Giá tăng, sản lượng phân hóa và cuộc đua thị phần toàn cầu
 |
| Nông dân phân loại hồ tiêu theo chất lượng sau thu hoạch – bước quan trọng để đáp ứng yêu cầu thị trường trong bối cảnh giá biến động. |
Năm 2025, thị trường hồ tiêu thế giới ghi nhận những biến động rõ rệt cả về giá lẫn cung ứng. Các quốc gia xuất khẩu chủ lực như Brazil, Indonesia, Ấn Độ và Campuchia đều có sự thay đổi đáng kể về sản lượng, giá bán và định hướng xuất khẩu – tạo nên một cục diện cạnh tranh mới, vừa tiềm ẩn cơ hội vừa đặt ra nhiều thách thức cho các nước sản xuất.
Brazil – quốc gia xuất khẩu hồ tiêu lớn – đang bước vào vụ thu hoạch tại bang Espírito Santo với sản lượng dự báo đạt 85.000–90.000 tấn, tăng mạnh so với 75.000 tấn năm 2024. Nhờ vậy, xuất khẩu hồ tiêu Brazil trong 6 tháng đầu năm đã đạt 49.761 tấn, tăng 33,8% so với cùng kỳ, với kim ngạch đạt 309,7 triệu USD – tăng ấn tượng 118,6%. Việt Nam là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Brazil, nhập khẩu 17.563 tấn, chiếm hơn 35% thị phần và tăng gần 200% so với cùng kỳ năm trước. Giá xuất khẩu bình quân của Brazil đạt 6.224 USD/tấn, tăng 63,4%.
Trong khi đó, Indonesia đang cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ về cả giá trị và sản lượng. Sản lượng năm 2025 ước đạt 63.000 tấn. Đặc biệt, giá tiêu đen của nước này gần như tăng gấp đôi, từ 3.998 USD/tấn trong quý I/2024 lên 7.201 USD/tấn quý I/2025 và tiếp tục nhích lên 7.325 USD/tấn quý II. Tiêu trắng cũng tăng mạnh, đạt gần 10.000 USD/tấn trong quý II/2025. Lượng xuất khẩu lũy kế 5 tháng đạt 18.556 tấn, tăng 18,7% so với cùng kỳ, với Việt Nam là thị trường nhập khẩu lớn nhất, chiếm 23,7%.
Ấn Độ – quốc gia nổi bật với chất lượng tiêu cao cấp – lại đối mặt với khó khăn do thời tiết bất lợi tại bang Karnataka, khiến sản lượng ước giảm từ 20–25%. Mặc dù xuất khẩu giảm 8,4% trong 4 tháng đầu năm, giá tiêu đen của Ấn Độ vẫn duy trì xu hướng tăng mạnh, đạt 8.208 USD/tấn trong quý II/2025. Xu hướng này phản ánh uy tín thương hiệu và lợi thế cạnh tranh dài hạn của ngành tiêu nước này.
Campuchia, tuy quy mô nhỏ hơn, cũng nâng sản lượng lên 17.000 tấn trong năm 2025, tăng 1.000 tấn so với dự báo đầu năm. Việt Nam tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Campuchia, chiếm tới 80–90% lượng hồ tiêu tiêu thụ ra nước ngoài.
Tổng thể, thị trường hồ tiêu thế giới đang trong giai đoạn tăng giá mạnh mẽ, với mức tăng phổ biến từ 40–90% tùy quốc gia và chủng loại sản phẩm. Bức tranh cung – cầu phân hóa rõ rệt đang dẫn tới sự tái cơ cấu chuỗi giá trị hồ tiêu toàn cầu, nơi các quốc gia không chỉ cạnh tranh về sản lượng mà còn về chất lượng và khả năng nắm bắt thời cơ thị trường.
Việt Nam dẫn đầu xuất khẩu nhưng cần chuyển nhanh sang giá trị gia tăng
 |
| Sản phẩm tiêu được chế biến và đóng gói để tăng giá trị khi xuất khẩu. |
Trong bối cảnh thị trường toàn cầu sôi động, ngành hồ tiêu Việt Nam đã ghi nhận những dấu hiệu tích cực về giá trị xuất khẩu, bất chấp sự sụt giảm nhẹ về sản lượng. Tính đến hết tháng 6/2025, Việt Nam xuất khẩu tổng cộng 124.133 tấn hồ tiêu, giảm 12,9% so với cùng kỳ năm trước, nhưng kim ngạch lại đạt 850,5 triệu USD, tăng mạnh 34,1%. Đây là tín hiệu đáng mừng, phản ánh hiệu quả chiến lược nâng cao chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ.
Giá xuất khẩu bình quân của hồ tiêu Việt Nam đạt mức cao nhất trong nhiều năm trở lại đây. Tiêu đen đạt 6.665 USD/tấn (tăng 93,6%) và tiêu trắng đạt 8.079 USD/tấn (tăng 63%). Điều này không chỉ giúp bù đắp phần nào sự sụt giảm về lượng mà còn chứng tỏ nỗ lực cải thiện chuỗi giá trị và nâng tầm thương hiệu hồ tiêu Việt trên thị trường quốc tế.
Hoa Kỳ tiếp tục là thị trường nhập khẩu lớn nhất, với 24.979 tấn, chiếm 23,6% tổng lượng xuất khẩu. Các thị trường quan trọng khác như Ấn Độ, UAE, Trung Quốc và Đức đều giữ mức nhập khẩu ổn định. Điều này cho thấy sự đa dạng hóa thị trường đang dần phát huy hiệu quả, giúp Việt Nam giảm phụ thuộc vào một số đối tác truyền thống và ổn định kim ngạch trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu gay gắt.
Tuy vậy, thách thức đặt ra là làm sao duy trì được đà tăng trưởng giá trị trong dài hạn. Khi các đối thủ như Brazil và Indonesia liên tục tăng sản lượng, cải thiện chất lượng và mở rộng thị trường xuất khẩu – Việt Nam cần đẩy nhanh hơn nữa chiến lược tái cơ cấu ngành hồ tiêu theo hướng bền vững. Trọng tâm phải đặt vào kiểm soát vùng nguyên liệu, hỗ trợ kỹ thuật cho nông dân, truy xuất nguồn gốc, và đặc biệt là xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm hồ tiêu chế biến sâu.
Ngoài ra, việc duy trì chất lượng ổn định để đáp ứng tiêu chuẩn ngày càng cao từ các thị trường khó tính cũng là yếu tố then chốt. Những thay đổi trong chuỗi logistics, chi phí vận chuyển, cũng như rào cản thương mại mới tại một số quốc gia đang đòi hỏi ngành hồ tiêu Việt Nam phải thích ứng nhanh và chủ động hơn.
Nhu cầu thế giới đang tăng lên, giá cả đang ở mức cao hiếm thấy – đây chính là thời điểm vàng để Việt Nam nâng vị thế từ một “quốc gia xuất khẩu số lượng lớn” sang một “quốc gia dẫn đầu về giá trị và chất lượng”. Nếu tận dụng tốt thời cơ, hồ tiêu hoàn toàn có thể trở thành một trong những ngành mũi nhọn giúp nông dân gia tăng thu nhập, đồng thời khẳng định thương hiệu nông sản Việt Nam trên bản đồ thế giới.
