Vừa qua, ngày 28/4, tại xã Rạng Đông, UBND huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên đã long trọng tổ chức lễ công bố và trao chứng nhận di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia lễ Pang Phóong của người Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên.
Trước đó, lễ Pang Phóong của người Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng tại Quyết định số 2742/QĐ-BVHTTDL ngày 30/9/2020 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
 |
| Huyện Tuần Giáp, tỉnh Điện Biên tổ chức lễ công bố và trao chứng nhận di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia lễ Pang Phóong của người Kháng (TTĐT Điện Biên) |
Lễ hội Pang Phoóng là một trong những nghi lễ sinh hoạt văn hóa dân gian truyền thống được trao truyền từ nhiều đời nay và đã trở thành di sản văn hóa độc đáo, tiêu biểu của dân tộc Kháng, dòng họ Lò, ngành Lò Khul, chứa đựng, phản ánh những nét đặc trưng về lịch sử, văn hóa, đời sống, kinh tế của dân tộc Kháng qua các câu chuyện thần thoại, truyền thuyết, diễn xướng, dân ca, phong tục, tín ngưỡng.
Lễ hội thường được tổ chức 2 hoặc 3 năm một lần vào khoảng tháng 11 - 12 dương lịch và diễn ra trong 2 ngày. Bắt nguồn từ sự tích về câu chuyện tình dang dở đầy lãng mạn giữa chàng trai con Tạo bản và nàng Vượn hóa thân thành thiếu phụ, mà các dòng họ khác của dân tộc Kháng trên địa bàn tỉnh Điện Biên không có, nhằm để tỏ lòng biết ơn đối với tổ tiên, những người đã có công dựng bản, xây mường và là dịp để con cháu trong dòng họ gần gũi, chia sẻ những khó khăn vui buồn, thắt chặt tình đoàn kết anh em ruột thịt. Câu chuyện được lưu truyền từ xa xưa nhằm tôn vinh gốc linh, hướng con người luôn nhớ về cội nguồn, gắn kết cộng đồng.
 |
| Điệu nhảy Xé Pang vui chơi của người dân trong Lễ hội Pang Phoóng |
Ngày làm lễ Pang Phoóng thường được chọn vào ngày rằm vì vào ngày rằm có trăng sáng, nhân dân trong bản sẽ chơi hội được lâu hơn. Lễ hội được tổ chức với 2 phần chính. Phần quan trọng nhất là nghi lễ cúng diễn ra tại nhà Trưởng họ hoặc gia đình có điều kiện trong dòng họ Lò Khul, mang tính chất tạ ơn trời đất, tổ tiên đã phù hộ cho một năm mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu, mọi người gặp nhiều điều may mắn, khỏe mạnh. Gia đình làm một bữa cơm đầy đủ để cúng trời đất, tổ tiên cầu mong trời đất, tổ tiên sang một năm mới lại tiếp tục phù hộ cho dòng họ và làng bản làm ăn ngày càng phát triển hơn. Phần thứ hai, dòng họ Lò Khul cùng người dân trong bản và toàn thể cộng đồng quanh khu vực tham gia các hoạt động vui chơi sau những ngày lao động vất vả.
Để gìn giữ và phát huy giá trị của Lễ Pang Phoóng, thời gian tới, huyện Tuần Giáo sẽ xây dựng kế hoạch, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn đẩy mạnh tuyên truyền Lễ Pang Phoóng; quan tâm lựa chọn hỗ trợ xây dựng bản văn hóa cho đồng bào dân tộc Kháng; lựa chọn các nghệ nhân am hiểu văn hóa của dân tộc Kháng để lập hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu nghệ nhân ưu tú...
Được biết, tỉnh Điện Biên hiện có một di sản Thực hành Then của người Thái được UNESCO ghi vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; 12 di sản văn hóa phi vật thể được công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, trong đó có Lễ Pang Phoóng (Lễ tạ ơn) của người Kháng huyện Tuần Giáo.
