn, các đạo luật mới
Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) kiến nghị cần đưa vào chương trình giám sát năm 2026 các nội dung phục vụ công tác chuẩn bị bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026–2031. Cùng với đó, Quốc hội cần giám sát chuyên đề về các vấn đề nổi cộm mà cử tri quan tâm, đặc biệt là tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, gian lận thương mại... tràn lan trên thị trường.
“Mặc dù thời gian qua chúng ta đã giám sát, kiểm tra, nhắc nhở các đơn vị liên quan nhưng hiệu quả chưa rõ. Trong năm 2026, cần có chuyên đề giám sát sâu về vấn đề này, thậm chí có thể giám sát độc lập để đại biểu Quốc hội phát huy vai trò của mình”, ông Hòa nhấn mạnh.
 |
| Đại biểu Phạm Văn Hòa phát biểu. Ảnh: Phạm Đông |
Đại biểu Nguyễn Tạo (Đoàn Lâm Đồng) cũng đề nghị bổ sung giám sát việc triển khai Nghị quyết số 202/2025/QH15 về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh. Mục đích là đánh giá kết quả bước đầu, nhận diện bất cập, khó khăn trong quá trình triển khai tại 23 đơn vị hành chính mới sau sáp nhập, từ đó đề xuất giải pháp thực tiễn.
Bên cạnh đó, đại biểu Trịnh Xuân An cho rằng nên bổ sung nội dung giám sát việc triển khai các đạo luật quan trọng vừa được thông qua như Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản – những luật có nhiều chính sách mới cần được theo dõi sát trong quá trình thực thi.
Về hình thức, ông An cho rằng với các vấn đề đang “rất nóng” như hàng giả, hóa đơn tính thuế, Quốc hội nên áp dụng các hình thức linh hoạt, hiệu quả hơn như chất vấn – giải trình để thu được kết quả ngay, thay vì tổ chức đoàn kiểm tra cầu kỳ, tốn thời gian.
Giám sát phải gắn với thực tiễn và nhu cầu cử tri
Đánh giá về công tác giám sát thời gian qua, đại biểu Phạm Văn Hòa thẳng thắn chỉ ra một số tồn tại như việc giám sát còn chưa kịp thời, chưa chỉ rõ được hạn chế của đối tượng chịu giám sát, đồng thời thiếu các kiến nghị cụ thể để cơ quan có thẩm quyền khắc phục những bất cập trong thực tiễn.
Từ đó, ông Hòa nhấn mạnh vai trò then chốt của hoạt động giám sát trong việc đáp ứng kỳ vọng của nhân dân cả nước, đặc biệt khi Quốc hội đứng trước các vấn đề mang tính thời sự và ảnh hưởng lớn tới đời sống xã hội.
Góp ý cho chương trình giám sát năm 2026, đại biểu Trịnh Xuân An cũng lưu ý cần đánh giá sâu sắc hơn hiệu quả của hoạt động “giám sát đồng hành” giữa Quốc hội với quá trình xây dựng pháp luật và điều hành của Chính phủ. Ông dẫn chứng, các chuyên đề giám sát tối cao trong năm 2024 như giám sát việc thực hiện các công trình trọng điểm hay về phát triển nhà ở xã hội, bất động sản... đã góp phần định hướng sửa đổi, hoàn thiện pháp luật.
Về định hướng đổi mới, đại biểu Đồng Nai cho rằng nên phân cấp, phân quyền trong giám sát, đồng thời tận dụng kết quả giám sát của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban và Đoàn đại biểu Quốc hội. Theo ông, những kết quả này hoàn toàn có thể được lựa chọn để thảo luận tại hội trường, giúp tiết kiệm thời gian, nguồn lực và nâng cao hiệu quả thực chất của hoạt động giám sát.
 Không đưa vào danh sách ứng cử người để xảy ra tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng |
 Quốc hội bắt đầu đợt 2 Kỳ họp thứ 9, xem xét Tờ trình sắp xếp về đơn vị hành chính cấp tỉnh |
