Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên trong phiên chất vấn. |
Chiều 4/6, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên là thành viên Chính phủ thứ 2 “đăng đàn” trả lời chất vấn tại Quốc hội.
107 đại biểu đăng ký chất vấn bộ trưởng Bộ Công Thương
Phiên chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên thu hút 107 đại biểu đăng ký đặt câu hỏi. Trong đó, những vấn đề liên quan đến bán qua mạng, nguy cơ lộ lọt thông tin, lừa đảo, hàng giả.., được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm đặt ra đối với Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên.
Đại biểu Nguyễn Minh Hoàng (TP.HCM) cho hay thương mại điện tử đang thúc đẩy nền kinh tế số của chúng ta. Tuy nhiên thời gian qua đã bị các đối tượng lợi dụng kinh doanh hàng giả, hàng cấm, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, thậm chí lợi dụng thương mại điện tử để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, các hành vi vi phạm ngày càng tinh vi, khó lường cả về quy mô, địa bàn hoạt động nhất là các TP lớn như TP.HCM, Hà Nội, đặc biệt hoạt động thương mại điện tử trên mạng xã hội rất phức tạp.
Từ đó, ông đề nghị bộ trưởng cho biết thời gian tới có giải pháp gì để hạn chế ngăn chặn hành vi vi phạm để hướng tới xây dựng thương mại điện tử. Đồng thời, việc thu thuế đối với thương mại điện tử trên mạng xã hội sẽ thực hiện thế nào?
Đại biểu Mai Khanh (Ninh Bình) cho biết Bộ Công Thương thường xuyên công khai website bị phản ánh có dấu vi phạm trên cổng thông tin điện tử. Xin hỏi việc công khai này có vô tình tiếp tay cho hành vi cạnh tranh không lành mạnh không? Xin cho biết đang thực hiện cơ chế nào để xác minh thông tin trước khi công khai?
Đại biểu Dương Minh Ánh (Hà Nội) nêu một trong những vấn đề hạn chế của thương mại điện tử là khó xây dựng lòng tin của người tiêu dùng. Trong đó vấn đề bảo mật, an toàn thông tin cá nhân, các trường hợp vi phạm dữ liệu thông tin cá nhân khiến cử tri lo lắng và do dự khi tiến hành thanh toán trực tuyến. Bà đề nghị bộ trưởng cho biết giải pháp?
Bên cạnh đó, theo khảo sát tại 6 tỉnh thành phố với 127 doanh nghiệp khảo sát cho thấy hơn 69,99% doanh nghiệp mất 2 tháng để hoàn tất thủ tục pháp lý cho kinh doanh và hơn 70% cho biết thủ tục còn rườm rà ở các khâu. Đề nghị bộ trưởng cho biết giải pháp.
Livestream kiếm trăm tỷ đồng/ngày quản lý thế nào?
Đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (Đoàn Phú Yên) nêu câu hỏi chất vấn. |
Dùng quyền tranh luận, đại biểu Tạ Văn Hạ (Quảng Nam) chỉ ra thực tế hiện nay các đơn hàng thực hiện trên các nền tảnG thương mại điện tử, được chuyển qua biên giới, chuyển phát nhanh và vận chuyển, mở đơn hàng. Trong khi đó chế tài xử lý với sàn thương mại điện tử chưa có.
Đặc biệt là những người kinh doanh livestream ở thành phố lớn, hàng hóa để ở áp sát biên giới, khi được thông quan, vận chuyển qua chuyển phát nhanh. Vậy vướng quy định luật bưu chính viễn thông kiểm tra hàng hóa là không bắt buộc, nên việc xử lý gặp khó khăn.
Việc xử lý không chỉ của ngành công thương mà còn các bên, vì đơn vị sở hữu nền tảng đó thậm chí còn ở nước ngoài, nên giải pháp thế nào để khắc phục triệt để tình trạng này, tôi mong muốn Bộ trưởng cho biết thêm" - ông Hạ nói.
Cũng dùng quyền tranh luận, đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (Phú Yên) nhắc lại câu hỏi về việc livestream bán hàng trên mạng xã hội, Tik Tok, doanh thu bán hàng lên tới hàng trăm tỉ đồng. Vậy làm thế nào để quản lý chất lượng và đảm bảo quyền lợi khách hàng? Giá bán qua livestream đang rẻ hơn giá bán thông qua các đại lý, gây hoang mang trên thị trường về hàng thật, hàng giả.
"Giải pháp nêu ra là xóa trang này nhưng có thể lập trang mới lại rất dễ dàng. Chúng ta cứ đuổi theo như vậy thì làm sao giải quyết được dứt điểm vấn đề. Nếu ta đi không đúng hướng thì cơ quan quản lý sẽ hết sức vất vả, luôn luôn đuổi theo ma hồn trận rất khó khăn mà người tiêu dùng lãnh đủ, cơ quan thuế thất thu. Vậy với livestream vừa rồi bộ có biết không, nhận định đó là thật hay ảo, bảo vệ quyền lợi thế nào, có kinh nghiệm quốc tế gì và bộ đã tham khảo chưa?" - ông Nghĩa nói.
Trả lời những câu hỏi tranh luận, Bộ trưởng Diên cho hay hoạt động bán hàng trên môi trường thương mại điện tử, quản lý livestream là thực sự khó khăn. Để quản lý được không chỉ là trách nhiệm ngành Công Thương mà còn nhiều ngành như thông tin truyền thông, tài chính…
Giải pháp tốt nhất là có sự phối hợp giữa các bộ ngành và Bộ Công Thương chủ trì phối hợp, lực lượng quản lý thị trường đấu tranh và làm rõ hành vi sai phạm, tìm các địa điểm đối tượng này tập kết hàng hóa, giao dịch, chia sẻ dữ liệu thông tin giữa các cơ quan chức năng, chống thất thu thuế. Hoạt động này biến hóa khôn lường nên quy định pháp luật cần tiếp tục rà soát và sửa đổi bổ sung cho phù hợp vì đây là lĩnh vực mới.
Thương mại điện tử của ta phát triển rất mạnh, quy mô thương mại 21 tỉ USD, nên trong tương lai phát triển mạnh nữa và cơ chế chính sách cần tiếp tục sửa đổi bổ sung cho hoàn thiện.
Cùng đó cần phát huy vai trò của hệ thống chính trị. Vì mua bán giao dịch cuối cùng cũng không thể loại được lưới trời, vai trò quản lý của chính quyền địa phương xem xét xử lý ban đầu và sự theo dõi của người dân. Nếu chứng minh được vi phạm pháp luật sẽ xóa vĩnh viễn trang này.
Với câu hỏi của đại biểu Đỗ Chí Nghĩa, với những trường hợp phát hiện vi phạm sẽ hoàn tất hồ sơ chuyển sang cơ quan chức năng xem xét xử lý theo quy định pháp luật. Để quản lý hoạt động livestream, sẽ phải phối kết hợp lực lượng chức năng, rà soát quy định pháp luật, làm tốt công tác truyền thông, người tiêu dùng nhận thức và tránh hiện tượng như vậy.